1. Omówić sieć elektryczną okrętową i lądową z punktu widzenia ochrony przeciwporażeniowej.

a) sieć TN lądowa z uziemionym punktem zerowym – przypadkowe dotknięcie przewodu fazowego(przy skutecznym kontakcie człowieka z przedmiotami uziemionymi) powoduje porażenie przy napięciu dotyku równym napięciu fazowemu sieci. Może również nastąpić porażenie przy jednoczesnym dotknięciu dwóch przewodów fazowych z udziałem przedmiotów uziemionych.
b) sieci okrętowe, które są sieciami trójprzewodowymi typu IT z izolowanym punktem zerowym – wielkość prądu rażenia jest zależna od rezystancji izolacji sieci oraz od pojemności przewodów sieci względem ziemi(kadłuba).
Szczególne zagrożenie występuje przy używaniu odbiorników i przewodów ręcznych (przenośnych), zasilanych napięciem przekraczającym napięcie bezpieczne. Dotyczy to zwłaszcza przypadków, gdy budowa urządzeń i sposób ich użytkowania mogą doprowadzić do uszkodzenia izolacji uchwytu ręcznego i znalezienia się pod niebezpiecznym napięciem dotykowym.

2. Omówić wszystkie rodzaje wyzwalaczy, jakie są stosowane do ochrony generatorów okrętowych.

- Wyzwalacz zwarciowy – wyzwalacz nadprądowy elektromagnetyczny działający bezzwłocznie, posiadający charakterystykę Ł-I niezależną i służący do wyłączania prądów zwarciowych >7In.
Wyzwalacze elektromagnetyczne działają przy zwiększaniu prądu ponad wartość nastawioną. Zwiększanie prądu na skutek zwarcia lub przeciążenia powoduje przeciąganie ruchomej zwory i obrót zapadki zamka. Cewka elektromagnesu jest włączona do obwodu głównego wyłącznika bezpośrednio lub przez przekaźnik

- Wyzwalacz przeciążeniowy – np. wyzwalacz termobimetalowy posiadający charakterystykę Ł-I zależną i działający przy prądach przeciążeniowych(In÷7In) ze zwłoką zależną od wartości prądu.
Wyzwalacz termobimetalowy działa bezpośrednio na zamku wyłącznika, wyzwalacze te działają ze zwłoką konieczną do nagrzania bimetalu. Nie nadają się do zabezpieczeń zwarciowych.
-

Wyzwalacz podnapięciowy – to zwykle wyzwalacz elektromagnetyczny działający w przypadku zaniku lub obniżenia się napięcia poniżej określonej wartości.
- Wyzwalacz wybijakowy – zwykle elektromagnetyczny służy do zwalniania zapadki zamka wyłącznika w sposób zdalny.
-Wyzwalacz selektywny – wyposażony w dodatkowy wyzwalacz zwarciowy działający z krótką zwłoką(0,3-05s), pozwala to na krótkotrwałe przetrzymanie zwarć dalekich dając w ten sposób możliwość wyłączania zwarcia łącznikiem.

3. Wykazać, na co działa regulator napięcia przy współpracy równoległej generatora okrętowego z tzw. siecią sztywną.

Regulator napięcia działa a rozdział mocy biernej. Przy zmianie nastaw regulatora napięcia zmieniamy prąd wzbudzenia.
Regulatory napięcia kontrolują i regulują rozkład mocy biernej automatycznie, gdyż są wyposażone w kontroler rozdziału mocy biernej, wpływający na wartość prądu wzbudzenia a przez to a wielkość napięcia. Kontrolery regulatorów są połączone ze sobą połączeniami wyrównawczymi.

