ŚPIĄCZKA NIEZNANEGO POCHODZENIA
Postępujące osłabienie czynności OUN aż do jej całkowitego ustania
Głębokość śpiączki
chorego nie udaje się obudzić
swoiste reakcje ucieczki w odpowiedzi na bodźce bólowe zachowane
reakcje ucieczki w odpowiedzi na bodźce bólowe - charakter nieswoisty lub są zniesione; upośledzenie funkcji autonomicznych
obecność odruchów z pnia mózgu zależy od miejsca uszkodzenia
międzymózgowie - źrenice umiarkowanie rozszerzone, reakcja na światło zachowana; depresja oddychania
śródmózgowie - źrenice rozszerzone, reakcja na światło bardzo osłabiona, gałki oczne ustawione rozbieżnie, zniesione odruchy oczno-głowowe, zachowane odruchy rogówkowe, objawy ze strony drogi piramidowej dodatnie, oddychanie często typu maszynowego
całkowite zniesienie odpowiedzi obronnych i ruchowych oraz odruchów z pnia mózgu; ciężkie upośledzenie funkcji autonomicznych i oddychania
brak jakichkolwiek reakcji; brak odpowiedzi odruchowych; brak oddychania spontanicznego; procesy autonomiczne głęboko upośledzone
Etiopatogenza
Pierwotna śpiączka mózgowa - strukturalne uszkodzenie tkanki mózgowej (urazy głowy, udary mózgowe)
Śpiączka po zespole niedokrwienie-niedotlenienie(uszkodzenie mózgu po resuscytacji lub głębokiej hypoksji)
Śpiączka hypoksyczna (niedostatek tlenu w ustroju)
Pierwotna śpiączka toksyczna
Ostre zatrucie zewnątrzpochodne
Śpiączki metaboliczne
Śpiączki na tle wewnątrzwydzielniczym
Różnicowanie
Przed badaniem fizykalnym zapewnić podstawowe funkcje życiowe (ABC)
Dokładny wywiad
Badania podstawowe
Testy paskowe - hiper i hypoglikemia
Objawy skórne
Pęcherze w przedawkowaniu środków nasennych
Sucha i ciepła skóra w nadczynności tarczycy
Wątrobowe znamiona na skórze
Mocznicowe zmiany zabarwienia skóry
Woń oddechu
Alkohol
Mocznica
Choroby wątroby
Acetonemia
Czosnek - zatrucie fosforanami organicznymi
Zapachy typowe dla trucizn
Oddychanie
Rzadkie - środki uspokajające o działaniu ośrodkowym lub opiaty; obrzęk śluzowaty
Tachypnoe - nadczynność tarczycy, uszkodzenie w obrębie śródmózgowia
Oddech typu Kussmaula - kwasica ketonowa, mocznicowa
Oddech Cheyne-Stokes'a - wzmożone ciśnienie śródczaszkowe
Oddech maszynowy - uszkodzenie śródmózgowia
Badanie neurologiczne
Mięśnie szkieletowe
Porażenie połowicze ze spodziewaną asymetrią odruchów miototycznych (na rozciąganie mięśni) i jednostronnie dodatnim odruchem Babińskiego: ogniskowe uszkodzenie mózgu
Mimowolna hiperkineza: uszkodzenia metaboliczne i toksyczne
Drżenia włókienkowe mięśni : zatrucie fosforanami organicznymi
napięcie mięśniowe i stan ruchliwości podobne jak w głębokim śnie: barbiturany i leki trankwilizujące
wzmożone napięcie mięśniowe z nadmiernym wyprostem: uszkodzenie pnia mózgu
stereotypowe ruchy zwijania, wycierania lub stukania: pierwotne podkorowe uszkodzenie mózgu
Źrenice
Zwężenie: leki parasympatykomimetyczne lub sympatykolityczne, morfina, krwotoki do mostu, zatrucie fosforanami organicznymi
Rozszerzenie: parasympatykolityki (atropina), leki nasenne
Wielkość pośrednia z brakiem reakcji na światło: uszkodzenie śródmózgowia
Jednostronne rozszerzenie: wklinowanie się płata skroniowego
Ruchy gałek ocznych
Upośledzenie odruchów - raczej zmiany strukturalne niż zaburzenia metaboliczne
Badania drugiego rzutu
Cukier we krwi
Elektrolity
Gazometria
Transaminazy w surowicy
NH3
Azotowe produkty resztkowe we krwi
Hormony tarczycy
Toksykologiczne testy przesiewowe
Alkohol we krwi
Ciała ketonowe
Fosfokinaza kreatyninowa (podwyższona w zatruciu barbituranami)
Puste zdjęcie jamy brzusznej
Dno oka
Specjalistyczne próby neurologiczne (odruchy oczno-przedsionkowe)
TK
EEG
Punkcja lędźwiowa
Uogólnione drgawki często w zatruciu:
Difenhydramina
Metakwalonem
Karbromalem
INH (hydrazyd kwasu izonikotynowego)
Środkami antycholinergicznymi
Chinidyną
Strychniną
Leczenie
Intensywne monitorowanie i opieka
Leczenie choroby podstawowej i przyczyny śpiączki
Przeciwwskazane płukanie żołądka i wymuszanie diurezy (dopóki nie potwierdzi się rozpoznania)