04.03.11
Metody badań dydaktycznych
Metoda badań dydaktycznych jest to zespół zabiegów obejmujących całość postępowania badacza zmierzającego do rozwiązania określonego problemu badawczego.
Techniki badań dydaktycznych określa sposób rozwiązania danego problemu posługując się przy tym narzędziami badawczymi
Metoda badań dydaktycznych
Eksperyment dydaktyczny
Sondaż diagnostyczny
Monografia pedagogiczna
Metoda indywidualnych przypadków
Metody historyczne
Metody porównawcze
Techniki badań dydaktycznych
Obserwacja, analiza dokumentu wywiad ankieta
Eksperyment dydaktyczny jest to metoda naukowego badano zjawiska i procesów dydaktycznych celowo wywołanych przez osobę badającą przebiegających w kontrolowanych przez nią warunkach celem ich poznania zjawiska i procesy są wywoływane lub zmieniane przez wprowadzenie do nich jakiegoś nowego czynnika i obserwowane zmian powstałych pod jego wpływem ten nowy czynnik nazywa się zmienne nie zależy zaistniały zaś zmiany to zmienne zależne oprócz nich mogą się pojawiać w badanym procesie zmienne pośredniczące które wzmacniają bądź osłabiają oddziaływanie zmiennych nie zależnych.
powstały zmiany
Np. badamy zależność szybkości czytania od inteligencji
fgsdfgsdgfr0
wpływ przeżyć emocjonalnych na sposób rozwiązywania zadań
cechy eksperymentu
badacz sam organizuje proces
reguluje warunki przebiegu procesu
podaj te warunki kontroli i dokonuje ich pomiaru
eksperyment na charakter problemu naukowego
Eksperyment który spełnia te 4 warunki nazywamy eksperymentem laboratoryjnym
eksperyment materialny - badamy proces już istniejący
Techniki stosowane w tej metodzie to wywiad obserwacja , ankieta
Son dasz diagnostyczny czynny - jest sposobem gromadzenia wiedzy o dynamice zjawisk społecznych opiniach i poglądach wybranych zbiorowości kierunkach rozwoju określonych zjawisk i wielkich innych zjawisk posiadających narzędzia wychowawcze w oparciu o specjalną wybraną grupę reprezentacyjną populację generalną w której dane zjawisko występuje.
Badamy ją poglądy opinię postawy motywy oczekiwania itp.
Ankieta
Monografia pedagogiczna
Jest to metoda badań której przedmiotem są instytucje wychowawcze lub instytucjonalne formy działalności wychowawczej jej celem jest rozpoznane struktury instytucji
Zasad i efektywność działań wychowawczych oraz opracowanie koncepcji ulepszeń i prognoz rozwojowych
Techniki stosowane ankieta, wywiad, obserwacja, uczestnicząca
Metoda indywidualnych przypadków jest sposobem badań polegającym na analizie jednostkowych losów ludzkich w różnych sytuacjach wychowawczych z nastawieniem na opracowanie diagnozy przypadków w celu podjęcia działań terapeutycznych
Techniki
Wywiad środowiskowy analiza dokumentów i obserwacji
Metoda historyczna zajmują się badaniem aktywnych procesów dydaktycznych jak również badaniem funkcji kształcenia w różnych epokach historycznych i na tle różnych stosunków społecznych proces badawczy polega na zaistnieniu analizowaniu i wyjaśnieniu faktów dydaktycznych które miały miejsce w przeszłości a ich ślady zostały w jakiś dokumentach przechowane analiza dokumentu
Metody porównawcze
Polegają na wykonywaniu prawidłowości wspólnych dla systemów oświatowych w różnych krajach oraz wykrywaniu swoistych cech każdego systemu kształcenia porównywane celem kształcenia form i metod pracy itp. Analiza dokumentu
01.04.11
Obserwacja polega na zorganizowanym planowym systematycznym spostrzeganiu zjawisk i procesów dydaktycznych oraz warunków w których te zjawiska i procesy przebiegają jak też na wykrywanych ich przyszłych skutków oraz na stwierdzeniu zachodzących między nimi związków i zbieżności
Rodzaje osobowości
Pośrednie i bezpośrednie
Wywiad
Jest to sposób gromadzenia informacji potrzebnych do zrozumienia problemu polegającym na rozmowie z respondentem respondentami według wcześniej opracowanych dyspozycji służy do poznania faktów z życia opinii o oceń określonych zjawisk i procesów dydaktycznych
Ankieta
Jest to ogół lista z wydrukowanymi pytaniami i wolnymi miejscami na wpisanie odpowiedzi lub gotowymi odpowiedziami. Pośród których respondenci wybierają te które uważają za prawdziwe technika służy do poznawania opinii interesujących badacza sprawach oraz danych liczbowych.
