Niedługo wychodzi klasyfikacja CD-11, która powinna ujednolicić nazewnictwo -> "niepełnosprawność intelektualna"

metafora Dorra: osoba z głęboką niepełnosprawnością intelektualną przestała być "dzieckiem piwnicy edukacji" -> "dziecko parteru edukacji"

rzeczywistość osób głęboko niepełnosprawnych intelektualnie - "skurczona rzeczywistość"

"Niepełnosprawność nie tylko ogranicza, może też ukazać człowiekowi, jak przekraczać określone możliwości"

Sawant

Oznacza wąskie, często określane jako "wyspowe", zdolności rozwinięte na wysokim poziomie przy jednoczesnym pozostawaniu na bardzo niskim poziomie innych zdolności (przypadki upośledzeń umysłowych, autyzm).

uczeni tę niezwykłą zdolność nazywają "pamięcią bez pojmowania"

Po raz pierwszy przypadki sawantyzmu zostały opisane w 1789 przez Benjamina Rusha, pioniera amerykańskiej psychiatrii, który opisał niezwykłe zdolności Thomasa Fullera

Człowiek ten miał znikomą znajomość matematyki (ograniczoną do prostego liczenia), jednakże - był w stanie policzyć liczbę przeżytych sekund przez dowolnego człowieka, uwzględniając lata przestępne.

historyczne: "idiot savant" - Long Down, 1887 - opóźnienie rozwoju intelektualnego, niskie wyniki tesów inteligencji (40-70), wąskie zdolności rozwinięte na niebywale wysokim poziomie

Większość zdolności sawantów dotyczą funkcji typowych dla prawej półkuli mózgowej i mają charakter niesymboliczny, artystyczny (np. zdolności plastyczne - malarstwo i rzeźba), wizualny lub motoryczny (np. zręczność manualna lub orientacja przestrzenna)

Niektórzy sawanci mają zdolności językowe (choć zdarzają się one wyjątkowo rzadko) - potrafią w krótkim czasie opanować niezwykłą ilość słów i zagadnień gramatycznych z obcego języka, zwykle bez rozumienia go.

Częściej pojawiają się zdolności muzyczne (najczęściej używanym przez sawantów instrumentem jest fortepian) i rachunkowe.

U niektórych sawantów pojawia się zdolność precyzyjnego odmierzania czasu z dokładnością porównywalną do zwykłych zegarów.

Badania dotyczą głównie IQ 25-45

"Savant" - słowo adaptowane z języka francuskiego, oznacza mistrzostwo, kunszt.

Richard Wawro - grafik, sceny

Gregory Blackstock - grafik, zwierzęta

John i Michael - autystyczni bliźniacy opisani przez Oliviera Sacksa; porozumiewali się między sobą za pomocą olbrzymich pierwszych liczb; niezwykła pamięć od momentu 4ech lat; obliczanie dni tygodnia 40 tys. lat wstecz i wprzód -> "kalendarzowy kalkulator"

Kim Peek - błyskawicznie liczyć w pamięci, fenomenalna pamięć: 12 000 książek, dane utworów muzycznych, miasta, autostrady, nry kierunkowe, kody pocztowe sieci komunikacyjne i telewizyjne... -> "Rain Man"

Daniel Tammet - urodzony niebieskiego dnia; syndr. Aspergera - potrafi opisać, co dzieje się w głowie człowieka dotkniętego autyzmem; uzdolniony matematycznie, lingwistycznie (w tym litewski, fiński, urdu i walijski); rekord europejski w recytowaniu liczby Pi -> "niepełnosprawność nie musi być przeszkodą na drodze do pełnego życia"

-> teza: u sawantów prawa półkula dąży do skompensowania upośledzonych funkcji półkuli lewej i staje się dominująca.

Alonso Clemons - rzeźbiarz

Stephen Wiltshire - z pamięci narysował Londyn z lotu ptaka

Jose Ortega y Gasset (hiszp.)

Autentyczne życie wymaga przekonania człowieka do idei, które wyznaje.

Idee te nie mogą być wyłącznie wysnutymi przez umysł abstrakcjami, lecz wzrocami umożliwiającymi człowiekowi orientację w życiu.

Za podstawę istnienia człowieka uważa nie przedmiot, ani też myśl, ale życie, któremu podporządkowane jest wszystko inne.

Vivo ergo cogito! (Zyję więc myślę.)

Świat jest zbiorem stojących przed nami możliwości życiowych.

Wybrane tezy teorii konstruktywistycznych dla edukacji

- u poszczególnych uczniów mogą dominować różne reprezentacje świata, co powinno być wskazaniem do organizowania zróżnicowanego nauczania.

- niektóre czynniki środowiskowe mogą opóźnić, a nawet zupełnie zahamować, a inne przyspieszyć rozwój poznawczy człowieka

- nauczyciel powinien przede wszystkim organizować takie sytuacje edukacyjne, które dadzą uczniom możliwości działań poznawczych, samodzielnych doświadczeń, eksploracji otoczenia - ważne są aktywne metody nauczania.

Jerome Bruner

Twórca teorii nauczania, które ma być sterowaniem odkrywania.

W procesie tym istotna jest samodzielne uczenie się dzieci, jedynie prowadzonych / sterowanych przez nauczyciela.

ZAŁOŻENIA:

dziecko rozwija się na trzech poziomach:

- enaktywny

- ikoniczny

- symboliczny

w swoim rozwoju dziecko ma opanować wskazane 3 poziomy rozumienia pojęć, a jednocześnie powinno umieć przejść z każdego poziomu na pozostałe.

- poziom enaktywny - związany jest z poznawaniem za pomocą mięśni, wykonywania czynności, manipulowania

- poziom ikoniczny angażuje spostrzeżenia wzrokowe i pozwala na przedstawienie rzeczywistości za pomocą ilustracji, rysunku

- poziom symboliczny to przedstawienie rzeczywistości z wykorzystaniem przyjęctych kodów (słowa, symbole, zapisy algorytmiczne)