Motywacja - zespół czynników, które wywołują, ukierunkowują i podtrzymują zachowania ludzi.
Siła motywacji - to stopień w jakim wpływa ona na zachowanie człowieka, czyli określa stopień konkurencyjności dążeń do celu w stosunku do takich czynników jak : zmęczenie, inne przeszkody, czy nawet strach.
Siła motywacji zależy od dwóch czynników
atrakcyjności celu
przekonaniu o możliwości osiągnięcia celu ( ocena szans na sukces)
Teorie motywacji
Teorie treści ( odpowiadają na pytanie - co motywuje ? )
Teoria hierarchii potrzeb A. Maslowa
Dwuczynnikowa teoria motywacji Herzberga
Teorie procesu ( odpowiadają na pytanie - jak motywować ?)
Teoria oczekiwań
Teoria sprawiedliwości
Teorie wzmocnienia ( odpowiadają na pytanie - jak nauczyć właściwych zachowań, jak je modelować ?)
Zachowanie pociągające za sobą nagrodę będzie powtarzane, a pociągające za sobą karę unikane.
Podstawowe rodzaje wzmocnień :
wzmocnienie pozytywne ( nagroda)
unikanie ( unikanie przez pracownika niemiłych konsekwencji związanych z postępowaniem odmiennym od oczekiwanego)
kara
eliminacja ( nieuznawanie przez menedżera niepożądanych zachowań - wygaszanie )
TECHNIKI MOTYWACYJNE- 7
1. ZARZĄDZANIE PRZEZ NAGRADZANIE I KARANIE- bodźce pozytywne (materialne - płaca, premia, nagroda / niematerialne - bonusy, pochwały,)
bodźce negatywne (deprywacja potrzeb - płacowych, prestiżowych, związanych z bezpieczeństwem)
2. ZARZADZANIE PRZEZ PARTYCYPACJE- Partycypacja bierna:
prawo do informacji
prawo do wysłuchiwania ( skargi i zażalenia)
prawo do opiniowania ( wypowiadani się)
prawo do doradzania
Partycypacja czynna
prawo do wyrażania sprzeciwu
prawo do wyrażania zgody
prawo do wspólnego rozstrzygania
prawo do wyłącznego rozstrzygania
3. ZARZADZANIE PRZEZ KOMUNIKACJĘ- Właściwa komunikacja pozwala na zrozumienie celów organizacji, wzmaga efektywność pracy zespołowej i identyfikację pracowników z firmą.
wiedza instytucjonalna (możliwości jej gromadzenia i przekazywania)
komunikacja wewnętrzna (kanały komunikacyjne - plusy i minusy internetu)
komunikacja zewnętrzna (tworzenie wizerunku firmy PR)
4. ZARZADZANIE PRZEZ KONFLIKT- przyczyną nieosiągnięcia celów lub opóźnionego ich osiągnięcia w subsystemach organizacji jest wadliwa koordynacja lub całkowity jej bark
w strukturze sinieją możliwości zlokalizowania niedomagań poziomej koordynacji subsystemów
i ognisk konfliktu
skuteczne mechanizmy wywołujące konflikty w rozumieniu pozytywnym: struktura macierzowa, zarządzanie przez projekty - delegowanie uprawnień, tworzenie procesów zapewniających pożądaną jakość
5. ZARZADZANIE PRZEZ WYJATKI- Zarządzanie oparte na właściwym delegowaniu uprawnień podwładnym oraz udzielaniem im określonych, szerokich pełnomocnictw.
