SLAJD 2
SZCZYT ZIEMI
Konferencja Narodów Zjednoczonych „Środowisko i Rozwój” potocznie zwana Szczytem Ziemi odbyła się w dniach od 3 do 14 czerwca 1992 roku w Rio de Janeiro w Brazylii. Uczestniczyli w niej reprezentanci 172 krajów, w tym 108 głów państw i rządów. Konferencja została zorganizowana w dwudziestą rocznice pierwszej konferencji Narodów Zjednoczonych dotyczącej problematyki środowiska naturalnego, która miała miejsce w Sztokholmie w 1972 roku.
SLAJD 3
Cel Szczytu Ziemi
Celem Szczytu było uświadomienie światowym decydentom, że ekonomiczny rozwój spowodował ogromne zanieczyszczenie środowiska, wyczerpywanie naturalnych zasobów, a także pogłębił różnice gospodarcze pomiędzy państwami i jeżeli nie zostaną podjęte odpowiednie działania doprowadzi do całkowitej degradacji środowiska naturalnego, a także do rozszerzania się stref ubóstwa, głodu, chorób i analfabetyzmu.
Podczas Szczytu Ziemi w Rio de Janeiro liderzy państw doszli do wspólnego wniosku, że konieczna jest zmiana nastawienia do problemów środowiska i że przy podejmowaniu decyzji politycznych i ekonomicznych należy brać je pod uwagę.
Zaczęto propagować tzw. zrównoważony rozwój, czyli rozwój gospodarczy który zapewni możliwość zaspokajania potrzeb nie tylko obecnego, ale także przyszłych pokoleń.
SLAJD 4
Jakie były deklaracje?
Podpisano tak zwaną deklarację z Rio, będącą kodeksem postępowania człowieka wobec środowiska naturalnego. Oprócz tego Kraje Północy zadeklarowały działania na rzecz redukcji zużycia energii, zanieczyszczeń i odpadów. Południe obiecywało większą ochronę lasów. Północ miała wspomóc kraje Południa w czystym ekologicznie rozwoju poprzez dopływ pieniędzy i nowoczesnych technologii - w tym celu stworzyła podatek (0,7% rocznego dochodu). Jednak już w 1993 został on obniżony do 0,29% i większość innych planów Agendy, których realizacja miała nastąpić do 2000, została ograniczona.
SLAJD 5
Osiągnięcia
Najważniejszym osiągnięciem Konferencji było podpisanie przez przedstawicieli państw pięciu dokumentów:
Agendy 21
Deklaracji z Rio w sprawie Środowiska i Rozwoju
Ramowej Konwencji w sprawie Zmian Klimatu
Konwencji o Bioróżnorodności
Deklaracji o Lasach
SLAJD 6
Agenda 21 (ang. Adoption of Agrement on Global Environment and Development) to 700 stronicowy dokument, który zawiera obowiązujący w najbliższym stuleciu kompleksowy, globalny program pożądanych działań w zakresie rozwoju i środowiska w ich wzajemnym powiązaniu. Wzywa on zawłaszcza państwa uprzemysłowione do takiej zmiany polityki w dziedzinie gospodarki, energetyki, komunikacji, rolnictwa i handlu, aby sprzyjały trwałemu (zrównoważonemu) rozwojowi. Do realizacji Agendy 21 powołano specjalną komisję, podporządkowaną Radzie Społeczno-Gospodarczej ONZ (ECOSOC), która składa sprawozdania bezpośrednio zgromadzeniu ogólnemu.
Agenda 21 jest globalnym programem działań na rzecz środowiska i rozwoju. Program ten wskazuje, w jaki sposób można równoważyć rozwój gospodarczy i społeczny z poszanowaniem środowiska. W Deklaracji z Rio stwierdzono, że istoty ludzkie znajdują się w centrum uwagi w dążeniach do zrównoważonego rozwoju oraz, że mają prawo do zdrowego i twórczego życia, w harmonii z przyrodą. Należy zwiększyć zdolność systemów ochrony zdrowia do zapewnienia wszystkim podstawowych usług z zakresu opieki zdrowotnej, w sposób skuteczny, dostępny fizycznie i pod względem kosztów, w celu zapobiegania, ograniczania i leczenia chorób oraz ograniczenia zagrożeń dla środowiska. Główne rozdziały Agendy 21: zagadnienia socjalne i ekonomiczne, ochrona i zarządzanie zasobami naturalnymi w celu zapewnienia trwałego i równoważonego rozwoju, wzmacnianie roli głównych grup społecznych i organizacji, możliwości realizacyjne
SLAJD 7
Deklaracja w sprawie środowiska i rozwoju (tzw. deklaracja z Rio)
Zawiera ona 27 zasad polityki rozwoju i środowiska, które poszczególne państwa biorąc pod uwagę potrzebę przyszłych pokoleń powinny uwzględniać w dziedzinie społecznej, gospodarczej, naukowej i prawodawstwa. Deklaracja przyczyniła się do złagodzenia sporów między państwami uprzemysłowionymi a państwami rozwijającymi się. Wyrazem kompromisu było uznanie państw rozwijających się do rozwoju i ustalenie, że kraje uprzemysłowione, jako największy sprawca powstałych dotychczas szkód, muszą ponieść za to główną odpowiedzialność.
