• Komórki mięśniowe „wolne” predyspozycja do wysiłków mniej intensywnych, ale bardziej długotrwałych

Znaczenie transportu tlenu

• Początek procesów utleniania ok. 10 sekund

• Maksimum wydatku tlenowego po 2 minutach

• Zakres procesów tlenowych:

• Małe i średnie wysiłki do 100%

• Duże około 50% zapotrzebowania na energię

• W spoczynku

• 60% wolne kwasy tłuszczowe (ale tu potrzeba 10% tlenu)

• 40% utlenianie glukozy

Glukoza i wysiłek fizyczny

• W spoczynku insulozależność

• W czasie wysiłku wzrost insulinoniezależnego wychwytu (GLUT4 ⇑) = insulina ⇓

• Pobudzenie glukoneogenezy poprzez

- unerwienie współczulne

- dostępność substratów

• Hipoglikemia rzadko u zdrowych

• Hipoglikemia w cukrzycy = zwłaszcza przy długo działających insulinach

• Po ciężkim wysiłku poprawa tolerancji glukozy do 48 h (spłata „długu tlenowego”)

Fizjologia krążenia

Rola fizjologiczna krwi

• Transport

- tlenu

-dwutlenku węgla

- produktów energetycznych

- produktów przemiany materii

- hormony i witaminy

• Magazynowanie

- różnych substancji związanych z białkami osocza

• Wyrównanie

- ciśnienia osmotycznego

- stężenia jonów wodorowych

- różnic temperatury

• Bariera przed

- drobnoustrojami

- innymi „obcymi”

Tkanki hematopoetyczne

• Centralne:

- szpik kostny

- grasica

• Obwodowe

- węzły chłonne

- grudni chłonne błon śluzowych

- śledziona

Szpik kostny

- żółty => nieczynny (ale czy tylko miejsce dla czerwonego?)

- czerwony (2,5%) kości płaskie, mostek, kości biodrowe, trzony kręgów, nasady kości długich)

• Komórki hematopoetyczne

• Komórki siateczki (zrąb szpiku kostnego)

• Komórki bariery

• Komórki śródbłonka

Komórka hematopoetyczna pnia (pluripotencjalna)

• Komórka macierzysta nieukierunkowana

- komórka ukierunkowana erytrocytów

- komórka ukierunkowana granulocytów/makrofagów

- komórka ukierunkowana bazofilów

- komórka eozynofilów

- komórka ukierunkowana megakariocytów

• Progenitorowa komórka limfoidalna

- limfocyt

Czynniki hematopoetyczne

• CSF-GM (prekursorów granulocytów i monocytów)

• CSF-G (neutrofilów)

• CSF-M (monocytów)

• EPO (erytropoetyna)

• IL-1

• IL-6

• IL-7

• IL-10

• IL-11

• IL-12

Obraz morfologiczny krwi obwodowej i szpiku

Układ	Szpik	Zakres normy	Krew	Czas ^1/2 życia
Granulocytarny	56	50-70	0,088	7h
Erytrocytarny	26	18-34	99,86	28 dni
Limfocytarny	16	11-23	0,047	Tygodnie
Monocytarny	0,3	0-0,8	0,005	Kilka dni
Magakariocytarny	0,1	0-0,4	-	4-5 dni
Komórki plazmatyczne	1,3	0,4-3,9	-	-
Komórki siateczki	0,3	0-0,9	-	-

Erytropoeza (5 dni)

1. Komórki tworzące kolonie rozsadzające erytroidalne (BFU-E) (CSF-GM, IL-3, IL-9, IL-11)

2. Komórki tworzące kolonie erytroidalne (CFU-E) (ERYTROPOETYNA)

3. Proerytroblast (ERYTROPOETYNA)

4. Erytroblast ortochromatyczny (ERYTROPOETYNA)

5. Retikulocyt

6. Erytrocyt

Co warunkuje erytropoezę

• Erytropoetyna (18 kD)

• 85% nerki, 15% wątroba

• Żelazo

• (wybudowane za pośrednictwem transferyny)

• Stężenia w osoczu:

• 130 μg/dl (23μmol/l) mężczyźni

120μg/dl (12μmol/l) kobiety

• Niedobór żelaza ⇒ zahamowanie translacji mRNA

• Witamina B12

• Zapotrzebowanie dobowe 1-3ng

• Zapasy wątrobowe na 4 miesiące (ciąża !!!)