Menedżer weryfikuje działania zespołu w dwóch przypadkach:
zagrożenia
szansy ( okazji)
Ograniczenia:
posiadanie sprawnego systemu informującego o zagrożeniu lub szansie
eliminacja przez podwładnych informacji o własnych błędach
zwiększone ryzyko odpowiedzialności w obszarach nie w pełni kontrolowanych przez menedżera
6. ZARZĄDZANIE PRZEZ CELE- Nacisk położony na cel, a nie sposób jego realizacji
Znajomość celów organizacji powoduje większy stopień identyfikacji z nimi przez załogę
Zgodnośc celów firmy z celami pracownika optymalizuje działanie
Warunki sprawnego zarządzania
drożne kanały komunikacyjne
partycypacja w wyborze dróg realizacji celu
określenie punktów krytycznych (następstwa zdarzeń) i kontrolnych (weryfikacja osiągnięć - postępów) służących realizacji celu
7. ZARZADZANIE PRZEZ DELEGOWANIE UPRAWNIEŃ- Założenia:
nowy kształt struktury organizacyjnej (macierzowa) oraz zarządzanie projektami wymusza potrzebę faktycznego delegowania uprawnień
Korzyści:
wyzwalanie inicjatywy u podwładnych oraz motywowanie ich poprzez wzrost odpowiedzialności za wykonywane zadania
odciążenie przełożonego i umożliwienie mu koncentrowania się na rzeczach najważniejszych
Podejmowanie decyzji przez ludzi kompetentnych w wystarczającym stopniu na tych szczeblach organizacji, gdzie powstała sytuacja wymagająca decyzji
SPOSOBY SKUTECZNEJ MOTYWACJI W ORGANIZACJI ( 10 )
MOTYWOWANIE KOLEKTYWNE
1. GRUPA NASTAWIONA JEST NA WSPÓŁPRACĘ / RYWALIZACJĘ
2. ZADANIA WYMAGAJĄ WSPÓŁDZIAŁANIA / PRACY INDYWIDUALNEJ
3. ISTTNIEJĄ SPRAWNE KANAŁY KOMUNIKACYJNE / BARIERY KOMUNIKACYJNE
4. ISTNIEJE ZGODNOŚĆ DRÓG PROWADZĄCYCH DO CELU
MOTYWOWANIE PRZEZ KONTROLĘ I NADZÓR
1. SYSTEM KAR I NAGRÓD JEST ZNANY I AKCEPTOWANY PRZEZ ZAŁOGĘ
2. NAGRODY I KARY UDZIELANE SĄ ZGODNIE Z POCZUCIEM SPRAWIEDLIWOŚCI SPOŁECZNEJ
3. NAGRODY SĄ DOSTOSOWANE DO AKTUALNYCH POTRZEB PRACOWNIKÓW
MOTYWOWANIE PRZEZ ODNAJDYWANIE I ZASPOKAJANIE POTRZEB
1. OTWARTE KANAŁY KOMUNIKACYJNE POMIĘDZY PDWLADNYM A PRZEŁOŻONYM
2. MOŻLIWOŚC BEZPOŚREDNICH KONTAKTÓW POMIĘDZY PRZEŁOŻONYM I PODWŁADNYM
MOTYWOWANIE PRZEZ ZAANGAŻOWANIE EMOCJONALNE
1.DOSTOOWANIE WYKONYWANYCH ZADAŃ DO MOŻLIWOŚCI PRACOWNIKA
2. PRAWO GŁOSU PRACOWNIKA W ISTOTNYCH DLA FIRMY SPRAWACH
3. AKCEPTACJA ZASAD PRACY I POLTYKI FIRMY
MOTYWOWANIE PRZEZ NORMY I WARTOŚCI
1. AKCEPTACJA PRZEZ ZAŁOGĘ NORM I WARTOŚCI WYRAŻNIE CENIONYCH W FIRMIE
2. ODPOWIEDZIALNOŚC ZA NIE PRZESTRZEGANIE NORM SPOCZYWAJĄCA W TAKIEJ SAMEJ MIERZE NA PODWŁADNYCH I PRZEŁOŻONYCH
MOTYWOWANIE PRZEZ JASNO WYTYCZONY CEL
1. ZAŁOGA ZNA CELE, DO KTÓRYCH ZMIERZA FIRMA
ISTNIEJE PRZEKONANIE, ŻE CELE SĄ OSIĄGALNE
2. CELE FIRMY SĄ ZGODNE Z CELAMI CZŁONKÓW ZAŁOGI
MOTYWOWANIE PRZEZ MODELOWANIE
1. OSOBY PEŁNIĄCE FUNKCJE KIEROWNICZE SĄ AUTORYTETEMI I STANOWIĄ PRZYKŁAD DLA PODWŁADNYCH
2. AWANS W FIRMIE ZAWDZIĘCZA SIĘ KOMPETENCJOM, A NIE PROTEKCJI
3. W FIRMIE PANUJE ATMOSFERA POZYTYWNEJ KONKURENCJI
MOTYWOWANIE PRZEZ DELEGOWANIE
1. SYSTEM ZARZĄDZANIA W FIRMIE UMOŻLIWIA FORMALNY PROCES DELEGOWANIA UPRAWNIEŃ I ODPOWIEDZIALNOŚCI
MOTYWOWANIE PRZEZ PROMOCJĘ INNOWACJI
1. PROMOCJA ROZWIĄZAŃ INNOWACYJNYCH I TWÓRCZYCH POPRZEZ STWARZANIE MOZLIWOŚCI EKSPERYMENTOWANIA
2.DBAŁOŚĆ O PRAWIDŁOWE WDRAŻANIE NOWYCH ROZWIĄZAŃ OWNICY ZNAJĄ MOŻLIWOŚCI I ASPIRACJE PRACOWNIKÓW
MOTYWOWANIE PRZEZ POZYTYWNY KLIMAT ORGANIZACYJNY
DBAŁOŚĆ O POZYTYWNY WIZERUNEK FIRMY W OCZACH KLIENTA ZEWNĘTRZNEGO I WEWNĘTRZNEGO