Katarzyna Janik

III OW z TP

KONFLIKTY I SPOSOBY ICH ROZWIĄZYWANIA

W GRUPIE RÓWIEŚNICZEJ

ORAZ W RELACJACH NAUCZYCIEL-UCZEŃ

Konflikt-wszelkie zeknięcie się sprzecznych dążeń.

W socjologicznym ujęciu: Konflikt społeczny-stosunek między grupami lub klasami społecznymi, wynikający ze zmniejszenia szansy lub uniemożliwienia zaspokojenia interesów jednej grupy lub klasy przez drugą, także stosunek między jednostkami należącymi do różnych grup społecznych, mający źródła w sprzecznych ze sobą wartościach i celach uznawanych przez te grupy.

Typy konfliktw

- konflikt rzeczowy

- konflikt wartości

- konflikt danych

- konflikt strukturalny

- konflikt kulturalny

Pryczyny konfliktów z rówieśnikami:

- chęć posiadania atrakcyjnego przedmiotu

- nieporozumienia wywolane przynoszeniem przez dzec zabawek z domu, wymianą ich z kolegami na inne, prtensje w wypadku zagubienia lub uszkodzenia

- ustalone sposoby zachowania się, podział czynności

Możemy tu wyróznić zatem podział konfliktów:

1. wynikające z określonych sytuacji

2. powodowane indywidualnym zachowaniem się dzieci

Zapobieganie nieporozumieniom dziecięcym i rozwiazywanie ich:

1. Likwidowanie i modyfikowanie sytuacji sprzyjających powstaniu konflikt przez:

- zmianę warunków wewnętrznych, w których dziecko działa

- ustalenie określonych sposobów postępowania, koniecznych w życiu zespołowym, regulujących zachowanie się poszczególnych dzieci

- wytwarzanie nawyków właściwego zachowania się przez systematyczne kierowanie diełalnością dzieci w różnych sytuacjach, zwłaszcza poza zajęciami organizowanymi dla całej grupy oraz wymaganie przestrzegania ustalonych sposobów postępowania

2. Rozwiazywanie nieporozumień dziecięcych w oparciu o:

- wnikliwe poznanie motywów i przebiegu konfliktu

- wykazanie dzieciom szkodliwości ich postępowania

- oddziaływanie na uczucia dziecka i wykorzystanie ich dużej wrażliwości emocjonalnej

- włączenie do rozwiazywania konfliktów samych dzieci w celu wzbogacenia ich wiedzy społecznej i przyzwyczajenia do podejmowania samodzielnych decyzji

3. Organizowanie procesu wychowawczego w ten sposób, by rozwijać u dzieci uczucia życzliwości, koleżeństwa, przyzwyczajać je do pamiętania o innych, cieszenia się ze sprawionej komuś przyjemności.

4. Wzbogacać wiadomości dzieci z dziedziny życia społecznego wykorzystując:

- bezpośrednie przeżycia i doświadczenia dziecięce

- przezrocza, obrazy

- literaturę

Sposoby rozwiązywania konfliktu wg Thomasa Gordona

1. Unikanie-odstąpienie od współpracy z osoba konfliktogenną, zerwanie z nią kontaktów osobistych

2. Uleganie-polega na wykorzystaniu przez silniejszego swojej pozycji, strona poddająca się przy pierwszej lepszej okazji ponownie wywołuje konflikt. Ten styl polega na postępowaniu zgodnym z interesem strony przeciwnej.

3.Rywalizacja-strona konfliktu zmusza do ustąpienia przeciwnika, przeciągając na swoją stronę osoby dotychczas w konflikt niezaangażowane.

4. Kompromis-to postępowanie umożliwiające częściowe zaspokojenie interesów obu stron

5.Współpraca- ten styl wynika z założenia, że zawsze można znaleźć rozwiązanie, które usatysfakcjonuje obie strony konfliktu. Strony wspólnym wysiłkiem znajdują rozwiazania usuwające przyczyny konfliktu.

Metoda Thomasa Gordona

Metoda bez porażek-6 kroków

1. Rozpoznać konflikt i nazwać go

2. Znaleźć możliwe rozwiązania

3.Krytycznie ocenić propozycję rozwiązań

4. Zdecydować się na najlepsze rozwiązanie

5. Wykonać powzięte decyzje

6. Późniejsza ocena krytyczna

W szkole podstawowej dominują konflikty w grupie rówieśniczej, zaś w miarę upływu lat wraz z potrzebą wymiany poglądów i zaznaczenia swojej niezależności coraz częstrze są konflikty młodzieży z dorosłymi.

Tradycyjne metody rozwiązywania konfliktów w szkole opierają się na schemacie wygrany-przegrany, w którym zwycięzcą może byc uczeń lub nauczyciel.Cechami charakterystycznymi tych metod jest chęć współzawodnictwa,upór, nieuprzejmość, brak szacunku dla potrzeb drugiej strony. W każdej z nich przegrany odchodzi, odczówając gniew, oburzenie, a osoba wygrywająca nie czuje się w pełni usatysfakcjonowana ze zwycięstwa, które odbyło się kosztem drugiego człowieka.

Konflikt nauczyciel-uczeń

Konflikty te mogą być wywołane niewłaściwą postawą nauczyciela wobec ucznia.

Negatywne postawy nauczyciela:

- nadmiernie chroniąca

- odtrącająca

- unikająca

- nadmiernie wymagająca

Pod wpływem takich postaw dziecko czuje się nieakceptowane, odtrącone, buntuje się przeciwko narzuconym wymaganiom i w ten sposób powstają konflikty.

Thomas Gordon w swwojej książce " Wychowanie bez porażek w szkole" proponuje inną metodę rozwiązywania konfliktów. Polega ona:

- współdziałąniu obu stron w poszukiwaniu optymalnego rozwiązania

- respektowaniu wspólnie ustalonych zasad postępowania

- traktowaniu się wzajemnie po partnersku

- wspólnym opracowywaniu zestawu róznych możliwości rozwiązania konfliktu, które są korzystne dla obu stron.

Metoda zaproponowana przez Thomasa Gordona umacnia stosunki, oparte na wzajemnym szacunku, trosce i zaufaniu. Rozwiązania ,jakie zapewnia,zbliżają do siebie ludzi, rodzą serdeczność. Jedną z jej najważniejszych korzyści

jest to,że eliminuj ona ryzyko posługiwania się władzą oraz konieczność wytwarzania przez ofiary mechanizmó obronnych, prowadzących do samozniszczenia wzajemnych stosunków.

Bibliografia:

1. Thomas Gordon (1997): " Wychowanie bez porażek w szkole"

2. Irena Dudzińska "O współżyciu dzieci w grupie przedszkolnej"

3. Encyklopedia PWN

4. Internet