Gwiazdka - ważne wydarzenie kulturowe.
Konwencje w zachowaniach językowych.
Postawy Polaków w stosunku do języka, którym się posługujemy - postawy użytkowników języka w stosunku do użytkowania tego języka.
---
Zachowania językowe są integralną częścią zachowań ludzkich w ogóle.
Konotacje pedagogiczne zachowań językowych (werbalnych).
"Euforyczność dzieci polskich wyraża się takimi zwrotami jak..."
Postrzeganie Polaka i nauczyciela w szczególności.
Zachowania werbalne, które wyrażają pewne postawy, które stanowią część naszej kultury.
Dwa rodzaje zachowań językowych:
- zachowania protransakcyjne - ich dominującym walorem jest walor merytoryczny, "transakcyjny" (kultura amerykańska, germańska, skandynawskie)
- zachowania propartnerskie - ich domeną są relacje międzyludzkie (daleki wshód, arabskie, chińska-japońska-koreańska)
kultura protrasakcyjna |kultury transakcyjne| kultura partnerska
- kultury transakcyjne: Wlk. Brytania, Romańskie, Europy Środkowo-Wschodniej
Znaczenie tego (^) w świecie wielokulturowym.
- asertywność - umiejętność obrony własnego terytorium bez naruszania praw partnera - w Polsce po '89ym - ALE niektóre kultury (japońska, częściowo chińska, częściowo arabska) tego nie uznają! ("Postaramy się przyjść - a następnego dnia nie będzie Japończyka po drugiej stronie stołu...")
Wielokulturowość w zachowaniach językowych:
- wiele kodów kulturowych;
- w Londynie na ulicach przewija się 350 kultur, oczekuje się od nich przystosownia do miejscowych;
- zachowania determinowane zwyczajami kulturowymi (gentelman-agreement: Skandynawowie, szczególnie Norwedzy i Szwedzi z połączeniem z zachowaniami pozawerbalnymi);
- kultury transakcyjne mają mnóstwo zwrotów kurtuazyjnych, wziętych z kultury dworu, panuje etykieta (Wlk. Brytania ma monarchię, zwroty ciągle przychodzą ze sfer monarchicznych); nawet sytuacja bardzo przykra wymaga grzeczności;
- zderzenie zachowań językowych wywołuje różnego rodzaju szok;
- Geste Land (Duńczyk) uczył kolegów jak komunikować się w Polsce -> książka o różnicach kulturowych, z której uczą się dyplomaci;
- Ewa Pernal -> książka nt. różnic kulturowych w różnych sferach życia;
- "Antropologia Słowa", "... Kultury", "...Obrzędu (?)", "...W...", A.Męcwel, R.Slulima, G.Godlewski - Uniwersytet Warszawski wydał;
prof. Hołówka (on - filozof, ona - filozof, socjolog, pisarka: "Delicje ciotki Dee")
Teresa Hołówka wraz z mężem delegowana do USA, opisała swój szok kulturowy odnoszący się do kultury zachowań werbalnych; wątki w rozmowach anglo-amerykańskich: podział na bussiness-talk (tematy rzeczowe) i small-talk (szablonizacja, konwencja językowa, wymiana rytuałów); small-talk konieczny, ale przykry dla osób przyzwyczajonych do tego, że rozmowa ma zbliżać ludzi; Słowianie, NIC PRYWATNEGO nie włącza się do small-talku, żadnych zwierzeń! - tubylca wpędza to w konsternację;
-> nieswojo na amerykańskim party (nikt nie dał jej skończyć zdania!) ("ta szynka jest przerażająca", "przyjechała z Polski i CHCE WRACAĆ" XD; nauczyć rosyjskiego - bo jadą na Węgry XD; /"Z Polski."/"Rany boskie, to czemu nie mówisz?! Nawet nie wiesz, jak tu NUDNO! Sałatka okropna, ..., a najgorsze są te całe >party< i to, że trzeba na nie chodzić!")
Świadomość językowa Polaków
- świadomość językowa to ugruntowanie zbiorów przekonań;
- mamy ją; ludzie bardziej wykształceni ludźmi o świadomości na wyższym poziomie;
- puryzm językowy wyrazem emocji albo wyrazem niechęci do novum językowego; dążenie do poczucia harmonii w znaczeniu etosu, np. etosu pokoleniowego; w znaczeniu tradycyjnym puryzm językowy jest "odchwaszczaniem" języka;
- puryzm nacjonalistyczny - pojmowanie czystości języka w kategoriach rodzimości; pamięć zagrożenia rusyfikacją/germanizacją; lęk przed wykorzenieniem;
- puryzm umiarkowany; w jego duchu jest ustawa o języku polskim; (z reguły nie mamy świadomości, że w sposób sztuczny zatrzymujemy rozwój języka;)
Naturalnie, chcemy czuwać nad dobrym językiem, ale zastanawiać się nad tym, by nie hamować zjawisk związanych z innowacyjnością językową.
- puryzm tradycjonalistyczny - uznawanie języka pewnej epoki za wzorowy, słuszny; (szlacheckie ziemiaństwo i miejska inteligencja -> zwyczaje języka kulturalnego; żywioł języka ludowego - znaczenie gwar i dialektów)