Patologie w relacjach międzyludzkich w miejscu pracy

Praktyczne porady jak rozmawiać z ofiarą mobbingu

Patologie w relacjach międzyludzkich 10.11.2011

Sprawozdanie z zajęć

Praktyczne rady dla osoby interweniującej jak należy rozmawiając z osobą, która doświadczyła przemocy w miejscu pracy.

W tym: zachowania werbalne i niewerbalne reakcja na to co ta osoba mówi.

CO NALEŻY ROBIĆ:

• Na początku należy sprawdzić kryterium  upewniamy się czy ofiara jest na pewno ofiarą mobbingu (m.in. kryterium czasowe)

• Pytamy co dokładnie skłoniło ofiarę by przyjść po pomoc, ale nie na pierwszym spotkaniu- co takiego się stało że przyszedłeś akurat TERAZ być może jest gorzej, być może już nie wytrzymujesz

• Należy mówić do ofiary spokojnym głosem i być cierpliwym (rozmawianie o tym że jest się ofiarą przemocy jest wszak sprawą trudną)

• Nastawiamy się na aktywne, uważne słuchanie, ponieważ ułatwić to nam może „wyłapanie” najważniejszych aspektów

• Okazujemy ofierze ciepło i akceptację,

1. dajemy poczucia wsparcia i zrozumienia poprzez dopytywanie, aktywne słuchanie, kontakt wzrokowy, a także GRATYFIKOWANIE oraz DOWARTOŚCIOWANIE (dajemy poczucie ofierze, że to co mówi jest dla nas ważne);

2. doceniamy odwagę ofiary, gdy mówi o bolesnych dla niego sprawach i że w ogóle się do nas zgłosiła

3. Utrzymujemy kontakt wzrokowy

4. Parafrazujemy to co mówiła ofiara, dopytujemy, stosujemy odzwierciedlenie na poziomie werbalnym i emocjonalnym, klaryfikację, podsumowanie, dostrajanie się (pacing) oraz podążanie za klientem (leading)

5. Bardzo istotne jest zapewnienie o dyskrecji  zapewniamy, że to co tu mówimy nie wyjdzie poza mury pokoju

6. Dostosowujemy się do jego sposobu mówienia, siedzenia (odzwierciedlenie)

7. Podczas pierwszej rozmowy: należy dostosować czas pierwszego spotkania do ofiary

8. Pokazujemy ofierze jego mocne strony i wzmacniamy je, nie krytykujemy ofiary

• Ważne jest też miejsce rozmowy  w szczególności jeśli pracujemy w danej firmie; musi to być miejsce odizolowane od szefa

• Należy przedstawić ofierze jej prawa, które je chronią, zabezpieczają i z których ma korzystać – na pierwszym spotkaniu zasygnalizować wstępnie że może coś z tym zrobić że ma możliwość się w pewien sposób obronić

• Jeśli to przemoc fizyczna lub seksualna należy to zgłosić odpowiednim służbom (policji)

• Musimy wciąż przypominać o tym, że nie są winni tej sytuacji, że to wina mobbera; tłumaczymy, że nikt nie ma prawa robić innemu człowiekowi krzywdy, nikt nie ma prawa sprawiać drugiemu przykrości

• Doceniamy ciszę gdyż ma ona działanie terapeutyczne!

• Zastanawiamy się wraz z ofiarą nad sposobami poradzenia sobie w tej sytuacji i wyjścia z niej, jednak nie sugerujemy drastycznych kroków

• Jeśli wiemy że istnieje ryzyko, że ofiara może zrobić sobie krzywdę – oceniamy to i interweniujemy (oceniamy stan afektywny, poznawczy itd.)

