POLITECHNIKA POZNAŃSKA W POZNANIU
Organizacja przygotowania i przepływu produkcji
Temat: Podstawowe formy organizacyjne produkcji
Przygotował:
Prowadzący
Politechnika Poznańska
Wydział Budowy Maszyn i Zarządzania
Kierunek : Zarządzanie i Marketing
Studia Uzupełniające Magisterskie
Poznań 200
1
1. Cel i zakres projektu
Celem projektu jest zidentyfikowanie i przeanalizowanie dokumentacji konstrukcyjnej i technologicznej wyrobu i procesu. Jako przykład został wybrany fragment dokumentacji konstrukcyjnej i technologicznej dotyczący śruby łożyska silnika okrętowego. Fragment tej dokumentacji ma zastosowanie przy produkcji silników okrętowych w zakładach im. H. Cegielskiego w Poznaniu.
2. Elementy dokumentacji konstrukcyjnej
Podstawą do opracowania dokumentacji technologicznej jest dokumentacja konstrukcyjna , na którą składają się przede wszystkim rysunki wyrobu końcowego jego części oraz warunki techniczne, które łącznie nazywamy danymi konstrukcyjnymi.
Dokumentacja konstrukcyjna to:
• rysunki ofertowe (przedstawiają rysunek schematyczny wyrobu i jego < wymiary gabarytowe), opisy techniczne i schematy działania łącznie z warunkami technicznymi (dają możliwość poznania działania mechanizmów technologowi);
• rysunki zestawieniowe całej maszyny (wyrobu) i jej zespołów, lista części z wydzieleniem części znormalizowanych;
• rysunki konstrukcyjne poszczególnych części, warunki techniczne (wymagania jakościowe).
Dokumentacja konstrukcyjna umożliwia technologowi poznanie zamierzeń konstruktora i własności samej maszyny, co z kolei przyczynia się do zaprojektowania właściwego i ekonomicznego procesu technologicznego.
3. Dokumentacja konstrukcyjna śruby łożyska
3.1. Składniki dokumentacji
Dokumentację tą zakład otrzymuje od zleceniodawcy według której wykonuje dany wyrób.
W przypadku naszej śruby łożyska na dokumentację konstrukcyjną składają się:
• rysunek wykonawczy detalu,
• szczegółospis - wsad materiału
Rysunek wykonawczy jest to rysunek pojedynczego przedmiotu zawierający wszystkie wymiary oznaczenia i wskazówki niezbędne do wykonania przedmiotu z zamysłem konstruktora.
W specyfikacji zawarte są następujące informacje o:
• wymaganiach obróbki cieplnej
• gatunku materiału (np. rodzaj stali, skład chemiczny),
• materiale wyjściowym (np. wzór odkuwki, kategorii),
• warunki odbioru technicznego
• warunki wytrzymałościowe materiału
W szczegółospisie zawarte są następujące informacje o:
• kodzie wyrobu (HCP) - pod nadanym numerem występuje w procesie produkcyjnym nasz rozpatrywany detal,
• nr rys. lub normie
• E - symbol literowy - zawierający informacje o zastosowanym materiale,
• nazwie części,
• wsadzie - wymiary gabarytowe materiału z którego jest wykonywany detal,
• masie
• indeksie - w komputerowej bazie danych pod wskazanym numerem
Cały szczegółospis sporządza konstruktor, pozostawiając wolne miejsca w:
• symbolu literowym,
• wsadu
• indeksie.
Pola te wypełnia technolog.
4. Elementy dokumentacji technologicznej
4.1. Karta technologiczna
Kartę technologiczną sporządza się dla konkretnego przedmiotu. Stanowi ona opis operacji uzupełniony wyszczególnieniem stanowiska roboczego dla każdej z nich, wyszczególnieniem pomocy specjalnych oraz podaniem czasu przygotowawczo zakończeniowego, czasu jednostkowego oraz łącznego czasu wykonania operacji dla danej wielkości serii. Kartę technologiczną opracowuje się każdorazowo, niezależnie od wielkości serii i niezależnie od innych warunków. Może ona być sporządzona mniej lub bardziej szczegółowo, w zależności od tego, czy są opracowywane jeszcze dalsze elementy dokumentacji technologicznej czy też nie.
4.2. Instrukcja obróbki.
Instrukcję obróbki sporządza się w celu podania treści operacji pracownikowi obsługującemu obrabiarkę, zwykle w postaci szkicowej i opisowej. W karcie takiej są wyszczególnione: stanowisko robocze, liczba i kolejność zabiegów, warunki obróbki dla poszczególnych zabiegów oraz wszelkie pomoce niezbędne do wykonania danej operacji (uchwyty, narzędzia, sprawdziany, oprawki, imaki itd.).
4.3. Instrukcja uzbrojenia obrabiarki.
Instrukcje uzbrojenia obrabiarki sporządza się tylko dla niektórych typów obrabiarek, dla których uzbrojenie na podstawie instrukcji obróbki mogłyby przedstawić dużą trudność. Do takich obrabiarek należą przede wszystkim:
tokarki wielonarzędziowe, półautomaty tokarskie, automaty tokarskie, centra obróbkowe ; uzbrojenie magazynu narzędziowego. Instrukcja uzbrojenia obrabiarki stanowi nieodzowne uzupełnienie instrukcji obróbki. Formularz, na jakim sporządza się instrukcję uzbrojenia, nie jest dotąd znormalizowany i poszczególne zakłady korzystają z opracowanych przez siebie wzorów.