4. Omówić budowę, działanie i zasadę wyłączników zwarciowych oraz sposób gaszenia łuku elektrycznego.

Wyłączniki zwarciowe – samoczynne łączniki rozdzielcze z mechanizmem zamkowym stosowane jako zabezpieczenia zwarciowe i przeciążeniowe w różnych warunkach.
Przeznaczone są do wielokrotnego załączania i wyłączania prądów rozobycz, przeciążeniowych oraz zwarciowych przy >10I_n, składają się z:
- mechanizm napędowy + zamek utrzymujący styki w stanie załączonym
- układ zestyków (styki stałe i ruchome)
- układ gaszenia łuku(komory gaszeniowe)
- wyzwalacz zwarciowy o działaniu bezzwłocznym
- wyzwalacz lub przekaźnik przeciążeniowy
Łączniki zwarciowe budowane na większe prądy znamionowe wyposażone są zwykle dodatkowow:
- wyzwalacz podnapięciowy
- wyzwalacz zwarciowy o działaniu krótkozwł.
- łączniki pomocnicze
Zasada działania: Najbardziej rozpowszechniony napęd ręczny polega na bezpośrednim oddziaływaniu obsługi na układ dźwigni załączających. Każdy wyłącznik posiada taki mechanizm. W czasie załączania następuje zamknięcie styków wyłącznika i równoczesne napięcie sprężyn powrotnych. Utrzymanie wyłącznika w stanie zamkniętym bez udziału sił zewnętrznych uzyskuje się za pomocą specjalnego mechanizmu zwanego zamkiem(zapadka)
GASZENIE ŁUKU:
Łuk gaśnie jeżeli zostanie szybko rozciągnięty na odpowiednią długość, albo podzielony na części, albo gdy zastosowane są styki wieloprzerwowe.
Problem gaszenia łuku elektrycznego występującego przy operacjach łączeniowych jest jednym z najistotniejszych przy budowie aparatów.
Przy gaszeniu łuku wykorzystuje się to, że napięcie potrzebne do podtrzymania łuku zależy od jego długości, a więc wydłużenie łuku przy niezmienionym napięciu spowoduje jego zgaszenie. Ponadto ciepło wytworzone przez łuk powoduje jego unoszenie do góry

Sposoby gaszenia łuku w łącznikach:
- rozdzielanie styków z dużą szybkością, a przez to naturalne wydłużenie łuku przez zwiększenie odległości między stykami
- wydłużenie łuku przez wydmuch elektromagnetyczny
- wydłużenie łuku przez zastosowanie płytek izolacyjnych w komorze gaszeniowej
- podział łuku na dwie części w łącznikach dwuprzerowych
- podział łuku na kilka krótkich części między metalowymi płytkami w komorze gaszeniow

RODZAJE WYZWALACZY
- wyzwalacz wyłącznika
- wyzwalacze instalacyjne
- wyzwalacze silników

5. Budowa, działanie i przeznaczenie akumulatorów kwasowych oraz ich wady i zalety w porównaniu do akumulatorów zasadowych.

Elementy budowy:
- płyty ujemne wykonane z ołowiu wapniowego PbCa lub ołowiu Pb z dodatkiem antymonu
- płyty dodatnie wykonane z tlenku ołowiu PbO₂
- elektrolit, roztwór wodny kwasu siarkowego H2SO4 chemicznie czysty(akumulatorowy) o gęstości (w stanie naładowanym przy temp 20÷25°C) 1,25÷1,28 g/cm³ w zależności od technologii wykonania i producenta
Wzory chemiczne rozładowania:
Płyta dodatnia:
Płyta ujemna:

Działanie: Akumulatory wytwarzają napięcie na zasadzie odwracalnej przemiany elektrochemicznej. Posiadaj;pą zdolność gromadzenia i utrzymywania przez dłuższy okres czasu odpowiednio dużej energii elektrycznej przy dość stabilnym napięciu
Ładowanie: w trakcie ładowania dostarczana jest energia elektryczna prądu stałego o napięciu większym od siły elektromotorycznej akumulatora w celu wymuszenia przepływu prądu elektrycznego
E-siła elektromotoryczna akumulatora [V]
It- prąd ładowania [A]
Rw – rezystancja wewnętrzna akumulatora [Ω]
Ut- napięcie ładowania[V]

Rozładowanie: w czasie rozładowania czyli pobierania energii elektrycznej z akumulatora, napięcie na jego zaciskach będzie mniejsze od siły elektromotorycznej
Uw- napięcie podczas rozładowania [V]
Iw- prąd wyładowanai [A]
Napięcie na zaciskach akumulatora zmniejsza się tym szybciej im większe jest natężenie prądu rozładowania

Zastosowanie akumulatorów:
- Jako rozruchowe dla silników spalinowych (ZPA, ZPG, Pompy p-poż itp.)
- Jako awaryjne źródła energii elektrycznej(oświetlenie, sygnalizacje, radio, elektro-naw, ukł bezp, sterowanie)

