ŚPIĄCZKA NIEZNANEGO POCHODZENIA
 
Postępujące osłabienie czynności OUN aż do jej całkowitego ustania

• Głębokość śpiączki

•  

• chorego nie udaje się obudzić

• swoiste reakcje ucieczki w odpowiedzi na bodźce bólowe zachowane

• reakcje ucieczki w odpowiedzi na bodźce bólowe - charakter nieswoisty lub są zniesione; upośledzenie funkcji autonomicznych

• obecność odruchów z pnia mózgu zależy od miejsca uszkodzenia

• międzymózgowie – źrenice umiarkowanie rozszerzone, reakcja na światło zachowana; depresja oddychania

• śródmózgowie – źrenice rozszerzone, reakcja na światło bardzo osłabiona, gałki oczne ustawione rozbieżnie, zniesione odruchy oczno-głowowe, zachowane odruchy rogówkowe, objawy ze strony drogi piramidowej dodatnie, oddychanie często typu maszynowego

• całkowite zniesienie odpowiedzi obronnych i ruchowych oraz odruchów z pnia mózgu; ciężkie upośledzenie funkcji autonomicznych i oddychania

• brak jakichkolwiek reakcji; brak odpowiedzi odruchowych; brak oddychania spontanicznego; procesy autonomiczne głęboko upośledzone

• Etiopatogenza

• Pierwotna śpiączka mózgowa – strukturalne uszkodzenie tkanki mózgowej (urazy głowy, udary mózgowe)

• Śpiączka po zespole niedokrwienie-niedotlenienie(uszkodzenie mózgu po resuscytacji lub głębokiej hypoksji)

• Śpiączka hypoksyczna (niedostatek tlenu w ustroju)

• Pierwotna śpiączka toksyczna

• Ostre zatrucie zewnątrzpochodne

• Śpiączki metaboliczne

• Śpiączki na tle wewnątrzwydzielniczym

• Różnicowanie

• Przed badaniem fizykalnym zapewnić podstawowe funkcje życiowe (ABC)

• Dokładny wywiad

• Badania podstawowe

• Testy paskowe – hiper i hypoglikemia

• Objawy skórne

• Pęcherze w przedawkowaniu środków nasennych

• Sucha i ciepła skóra w nadczynności tarczycy

• Wątrobowe znamiona na skórze

• Mocznicowe zmiany zabarwienia skóry

• Woń oddechu

• Alkohol

• Mocznica

• Choroby wątroby

• Acetonemia

• Czosnek – zatrucie fosforanami organicznymi

• Zapachy typowe dla trucizn

• Oddychanie

•  

• Rzadkie – środki uspokajające o działaniu ośrodkowym lub opiaty; obrzęk śluzowaty

• Tachypnoe – nadczynność tarczycy, uszkodzenie w obrębie śródmózgowia

• Oddech typu Kussmaula – kwasica ketonowa, mocznicowa

• Oddech Cheyne-Stokes’a – wzmożone ciśnienie śródczaszkowe

• Oddech maszynowy – uszkodzenie śródmózgowia

• Badanie neurologiczne

•  

• Mięśnie szkieletowe

• Porażenie połowicze ze spodziewaną asymetrią odruchów miototycznych (na rozciąganie mięśni) i jednostronnie dodatnim odruchem Babińskiego: ogniskowe uszkodzenie mózgu

• Mimowolna hiperkineza: uszkodzenia metaboliczne i toksyczne

• Drżenia włókienkowe mięśni : zatrucie fosforanami organicznymi

• napięcie mięśniowe i stan ruchliwości podobne jak w głębokim śnie: barbiturany i leki trankwilizujące

• wzmożone napięcie mięśniowe z nadmiernym wyprostem: uszkodzenie pnia mózgu

• stereotypowe ruchy zwijania, wycierania lub stukania: pierwotne podkorowe uszkodzenie mózgu

• Źrenice

• Zwężenie: leki parasympatykomimetyczne lub sympatykolityczne, morfina, krwotoki do mostu, zatrucie fosforanami organicznymi

• Rozszerzenie: parasympatykolityki (atropina), leki nasenne

• Wielkość pośrednia z brakiem reakcji na światło: uszkodzenie śródmózgowia

• Jednostronne rozszerzenie: wklinowanie się płata skroniowego

• Ruchy gałek ocznych

• Upośledzenie odruchów – raczej zmiany strukturalne niż zaburzenia metaboliczne

•  

• Badania drugiego rzutu

• Cukier we krwi

• Elektrolity

• Gazometria

• Transaminazy w surowicy

• NH3

• Azotowe produkty resztkowe we krwi

• Hormony tarczycy

• Toksykologiczne testy przesiewowe

• Alkohol we krwi

• Ciała ketonowe

• Fosfokinaza kreatyninowa (podwyższona w zatruciu barbituranami)

• Puste zdjęcie jamy brzusznej

• Dno oka

• Specjalistyczne próby neurologiczne (odruchy oczno-przedsionkowe)

• TK

• EEG

• Punkcja lędźwiowa

• Uogólnione drgawki często w zatruciu:

•  

• Difenhydramina

• Metakwalonem

• Karbromalem

• INH (hydrazyd kwasu izonikotynowego)

• Środkami antycholinergicznymi

• Chinidyną

• Strychniną

• Leczenie

•  

• Intensywne monitorowanie i opieka

• Leczenie choroby podstawowej i przyczyny śpiączki

• Przeciwwskazane płukanie żołądka i wymuszanie diurezy (dopóki nie potwierdzi się rozpoznania)