4.4. Instrukcja obróbki cieplnej.
Instrukcja obróbki cieplnej dotyczy tych rodzajów obróbki cieplnej, które występują w procesach technologicznych, a więc hartowania i odpuszczania, nawęglania i hartowania, azotowania, wyżarzania itp. Opracowuje ją zazwyczaj technolog, specjalista od obróbki cieplnej. W instrukcji podaje się dokładne parametry procesu obróbki cieplnej, w celu uzyskania odpowiednich wyników. Instrukcję obróbki cieplnej można sporządzić na formularzu normalnej instrukcji obróbki lub też na formularzu o specjalnym wzorze stosowanym w danym zakładzie.
4.5. Instrukcja kontroli jakości.
Instrukcję kontroli jakości powinno się opracować dla operacji kontrolnych i to nie we wszystkich przypadkach. Operacja kontroli jakości występuje zazwyczaj na końcu procesu technologicznego. W pewnych przypadkach jednak, zwłaszcza dla części technologicznie trudnych, przewiduje się ją również w trakcie procesu technologicznego, po ważniejszych operacjach.
4.6. Karta kalkulacyjna.
Dla produkcji seryjnej i wielkoseryjnej należy obliczyć analitycznie lub na podstawie chronometrażu czasy trwania poszczególnych operacji. Można to wykonać dopiero po opracowaniu całego procesu technologicznego, po ustaleniu parametrów skrawania dla poszczególnych zabiegów.
4.7. Spis pomocy warsztatowych.
Spis pomocy warsztatowych jest przeznaczony dla działu gospodarki narzędziowej w celu przygotowania i wykonania wyszczególnionych pomocy, jako niezbędnych do uruchomienia produkcji określonej części. Zestawienie zbiorcze sporządza się na specjalnych drukach dla poszczególnych operacji w rozbiciu na uchwyty, narzędzia i sprawdziany, i to zarówno normalne, jak i specjalne. Jest to zestawienie wszystkich pozycji z poszczególnych instrukcji obróbki.
5. Symbole użyte w dokumentacji
Na karcie technologicznej występują następujące w kolejności oznaczenia :
op. - nr. operacji,
R - rodzaj pracy (l - praca na akord, 2 - dniówka), stanow(isko) - oznaczenie maszyny, na której wykonywana jest dana operacja,
komór - nr komórki produkcyjnej,
Tpz - czas przygotowawczo zakończeniowy, w godzinach wg obowiązujących normatywów,
Tj - czas jednostkowy, w godzinach wg obowiązujących zasad i normatywów,
KZ - kategoria zaszeregowania,
SWN - kod dodatku do wynagrodzenia za pracę w warunkach specjalnych,
rodzaje i symbole dodatków są dostępne w odrębnych instrukcjach,
KO-kod operacji,
B - brygadowość, informacje o ilości pracowników na danym stanowisku
wykonujących jednocześnie ta samą operację,
WW - współczynnik zajętości stanowiska, liczba dziesiętna będąca ilorazem
wyrażającym stosunek czasu stanowiska do czasu płatnego,
CPC - cykl produkcyjny cząstkowy jest to czas trwania cyklu produkcyjnego
i obejmuje czas wykonania ustalonej operacji oraz czas jaki ma upłynąć od operacji uprzednio ustalonej, celem kontroli przebiegu produkcji do operacji aktualnie rozpatrywanej,
KKJ - kod kontroli jakości,
CP - cykl produkcyjny - określa czas trwania całego procesu produkcyjnego w dniach związanego z realizacją wszystkich operacji zawartych w karcie technologicznej łącznie z czasem przerw międzyoperacyjnych.
6. Podsumowanie
Na podstawie analizy dokumentacji technologicznej i konstrukcyjnej procesu technologicznego śruby łożyska można zauważyć niewielką ilość stosowanych dokumentów w stosunku do pierwowzoru przedstawionego w punkcie 2. Część dokumentów nie występuje w ogóle jak np. instrukcja uzbrojenia obrabiarki natomiast inne jak np. instrukcja obróbki, instrukcja kontroli jakości czy instrukcja obróbki cieplnej są rozmieszczone w obrębie specyfikacji oraz karty technologicznej. Taki stan rzeczy spowodowany jest małą złożonością technologiczną wyrobu.
Dla potrzeb zakładu stworzono odpowiednio dla procesów produkcyjnych w zakładzie kartę technologiczną. Karta ta zawiera w sobie:
• kartę technologiczną,
• kartę instrukcyjną,
• kartę kalkulacyjną,
• symbole pomocy warsztatowych.
Specyficznymi dokumentami występującymi na styku konstrukcji i technologii jest specyfikacja i wsad materiałowy. Dlatego też w projekcie specyfikacja i wsad materiałowy został wymieniony w dokumentacji technologicznej i konstrukcyjnej.
7. Załączniki
• karta technologiczna
• rysunek wykonawczy
• rysunek wsadu materiałowego