• Szanujemy decyzję ofiary jeśli zdecyduje się zrezygnować z naszej pomocy

CZEGO NIE ROBIĆ:

• nie podnosimy głosu

• nie naruszamy przestrzeni osobistej

• nie przerywamy wypowiedzi, nie wyśmiewamy

• nie trzymamy strony ofiary od razu, nie od razu utrzymujemy ze to mobbing, gdyż bez dłuższej analizy nie mamy nigdy stuprocentowej pewności

• nie implikujemy fałszywych wspomnień poprzez zadawanie pytań sugerujących  zadajemy neutralne pytania

• nie oceniamy ofiary ani zdarzeń, które przedstawia ofiara

• nie podważamy jej wypowiedzi

• nie naciskamy, jeśli ofiara nie chce od razu o czymś mówić!!!

• nie rozmawiamy w obecności osób trzecich

• nie umniejszamy problemu

• nie stwarzamy poczucia presji

• nie lekceważymy niczego, co mówi ofiara - okazać się może później że to ważny aspekt który na początku może wydawać się nieistotny

• nie wytykamy błędów

• nie zachęcamy do stawiania się, a do rozwiązania problemu

• pracujemy tylko z ofiarą mobbingu, jednocześnie nie możemy pracować ze sprawcą - nie konfrontujemy (wcześniejsze rozmowy z ofiarą mogą rzutować na to co myślimy o sprawcy i na odwrót; moja relacja z ofiarą rzutuje na relację ze sprawcą i na odwrót)

PODSUMOWANIE

CO NALEŻY ROBIĆ:	CZEGO NIE WOLNO ROBIĆ:
upewnić się czy to na pewno mobbing	nie podnosić głosu
zadawać neutralne, niesugerujące pytania	nie przerywać wypowiedzi
być cierpliwym, mówić spokojnie	nie trzymać strony ofiary od początku
dawać komunikat „nie jesteś sam”,	nie lekceważyć niczego co mówi ofiara
Doceniać ciszę!	nie naciskać na ofiarę, nie oceniać jej
uświadomić, że nie musi tego znosić,	nie rozmawiać w towarzystwie innych osób
dawać poczucie akceptacji (poprzez kontakt wzorkowy, parafrazę, dowartościowanie itd.)	nie pracować z ofiarą i sprawcą mobbingu jednocześnie
wysłuchać, zebrać oczekiwania, dać czas	nie obciążać odpowiedzialnością za to co się stało
powiedzieć, że przemoc jest karalna, za przemoc odpowiedzialny jest sprawca	nie okazywać zniecierpliwienia lub irytacji w związku z tą sytuacją
dawać propozycje, a nie gotowe rozwiązania	nie przerywać wypowiedzi ofiary
umówić się na dalszą pomoc	nie zadawać pytań sugerujących

PIERWSZA ROZMOWA Z OSOBĄ, KTÓRA DOŚWIADCZYŁA PRZEMOCY, ważne aspekty:

• Zadbaj o czas i miejsce rozmowy

• Rozmawiaj w takim miejscu, które sprzyja atmosferze zaufania i bezpieczeństwa.

• Zarezerwuj wystarczający czas na rozmowę

• Słuchaj uważnie. Nie przerywaj.

• Nie oceniaj i nie poddawaj krytyce.

• Jeśli rozmówca mówi chaotycznie, po wysłuchaniu postaraj się uporządkować fakty, dopytać o rzeczy, które umknęły ci podczas rozmowy.

• Postaraj się ją zrozumieć. Spróbuj sobie wyobrazić jej sytuację.

• Nie myśl, że pierwsza rozmowa z tobą zmieni coś w jej życiu.

• Postaraj się dowiedzieć o doświadczeniach jej życia, które zakończyły się pomyślnie, i spróbuj na ich podstawie zbudować jej wiarę we własne siły.

• Powiedz jej, jakie ma prawa.

• Powiedz jej (najlepiej zapisz na kartce), gdzie może się zwrócić po pomoc

• Szanuj zasadę małych kroków, szukajcie wspólnie niewielkich, lecz realnych posunięć.