Mapa zasadnicza:
Mapa Mapa zasadnicza – zgodnie z art. 2, p.7 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne – jest to wielkoskalowe opracowanie kartograficzne zawierające aktualne informacje o przestrzennym rozmieszczeniu obiektów ogólnogeograficznych oraz elementach ewidencji gruntów i budynków, a także sieci uzbrojenia terenu: nadziemnych, naziemnych i podziemnych.
Mapa zasadnicza stanowi:
-podstawowy element państwowego zasobu geodezyjnego – kartograficznego
-podstawowy materiał kartograficzny wykorzystywany do zaspokojenia różnych potrzeb gospodarki narodowe, w szczególności
-zagospodarowania przestrzennego
zasadnicza
-katastru nieruchomości
-powszechnej taksacji
Mapa zasadnicza
-źródłowe opracowania kartograficzne do sporządzania map pochodnych i innych wielkoskalowych map tematycznych oraz aktualizacji mapy topograficznej w skali 1:10.000.
Zasadniczymi kryteriami doboru skali mapy zasadniczej są:
-stopień zagęszczenia terenu szczegółami sytuacyjnymi, stanowiącymi treść mapy zasadniczej
-stopień zainwestowania terenu w urządzenia podziemne
-przewidywane zamierzenia inwestycyjne.
Wyróżniamy następujące skale mapy zasadniczej:
-skala 1:500 – dla terenów o znacznym obecnym lub przewidywanym zainwestowaniu,
-skala 1:1000 – dla terenów małych miast, aglomeracji miejskich i przemysłowych oraz terenów osiedlowych wsi będących siedzibami gmin,
-skala 1:2000 – dla pozostałych zawartych terenów osiedlowych terenów rolnych o drobnej, nieregularnej szachownicy stanu władania oraz większych zawartych obszarów rolnych i leśnych na terenach miast,
-skala 1:5000 – dla terenów o rozproszone zabudowie wiejskiej oraz gruntów rolncy i leśnych na obszarach pozamiejskich.
Treść mapy zasadniczej dzieli się na treść obligatoryjną oraz treść fakultatywną
-Treść obligatoryjną mapy zasadniczej stanowią:
-punkty osnów geodezyjnych,
-elementy ewidencji gruntów i budynków,
-elementy sieci uzbrojenia terenu, w szczególności urządzenia nadziemne, naziemne i podziemne.
Do elementów ewidencji gruntów budynków zalicza się:
-granice jednostek podziału państwa
-granice podziału ewidencyjnego
-granice nieruchomości gruntów i działek ewidencyjnych
-punkty graniczne
-granice użytków gruntowych
-kontury klas bonitacyjnych
-obrysy budynków
-numery oraz inne oznaczenie identyfikujące wyżej wymienione obiekty
Do elementów sieci uzbrojenia terenu zalicza się:
-urządzenie inżynieryjno-techniczne nadziemne
-urządzenia inżynieryjno-techniczne naziemne, w tym punkty położenia armatury naziemnej przewodów uzbrojenia technicznego
-pomierzone linie przebiegu uzbrojenia terenu.
Mapa zasadnicza jest tworzona według zasad zawartych Instrukcji technicznej K-1 „Mapa zasadnicza – podstawowa mapa kraju”.
Działka – Obliczanie powierzchni na mapie
Scharakteryzować układ współrzędnych Polski
Układ współrzędnyc i odwzorowania kartograficzne w Polsce
-układ współrzędnych płaskich prostokątnych 1942 – odwzorowania Gausa-Kruegera
-układ współrzędnych płaskich prostokątnych 1965
-układ współrzędnych płaskich prostokątnych GUGiK-80 – odwzorowanie quasi-stereograficznym
-układ współrzędnych płaskich prostokątnych PUK2000 – odwzorowanie quasi-stereograficznym
-układy lokalne,
-układ współrzędnych płaskich prostokątnych 1992 – odwzorowanie Gausa-Kruegera w pasie 10-stopniowym
-układ współrzędnych płaskich prostokątnych 2000-odwozorwanie Gausa-Kruegera w pasach 3-stopniowych
(01.01.2010r.)
Uklad współrzędnych 1965
-wprowadzony dla potrzeb całego kraju w 1968r.
-wielkoskalowe mapy, znane pod nazwą mapy zasadniczej, opracowywane w skalach 1:5000, 1:1000, 1:2000, 1:5000
-mapy topograficzne w skalach 1:10.000, 1:25.000, 1:50.000
Układ współrzędnych 1992
-wprowadzony do stosowaniea w Polsce Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 8 sierpnia 200r.
-odwzorowanie Gausa-Kruegera, w pasie 10-stopniowym, elipsoida GRS80
Układ współrzędnych 2000
-wprowadzony do stosowaniea w Polsce Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 8 sierpnia 200r.