Wady i zalety
- Akumulatory kwasowe mają większą sprawność η_el i η_en
-Mniejszą oporność wewnętrzną
- Tańsze w wykonaniu i eksploatacji
- Mniej odporne na wstrząsy, wibracje i zwarcia
- Grozi im zasiarczenie
- Nie mogą być pozostawione przez dłuższy czas w stanie wyładowania
- Są cięższe i większe od zasadowych przy 2,5÷4 razy

przy tej samej pojemnośći

1. Omówić podstawowy zespół zabezpieczeń silników okrętowych prądu stałego i zmiennego

Zabezpieczenia powinny spełniać następujące wymagania:
a) Nie wyłączać obwodu w normalnej eksploatacji, tzn. w czasie rozruchu, gdy I=6*In i pracy ustalonej, gdy I=In
b) Wyłączyć obwód ze zwłoką w czasie pracy ustalonej przy przeciążeniu gdy I>In
Punkt a) i b) realizuje się przy zastosowaniu urządzenia o charakterystyce zależnej z duża bezwładnością – przekaźnika termobimetalowego. Nie zabezpiecza przed skutkami zwarcia, zadziała przy dużym przeciążeniu. Inast=(1÷1,1)*In
c) Wyłączyć obwód w możliwie krótkim czasie, gdy I>>In, używa się bezpieczników topikowych, wtedy:
Inb – prąd nominalny bezpiecznika
In – prąd nominalny obwodu(silnika)
Ir – prąd rozruchowy silnika
α(ALFA) – współczynnik rozruchu
lub można to realizować za pomocą wyzwalacza elektromagnetycznego

Rys1-charakterystyki zabezpieczenia, rys2-układ aparatów w obw. z sil. asynch. klatkowym.

W-wył. ręczny, F-bezp. topikowy o prądzie znamionowym Inb, K-stycznik , Q-wył.silnikowy o nastawie Ic, PT-przekaźnik termobimetalowy o nastawie InPT, IRS-przebieg czasowy prądu rozruchowego silnika, In-prąd nominalny silnika, Ir-prąd rozruchowy silnika

d) wyłączyć obwód, gdy znacznie obniży się napięcie zasilania, U<<Un i uniemożliwić uruchomienie się silnika po powrocie napięcia do wartości U=Un_,,, używa się zabezpieczeń zanikowo-napięciowych.
Można to realizować w następujący sposób:
- jeśli w rozdzielnicy głównej RG na odejściu obwodu jest zamontowany wyłącznik samoczynny, to powinien on mieć wbudowany wyzwalacz lub przekaźnik podnapięciowy
- jeżeli w RG na odejściu obwodu jest stosowany bezpiecznik topikowy i wyłącznik ręczny, to dopuszcza się wykorzystanie stycznika jako zabezpieczenia podnapięciowego(realizuje się to przez zasilanie układu sterowania stycznika z jego obwodu głównego) – takie rozwiązanie powszechnie stosuje się na statkach.

Typowy układ zabezpieczeń silnika od: zwarcia, przeciążenia, obniżenia napięcia oraz pracy dwufazowej.

F-bezpiecznik, K1-stycznik, B-przekaźnik termo bimetaliczny, K2-przekaźnik pomocniczy, H-lampka sygnalizacyjna, S1-przycisk załączający, S2-przycisk wyłączający

2. Sterowanie silnikiem typu start-stop z dwóch stanowisk. Podać kolejność działania styków.

Naciśnięcie przycisku START1 lub START2 powoduje załączenie obwodu pomocniczego wyłącznika K1, co zamyka obwód, uruchamia cewkę stycznika ST1. Stycznik zostaje zwarty co powoduje uruchomienie silnika 3~. Wciśnięcie przycisku grzybkowego STOP1 lub STOP2 powoduje przerwanie obwodu, czego skutkiem jest rozwarcie styku pomocniczego K1, rozłączenie stycznika i przerwanie pracy silnika

3. Kompletny schemat okrętowego zespołu prądotwórczego i opisać rolę jego składników

Układy elektrowni okrętowej mogą być rozwiązane w różnorodny sposób. Teoretyczna liczba układów jest bardzo duża. Najczęściej jednak na statkach handlowych spotyka się układy elektrowni według poniższych rozwiązań
a)trzy zespoły prądotwórcze DG wolno stojące bez prądnicy wałowej
b) dwa zespoły prądotwórcze DG i jedna prądnica wałowa PW średnioobrotowa(pracująca wprost na RG) napędzana przez przekładnię(układ zalecany przy śrubie nastawnej)
c) dwa zespoły prądotwórcze DG i jedna prądnica wałowa PW średnioobrotowa z przekładnią, przetwornikiem statycznym PT oraz kompensatorem synchronicznym KS
d) dwa zespoły prądotwórcze DG i jedna prądnica wałowa PW średnioobrotowa z przekładnią oraz przetwornicą elektromaszynową PEM(silnik prądu stałego i prądnica synchroniczna)

Rysunek do podpunktu C)

SG-silnik główny, DG-prądnica wolnostojąca, PW-prądnica wałowa

4. Wyjaśnić metodę ochrony przeciwporażeniowej poprzez uziemienie oraz jak i gdzie się je stosuje.

Wszystkie metalowe obudowy urządzeń elektrycznych pracujące przy napięciu większym od bezpiecznego powinny być uziemione oddzielnym przewodem do kadłuba statku.

