"Renesans- uwagi wstępne"

RENESANS1. Nazwa epokiRenesans- z jęz. francuskiego- odrodzenie ( nazwa upowszechniona w oświeceniu)- znaczeniea) odrodzenie się ludzkości, wznoszenie jej na wyższy poziomb) odrodzenie starożytności, jej wiedzy, kultury sztuki2. Chronologiaa) Włochy XIV- początek XVI w.b) Polska, kraje północnoeuropejskie, koniec XV w.- lata 30 XVII w.3. Główne prądy epoki; światopogląd humanizm- prąd umysłowy stawiający za ideał wszechstronną pełnię człowieczeństwa. Jego przedstawiciele kierowali się słowami Terencjusza ( starożytność ): człowiekiem jestem i nic, co ludzkie, nie jest mi obce. Humanizm odrywał myśl człowieka od życia pozagrobowego, budził zainteresowanie życiem doczesnym, kultywował tradycję ( antyk ), akcentował potrzeby piękna i wiedzy, zabiegał o pamięć potomnych. Reformacja- nowatorstwo w interpretacji prawd objawionych przez Pismo Święte, a nie zgodnych z naukami Kościoła- herezje- heretycy. Najważniejsi reformatorzy: Jan Hus ( Czechy ), Marcin Luter ( Niemcy ), Jan Kalwin ( Francja ) Antropocentryzm- pogląd według którego człowiek jest ośrodkiem i celem wszechświata Irenizm- w teologii chrześcijańskiej kierunek dążący do utrwalenia pokoju pomiędzy różnymi grupami wyznaniowymi poprzez wzajemne ustępstwa doktrynalne.4. Przedstawiciele literaturya) europejskiejWłochy- Dante Alighieri Boska Komedia Francesco Petrarka Sonety do Laury Giovanni Boccaccio Dekameron Niccolo Machiavelli Książę Giovanni Pico della Mirandola Mowa o godności człowiekaNiemcy- Erazm z Rotterdamu Pochwała głupotyAnglia- Tomasz More Utopia William Shakespeare Hamlet, Makbet, Romeo i Julia, “Otelo, “ Król Lear, “ Sen nocy letniejHiszpania- M. Cerwantez Don Kichotb) Polska- Mikołaj Kopernik O obrotach sfer niebieskichA. Frycz- Modrzewski O poprawie Rzeczypospolitej Biernat z Lublina Klemens Janicki Mikołaj Rej Jan Kochanowki Piotr Skarga Mikołaj Sęp- Sarzyński Szymon Szymonowic Łukasz górnicki5. SztukaLeonardo da Vinci Mona Lisa, GiocondaTycjanMichał AniołRafaelAlbrecht DullerMichał Gomułka6. Światopogląd renesansu- stoicyzm ( mądrość, cnota )- epikureizm ( szczęście, przyjemność )- neoplatonizm ( harmonia )chrześcijaństwo ( Bóg- Stwórca )