Dramat Dominika Cedzyny

Dominik Cedzyna to bohater opowiadania Stefana Żeromskiego pt. "Doktor Piotr". Akcja utworu rozgrywa się kilka lat po powstaniu styczniowym. Dominik Cedzyna, dawny właściciel ziemski, szlachcic z urodzenia, teraz zrujnowany pracuje u dorobkiewicza Teodora Bijakowskiego. Dominik Cedzyna ma syna, tytułowego doktora Piotra, który studiuje medycynę w Londynie. Ojciec regularnie przesyła mu pieniądze na studia. Piotr przyjeżdża na wieś do ojca, gdzie dowiaduje się o pochodzeniu pieniędzy. Jego ojciec, aby uzyskać fundusze, obniżył płace robotnikom z 30 kopiejek na 20. Syn dowiedziawszy się o tym powziął natychmiastową decyzję wyjechania do Anglii i zarobienia tylu pieniędzy, aby odpłacić robotnikom za ich poniesione szkody. W ten sposób urwała się więź między ojcem, a synem. Dominik, podłóg swojego światopoglądu, nie rozumie co zrobił źle i dlaczego jego własny syn jest na niego oburzony. Stary Cedzyna, mimo klęski powstania nie rozumie błędu swojej klasy społecznej, który tkwił w niewłaściwym traktowaniu chłopów, co była jedną z przyczyn przegranej. Dominik nie traktuje robotników jako ludzi, jak równych sobie, odnosi się do nich jak do maszyn. Na zarzuty jak mógł obniżyć, i tak już głodowe stawki, odpowiada, że chłopi nie protestowali. Chłopi i robotnicy są dla starego Cedzyny jedynie siłą wykonawczą, nie mogą oni według niego ani cierpieć, ani odczuwać. Jest to właśnie jeden z dramatów Dominika Cedzyny. Żyje on z robotnikami według myśli cel uświęca środki". Dawnyto, ściciel ziemski od lat był nauczony, że chłopi zostali "stworzeni" tylko po