W przypadku uszkodzenia izolacji wewnątrz urządzenia, przewód uziemiający o małej rezystancji powoduje wyrównanie potencjału elektrycznego pomiędzy obudową urządzenia a podłożem (kadłubem).
Napięcie dotyku będzie Ud≈0, a jednocześnie zadziała alarm kontroli stanu izolacji.
Można nie stosować uziemienia jeżeli zamocowane urządzenia zapewnia trwały elektryczny trym między obudową urządzenia i kadłubem statku we wszystkich warunkach eksploatacji(np. przyspawanie obudowy)
Zgodnie z PRS urządzenia elektryczne mocowane na stałe należy uziemiać za pomocą zewnętrznych przewodów uziemiających lub żyły uziemiającej w kablu zasilającym.
Przewody uziemiające powinny mieć barwę żółto-zieloną.
Przekrój przewodu uziemiającego zewnętrznego powinien być mniejszy niż połowa przekroju żyły kabla zasilającego.

5. Omówić ładowanie odsiarczające akumulatorów kwasowych.

Ładowanie odsiarczające – zasiarczenie akumulatora jest skutkiem nadmiernego wyładowania lub odstawienia na dłuższy czas po wyładowaniu. Zasiarczenie polega na powstaniu siarczanu ołowianego. Jest to praktycznie stan niezdalności akumulatora do eksploatacji. Jednak przy niewielkim zasiarczeniu można akumulator odsiarczyć przez odpowiednie ładowanie z przerwami.
Ładowanie odsiarczające:
- wylać elektrolit i napełnić wodą destylowaną.
- ładuje się z przerwami 1-2 godzinnym prądem I=0,02-0,05Q20 aż do gęstości 1,1-1,15G/cm3
- wylewa się elektrolit i napełnia znowu wodą destylowaną
- ładuje się do czasu stałego napięcia na zaciskach
- nalewa się świeży elektrolit o ciężarze właściwym 1,28-1,30G/cm3
- ładuje się prądem I=0,05Q20 do oznak pełnego naładowania
- wyładowuje się celem stwierdzenia jego pojemności
Jeżeli ma 50% pojemności nadaje się do użytku

1. Omówić sieci elektryczne promieniowe proste, złożone, okrężne oraz ich wady i zalety.

Promieniowe proste i złożone: dalszy przesył energii po rozdzielnicy głównej może odbywać się:
- bezpośrednio z RG do odbiorników(rozdział jednostopniowy)
- z RG zasilane są rozdzielnice pomocnicze, a te z kolei zasilają odbiorniki(rozdział 2-stopniowy)
- system mieszany, tzn. że część odbiorów zasilanych jest bezpośrednio z RG a inne z rozdzielnic pomocniczych, usytuowanych w pobliżu danej grupy urządzeń
Okrężne(pierścieniowe): są stosowane przede wszystkim na okrętach wojennych i statkach specjalnych. System ten pracuje niezawodnie, nawet gdy obwód w dowolnym miejscu będzie przerwany.

Niezależnie od układu i systemu rozdziału energii elektrycznej oraz zespołów prądotwórczych, energię tę zawsze doprowadza się do szyn zbiorczych RG.

3. Wyjaśnić jak działa regulator napięcia synchronicznych generatorów bezszczotkowych oraz zilustrować prostym schematem.

Najczęściej spotykanym układem regulacji jest układ bocznikowego regulatora napięcia.

Zasada działania układu fazowej kompaudancji wzbudzenia polega na tym, że wartość prądu wzbudzenia I_f jest uzależniona nie tylko od obciążenia prądnicy, lecz i od kąta przesunięcia fazowego między prądem obciążenia a napięciem. Zachodzi to wówczas, kiedy sygnały toru sprzężenia zwrotnego(napięciowy i prądowy) sumują się przed wyprostowaniem w prostowniku Pr. Jest to sumowanie geometryczne. Taki układ pozwala na utrzymywanie dużej stałości napięcia w sieci okrętowej.