Analiza dokumentu
Jest to analiza różnych źródeł informacji na podstawie których można wydawać zasadnicze sądy o przedmiotach ludzkich i procesach. Wyróżniamy 2 rodzaje dokumentów
Osobiste - listy , kroniki, poradniki, rysunki wierne
Instytucji - dzienniki lekcyjne określa oceny plany pracy protokoły z zebrań rad pedagogicznych
Zasady nauczania- jest to norma postępowania dydaktycznego której przestrzegają. Pozwala nauczycielowi zaznajomić uczniów z podstawowymi wiadomościami rozwijania ich zainteresowania oraz wpajać im określone poglądy i przekonania.
Zasada poglądowości: bezpośredniość konkretności zdobywanie wiedzy o otaczających w procesie bezpośredniego pamiętania rzeczy zjawisk wydarzeń lub procesów. Lub też po przez zetknięciu się z ich zastępnikami czyli procesami naukowymi takim jak model obrany wykres tabela. Formy realizacji tej zasady powinny być uzależnione od takich czynników jak
- właściwości psy ho fizyczne uczniów
- zasób doświadczenia uczniów
-wiek uczniów
Zasady obserwacji
Postępy w nauczaniu obok stopowa
W zależności tej zasady brać pod uwagę wiedzę wyjściową ucznia i dostosować metody nauczania do poziomu umysłowego u ucznia w zasadzie tej obowiązuje pewne reguły dydaktyczne.
w nauczaniu należy przechodzić od tego co jest dla uczniów bliższe do tego co jest dalsze. W nauczaniu przechodzić od tego co jest dal uczniów łatwiejsze do tego co jest trudniejsze
nauczać należy przechodzić od tego co jest uczniom znane do tego co jest nowe i nie znane. W procesie kształcenia należy zgłębiać różnice w tempie pracy i stopniu zdobywania w nauce po szczególnych uczniów.
zasada świadomego i aktywnego udziału uczniów w procesie kształcenia nauczyciel ma przede wszystkim uświadomić i wyjaśnić cel kształcenia a także ukierunkować uczniów aby te cele osiągnąć.
Reguły dydaktyczne:
Nauczyciel powinien poznać indywidualne zainteresowania uczniów i je rozwijać
Nauczyciel powinien stwarzać uczniom sytuacje wymagające od wielu dostrzegania i wyjaśnienia niezgodności między obserwowanymi faktami a posiadaną wiedzą
Nauczyciel powinien wdrożyć uczniów do zespołowych form pracy
4) systematyczności reguły
1) warunkiem skutecznego zaznajamiania uczniów z nowym materiałem jest wcześniejsza określenie stanu ich wiedzy wyjściowej i systematyczne nawiązywanie do niej
2) zaznajamianie uczniów z nowym materiałem wymaga podzielenia tematu na punkty i pod punkty, które nauczyciel powinien kolejno omawia na lekcji
3) streszczenie i powtórzenie powinny być stosowane nie tylko na początku lekcji i nie tylko na końcu, ale po omówieniu każdego z punktów
4) od najmłodszych lat powinno się wdrażać uczniów od pracy samodzielnej
5) trwałość wiedzy uczniów reguły
1) nauczyciel powinien ukierunkować zainteresowania uczniów i wytworzyć pozytywne metody uczenia się.
2) nauczyciel powinien stwarzać sytuację do aktywnego uczestnictwa uczniów w lekcji
3) ćwiczenia mające utrwalić materiał powinno się stosować dopiero po sprawdzeniu że wszyscy uczniowie zrozumieli materiał
4) częstotliwość powtórzeń powinna być zgodna z tak zwaną krzywą zapamiętywania czyli liczba powtórzeń największa bezpośrednio po zapoznaniu z tematem
5) systematyczna kontrola wyników nauczania i ocena pracy ucznia
6) operatywność wiedzy uczniów- rola nauczania jest stwarzania sytuacji wymagających od dzieci i młodzieży nie tylko przyswajanie i odtwarzanie wiadomości i umiejętności zalecanych przez program, lecz również posługiwanie się nimi w pracy szkolnej i po za szkolnej, wtedy bowiem poszukując pomysłu rozwiązania jakiegoś problemu uczniowie zdobywają nowe wiadomości i umiejętności czyli opanowują wiedzę operatywną
(7 Wiązanie teorii z praktyką- służy ona do przygotowania dzieci i młodzieży do racjonalnego posługiwania się wiedzą teoretyczną w różnych sytuacjach praktycznych oraz do przekształcane otaczającej nas rzeczywistości. Zasada ta musi być przestrzegana, bowiem uczniowie nie potrafili by stosować zdobytej wiedzy teoretycznej w praktyce albo wykonywały by czynności praktyczne nie rozumując ich podstaw teoretycznych.
