PSYCHOLOGIA I PSYCHIATRIA

Mózg seryjnego mordercy

"Czy zbrodnia jest dziedziczna, czy też jest skutkiem wpływu fatalnego

środowiska? A może jedno i drugie? Na Zachodzie bada się szeroko

funkcjonowanie mózgów zabójców. Również tych, którzy mordują

irracjonalnie. Służy do tego m.in. emisyjna tomografia pozytronowa, która

pozwala dosłownie zajrzeć do środka mózgu, a także klasyczne metody

stosowane od dawna.

Obraz tomograficzny mózgów "irracjonalnych" sprawia niesamowite wrażenie -

piszą Anne Moir i Davod Jessel w słynnej książce "Zbrodnia rodzi się w

mózgu". Obszar przedczłonowy po prostu w nich nie funkcjonuje. Ta część

mózgu odpowiada za kontrolę naszego zachowania. Jeśli jego praca jest

zakłócona , człowiek pozbawiony jest mechanizmu, który kontroluje i hamuje

inną część mózgu - układ limbiczny, gdzie rodzą się emocje, potrzbujące

cugli. U osób dokonujących brutalnych morderstw zaburzona jest także

biochemia mózgu. Łączność między układem limbycznym mieszczącym emocje a

rozsądną, hamującą korą mózgową zapewnia sterotonina. To ona zapewnia

łączność między obszarami mózgu mieszczącymi emocje i rozsądek. Ta droga

rwie się jeśli mózg produkuje za mało serotoniny. Jej niedobór stwierdza

się u morderców. Tomograf pozytronowy wykazuje jeszcze inne uszkodzenia

mózgu u morderców. Im ono poważniejsze, tym większe prawdopodobieństwo, że

generowana przez wadę agresja, która jest niczym samochód bez hamulców,

doprowadzi do zabójstwa. - U osób z takimi anomaliami popełnieni

morderstwa nie jest jakimś przekroczeniem granicy - piszą A. Moir i D.

Jessel. Nie mają one zahamowań. Morderstwo to dla takiego sprawcy tylko

sposób na osiągnięcie celu albo usunięcie przeszkody. Sprawca jest

obojętny nas cierpienia ofiary i nie jest w stanie doznać, jak bywa w

przypadku ludzi zdrowych, jakby części zadawanego innej osobie bólu i

cierpienia. Przeciwnie, czerpie ze swego czynu przyjemność lub satysfakcję.

Niczego nie żałuje. Nie ma poczucia winy, ponieważ mieć jej nie potrafi.

Waga motywy jest dla niego bez znaczenia. Może zabić z powodu ważnego, jak

i zdumiewająco banalnego, bo zabójstwo jest dla niego sprawą banalną.

Badania mózgu zdają się udowadniać coraz śmielej i dobitniej tezę Konrada

Lorentza, że agresja nie jest odpowiedzią na wydarzenia zewnętrzne, lecz

wewnętrzną energią, która bierze się z dziedzictwa generycznego.

Uwarunkowania społeczne - patologiczna rodzina, przemoc, alkohol mają -

zdaniem A. Moir i D. Jessel - mniejsze znaczenie. Potwierdzają tę tezę

badania dzieci oddanych do adopcji. Te, których biologiczni rodzice mieli

konflikty z prawem, miały je również. Choć wychowały się w porządnych,

spokojnych rodzinach.

Teza, że człowiek aspołeczny i agresywny to człowiek z wadliwie

działającym mózgiem, ma jeszcze daleką drogę do tego aby być obecną w

orzecznictwie sądowym, a także w opinii społecznej wciąż przekonanej, że

surowa kara powstrzymuje zbrodniarza przed morderstwem. To tak, jakby

zapalenie płuc leczyć młotkiem."