Reformacja w Niemczech
NIEMCY NA PRZEŁOMIE XV I XVI W
skupienie wszystkich antagonizmów społecznych i politycznych
niejednolitość etniczna i narodowościowa
Złota bulla z 1356
siedmiu elektorów
arcybiskup moguncki, koloński, trewirski
król czeski
palatyn reński
książę sasko - wirtemberski
margrabia brandenburski
maja prawo majestatu
całkowite prawa suwerenne w swych księstwach
dziedziczność godności elektorskich
tendencje odśrodkowe
oderwanie się Związku Szwajcarskiego
partykularyzm
brak jednolitych władz centralnych
łącznicy
osoba cesarza
wspólny sejm
sąd Kameralny Rzeszy
centralny rząd Rzeszy
Rada Nadworna Rzeszy
wielkie różnice gospodarcze
lokalne życie gospodarcze
zróżnicowanie i antagonizmy w mieszczaństwie
plebs
tendencja do zwiększania powinności chłopskich
rośnie silna opozycja chłopska
opozycja w miastach
I - przeciw patrycjatowi
II - przeciw rozdrobnieniu utrudniającemu handel
niezadowolone uboższe rycerstwo
dążenie do umocnienia władzy cesarskiej
niski poziom moralny i ucisk duchowieństwa
WYSTĄPIENIE LUTRA I JEGO DOKTRYNA
syn górnika
wstępuje do zakonu augustynianów
wybiera się do Rzymu tam widzi zepsucie
pracuje nad reforma swego zakonu
doktryna o zbawieniu
wiara w boga i jego słowa w Ewangelii
wystąpienie przeciw Rzymowi za odpusty
31 10 1517 95 tez (na drzwiach kościoła w Wittenberdze)
pierwszy krok na drodze walki z kościołem
polemika z Tetzelem
L wezwany na sejm do Augsburga
tam chcą od niego samokrytyki i ukorzenia się
L mówi o wyższości soboru
papież nie przeciąga struny bo zależy mu na Fryderyku saskim
publiczna dyskusja - L - Eck
zarzuty propagowania myśli Husa
wyraźny konflikt społeczny
„Do szlachty chrześcijańskiej narodu niemieckiego o naprawę społeczeństwa chrześcijańskiego
pozbycie się duchowieństwa wyższego
uznanie wyższości władzy świeckiej nad duchowna
nie ma różnicy między stanem duchownym a świeckim
ewangelia jedynym źródłem wiary
przekształcenie klasztorów w szkoły myśli chrześcijańskiej
zniesienie celibatu
zainteresowanie sprawami parafian
„O niewoli Babilońskiej”
przeciw papieżowi i reszcie
krytyka sakramentów
chrzest, pokuta i komunia mają jedynie znaczenie
odmawia znaczenia mszy
„O wolności chrześcijanina”
wolny tylko duchem
musi podporządkować się władzy
nie może się jej sprzeciwić dopóki nie wejdzie ona w wyraźny konflikt z prawem boskim
POTĘPIENIE LUTRA PRZEZ PAPIEŻA I CESARZA. BULLA EXSURGE DOMINE I EDYKT WORMACKI
potępiająca bulla Exsurge Domine
nakaz odwołania poglądów w ciągu 60 dni
polecenie spalenia pism
Luter pali bullę
papież ekskomunikuje go nową Decet Romanym pontificem
rośnie liczba zwolenników L
kuria chce od cesarza uwięzienia Lutra
Luter z żelaznym listem na sejm Rzeszy
20 04 opuszcza Wormację z status quo
elektor saski Fryderyk kazał go „porwać” swoim rycerzom
25 05 1521 edykt Karola V
L heretykiem
skazany na banicję
jego dzieła mają być spalone
POCZĄTKI WALK SPOŁECZNO - RELIGIJNYCH W Niemczech. TOMASZ MUNZER I JEGO IDEOLOGIA
Saksonia
Karlstad
rozruchy
L w tym czasie zasady swego kościoła
narastająca burza społeczna
pierwsze rycerstwo - Sickingen
