zabiegi parafinowe
-czesciowe kapiele parrafinowe
-oklady paafinowe
- zawijania parafinowe
- rekawiczki lub skarpetki parafinowe
-wlewy okolostawowe
-kaseczki parafinowe
- oklady z parafango
oklady parafinowe stopy lub dloni - po nalozeniu pedzlem pierwszej warstwy stopy lub dloniezanurza sie szybko w parafinie ogrzanej do 42-54 st celsjusza i rownie szybko wyjmuje (0.5-1sek).; po uzyskaniu w ten sposob warstwy ochronnej parafiny wklada sie w dlon lub stope po 2-3sek ponownie do ogrzanej parafiny i zaraz wyjmuje. tak postepuje sie wielokrotnie 6-12 razy, az do uzyskania grubej 2-3cm warstwy parafiny. stope lub dlon okrywa sie toerebka z tkaniny lub papiewem woskowanym, a nast flanela lub tkanina welniana. te tzw rekawiczki.......
borowina - peloid, ordzaj torfu o duzym stopniu przetworzenia przez bakterie humifikujace, wlasc fizyczne borowiny to duza pojemnosc cieplna przy malym przewodnictwie cieplnym, co umozliwia efekt silnego, glebokiefo i rownomiernego podgrzania czesci ciala poddanych zabiegowi 42-45 st C. zawarte w borowinie kwasy organiczne i sole nadaja jej wlasciwosci przeciwzapalne, sciagajace, bakteriostatyczne oraz bakteriobojcze.
peloidy - naturalne twory geologiczne, powstale przy udziale wody i mikroorganizmow, ktore odpowiednio przygotowane uzywane sa do okladow. prepearaty peloidowe stosowane sa takze do nacieran i uzytku zewnetrznego. zaliczamy do nich torfy, muly, glu=inki, piasek inne tworzywa, powstale w wyniku wietrzenia mineralow.
torf - definicja torfu z obowiazujacej od 1986 pol normy pn-85/g-02500 "torf jest to utwor akumulacyjny poch organicznego, glownie roslinnego, powst w wynikuu procesu torfienia przebiegajacego w okreslonych warunkach wodnych, powietrznych i mikrobiologicznych, skladajacy sie ze szczatkow roślinnych w roznym stopniu zmumifikowanych oraz humusu torfowego"
sklad chem borowin
A skladniki organiczne:
-bituminy - woski, zywice, asfalty, tluszcze
- pektyny - garbniki, produkty rozkladu blonnika i bialka roslinnego
-celuloza i hemiceluloza
-kwasy huminowe - fluwokwasy, kwasy humusowe, aminokwasy stanowiace produkt humifikacji roslin w specyficznych warunkach wodnych. kwasy huminowe dzialaja przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie i przeciwwirusowo. stymuluja procesy przemiany materii i powoduja wzrost oddychania tkankowego.
-ligniny i huminy
-substancje czynne biologiczne typy hormonalnego, enzymy, antybiotyki
B skladniki nieorganiczne
-sole mineralne - siarczany magnezu i potasu, zwiazki glinu, zelaza i wapnia, sod krzem
C skladniki mikrobiologiczne
- bakterie tlenowe i beztlenwowe
- grzyby
wlasciwosci borowiny wykorzystywanew kapielach leczniczych
-wlasc fizyczne: duza pojemnosc wodna, male przewodnictwo cieplne, duza pojemnosc cieplna, duze wlasc sorpcyjne, wlasc jonwymiennikowe skladnikow chem
chemiczne - skladniki irganiczne i nieorg ulegajace depzycji w skorze i wchlanianiu
-mechaniczne - cisnieniehydrostatyczne w kapieli borowinowej nieco wieksze niz w wdozie, wzglenie mala sila wznoszaca cialo, przeciwdziala jej sila ssaca borowiny, duza lepkosc stwarza opror dla ruchow
wplyw borowiny na organizm
-przysp przemiany materii
-rozluznienie napiecia miesniowego, wiezadel i torebek stawowych
- zmniejszenie bolu
-zwiekszenie elastycznosci miesni i ruchomosci stawow
-zwiekszenie wchlanialnosci w ogniskach zapalnych
-dzialanie przeciwzapalne, sciagajace, bakteriostatycznie, bakteriobojcze i przeciwwirusowe
-wzrost poziomu hormonu luteinizujacego, obnizenie poziomu insuliny w surowicy krwi
-powiekszenie macicy przy jej niedorozwoju
-wzrost poziomu estradiolu i progesterony oraz wydzielanie z moczem adrenaliny i noradrenaliny bez z mian w zakresie poziomu gonadotropin
zawijania (oklady) borowinowe calkowite i czesciowe
na lezance ladzie sie koc cerate lub gruba folie i przescieradlo. na to naklada sie gruba warstwe borowiny o grubosci 4-5zm, na lezacego na niej pacjenta naklada sie druga warstwe o tej samej grubosci i dokladnie owija go wszystkimi trzema podkladami. zamiast ceraty i przscieradla mozna stosowac cienka jednorazowa folie. zawijanie czesciowe obejmuje polowe ciala od stop do pepka, lub od pepka po ramiona, (rozne czesci cisala, ktorych laczna powierzchnia nie przekracza polowy pow ciala). przy zawijaniach w obrebie klatki piersiowej - worek z lodem lub zimna w okolice serca. temp borowiny 42-44st C, przy malych l/4 powierzchni ciala 42-46st C, czas zabiegu 20-30min kapiel 2-3/tydzien
przeciwwskazania
- wszystkie ostre i przedostre stany zapalne
-niewydolnosc krazeniowa i oddechowa, nawet niewielkiego stopnia
-nadcisnienie i niskie cisnienie krwi
-niedokrwistosc
-choroby naczyn krwionosnych, zwlaszcza miazdzyca i zakrzepowe zapalenie zyl
-chrooby nerek i pecherza moczowego
-cukrzyca nieureguowana
-podwyzszona temperatura ciala bez wzgledu na przyczyne
-sklonnosc do krwawien i wybroczyn
-zaburzenia troficzne i zapalne skory
-zaburzenia czucia
fango - glinka pochodzenia wulkanicznego, w sklad ktorej wchodza glownie krzemiany glinu, potasu, sodu i wapnia poddana dlugotrwalemu dzialaniu wody siarczkowej, czesto termalnej
rodzaje zabiegow
-zawijanie calkowite
-zawijanie czesciowe
-kapiele stop lub rak
-gniecenie masy fango
-parafango
krioterapia - polega na zastosowaniu na powierzchnie ciala temp ponizej 0st C w czasie 2-3 min, celem wywoalania i wykorzystanbia fizjologcznych reakcji ustroju na zimno.
