Wykład 1
24.09.2011
Literatura:
Podstawowa:
Witold Dobrołowicz - „Psychologia Wyższych procesów poznawczych”, Warszawa 2006 r.
Edward Nęcka, J. Orzechowski, B. Szymura - „Psychologia poznawcza”, Warszawa PWN;
Tomasz Maruszewski - „Psychologia poznania”, Gdańsk 2001 GWP;
Robert J. Sternberg - „Psychologia poznawcza”, Warszawa 2001 WSiP;
Psychologia - podręcznik akademicki, red. J. Strelau, tom 2; psychologia ogólna Dział V, Procesy poznawcze, Gdańsk 2000 GWP, Ss 17 - 316
Uzupełniająca:
Dawid G. Myers - „Psychologia”, Poznań 2003, Wyd. Zysk i S-ka
Witold Dobrołowicz - „Myśleć intuicyjnie”, Warszawa 1995, WNT
Witold Dobrołowicz - „Psychika i bariery”, Warszawa 1993, WSiP
Tony Proctor - „Twórcze rozwiązywanie problemów”, Gdańsk 2002, GWP
Philips G. Zimbardo - „Psychologia i życie”, Warszawa (1998 i kolejne wydania) PWN, wybrane zagadnienia.
Sprawny umysł Wiedzieć rozumieć reagować, Warszawa 2011.
Egzamin:
Test wiadomości, może być jednokrotnego wyboru, wielokrotnego wyboru, prawda - fałsz
30 - 50 pytań o różnym stopniu trudności;
Warunek dopuszczenia: zaliczone ćwiczenia, zalicza: 50% + 1 pkt
Doliczane są punkty za:
Udział w badaniach
Samodzielne prace na wskazany temat
Bardzo dobre i celujące oceny z ćwiczeń (5 = 1 pkt, 5,5 = 2 pkt, 6 = 3 pkt)
Bonifikata przysługuje studentom , którzy uzyskają minimum na egzaminie w 1 podejściu
Egzamin zerowy dla studentów wyróżniających się - egzamin ustny!!!
O przedmiocie psychologii procesów poznawczych
G. Miller - pojemność pamięci krótkotrwałej (7 +/- 2)
Noam Chomsky - skrytykował Skindera
1957 r. - Pandemonium
1960 r. - Plany i struktura mózgu
1967 r. - pierwszy podręcznik psychologii poznawczej.
W latach sześćdziesiątych zaczęto interesować się tymi zagadnieniami. Jakie były tego przyczyny?
- zewnętrzne - zapotrzebowanie na tego typu wiedzę
- wewnętrzne - powstałe w samej psychologii
Psychologia poznawcza (psychologia procesów poznawczych) a inne nauki
Jest to ogólna nauka o poznaniu, nauka o poznawaniu czyli kognitywistyka (nauka kognitywna).
Przedmiotem tej nauki jest umysł. Poznajemy rzeczywistość - jak?
3. Mózg tworzy umysł.
Umysł - procesy i czynności psychiczne służące do odbioru informacji, przetwarzaniu ich i wytwarzaniu nowych.
Modele umysłu - reprezentacje / wzorce obrazowe i werbalne:
- blokowe modele umysłu
- modułowe modele umysłu
Reprezentacje umysłowe - wzorce, modele, obrazy, schematy, sieci, kategorie
Kultura - to termin wieloznaczny: wszystko, co zostało wypracowane przez człowieka. Natura przeciwstawia się kulturze. To pojęcie zbliżone do pojęcia: cywilizacja (instynkty; wszystko, co pochodzi od człowieka)
Ekstensja - możliwości poznawcze człowieka zależą nie tylko od jego mózgu, umysłu, ale również od czasów / epoki, w jakiej on żył.
Przykład:
Leonardo da Vinci |
Thomas Edison |
Był geniuszem technicznym, jednak jego projekty techniczne zostały zrealizowane dopiero po 400 latach. Zasłynął jako artysta. To, co wymyślił, społeczeństwo wykorzystało w 2%. Nie ujawniał swoich pomysłów, bo trafiłby na stos, miał możliwości umysłowe 20 razy większe niż Edison. |
To, co wymyślił Edison, społeczeństwo przyjęło w 115 %. Przypisywano mu coś, nad czym nawet nie pracował. Po urodzeniu podejrzewano go o niedorozwój umysłowy. |
Czasy, w których żyjemy, gdzie pracujemy - wszystko to ma ogromne znaczenie.
Kultury organizacyjne firmy
Warto wybrać firmę, która stwarza możliwości rozwoju:
- kultura paranoidalna
- kultura wymuszona
- kultura dramatyczna
--> - kultura …
- kultura …[Author:d]
Odpowiednikiem mózgu jest komputer, natomiast odpowiednikiem umysłu są programem, odpowiednikiem kultury - wiedza i umiejętności użytkownika.
Wiedza i umiejętności
Wiedza deklaratywna
Wiedza proceduralna
Wiedza reproduktywna i wiedza produktywna
Metawiedza - wiedza o wiedzy
poziomy psychiki
Według Itelsona:
organizm adaptowany (przystosowany) - pod warunkiem, że środowisko jest korzystne; np. pszczoła
adaptujący się (zdolny do uczenia się)
adaptujący - przystosowujący środowisko do własnych potrzeb, np. człowiek.
Zachowania:
Zachowania reaktywne |
Zachowania celowe (proaktywne) |
|
|
Reaktywno - celowe |
Celowo - reaktywne |
Odwrócenie uwagi małego dziecka - silniejszy bodziec wygrywa |
Danie innego zadania, żeby odwrócić uwagę od poprzedniego |
Często te zachowania mieszają się ze sobą.
Aktywność twórcza
Potrzeba wiedzy a twórczości - wynika z charakteru epoki. Epoka rodzi zapotrzebowanie na takie akurat badania, na stworzenie czegoś, czego nie ma.
Ewolucja poglądów na dwa zagadnienia:
Czym jest twórczość
Czy jest ona potrzebna
Opisał to Tatarkiewicz:
Pogląd negatywny - człowiek nie ma możliwości twórczych, tworzyć może jedynie Bóg, a człowiek jest tylko odtwórcą; taki pogląd funkcjonował do XVII w.
Elitaryzm - człowiek może tworzyć, ale tylko geniusz, wybraniec Boga, człowiek niezwykły
--> ….[Author:d] - każdy może tworzyć.
Psychologia Wyższych Procesów Poznawczych
Prof. nadzw. dr hab. Witold Dobrołowicz
Semestr 3
- 1 -
Nie zdążyłam zapisać - jeśli ktoś zapisał, proszę o uzupełnienie
j.w.