Prezydent - V rodział konstytucji
układ parlamentarno-prezydencki
7.IV.1989 - ponowne reaktywownie prezydenta
Pierwszego prezydenta wygrało Zgromadzenie Narodowe
27.X.1990 - uchwalono ustawę o wyborze Prezydenta RP, wprowadziła
wybory bezpośrednie prezydenta przez naród
Kto może zostac prezydentem (kryteria)
- 35 lat
- pełnia praw wyborczych
- polskie obywatelstwo
Wybory moga być w 2 turach, w I uważa się za wybranego tego, który uzyska
wiekszośc głosów ważnie oddanych, jeżeli tak sie nie stanie 14 dni po I turze
odbywa się II tura wyborów, do II tury przechodzi 2 kandydatów, którzy otrzymali
najwięcej głosów w I turze.
W razie nieszcześliwego wypadku ( śmierć, brak zgody) ubiega się 3 kandydat
w kolejności. W wypadku gdy również 3 nie może to Marszałek Sejmu rozpisuje
nowe wybory.
Prezydent - 5-letnia kadencja z 1-krotna reelekcja
Kadencja zaczyna się w dniu objęcia urzędu czyli po zaprzysiężeniu przed
Zgromadzeniem Narodowym.Ważnośc wyborów stwierdza Sąd Najwyższy.
Kompetencje Prezydenta
Związane z Sejmem:
- zarządza wybory do Sejmu
- ma prawo inicjatywy wyborczej
-ma prawo weta zawieszającego do ustawy
Związane z Rada Ministrów
- przezydent powołuje rząd
- dokonuje zmian w RM
- zwołuje Rade Gabinetowa ( RM + Rząd )
Związane z władzą sądowniczą:
-powołuje sędziów wszystkich sądów z wyjątkiem sędziów trybunałów
-powołuje I Prezesa SN
- powołuje Prezesa i Wiceprezesa TK i TS
- powołuje Prezesa NSA
-wiceprezesów NSA
Związane jako głowa państwa:
- najwyższy przedstawiciel RP
- gwarant ciągłości władzy państwowej
- stoi na straży suwerenności i bezpieczeństwa i nienaruszalności terytorium
- nadaje obywatelstwo i ordery, odznaczenia
- stopnie generalskie i tytuły profesorskie
- ma prawo łaski
- przyjmuje ambasadorów
- ratyfikuje umowy miedzynarodowe
- mianuje naszych ambasadorów
Odpowiedzialnośc Prezydenta Art.145
Prezydent za naruszenie Konstytucji, ustawy, za popełnione przestepstwo
może byc pociągnięty do odpowiedzialności przed TS. Odpowiada
wyłacznie konstytucyjnie, nie politycznie przed parlamentem. Za dziłalnośc
Odpowiada przed TS za wszystko, w sprawach cywilnych przed sądem
Zgromadzenie Narodowe stawia uchwałą 2/3 ustawowej liczby posłow
w stan oskarzenia na wniosek 140 członków ZN.
Uprawnienia osobiste nie wymagaja kontrasygnaty przez Prezesa RM
Konstytucja wymienia je i jest ich 30
Prezydent wydaje rozporzadzenia, zarządzenia, a także postanowienia
Rozporzadzenie z moca ustawy na wniosek RM
Gdy nieobraduje Sejm musi byc uchwalone na najbliższym
posiedzeniu Sejmu.