Wykład 5 03.11.11
Pozorność powoduje nieważność czynności prawnej. Ta czynność prawna nie podlega konwalidacji. Jest to czynność prawna nieważna. Czynność ukryta art.83 parag.1 może być ważna. Bedzie ważna tylko wtedy, gdy przy dokonywaniu czynności pozornej dojdzie. Do zachowania wszelkich warunków ważności czynności ukrytej art.83 parag.2. Ochrona osób trzecich przed pozornością- przesłanki:
osoba trzecia powinna być w dobrej wierze czyli druga strona czynności jest strona czynności pozornej. Osoba trzecia nie może wiedzieć o tym, ze dokonuje czynności z osoba, która była strona czynności pozornej
osoba trzecia miałaby nabywać prawo w drodze czynności prawnej
czynność prawna powinna być odpłatna.
Błąd. art. 84
Wada wzruszalności. Mylne wyobrażenie o rzeczywistym stanie. Błąd ma prawne znaczenie, gdy ustalimy dwie okoliczności:
błąd ma dot. treści czynności prawnej, np. przedmiot umowy
błąd musi być istotny art.84 parag.2 - należy ocenić zachowanie błądzącego
ocena zachowania kontrahenta osoby błądzącej - w przypadku odpłatnych czynności prawnych. Kontrahentowi należy postawić zarzut, ze:
wiedział o błędzie
nie wiedział, ale mógł się dowiedzieć
wywołał błąd choćby bez swej winy.
Skutki błędu.
Błądzący ma uprawnienia do uchylenia się od skutków prawnych oświadczenia, które złożył pod wpływem błędu. Aby się uchylić błądzący składa oświadczenie woli o uchyleniu. Powinien je złożyć w ciągu roku od dnia, w którym dowiedział się, ze był w błędzie. Oświadczenie należy złożyć na piśmie pod rygorem dla celów dowodowych.
Podstęp art.86
Błąd wywołany przez kontrahenta z jego winy albo wywołany przez osobę trzecia o którym miałby wiedzieć kontrahent. Każdy podstęp rodzi skutki prawne, takie jak w przypadku błędu.
Groźba art.87
Jest to stanom obawy. Może dot. osoby, która składa oświadczenie woli jak i innej osoby. Może także dot. mienia tych dwóch stron. Groźba powinna być bezprawna. Bezprawność oznacza nie tylko uchybienie przepisom prawa cywilnego, a także wartościom moralnym. Poza tym groźba powinna być poważna. Skutki groźby podobne są do skutków błędu. Ma rok na złożenie oświadczenia od dnia ustania stanu obawy.
Wyzysk art.388
Może dot. tylko umów wzajemnych art.487 paragraf 2 Umowy takie charakteryzuje to, ze każda ze stron ma spełnić ekwiwalentne świadczenie, odpowiadające wartości świadczenia drugiej strony. Trzy przesłanki wyzysku:
przesłanka obiektywna- rażąca dysproporcja świadczeń
przesłanka subiektywna po stronie wyzyskanego- przymusowe położenie tegoż wyzyskanego, jego niedołęstwo bądź te niedoświadczenie
Wyzyskany ma dwa uprawnienia. Są one roszczeniami wyzyskanego:
zadanie wyrównania świadczeń- zwiększenia świadczenia osoby wyzyskującej lub obniżenie świadczenia wyzyskanego
zadanie o unieważnienie umowy- występuje z nim wyzyskany do sadu.
OCHRONA DÓBR OSOBISTYCH ART.23-24
Dobra osobiste występują w rożnej postaci. Art.23 nie wyczerpuje katalogu dóbr osobistych np. nazwisko, zdrowie. Obok wymienionych w nim dóbr osobistych wchodzą w rachubę inne dobra osobiste.
Dobra osobiste- są ścisłe związane z osoba wraz z nie powstają i wraz z nie ustają. W przypadku osoby fizycznej towarzysza jej przez cale życie, w przypadku osoby prawnej od chwili wpisania do rejestru. Dobra osobiste sa niezbywalne nie mozna nim rozporządzać. Maja charakter niematerialny. Dobra osobiste podlegaja ochronie. Ochrona ta wyrażona jest przez prawa osobiste (osobistości). Środki ochrony dóbr osobistych wchodzą w rachubę także w przypadku zagrożenia dóbr osobistych. Przesłanki podjęcia środków ochrony dóbr osobistych:
ustalenie istnienia dobra osobistego
ustalenie naruszenia bądź zagrożenia dobra osobistego- art.24 domniemania bezprawności naruszyciela. Oznacza to ze osoba która dochodzi naruszenia dobra osobistego nie musi udowadniać działania naruszyciela. Bezprawność może być wyłączona poprzez wskazanie różnych okoliczności:
zgoda pokrzywdzonego
działania w interesie społecznym.
Środki ochrony dóbr osobistych.
Zadanie zaniechania działania
Zadanie usunięcia skutków naruszenia dobra osobistego, np. przeprosiny
zadanie odszkodowania, czyli wynagrodzenia szkody majątkowej, np. w przypadku pobicia koszty leczenia
zadośćuczynienie- wynagrodzenie szkody niemajątkowej. Zaplata określonej kwoty za krzywdę. Ustawodawca dopuszcza zadośćuczynienie tylko w pewnych przypadkach ( art.444; art.445; art.448)