15.04.11
Cel kształcenia zamierzony efekt, który chcemy osiągnąć w procesie dydaktyczno- wychowawczym
Główny cel kształcenia
Zapewnianie wszystkim uczniom optymalnego rozwoju intelektualnego
Cele podrzędne Kierunkowe Strona osobowości Podmiotowe Wiąże się z poznawaniem samego siebie Kształtowanie motywacji, zainteresowań i nabywanie sprawności sprzyjających kształtowaniu samego siebie
|
Cele podrzędne Strona rzeczowa (przedmiotowa) obiektywna Wiąże się z poznawaniem otaczającego świata i nabywania sprawności poznawczych brać udział w jego przekształcaniu
|
Firmy organizacyjne procesu kształcenia
Sposób zorganizowany procesu nauczania uczenia się sposób przekazu wiedzy uzależniony od tego kto gdzie kiedy i w jakim celu ma być przedmiotem kształcenia
Formy organizowania
procesu kształcenia
Formy organizacji procesu kształcenia |
Stosujemy wtedy gdy chcemy |
Lekcja |
- zrealizować założone cele dydaktyczno wychowawcze w sposób tradycyjny |
Zajęcia praktyczne |
-kształtować umiejętności praktyczne na stanowiskach ćwiczeniowych -kształtować umiejętności kształtowania zjawisk -kształtować umiejętności wyciągania wniosków |
Praktyki |
-kształtować umiejętności praktyczne w warunkach naturalnych -nabyć umiejętności niezbędne do wykonywania przyszłej pracy |
Fakultety |
- lepiej przygotować ucznia do jakiejś partii materiału do egzaminu -wyrównać braki i zaległości w wiedzy ucznia |
Wycieczki |
- rozwinąć zdolność obserwacji faktów - potwierdzić i pogłębić wiedzę zdobytą na lekcji - rozwinąć zainteresowania i aktywność intelektualną emocjonalną i społeczną ucznia -pokazać pozytywne i negatywne skutki działalności człowieka -lepiej poznać osobowość ucznia jego zainteresowania i cechy charakteru |
Konsultacje |
- pomóc indywidualnie przy wykonywaniu zleconych uczniom zadań -zainspirować ucznia do działania -ukierunkować samodzielną pracę uczniów |
Praca domowa |
-by uczniowie utrwalili i pogłębili wiedzę przekazaną w szkole -dążyli do samo kształcenia -kształtować nawyk systematyczności i obowiązku |
Zajęcia pozalekcyjne |
-rozwijać zainteresowania nauką, techniką , sztuką, sportem itp. -rozwijać zainteresowania ucznia i pogłębić jego wiedzę -wyrobić nawyk planowego i pomyślnego organizowania czasu wolnego. |
Seminaria |
-wykorzystać wiedzę i zainteresowania uczniów szczególnie uzdolnionych -pogłębić wiedzę z określonej dziedziny naukowej |
Projekty |
-wyrobić umiejętność formułowania problemu -wyrobić umiejętność formułowania celu -wyrobić umiejętność planowania i organizacji pracy -wyrobić umiejętność korzystania z różnych źródeł wiedzy -wyrobić umiejętność krytycznego analizowania informacji -wyrobić umiejętność integrowania wiedzy z różnych przedmiotów nauczania -wyrobić umiejętność współpracy z zespołem -wyrobić umiejętność rozwinąć twórcze myślenie |
Warsztaty |
-przekaz wiedzy na ściśle określony temat -by każdy uczestnik aktywnie włączył się do pracy grupowej po przez zespołowe rozwiązywanie problemu. |
Zielona szkoła |
-realizować tematy w naturalnym otoczeniu -poznać klasę -poznać zainteresowania uczniów -stworzyć sytuację do rozmów indywidualnych nauczyciela z uczniami i uczniów między sobą |
Obozy integracyjne |
-Poznać klasę i zainteresowania uczniów -zintegrować uczniów |
Egzamin
Metody i techniki badań dydaktycznych
Cele kształcenia
Zasady nauczania
Metody nauczania i formy nauczania
Co to jest lekcja
Struktura lekcji
Rodzaje i typy lekcji
Pojęcia proces kształcenia
Wymienić ogniwa procesu kształcenia według Okonia nowoczesny model kształcenia
Wyjaśnić pojęcie środki dydaktyczne funkcje środków dydaktycznych podział według Kupisiewicza
Planowanie i jego rodzaje konspekt i scenariusz
Pojęcie sprawdzanie, kontrola inaczej funkcje kontroli i funkcje sprawdzania.
powstały zmiany
(zmienne zależne)
Elementy wznawiające lub osłabiające
Nowy element
(Zmienne nie zależne)
Czy czytamy na lekcji 1 czy ostatniej
szybkości czytania (zmienne zależne)
inteligencji
(Zmienne nie zależne)
Lekcja
Konsultacje
wycieczki
Fakultety
praktyki
Zajęcia praktyczne
Projekty
Zielone szkoły
Seminaria
Obozy integracyjne
warsztaty
Zajęcia pozalekcyjne
Prace domowe