Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa

im. Witelona w Legnicy

Temat: Dysgrafia i dysleksja

dr W. Troszczyńska- Nakonieczny

Skład grupy:

Sylwia Tabaka

Anna Zawada

Agnieszka Kachnowicz

Wioleta Woźna

Justyna Śpiewak

Dysgrafia- (gr. grapho- piszę, rysuję) to zaburzenie o opanowaniu umiejętności poprawnego pisania pod względem graficznym. W lżejszych przypadkach dysgrafii mamy

do czynienia z tzw. brzydkim pismem. Dysgrafia to forma agrafii, czyli całkowitej niezdolności pisania. Rozpoznaje się ją u dzieci, które bardzo wolno uczą się pisać, oraz u dorosłych, którzy doznali uszkodzenia mózgu. Ponad 75% dzieci z dysgrafią to chłopcy. Dysgrafia może mieć wiele stopni. Osoby dotknięte najpoważniejszą odmianą zaburzenia

nie są w stanie prawidłowo trzymać ołówka lub narysować linii prostej. Niektórzy potrafią narysować nieskomplikowany wzór, ale przerysowanie bardziej złożonych obrazków i znaków wymagających wykonania serii ruchów przekracza ich możliwości. Poziom umiejętności pisania u dzieci dotkniętych dysgrafią jest bardzo zróżnicowany. Niektórzy malcy nie

potrafią rozróżniać małych i wielkich liter; inni mylą prawą stronę z lewą oraz górę z dołem. Większość ma problemy z ortografią i interpunkcją. Często takie dzieci są zdolne do złożonych wypowiedzi ustnych, lecz nie umieją przekazywać tych samych informacji pisemnie. Niektóre potrafią czytać ze zrozumieniem po cichu, ale nie na głos; inne nie rozumieją tekstów lub rozumieją je opacznie, gdyż nie są w stanie wyobrażać sobie tego,

o czym czytają. Obok niedojrzałości ośrodka pisania, która jest podstawową przyczyną dysgrafii, dla występowania trudności w pisaniu istotne jest też znaczne napięcie mięśni dłoni. Jest ono przypuszczalnie skutkiem nadmiernego stresu przeżywanego w trakcie pisania. Za wtórny powód trudności w pisaniu można zatem uznać usztywnienie mięśni. Tak więc u dzieci z dysgrafią napięcie psychofizyczne jest w czasie pisania bardzo wysokie. Usztywnione mięśnie, które są bezpośrednim efektem braku płynności pisania, powodują, że piszący odczuwa wręcz fizyczny ból dłoni, a czasem nawet i przedramienia.

Co wywołuje dysgrafię?

W przypadki dzieci czynnikami odpowiedzialnymi za pojawienie się zaburzenia mogą być geny, sposób żywienia, czynniki chemiczne, nieprawidłowy przebieg ciąży, trudny poród lub wysoka gorączka. Jednak najczęściej powody nie są znane. Najważniejsze, aby rozpoznać problem i opracować skuteczną metodę działania. U dzieci dysgrafię bardzo trudno się leczy, ale już w okresie dojrzewania efekty takiej terapii zaczynają być wyraźnie widoczne.

Klasyfikacja dysgrafii

Dysgrafię często dzielimy na określoną i nieokreśloną. Ta pierwsza jest skutkiem problemów z pisownią, słabej koordynacji ruchowej i zaburzeń zdolności językowych, np. afazji. Draga może mieć swoje źródło w opóźnieniu umysłowym, poważnym braku psychologicznym lub społecznym bądź zaniedbywaniu edukacji szkolnej. Niektóre dzieci nie uczą się prawidłowo pisać, gdyż nie otrzymują wystarczających wskazówek od nauczycieli.

Dysgrafię możemy podzielić na trzy podtypy

• dysgrafia dyslektyczna;

• dysgrafia spowodowana problemami ruchowymi;

• dysgrafia spowodowana zaburzeniami w orientacji przestrzennej;

W przypadku dysgrafii dyslektycznej odręczne pismo dziecka jest prawie niemożliwe do odczytania i roi się od błędów. Jednakże uczeń w pewnym stopniu potrafi przepisać teksty. Dysgrafia spowodowana problemami ruchowymi owocuje niewyraźnym pismem pozbawionym błędów i nieporadnym przepisywaniem tekstów. Z kolei dysgrafia spowodowana zaburzeniami w orientacji przestrzennej to niewyraźne pismo pełne błędów i problemy z poprawnym przepisywaniem.

Często kłopoty z odręcznym pisaniem to tylko jeden z wielu problemów dziecka. W parze z dysgrafią niejednokrotnie idzie dyspraksja- zaburzenie polegające na nieprawidłowej pracy mięśni uniemożliwiającej skuteczne pisanie, aby użyć ołówka lub długopisu, palce muszą go utrzymać i nim pokierować, a trudno o to, gdy mięśnie kciuka i pozostałych palców nie są w stanie współpracować.

Ćwiczenia manualne poprawiające grafikę pisma:

• malowanie mające na celu rozluźnienie napięcia mięśniowego rąk- malowanie całą powierzchnią rąk, malowanie form kulistych, malowanie form falistych, malowanie dużych konturowych rysunków;

• usprawnianie końców palców, stukanie czubkami palców, malowanie suchym palcem, malowanie pęczkiem waty, modelowanie w glinie i plastelinie, wyrywani i naklejanki, nawlekanie koralików, haftowanie na tekturach z dziurkami;

• Ćwiczenie graficzne, kreślenie form kulistych, kreślenie prostych linii łączonych wyznaczone punkty- trafianie do celu, malowanie kredkami konturowych rysunków, kreślenie linii w ograniczonym polu, kopiowanie rysunków, rysowanie szlaczków według wzorów z elementów liter

Na poprawność pisma wpływają:

* właściwa pozycja podczas pisania:

- stopy należy oprzeć o podłogę

- obie ręce ułożyć na stole- takie ułożenie utrzymuje równowagę ciała, zapewnia koordynacje półkul mózgowych i określa funkcje obu rąk; podczas gdy jedna ręka pisze , druga przytrzymuje zeszyt, aby się nie poruszał podczas pisania

-całe pośladki i uda wsparte są na krześle

- prosty kręgosłup

Równowaga i stabilność całego dnia umożliwia prawidłową mobilność rąk.

*prawidłowy chwyt przyborów do pisania:

-pióro należy trzymać chwytem pęsetkowym pomiędzy kciukiem i lekko zgiętym palcem wskazującym , opierając go na palcu środkowym

*odpowiednia wysokość stołu , przy którym siedzi dziecko-jeśli stół jest za wysoki , to uczeń musi unosić barki , co wpływa na wzrost napięcia mięśniowego i zwiększa męczliwość ręki.

*prawidłowe ułożenie zeszytu- zeszyt powinien być ułożony na linii środkowej ciała z lekkim pochyleniem lewego dolnego rogu kartki bliżej piszącego( u dzieci leworęcznych - prawego dolnego rogu).

---