-odwzorowanie Gausa-Kruegera, w pasach 3-stopniowych, elipsoida GRS80
Błąd średni, wysokość komina
Rodzaje pomiarów odległości
Pomiary długości
Pomiar odległości w terenie wykonuje się w celu określenia poziomej odległości pomiędzy wybranymi punktami.
// rys. trójkąta
D – odl. poz.
Dp – odl. przestrzenna
Zależność pomiędzy odległością poziomą, a odległością przestrzenną przedstawia się następująco:
D=dpcos*alfa
Gdzie alfa… i chuj, przerzuciła…
Pomiary długości możemy podzielić na:
-pomiary bezpośrednie – polegające na zastosowaniu dalmierzy lub wielokrotnym odkładaniu przymiaru (taśmy stalowej, ruletki) wzdłuż mierzonego odcinka
-pomiary pośrednie – polegające na mierzeniu niektórych wielkości i na tej podstawie wyznaczeniu, na podstawie zależności geometrycznej, odległości.
Bezpośredni pomiar odległości
Współcześnie do bezpośrednich pomiarów odległości służą dalmierze elektroniczne. Możemy wyróżnić następujące rodzaje dalmierzy:
-dalmierze świetlne, które w zależności od sposobu pomiaru czasu dzielą się na:
-dalmierze fazowe,
-dalmierze impulsowe,
-dalmierze elektromagnetyczne, wykorzystujące znajomość prędkości rozchodzącej się fali.
W geodezji powszechnie stosowane są dalmierze świetlne, wykorzystujące do pomiaru światło widzialne i z zakresu bliskiej podczerwieni.
Dalmierz świetlny składa się z instrumentu (ustawionego nad punktem początkowym mierzonego odcinka) oraz pryzmatu (ustawionego na punkcie końcowym mierzonego odcinka)
Instrument wysyła strumień światła (falę elektromagnetyczną), która odbija się od pryzmatu i kieruje się do instrumentu jako fala retransmitowana.
Bezpośredni pomiar odległości
Mierzona długość jest obliczana jako pewna liczba połówek fali oraz pewna końcówka (przesunięcie fazowe):
D=n*lambda/2+R*lambda/2
lambda – dł. Fali elektromagnetycznej
n – całkowita liczba połówek fali
R – przesunięcie fazowe (0<R<1)
Czynności odczytów przesunięć fazowych, zmian długości fali i obliczenie poziomej odległości są wykonywane automatycznie, a wynik jest wyświetlany w specjalnym polu ekranu odczytowego.
Dokładność pomiaru dalmierzem elektronicznym wynosi:
-od +/-(1mm+1mm/km) do +/-(5mm+5mm/km)
| \
Stała wartość błędu wartość błędu zależna od mierzonej odległości
Zasięg pomiaru odległości przy jednym lustrze od 0,7 do 7km.
Do pomiaru odległości możemy również wykorzystać:
-taśmę stalową,
-ruletkę geodezyjną,
-drut inwarowy.
Korzystając z wymienionych przyrządów należy pamiętać aby pomierzyć odległość poziomą:
Jeżeli kąt pochylenia terenu zmienia się wzdłuż mierzonej linii to należy zmierzyć długości odcinków o jednostajnym pochyleniu i zredukować każdy odcinek do poziomu wg zależności d=dpcos(alfa)
d-odl. pozioma
dp-odl. skośne
// rysunek
Jeżeli w terenie występują drobne i liczne pochylenia terenu stosuje się tzw. Pomiar metodą schodkowa, czyli taśmę naciąga się pionowo i rzutuje jej koniec za pomocą pionu sznurkowego.
D=nd+x
Do bezpośredniego pomiaru odległości można wykorzystać optyczny pomiar odległości za pomocą dalmierza jednoobrazowego, w który zaopatrzona jest każda luneta geodezyjna.
Do optycznego pomiaru odległości używa się:
-dalmierzy optycznych
-łat geodezyjnych.
