k4

1. etapy postępowania w badaniach pedagogicznych - Pilch

- faza koncepcyjna

• temat - przedmiot, cel, uzasadnienie

• problemy badawcze

- mają postać pytań

- rodzaje:

• pytania rozstrzygnięcia - czy - alternatywna możliwość poszukiwania odpowiedzi; pytania kierunkowe;

• pytania dopełnienia - jak, jak jest - pytania twórcze

- zadania:

• wyczerpanie zakresu tematu

• ukazanie kierunków poszukiwań badawczych oraz sposobów badań

• wyjaśnienie tematu

- kogo dotyczy temat? gdzie szukać jego rozwiązania? jakimi sposobami?

• hipotezy badawcze

- odpowiedzi na problemy badawcze

- pytania rozstrzygnięcia - hipotezy odwróceniem szyku i zmianą formy gramatycznej problemu

- puste hipotezy - nic nie mówiące stwierdzenia

- hipoteza - informacja konkretna; wychodząca poza stwierdzenie faktów; twórcza; inspirująca; poprzedzona rozeznaniem i studiami literatury;

• wybór terenu badań i dobór próby

- wybór terenu

• typologia wszystkich zagadnień, cech, wskaźników jakie muszą być zbadane;

• odnalezienie ich na odpowiednim terenie, u grupy społecznej, w układach i zjawiskach społecznych

• wytypowanie rejonu, grupy zjawisk i instytucji jako obiektów zainteresowania

- próba reprezentatywna - ma reprezentować wszystkie cechy i wszystkie elementy populacji generalnej;

• typologia zmiennych

• schemat wyjaśniania związków między zmiennymi

• typologia wskaźników do zmiennych

• metody, techniki i narzędzia badań

• definicje teoretyczne ważniejszych pojęć

• badania pilotażowe

- weryfikacja wstępnej wiedzy badacza o środowisku, jego charakterze, zróżnicowaniu, procesach w nim zachodzących - badanie trafności doboru próby

- sprawdzenie sprawności narzędzi badawczych - badanie trafności rozstrzygnięć warsztatowych

• ostateczna wersja problemów badawczych, hipotez teoretycznych i narzędzi badań

• harmonogram badań

• bibliografia

- podział:

• literatura wykorzystana albo cytowana

• literatura przedmiotu

- podział:

• druki zwarte

• artykuły

• dokumenty i źródła

- notka bibliograficzna

• nazwisko autora

• imiona lub inicjały imion

• tytuł

• miejsce wydania

• rok wydania

- notka bibliograficzna prac zbiorowych:

• tytuł

• red. nazwisko, czasem nazwiska redaktorów z inicjałami imion

• miejsce i rok wydania

- notka bibliograficzna artykułu z czasopisma naukowego

• nazwisko

• tytuł

• tytuł czasopisma

• miejsce wydania

• rok

• numer

• strony

- faza wykonawcza

• przeprowadzenie badań właściwych

- prowadzenie badań w czasie, w którym nie nastąpią wydarzenia mogące mieć wpływ na badane układy społeczne

- stosowny czas do prowadzenia badań

- liczba osób przeprowadzających badania

- przystosowanie języka, pojęć, sposobu rozumowania do respondenta

- anonimowość

• uporządkowanie materiałów badawczych

- według zakresu zagadnienia - ogólne lub szczegółowe

- według grupy społecznej lub rodzaju zjawiska

- według zależności społecznej

• opracowanie klucza kodyfikującego

- kodyfikacja - klasyfikacja odpowiedzi według określonego klucza

- stworzenie uniwersalnej skali kategorii odpowiedzi

• kodyfikacja i opracowanie statystyczne

• analiza jakościowa, klasyfikacja zagadnień i zależności

• weryfikacja hipotez

• opracowanie teoretyczne

2. formułowanie problemów i hipotez badawczych

- formułowanie problemów badawczych:

• problem - zabieg werbalny polegający na rozbiciu tematu na pytania, problemy;

• warunki:

- wyczerpanie zakresu niewiedzy badacza, zawartego w temacie badań; problemy są bardziej precyzyjne

- zawarcie wszystkich generalnych zależności między zmiennymi

- rozstrzygalność empiryczna oraz wartość praktyczna

• jest podstawą tworzenia hipotez

• pośrednio stanowi podstawę do typologii zmiennych zależnych i niezależnych a także wskaźników do zmiennych

• wpływa na dobór technik i narzędzi

- formułowanie hipotez

• niezbędna wiedza:

- wiadomości o przedmiocie badań (demograficzne, ekonomiczne, kulturalne) i znajomość badań podobnych;

- wiadomości ogólne z zakresu wychowania, praw społecznych, elementów socjologii

• hipoteza - twierdzenie częściowo tylko uzasadnione, wszelki domysł za pomocą którego tłumaczymy dane faktyczne a więc też i domysł w postaci uogólnienia osiągniętego na podstawie danych wyjściowych

• zadania: możliwie wiele hipotez (wszystkie zależności interesujące oraz cechy środowiska, obiektu, zjawiska stanowiącego przedmiot badań i mających dla nich znaczenie); określenie zależności między zmiennymi; na podstawie uznanej wiedzy naukowej;

• hipotezy: proste i złożone

3. ustalanie zmiennych i wskaźników

- formułowanie zmiennych i ich rodzaje

• zmienne wyrażane ilościowo lub jakościowo

• zmienne: niezależne (przyczyny) i zależne (skutki)

- wskaźniki i ich rodzaje

• wskaźnik - cecha, zdarzenie, zjawisko na podstawie zajścia którego wnioskujemy z pewnością bądź określonym prawdopodobieństwem bądź z prawdopodobieństwem wyższym od przeciętnego iż zachodzi zjawisko które nas interesuje

• wskaźniki: definicyjne (ilościowe), empiryczne (z bezpośredniej, empirycznej obserwacji), inferencyjne

4. krytyczna analiza przedstawionego przykładu koncepcji badań; wskazanie i korekta popełnionych błędów

1

http://www.nonameuwb.eu