Napięcie przemienne wytworzone w tworniku wzbudnicy po wyprostowaniu w prostowniku wirującym zasila wzbudzenie prądnicy.
Oddzielna wzbudnica wprowadza dodatkową inercję do układu regulacji napięcia(większa stała czasowa elektromagnetyczna), co pogarsza właściwości dynamiczne tego układu.
Impulsy wyzwalające do tyrystorów mostka doprowadza się bezstykowo przez transformatory impulsowe TI. Komplikuje to układ regulacji napięcia i znacznie zwiększa się stała czasowa elektromagnetyczna.

5. Porównać skuteczność ochrony przeciwporażeniowej przez uziemienie i zerowanie oraz kiedy i gdzie się je stosuje.

Zerowanie stosuje się tylko w sieciach czteroprzewodowych i pięcioprzewodowych typu TN.
Zerowanie uważa się za skuteczne gdy prąd zwarcia Iz jest co najmniej równy prądowi szybkiego wyłączenia I_sw który zapewnia zadziałanie w czasie krótszym niż 0,4s.
Zerowanie - środek ochrony przeciwporażeniowej dodatkowej w instalacjach elektrycznych, polegający na podłączeniu części przewodzących dostępnych (np: metalowej obudowy urządzenia) z przewodem ochronnym PE lub przewodem ochronno-neutralnym PEN. W warunkach zakłóceniowych (uszkodzenie izolacji) umożliwia samoczynne odłączenie zasilania, poprzez szybkie zadziałanie zabezpieczenia elektrycznego .

Uziemienie – przewód wykonany z przewodnika łączący ciało naelektryzowane z ziemią. W wyniku połączenia ciało naelektryzowane oddaje lub przyjmuje odpowiednią liczbę ładunków ulegając zobojętnieniu (staje się elektrycznie obojętne).

+ Rysunki z innych zestawów.

4. Wykazać, że załączenie dodatkowego obciążenia przy pracy równoległej generatorów nie naruszy proporcji rozkładu mocy.

Włączenie do współpracy równoległej generatorów o różnych prędkościach biegu jałowego, różnych mocach zapewni pracę tylko przy jednej wartości obciążenia na szynach. Każda zmiana obciążenia powoduje rozjechanie się współpracy będzie to spowodowane nierównomiernym obciążeniem prądnic. Przy dalszym wzroście obciążenia elektrycznego jeden z zespołów zostanie w końcu przeciążony a drugi odciążony co doprowadzi w efekcie do zadziałania zabezpieczeń i wyłączenia prądnic z ruchu

1. Omówić rodzaje elektrycznych sieci okrętowych, ich wady i zalety jako systemu rozdziału energii elektrycznej.

Prąd przemienny:
1)trójfazowy, trójprzewodowy izolowany
2) trójfazowy, trójprzewodowy z uziemionym punktem zerowym
3) trójfazowy, czteroprzewodowy z uziemionym punktem zerowym, lecz bez wykorzystania kadłuba jako przewodu powrotnego – dla napięć do 500V
4) jednofazowy, dwuprzewodowy izolowany
5)jednofazowy, dwuprzewodowy z uziemionym jednym przewodem – dla napięć do 500V, oraz dla prądu stałego
Prąd stały:
6) dwuprzewodowy izolowany
7)jednoprzewodowy, z wykorzystaniem kadłuba statku jako przewodu powrotnego dla napięć do 50V
8) dwuprzewodowy z jednym biegunem uziemionym
9) trójprzewodowy z uziemionym punktem zerowym

W praktyce stosowane są układy 1,4 i 6. Na statkach pełnomorskich stosuje się niemal wyłącznie układ trójfazowy 3x380V, 50Hz(napięcie siłowe z prądnicy) i 3x220V,50Hz(napięcie oświetlenia z transformatorów).
Na statkach wg standardu anglosaskiego 3x440V, 60Hz i 3x220V, 60Hz

Zalety:
- Duża dyspozycyjność układu, polegająca na pewności zasilania odbiorników, nawet przy dozie mieniu jednej fazy czy bieguna
- Mniejsze zagrożenie pożarowe, pochodzące od prądu elektrycznego ze względu na małe wartości prądu doziemnego
- Zwiększone bezpieczeństwo porażeniowe, gdyż prąd rażenia w przypadku dotyku jednego bieguna lub fazy jest ograniczony impedancją izolacji pozostałych faz lub bieguna
- Możliwości ciągłej kontroli rezystancji izolacji

2. Omówić strukturę zabezpieczeń generatorów synchronicznych. Podać ich nastawy i zilustrować odpowiednimi rysunkami poglądowymi. Wskazać rolę wyłącznika zwarciowego jako zabezpieczenia.

