Powietrze- mieszanina gazów, która otacza kulę ziemską, tworząc powłokę gazową- atmosferę.
2. skład chemiczny powietrza.
* azot;
-stanowi 78,1 %
-bezbarwny, bezwonny, bez smaku
-w normalnych warunkach nie ma wpływu na czynności organizmu
-przy przezjściu ze stanowiska pracy o zwiększonym ciśnieniu, do pomieszczenia z ciśnieniem normalnym azot może się wydzielać we krwi w postaci pęcherzyków
*tlen
-stanowi 20,93%
-bezbarwny,bezwonny, bez smaku
-spadek do 15%- powoduje głębsze oddechy, częstrze skórcze serca
-sadek od 14-9% powoduje oddech przerywany, szybkie męczenie
-spadek do 8-6% powoduje asfikcję- uduszenie i śmierć.
*dwutlenek węgla
- stanowi 0.03%
-gaz bezbarwny, bezwonny
-gromadzi się w dolnych partiach atmosfery, ponieważ jest cięższy od powietrza
-nie pali się i nie podtrzymuje palenia
-w normalnych ilościach nie jest szkodliwy dla organizmu
-wchodzi w skład pitnych wód mineralnych pod postacią węglanów wapniowych i magnezowych
-uzywany do wyrobów wody sodowej
-wzrost CO2 w powietrzu powoduje przyspieszenie oddechu związku z pobudzeniem czynności ośrodka oddechowego w rdzeniu przedłużonym.
-w przypadku gromadzenia sie CO2 wydychanego przez ludzi w pomieszczeniach w ilosciach
przekraczająchych normę zwiększa sie ilosc pary wodneji podwyzsza się temperatura powietrza
-dopuszczalna ilość CO2 w powietrzu wynosi 0,1% jest to tze wskaźnik PettenKofena
*Gazy szlachetne
-argon około 0,9%
-wodór,Neon,Hel,Krypton,ksenon-występują w małych ilościach
*(CO) dwutlenek węgla
-gaz bezbarwny,bezwonny
-gromadzi się zwykle zimą w pomieszczeniach zamkniętych opalanych piecami
-przeciętna zawartość CO wynosi 1-2mg/1m sześcienny powietrza
-gaz duszący,łączy sie z hemoglobiną krwi tworząc hemoglobinę tlenkowo węglową,która traci zdolność łączenia sie z tlenem,co szybko prowadzi do niedotlenienia i nagromadzenia w organiźmie nie utlenionych produktów przemiany materii występują objawy ze strony układu nerwowego
*Ozon(O3)
-2mg/100l powietrza
-barwa niebieska,ostry zapach
-powstaje z tlenu pod wpływem wyładowań atmosferycznych i promieni nadfioletowych
-nie ma go w miastach,dużo w górach ,lacach i nad morzem
-ma właściwości bakteriobójcze w stężeniu 2mg/htr
Inne związki gazowe w powietrzu są jego chemicznymi zanieczyszeniami
3.Właściwości fizyczne powietrza
*Temperatura
-głowny czynnik powstawania ciepła na ziemi słońce ,w niewielkim stopniu gorące źródła/wulkany
-nagrzewanie ziemi zależyod kąta podawania promieni słonecznych,od barwy i charakterystki terenu
-temperatura zależy od ciepła własciwego warstw na które padają promienie słoneczne ląd grzeje sie szybciej,wody wolniej
-pora wodna i chmury w powietrzu zatrzymują ciepło,które powstało w ciągu dnia i nie pozwalającą na szybką dnia i niepozwalają na szybką jego utratę nocą
-wahania temp. na ziemi wynoszą od +60 s.C do -60 s.C
-średnia temp. kuli ziemskiej w ciągu roku 14,3 s.C
-Optymalna temp. najkorzystniejsza dla ustroju -16,-18 s.C
-gdy wzrost temp wskazany jest wzrost ruchu powietrza do 23m/s i niewielką wilgotność mały ruch powietrza i temp 18s.C występuje złe samopoczucie
*Wilgotność
-zależy od ilości zawartej w powietrzu pary wodnej
-ilość pary wodnej moze byc rózna i pozostaje w ścisłej zależności od temp. i cisnienia
-im powietrze cieplejsze tym wiecej moze zawierać pary wodnej może być zawarta w powietrzu w danej temp.
-wilgotność bezwzględna -stosunek wilgotności bezwzględnej do max wyrażonej w procentach,określa ona stopień nasycenia danego powietrza parą wodną norma wynosi 40-60%
-punkt masy temp w której wyilgotność bezwzględna staje się wilg.max i w której nadmiar pary wodnej zawartej w powietrzu zaczyna sie skraplać
*Ruch powietrza
-powstaje na wskutek różnicy temp. i ciśnienia
-określany w m/s
-w pomieszczeniach zamknietych wynosi 0,5 m/s
-w naszym klimacie ruch na otwartej przestrzeni wynosi 3-5m/s czyli 10-18km/h
*Ciśnienie
-Cisnienie słupa powietrza o masie 1,033kg/1cm2 powierzchni ,nazywane jest ciśnieniem atmosferycznym/atm/ odpowiada ona cisnieniu słupa rtęci o średnicy 1cm,wysokości 760mm w temp 0s.C pod 45s.C szerokości geogr.
-Pa-Pascal-Cisnienie na powierzchnię płaską 1m2 na którą działa prostopadle siła 1N=1kg x 1m/s2
*Jonizacja
-Wywołaie działaniem promieni nadfioletowych kosmicznych,rentgena,subst. promieniotwórczych
-Zjawisko polega na powstaniu w powietrzu dodatnich i ujemnych jonów z cząstek materialnych obojętnych ,np cząstki gazów,pyłów mogą otrzymywać ładunki elektryczne naładowane dodatnio lub ujemnie
Pogoda...=Parametry czynników fizycznych atmosfery obserwowane w ciągu krótkiego czasu
Klimat:parametry czynników fizycznych powietrza o określoncych stałych cechach obserwowane przez długi okres czasu
*Na klimat składają się:
-temperatura,wilgotność ruch powietrza,ciśnienie
-szerokość geograficzna
-wielkość napromieniowania
-ukształtowanie terenu
-rodzaj gleby
-działalność ludka
Makroklimat-zespół warunków atmosferycznych danej miejscowości, z których najważniejsze jest temp. powietrza, ruch, wilgotność, ciśnienie
4. Wpływ jonizacji na organizm
-jony (-) wpływają korzystnie na organizm dają lepsze samopoczucie,zwalniają procesy przemiany materii,obniżają ciśnienie krwi
-jony (+) działają odwrotnie,powoduję zaburzenia naczynioruchowe
-jonizacja uruchamia szereg,zmian biochemicznych,strukturalnych i czynnościowych w komórkach,tkankach i narcządach w konsekwencji zmiany ogulnoustrojowe określone mainem choroby promiennej
-najbardziej wrażliwe na promienie jonizujące są:
tkanka linfatyczna,krwiotwórcza,komórki rozrodcze,skóra,soczewka oka,błona śluzowa jelit
-po kilku latach dochodzi do pojawienia sie białaczki,nowotworów,zaćmy