atak na siedzibę biskupa trewirskiego von Greifenklau
musi odstąpić
umiera z ran
siły chłopskie
„Chodak”
sprawiedliwość boża
oddanie im ziemi kościelnej
skasowanie dziesięcin
wojna chłopska
pierwsza europejska rewolucja burżuazyjna
Munzer
komunistyczne
negacja stosunków społecznych feudalizmu
mistrzem mu Joachim z Fiore
przeciwnik wszelkiej hierarchii
najważniejsze natchnienie zesłane przez ducha
jedyna forma kultu czytanie pisma
chrzest w wieku dojrzałym
anabaptyści
wspólnota dóbr
potrzeba gruntownej przebudowy droga rewolucji
konieczność przemiany w naturze ludzkiej
podniesienie poziomu umysłowego i moralnego mas
występuje przeciwko niemu Luter
WOJNA CHŁOPSKA W LATACH 1524 - 1526
wystąpienie w hrabstwie Stuhlingen
zwiększanie ciężarów
poparcie biedoty
Tyrol Salzburg Styria Katalonia Szwabia Wirtenbergia Palatynat Saksonia
nie przekracza Łaby
upada wiele miast
pierwszy program pod wpływem Munzera Artikelbreif
dalsze istnienie takie stanu rzeczy niemożliwe
lud musi całkowicie uwolnić się do ucisku
obalić dotychczasowy porządek
12 artykułów w Memmingen
pokojowe zamiary chłopów
wolność słowa bożego
wolność wyboru proboszczów
ograniczenia dziesięcin
powrotu do dawnej wolności
zniesienia zależności poddańczej
nowe tereny coraz krwawszej wojny
kontrakcja obozu feudalnego
popiera go Luter
wojska ZW SZWAB pierwsza klęska dla chłopów
15 05 1525 Frankenhausen
klęska mas plebejskich
zemsta okrutna
OSTATECZNY ROZŁAM RELIGIJNY W Niemczech. NEBEZPIECZEŃSTWO TURECKIE I POKÓJ RELIGIJNY W NORYMBERDZE
wojna papież - cesarz
edykt wormacki nie ma szans
po pokoju na nowym sejmie cesarz żąda braku zmian w sprawach kościelnych
mniejszość pod elektorem saskim składa uroczysty protest
protestanci
rozłam wśród zwolenników reformacji
Zwingli
silniejsza pozycja cesarza po zwycięstwie we Włoszech
tendencje ugodowe w obozie Lutra
Melanchton
dekret potwierdzający edykt wormacki
kompletny rozłam
wykorzystuje to cesarz i przeprowadza koronację na króla swego brata
niechętna szlachta ale boją się
związek obronny protestantów
groźbie nowej wojny domowej przeszkadza niebezpieczeństwo tureckie
przerwanie akcji przeciw protestantom
WALKI POLITYCZNO - RELIGIJNE W Niemczech I PORAŻKA KAROLA V
postępy reformacji uniemożliwiają pokój
nowy rozejm bo walki o hegemonię
po pokoju decydująca rozprawa z poparciem papieża i innych książąt
Związek Szmalkaldzki coraz słabszy
autorytet Lutra maleje
1564 wojna szmalkaldzka
motywy polityczne
Jan Frydery do niewoli
sojusznicy przerażeni mocą cesarza
zaniepokojenie wśród książąt a propose następcy - syna
nowa wojna
Maurycy Saski przymierze z królem FR
Karol katastrofa
rozejm
cesarz przeciwko FR
w Niemczech walka między książętami
POKÓJ RELIGIJNY AUGSBURSKI. ZNACZENIE REFORMACJI W ROZWOJU KULTURY NIEMIECKIEJ
25 09 1555
prawo wolnego kultu
dobra kościelne sekularyzowane przed rozejmem passawskim dla protestantów
czyj kraj tego religia
reservatum ecclestiasticum
pierwszy krok do przemian społecznych
życiodajny zastrzyk dla rozwijającego się życia kulturalnego
rozwój literatury niemieckiej
przekład biblii
rozwój literatury satyrycznej
7