Zabezpieczenia zwarciowe i podnapięciowe realizowane są przez główny wyłącznik zwarciowy prądnicy
Wszystkie zabezpieczenia przeciążeniowe oraz mocy zwrotnej realizują poszczególne człony tzw przekaźnika zabezpieczenia prądnicy, który współpracuje z jej wyłącznikiem głównym
Okrętowe prądnice przeznaczone do pracy równoległej powinny mieć co najmniej następujące zabezpieczenia:
- przed przeciążeniami
- przed zwarciami
- kierunkowe/przed zanikiem lub mocy zwrotnej
- podnapięciowe/przed zanikiem lub obniżeniem napięcia
- różnicowe/dla prądnic o mocy 1500kVA i większej

3. Wyjaśnić, skąd się bierze ogólny warunek synchronizacji generatorów oraz jak się je sprawdza praktycznie na statku.

Synchronizacja jest czynnością bardzo odpowiedzialną i wymaga staranności przy spełnieniu warunków synchronizacji. Rodzaje: dokładna, zgrubna, samo synchronizacja.
Synchronizacja dokładna. Ten rodzaj synchronizacji jest najbardziej zalecany w warunkach pracy w elektrowni okrętowej. Wiąże się jednak ze spełnieniem następujących wymogów:
a)skuteczna wartość napięć prądnicy i sieci powinny być jednakowe
b)chwilowe wartości napięć prądnicy i sieci jednakowe u1=u2
c) jednakowe częstotliwości napięć prądnicy i sieci f1=f2
d) zapewnione kolejność i zgodność faz tych napięć

4. Styczniki – budowa i działanie, przeznaczenie, rodzaje rdzeni i styków, przykład zastosowania(schemat).

Styczniki należą do grupy mechanizmowych łączników manewrowych przeznaczonych do załączania i wyłączania obwodów elektrycznych w stanach roboczych. Wykorzystuje się je do sterowania silnikami oraz innymi odbiorami energii elektrycznej, szczególne gdy jest wymagana duża ilość łączeń.
Budowa: Konstrukcja styczników pozwala na realizację zdalnego sterowania oraz pracy automatycznej przy współpracy z różnymi czujnikami(termostaty, presostaty, czujniki poziomu wody itp.) albo innymi systemami elektrycznymi. W każdym styczniku można wyróżnić następujące elementy:
- styki główne stałe i ruchome(zwierne)
- styki pomocnicze zwierne i rozwierne
- elektromagnes napędowy z cewką
- komory łukowe
- układ konstrukcyjny i obudowa

Schemat ideowy wyłącznika stycznikowego

Q-łącznik ręczny, K-stycznik, B-przekaźnik termobimetalowy, S1-przycisk wyłączający, S2-przycisk załączający, H-lampka sygnal.

5. Wyjaśnić metodę ochrony przeciwporażeniowej poprzez zerowanie oraz gdzie i jak się je stosuje.

Zerowanie stosuje się tylko w sieciach czteroprzewodowych i pięcioprzewodowych typu TN.
Zerowanie, czyli samoczynne szybkie wyłączenie przez zabezpieczenia nadmiarowo-prądowe stosuje się w celu zabezpieczenia człowieka przed możliwością pojawienia się napięcia na obudowie(przewodzącej) urządzenia. Polega ono a połączeniu obudowy z przewodem ochronnym PE i wykorzystaniu do celów ochrony przeciwporażeniowej zabezpieczeń zwarciowych urządzenia.

Przy uszkodzeniu izolacji jednej z faz do obudowy, prąd zwarcia ma spowodować szybkie zadziałanie zabezpieczeń zwarciowych, to jest przepalenie bezpiecznika B i wyłączenie wyłącznika W.
W sieci o napięciu roboczym 380/220V zadziałanie zabezpieczeń zwarciowych powinno nastąpić w czasie krótszym niż t=0,4s i Iz≥Isw
Zerowanie uważa się za skuteczne gdy prąd zwarcia Iz jest co najmniej równy prądowi szybkiego wyłączenia Isw który zapewnia zadziałanie w czasie krótszym niż 0,4s.
Wartość prądu Isw określa się a podstawie charakterystyk czasowo-prądowych zastosowanego w badanym obwodzie zabezpieczenia.