Odległość w dalmierzu optycznym obliczamy jako:
d=kl+c
k-stała mnożenia k=100
c-stała dodawania c=0
l-różnica odczytów kreski tórnej i dolnej l=g-d
Obliczyć odl. zmierzoną dalmierzem optycznym jeżeli g=1274mm, d=1071mm
D=kl+c=100(1274-1071)+0==20300mm=20,3m
albo, jeżeli luneta nie jest w poziomie i znamy kąt pionowy alfa:
D=(kl+c)cos2alfa
//rysunek prawie tak sam jak w przyp dalemierza (wyżej)
Do pośrednich pomiarów odległości możemy zaliczyć:
-proste sposoby geometryczne i trygonometryczne
-sposób paralaktyczny
Sprawdzenie warunków prawidłowego kompensowania pochylenia osi celowej w niwelatorze automatycznym
Warunek ten sprawdza się metodą podwójnej niwelacji wykonanej raz ze środka i raz z miejsca obranego w pobliżu jednej z łat. Obieramy w terenie dwa punty a i b które oznaczamy żabkami i stawiamy na nich łaty. Następnie ustawiamy niwelator na środku odcinka ab i po jego spoziomowaniu za pomocą libelli pudełkowej celujemy na łacie w punkcie a i po doprowadzeniu do poziomu libelli rurkowej za pomocą śruby elewacyjnej wykonujemy odczyt O’w1 w ten sam sposób robimy odczyt O’p1 na łacie b. jeżeli założymy ze występuje błąd nierównoległości osi celowej i libelli poprawne odczyty powinny wynosić Ow1 i Op1 ponieważ odległość od instrumentu a i b są jednakowe wiec obliczona różnica wysokości według zależności ∆h1=O’w1-O’p1
Następnie ustawiamy niwelator na prostej ab w możliwie jak najbliższej odległości od łaty a ok2-3m , poziomujemy instrument, wykonujemy odczyt na łacie a O’w2 oraz nałacie b O’p2. Możemy uważać że odczyt na łacie a nie jest obarczony błędem nierównoległości osi celowej i osi libelli a ewentualny cały podwójny błąd wystąpi na łacie w punkcie b. jeżeli po obliczeniu różnicy wyskości ∆ h2=O’w2-O’p2 okaże się że |∆h1-∆h2| <=3mm to należy uznać że warunek nierównoległości osi cleowej i osi libelli jest spełniony
Sposób wyznaczania linii jednostajnego spadku
Podczas wykonywania prac inżynierskich często spotyka się na zagadnienie tyczenia linii jednostajnego spadku. Tyczenie linii jednostajnego spadku ma zastosowanie przy:
-budowie kanałów,
-układania przewodów rurowych,
-budowie pasów transportowych,
-budowie pochylni.
Spadek linii i jest to stosunek liczbowy różnicy wysokości delta hab. Pomiędzy dwoma punktami od odległości dAB pomiędzy tymi punktami i oznacza tg kąta nachylenia linii AB od poziomu.
i=(delta hAB)/dAB = tg alfa
Spadek wyrażamy w procentach lub w postaci ułamka dziesiętnego.
A,B – pkt. początkowy i końcowy odcinka
1,2 – pkt. pośrodkowe
//foto2
Wyznaczenie linii jednostajnego spadku przebiega w sposób nasypujący:
-ustawiamy niwelator na środku odcinka AB
-pomiar odległości od punktu początkowego A do punktów pośrednich, które będą realizowały określony spadek
-ustawienie laty na punkcie początkowym A i wykonanie odczytu wstecz WA
-oblcizenie odczytów w przód zgodnie z zależnością:
Pi = wA i idAi
-ustawiamy łaty na punktach pośrednich i podnosimy je lub obniżamy do czasu uzyskania na nich obliczonych odczytów,
-dół laty wskaże punkt realizujący zadany spadku.
Metody i dokładność metod niwelacji geometrycznej
Niwelacja – jest to pomiar różnicy wysokości pomiędzy dwoma punktami. Możemy wyróżnić następujące metody niwelacji:
-niwelacja barometryczna,
-niwelacja trygonometryczna,
-niwelacja geometryczna,
-niwelacja metodą GPS.
Niwelacja barometryczna polega na określeniu różnicy wysokości pomiędzy dwoma punktami na podstawie pomiaru ciśnienia atmosferycznego na tych punktach. Dokładność tej metody niwelacji 2-3m, stosowana na terenach górskich przy dużych różnicach wysokości.
Niwelacja trygonometryczna polega na określeniu różnicy wysokości jako przyprostokątnej trójkąta prostokątnego, w którym zmierzono kąt ostry alfa oraz jeden z boków przyległych do tego kąta d lub dP
Niwelacja geometryczna – polega na pomiarze różnicy wysokości z zastosowanie niwelatora oraz łat niwelacyjnych. Dokładność niwelacji w zależności od zastosowanej metody 1-5mm.
Niwelacja metoda GPS – wyznaczenie wysokości danego punktu na podstawie pomiarów GPS, dokładność tej metody niwelacji 2-3cm.
Niwelacja geometryczna:
Wyróżniamy nastepujące metody niwelacji:
-niwelacja metodą w przód
-niwelacja metodą ze środka
Oblicz dane niezbędne do wytyczenia punktu 1 i 2 metodą biegunową α=118,2070 r=175m
Oblicz objętość graniastosłupa mając bok a=7m H1,H2,H3,H4
Vk=$\frac{a^{2}}{4}(H_{1} + H_{2} + H_{3} + H_{4})$