STRUKTURA POJĘĆ PEDAGOGICZNYCH

Z dziedzictwa greckiej kultury powstały wyrazy:

pedagog [ludzie zawodowo zajmujący się sprawami wychowania]

paideia [czynności i skutki wychowawcze ]

Paideia - to duchowa formacja człowieka pod wpływem całokształtu kultury

oraz zawiera w sobie najwyższy ideał humanistycznego kształcenia;

Cycero przetłumaczył greckie brzmienie paidei na łaciński odpowiednik

humanitas [ozn. ludzkość, człowieczeństwo] tworząc słowotwórczą podstawę

dla idei humanizmu i humanitaryzmu;

• PEDAGOG - [w starożytnej Grecji - niewolnik; przed wojną pedagog miał konotację ironiczną w stosunku do zwykłego nauczyciela oraz honorową], powszechnie oznacza każdego praktyka - nauczyciela - wychowawcę, nawet jeśli był przeciętnym belfrem; wspiera rozwój, przewodzi ku samodzielności ucznia, tłumaczy znaczenia zdarzeń, przeżyć, symboli postawą życzliwości i ofiarności wobec uczniów, wrażliwości na ich problemy, współodczuwanie ich odczuć emocji, w poszanowaniu ich indywidualnych możliwości i tempa ucznia się i rozwoju;

• PEDAGOLOGIA - nauka o pedagogice;

• PEDAGOLOG - naukowiec zajmujący się teoretycznie wychowaniem

• PEDOLOGIA - to nauka o rozwoju fizycznym i psychicznym dziecka w młodszym wieku; rozwój indywidualności w zależności od czynników środowiska naturalnego i społecznego, granic wydajności pracy [aspektu zmęczenia i aktywizowania]; wiedza wykorzystywana przy rozwiązywaniu problemów kształcenia i wychowania;

• PEDOLOG - badacz procesów rozwojowych fizycznych i psychicznych dziecka w młodszym wieku;

• PEDEUTOLOGIA - [gr. paideutes - nauczyciel] - nauka - subdyscyplina pedagogiczna o nauczycielu;

• PEDEUTOLOG - teoretyk zajmujący się zagadnieniami kształcenia i dokształcania nauczycieli;

• PEDEUTAGOG - praktyczny wychowawca nauczycieli kształcących się do zawodu nauczycielskiego lub dokształcający się w nim;

• EDUKACJA - zmiana

• KSZTAŁCENIE - [NAUCZANIE + UCZENIE SIĘ] intencjonalne rozwijanie wiedzy i intelektu; pobudzanie uzdolnień do przeżywania wyższych emocji moralnych i estetycznych, kontrolowanie emocji negatywnych, autonomii w motywacji umiejętności skutecznego działania w różnych sferach i momentach życia osobistego, społecznego i zawodowego * to system działań zmierzających do uczniowi umożliwić poznawanie świata, przygotowanie do zmieniania owego świata, kształtowania własnej osobowości; * proces poznawania przyrody, świata społecznego i świata kultury oraz rozwijania swoich zdolności poznawczych; to nauczanie i uczenie się wraz z wychowaniem i towarzyszącym tym procesom;

• NAUCZANIE:

MODEL TRADYCYJNY: przekaz danych informacji i wiedzy oraz kształtowanie kompetencji poznawczych wynikających z określonego programu nauczania; planowa i systemowa praca nauczyciela z uczniami, polegająca na wywołaniu i utrwalaniu zmian w ich wiedzy;

MODEL TERAPEUTYCZNY: Facylitacja (ułatwianie) wspieranie, zachęcanie, ułatwianie, bycie po stronie ucznia, podążanie za nim niż nauczanie tzn. tworzenie warunków do autoeduakcji i autentyczności;

MODEL REFLEKSYJNY: diagnoza poziomu rozwoju + sytuacje zadaniowe + monitorowanie postępów, stałe diagnozowanie z uczniami i rodzicami rezultatów i sposobów uczenia się;

MODEL EMANCYPACYJNY: energetyzowanie, angażowanie na rzecz lokalnych projektów; * proces kierowania uczeniem się uczniów w toku planowej pracy nauczycieli z uczniami; zespół czynności podejmowanych intencjonalnie przez nauczycieli dla realizacji społecznie akceptowanych celów dydaktycznych;

• UCZENIE - nabywanie względnie trwałych zmian w zakresie wiadomości, umiejętności, nawyków, postaw w toku bezpośredniego i pośredniego poznawania rzeczywistości [doświadczenia + ćwiczenia]: modyfikacja zachowań jednostki w wyniku dotychczasowych doświadczeń [reorganizacja własnych struktur i schematów poznawczych]; pewien rodzaj postawy wobec wiedzy i życia wymagającej osobistego zaangażowania i inicjatywy; aktywne konstruowanie wiedzy osobistej związane z negocjacją i konfrontacją znaczeń i sensów obecnych w kulturze; zmiana potencjału reakcji, czyli nabywanie nowych lub/i doskonalszych kompetencji do uczenia się; proces, w toku którego na podstawie doświadczenia, poznania i ćwiczenia powstają nowe formy zachowania się i działania lub ulegają zmianom formy wcześniej nabyte;

---