Patrycja Pożerska
2 rok, W-F
32812, stacjonarne
KOŚLAWOŚĆ KOLAN
O koślawości kolan mówimy, kiedy odstęp mierzony pomiędzy
przyśrodkowymi kostkami, przy zwartych i wyprostowanych kolanach wynosi
więcej niż 5 cm.
Wada pojawia się najczęściej dopiero w kilka miesięcy po rozpoczęciu
przez dziecko chodzenia. Przyczyny występowania koślawości kolan to:
krzywica, otyłość, zbyt wczesne zmuszanie dziecka do wstawania i chodzenia.
Zniekształcenie jest wyraźniejsze, gdy dziecko stoi, ponieważ ciężar ciała
oddziaływując na osłabione mięśnie i więzadła doprowadza do ich dalszego
poddawania się. W przypadkach zaawansowanych bieg jest niezgrabny i
niepewny zarówno ze względu na osłabienie więzadeł i niestabilność stawów
kolanowych, jak i skłonność do krzyzowania się kolan, tzw. przeplatanie
nogami.
Skutkiem koślawości kolan jest niewydolność chodu,
płaskostopie. Przy zniekształceniu tym niewskazane są długie
spacery, długie przebywanie w pozycji stojącej i wszelkie
ćwiczenia w rozkroku. Dziecko powinno jak najczęściej
siedzieć w siadzie skrzyżnym, unikać sportów, które obciżają
kolana (jazda na nartach, wrotkach i na łżwach). W tej wadzie
nadmiernemu rozciągnięciu ulegają: więzadło poboczne
piszczelowe, mięsień krawiecki, mięsień półbłoniasty i
półścięgnisty, głowa przyśrodkowa mięśnia czworogłowego.
Przykurczone są: więzadło poboczne strzałkowe, napinacz
powięzi szerokiej i mięsień dwugłowy uda.
Dziecku należy dobierać takie zajęcia i ćwiczenia, które, eliminując
szkodliwe działanie ciężaru ciała na stawy kolanowe, zapewniałyby
jednocześnie właściwy rozwój mięśni (pływanie, jazda na rowerze, gimnastyka
przyrządowa itp.).
Wskazane jest odciążenie kolan, które uzyskuje się też niekiedy poprzez
usunięcie lub zmniejszenie nadwagi, skrócenie okresu zabaw itp.
Dziecko mające skłonność do koślawości stawów kolanowych powinno
nosić obuwie zaopatrzone w obcasy Thomasa, podobnie jak przy tendencji do
płaskostopia. Uzyskana dzięki tego rodzaju butom korekcja ustawienia stóp
powoduje zmianę płaszczyzny obciążenia stawu kolanowego i znosi koślawość.
Większość kolan koślawych ulega w miarę wzrostu ciała samoistnej
korekcji - niedorozwinięte kłykcie zewnętrzne „doganiają” w rozwoju kłykcie
wewnętrzne.
U dzieci starszych (po 6 roku życia) z koślawością kolan daleko posuniętą
poprawę można uzyskać jedynie leczeniem operacyjnym.
Korekcja koślawości
Leczenie zachowawcze jest uzależnione od przyczyny i stopnia zaawansowania wady.
Dziecko, które ma skłonności do koślawości kolan:
1. Nie powinno długo chodzić ani stać w rozkroku.
2. Nie może w czasie zabawy przebywać w siadzie klęcznym między piętami, z podudziami i stopami skierowanymi na zewnątrz.
3. Powinno jak najczęściej siedzieć w tzw. siadzie skrzyżnym („po turecku”).
4. Powinno zredukować nadwagę (jeśli istnieje).
5. Może stosować wkładki lub obuwie z podwyższonym obcasem po stronie wewnętrznej, ale tylko przy zaleceniu przez lekarza.
Zalecenia: gimnastyka korekcyjna, pływanie kraulem, jazda na rowerze, masaż klasyczny, terapia manualna.
Przeciwwskazania: łyżwiarstwo, jada na nartach technikami kątowymi (pług, łuk).
Przykładowe ćwiczenia:
siad ugięty, kolana rozchylone na zewnątrz, podeszwy stóp stykają się ze sobą. Opad tułowia w przód z równoczesnym ugięciem ramion w stawach łokciowych i chwytem dłońmi stóp, łokcie szeroko rozstawione na zewnątrz rozpychają kolana;
leżenie tyłem, ręce w górze, kończyny dolne ugięte w stawach kolanowych, stopy złączone, skłon tułowia w przód z równoczesnym rozchyleniem kolan na zewnątrz, stopy pozostają złączone;
siad ugięty, kolana rozchylone na zewnątrz, podeszwy stóp stykają się ze sobą, ręce ugięte w stawach łokciowych i wsparte dłońmi na kolanach - naciskanie dłońmi na kolana;
leżenie tyłem, kończyny dolne ugięte w stawach kolanowych, między stopami piłka gumowa, ramiona wyprostowane w górze, przenos piłki w tył za głowę i chwyt piłki dłońmi, powrót do leżenia, tułów z kończynami dolnymi ugiętymi w stawach kolanowych, ramiona z piłką pozostają wyprostowane za głową, skłon tułowia w przód z rękami wyciągniętymi przed siebie - włożenie piłki gumowej między stopy;
siad ugięty podparty, klaskanie podeszwami stóp;
siad skrzyżny, ramiona wzdłuż tułowia, przejście do leżenia tyłem i powrót;
siad prosty, piłka między kolanami, ręce oparte za plecami, wznos bioder w górę - przejście do podporu tyłem;
leżenie tyłem nogami do ściany, piłka między kolanami - marsz stopami po ścianie w linii pionowej;
w staniu tyłem do drabinek stanie zwieszone;
unoszenie nogi zgiętej w stawie kolanowym w górę na zewnątrz, zmiana nóg;
w staniu, piłka między kolanami, podskoki trzymając piłkę kolanami.
2