Regulatory erytropoezy

• Erytropoetyna

• Czynniki wzrostowe:

• Interleukiny

• CSF-GM

• Hormony tarczycy ++

• Androgeny ++

• Estrogeny -

Granulocytopoeza - neutrofile

1. Komórka pnia ukierunkowana (CFU-G) CSF-G, CSF-1, CSF-GM

2. Mieloblast

3. Mielocyt

4. Neutrofil pałeczkowaty - krew

5. Neutrofil segmantowaty - krew

Granulocytopoeza - eozynofile

1. Komórka pnia ukierunkowana (CFU-Eos) CSF-GM, CSF-G, SCF, IL-3, IL-5

2. Mieloblast

3. Mielocyt

4. Eozynofil - krew

Granulocytopoeza - bazofile

1. Komórka pnia ukierunkowana (CFU-Baso) SCF, IL-3, IL-4, IL-10, NGF

2. Mieloblast

3. Mielocyt

4. Basofil - krew

5. Komórka tuczna - tkanki

Trombocytopoeza

1. Komórka macierzysta megakariocytowa ukierunkowana (CFU-Mk) IL-3, CSF-GM

2. Megakariocyt

3. Trombocyty - krew (Trombopoetyna ?)

Limfocytopoeza

Narządy centralne	SZPIK	Grasica
Krew i chłonka	Limocyty B szpikozależne	Limocyty T grasiczozależne
Narządy limfoidalne obwodowe	Węzły chłonne strefa podtorebkowa	Węzły chłonne strefa przykorowa
Krew i chłonka	Limocyty B	Limocyty T
Reakcja	Humoralna	Komórkowa

Kontrola limfocytopoezy

• Czynniki wydzielane przez grasicę (limocyty T)

• Hormony tarczycy

• Hormony kory nadnerczy (hamują mitozę w narządach limfoidalnych)

Monocytopoeza

1. Komórka pnia ukierunkowana (CFU-M) CSF-1, CSF-GM

2. Monoblast (IL-1, CSF-1)

3. Promonocyt

4. Monocyt - krew

5. Makrofag - tkanki

Cząsteczki różnicujące

• Główny układ zgodności tkankowej MHC

• 155 cząsteczek różnicujących

• Tymocyty:

- CD4 (60%)

- CD8 (20-30%)

NK - naturalni niszczyciele (CD16, CD56)

Grasica - szkoła tymocytów

• Wędrówka od kory do rdzenia = dojrzewanie tymocytów

- wydzielanie tymozyny

- tworzenie woreczków dojrzewających komórek

- kontrola ekspresji HLA

• 95% KOMÓREK GINIE W PROCESIE DOJRZEWANIA

Węzły i grudki chłonne

• Limfocyty B = rozmnażają się w warstwie podtorebkowej szpikozależnej

• Limfocyty T zatrzymują się w strefie przykorowej - grasiczozależnej

Śledziona

• Miazga biała (krew tętnicza)

- filtry dla limfocytów B i T i ośrodki rozmnażania

• Strefa przejściowa (brak ciągłości śródbłonka)

- filtr dla uszkodzonych erytrocytów, granulocytów, trombocytów, mikroorganizmów !!!

- miejsce przekształcenia monocytów w makrofagi

• Miazga czerwona (krew żylna)

- II filtr dla uszkodzonych erytrocytów, granulocytów, trombocytów, limocytów

Erytrocyty

• Czas przeżycia około 120 dni

• Podstawowa funkcja = transport tlenu

• Wielkość ok. 8 μm > średnica naczynia włosowatego ⇒ musi się odkształcić

• Szkielet spektryna + aktyna przymocowany anikryną

• Oporność osmotyczna : L

- 0,48% początek hemolizy

- 0,33% hemoliza całkowita

Fizjologia przekazywania życia ludzkiego

Zapłodnienie

• Naturalne 200-300 milionów plemników na tylnym sklepieniu pochwy

• Monospermia

• Polispermia (ale tylko 1 zapładnia)

• Sztuczne - złożenie nasienia strzykawką na 48h przed spodziewaną owulacją

• Dopochwowa

• Doszyjkowa

• Domaciczna

Zapłodnienie „in vitro”

• 1978 Luisa Brown

• In Vitro Fertilisation - Et Transfer (skuteczność <15%)

• Zapłodnienie w płynie inkubacyjnym i przeniesienie w stadium kilku blastomerów

• GIFT gamete intra fallopian transfer

• PROST pronuclear stage embryo transfer

• ICSI intracytoplasmatic sperm injection

Etapy zapłodnienia

1. Kapacytacja

2. Przenikanie komórek przez komórki wieńca promienistego

3. Przyleganie plemników do osłony przejrzystej

4. Penetracja przez osłonę

5. Fuzja plemnika i komórki jajowej. Blok polispermii

6. Kontynuacja II podziału mejotycznego oocytu

7. Stadium przedjądrzy (ootyda)

8. Łączenie się przemądrzy

9. Anafaza

10. Dwa pierwsze blastomery !!!

Bruzdkowanie

• Wielokrotny podział mitotyczny zygoty

• Zarodek nie rośnie !!!

• 2 dni stadium 4 blastomerów

• 3-4 dni - 12-16 blastomerów MORULA

• ----------------------------------------jama macicy-------------------------------

• Blastocysta [kompaksja (ścisłe łączenie przez desmosomy) ⇒

• Węzeł zatokowy ⇒ masa embrionica

• Komórki trofoblastu ⇒ placenta

Zagnieżdżenie

• Blastocysta wnika do śródbłonka macicy a komórki trofoblastu łączą się z komórkami nabłonka cylindrycznego

• Tworzenie się doczesnej

• 11-12 dzień krwawienie implantacyjne

---