6. Jakie kręgi społeczne i instytucje współtworzą środowisko wychowawcze?
Środowisko wychowawcze według Floriana Znanieckiego to ogół warunków, które działając na jednostkę powodują u niej określone przeżycia psychiczne, jest to odrębne środowisko społeczne, które wytwarza grupa dla osobnika, mającego zostać jej członkiem po odpowiednim przygotowaniu.
Typowe środowiska wychowawcze to: rodzina, szkoła, grupa rówieśnicza.
Rodzinę można definiować na różne sposoby i ujęcia. Najbardziej jednak odpowiednia wydaje się być definicja Jana Szczepańskiego: " Rodzina to mała grupa pierwotna złożona z osób, które łączy stosunek małżeński i rodzicielski oraz silna więź międzyosobnicza". Jedne z ważniejszych zadań rodziny to: przygotowanie dzieci do wejścia w życie społeczne, prowadzenie gospodarstwa domowego zaspokajającego potrzeby członków rodziny, utrzymanie rodziny, utrzymywanie więzi emocjonalnych, zapewnienie poczucia bezpieczeństwa i oparcia. Funkcje rodziny: prokreacyjna, produkcyjna, usługowo-opiekuńcza, socjalizacyjna, psychohigieniczna.
Szkoła to instytucja kształcąca, wychowująca i edukująca. To również wizja budynku przeznaczonego do działalności dydaktyczno-wychowawczej. Do zadań szkoły należy m.in.: kształcenie i nauczanie, wychowanie i opieka, przekazywanie wiedzy, kształtowanie rozwoju uczniów, dbałość i opieka o zdrowie uczniów, tworzenie w szkole i w jej środowisku optymalnych warunków do rozwoju, zaspokajanie potrzeb biologicznych, psychicznych, społecznych, rozwijanie zainteresowań, prowadzenie działalności korekcyjnej i wyrównawczej, pomoc uczniom, wychowanie do czasu wolnego, kształtowanie świadomości obywatelskiej. Funkcje szkoły: kulturalna, edukacyjna, socjalizacyjna, rozwojowa, opiekuńczo-wychowawcza.
Grupa rówieśnicza to wspólnota, która powstała w sposób naturalny, bez integracji człowieka w wyniku przyrodniczej istoty ludzkich potrzeb i dążeń, zrodził ją spontaniczny rozwój stosunków interpersonalnych. Członkostwo w grupie rówieśniczej jest spontaniczne, nacechowane poczuciem uczestnictwa, dominują więzi osobowe i powszechna identyfikacja wzajemna, osobista, niewielki rozmiar grupy, członkowie mają poczucie przynależności i odrębności wobec otoczenia, grupa ustala świat wartości i wzorców dla członków grupy, grupę cechuje zmienność i okazjonalność celów, labilność struktury i wewnętrznej hierarchii, przywództwo wynika z cech osobowych, aprobaty grupy.
II opcja odpowiedzi to wymienić następujące instytucje: rodzina, grupy rówieśnicze, środowisko lokalne, przedszkole, szkoła, instytucje opieki nad dziećmi o różnego typu upośledzeniach rozwojowych, pogotowia opiekuńcze i zakłady wychowawcze sprawujące opiekę nad dziećmi i młodzieżą wykolejoną, instytucje opieki zdrowotnej skupiające dzieci chore lub zagrożone chorobą, instytucje opieki całkowitej, np. domy dziecka, świetlice i czytelnie dziecięce, tereny zabaw i gier ruchowych, kolonie dla dzieci i młodzieży, kolonie różnego rodzaju.