testy diagnostyczne z miejscowym zastosowaniem zimna
- hinesa i browna, ocena stanu czynnosciowego ukladu nerwowego autonomicznego tarczyca, uklad krazenia. zanurzenie dloni do lodowato zzimnej wody. pomiar cisnienia tetniczego na przeciwleglej konczynie. cisnienie skurczowe wzrasta o okolo 10-25 mmHg, rozkurczowe bez zmian
-heidelmanna - ocena stanu czynnosciowego ukladu autonomicznego-tarczyca. zanurzenie dloni do wody o tem 15st C na 5 min. pomiar temp na klebie kciuka i opuszkach palcow I, III, V przed zanurzeniem i co 3 min do powrotu temo 25stC. zdrowi - czas powrotu temp 10-20min, nadczynnosc tarczycy 1-8 min, niedoczynnosc 30 min.
fizjologiczne reakcjeorganizmu
w 1 fazie
-zwzenie naczyn skory
-zmniejszenie ukrwien skory
-powolne obnizanie temp skory, miesni i stawow
-zmniejszenie przemiany materii miajscowej i zwiekszenie w czesci prdzennej
-zmniejszenie przewodnictwa nerwowego
-podwyzszegnie progu bolowego
-zmniejszenie uwalniania medatorow bolu i zapalenia
-zwiekszanie napiecia miesni szkieletoewych
-zwiekszenie napiecia scian naczyn
-zwiekszenie czynnosci nadnerczy
-wzrost cisnienia krwi
w2 fazie
-rozszerzenie nazyn skory
-zwiekszenie ukrwienia skory
-powolny wzrosy temp tkanek
-zwiekszenie przamiany matrii w czesci rdzennej
-
-
-
-zmniejszenie napiecia miesni szkieletowych
- zmniejszenie napiecia scian naczyn
-
-zmniejszenie cisnienia krwi
kliniczne dzialania krioterapii ogolnoustrojowej
-wybitnie korzystyny wplyw a psychike - popawa nastroju, zmnieszenie uczucia zmeczenia
-zmniejszenie bolu dotyczace nie tylko bolow stawowych i powierzchni ciala, ale takze bolesnych odczuc w jego wnetrzu
-rozluznienie napiecia miesni szkleietowych i poprawa ich sily pomimo rozleglych, charakterystycznych dla choronyzanikow
- zwiekszenie zakresu ruchomosci w obrebie leczonych stawow
-zmniejszenie obrzekow - obfity przeplyw krwi [rzez powloki ciala i narzady wewnetrzne - uczucie goraca, zarozownienei skory
zmniejszenie bolu
-zwiekszone wydzielanie beta endorfin
-wylaczenia przez zimno receptorow czuciowych i ich polaczen z propriorecptorami
-zwolnienie przewodnictwa we wloknach czuciowych
-czynnosciowe wylaczenie bolu poprzez 'bramki kontrolne' teoria melzacka i walla
zmniejszenie obrzeku
-kilkigodzinne przekrwienie czynne w obrebie tkanek
-poprawa przemiany materii, lepsza eliminacja nagromadzonych produktow przemiany materii
-poprawa krazenia w obrebie naczyn chlonnych
rozluznienie napiecia miesniowefo
-zmniejszony doplyw do rdzenia bodzcow i segmentarnego hamowania stymulacji gamma-motoneuronow
-zwolnienie przewodnictwa w neuronach ruchowych
efekt ogolnoustrojowy
-wzrost stezenia w surowicy krwi adrebaliny, noradrenaliny, acth, kortyzolu, testosteronu (u mezczyzn). nie stwoerdzono wzrostu stezenia hrmonu wzrostu, lutenizujacego hormonu dojrzewania pecherzykow i 6keto-pgf-1 alfa
-wzrost po 2 tyg poziomu hemoglobiny, leukocytow i plytek krwi w porownaniu z wartosciami wyjsciowymi
krioterapia NIE POWODUJE
-nie wplywa na czestosc serca i wysokosc cisnienia tetniczego krwi
-nie stymuluje wyzwania przedwczesnych łoooj tam