Zasady, które nabrały znaczenia ogólnoświatowego:
- Zasada zrównoważonego rozwoju
- Zasada prewencji
- Zasada przezorności
- Zasada zanieczyszczający płaci
- Zasada uspołeczniania
Deklaracja jest jedynym dokumentem podpisanym przez wszystkie państwa uczestniczące w konferencji i chociaż dokument ten nie ma mocy wiążącej, to jest często powoływany jako wskazujący podstawowe kierunki rozwoju prawa ochrony środowiska.
SLAJD 8
Konwencja w sprawie klimatu Została ona podpisana przez 154 państwa oraz członków UE. Najbardziej istotne postanowienie żąda od sygnatariuszy stabilizacji koncentracji gazów powodujących efekt szklarniowy na poziomie, na którym zapobiegnie się niebezpiecznemu zakłóceniu funkcjonowania systemu klimatycznego przez człowieka. Poziom ten określono jako stan, który istniał w 1990 roku. Z powodu sprzeciwu Stanów Zjednoczonych nie ustalono żadnej konkretnej daty granicznej osiągnięcia celu. Polska aktywnie uczestniczyła w zorganizowanej przez ONZ konferencji Środowisko i Rozwój w Rio de Janeiro. Podpisała jej wszystkie dokumenty końcowe. Realizację wielu zasad, leżących u podstaw tej konferencji, rozpoczęto w Polsce już przed 1992 rokiem. Z przygotowanego według zaleceń Earth Council raportu wynika, że proces wdrażania ekorozwoju w Polsce był najbardziej intensywny przez 5 lat po Szczycie Ziemi. Realizacja polityki ekologicznej państwa przyjętej przez parlament RP już w 1991 roku umożliwia ekorozwój, co jest zbieżne z programem Agendy 21 przyjętym podczas konferencji w Rio de Janeiro, Program wykonawczy dla polskiej polityki ekologicznej został przyjęty przez sejm w 1995 roku, w tym samym roku sejm podjął także uchwałę w sprawie zrównoważonego rozwoju.
SLAJD 9
Konwencja w sprawie różnorodności biologicznej Różnorodność określano jako zróżnicowanie wszystkich żywych organizmów występujących na Ziemi w ekosystemach lądowych, morskich i słodkowodnych oraz w zespołach ekologicznych, których są częścią; dotyczy to różnorodności w obrębie gatunku, pomiędzy gatunkami oraz różnorodności ekosystemów. W konwencji (ratyfikowanej przez polski parlament w1995 roku) omówiono szczegółowo zarówno sposób utrzymania tej różnorodności w formie ochrony poza środowiskiem, jak również:
- bodźce ekonomiczne i społeczne,
- badania naukowe i szkolenie,
- sposoby podnoszenia poziomu wiedzy i wiadomości społecznej,
- ocenę skutków i minimalizowanie negatywnych oddziaływań,
- dostęp do zasobów genetycznych, technologii oraz ich transfer,
- wymianę informacji,
- współpracę naukowo-techniczną,
- biotechnologie oraz dzielenie się korzyściami ich zastosowania
- środki finansowe.
SLAJD 10
Deklaracja w sprawie lasów Stwierdzono w niej, że lasy powinny być użytkowane zgodnie z zasadami ekologii. Do podpisania konwencji w sprawie zagospodarowania, utrzymania i rozwoju lasów, zwłaszcza tropikalnych, nie doszło, głównie z powodu sprzeciwu Indii i Malezji. Tymczasem sprawa jest bardzo poważna, gdyż rocznie karczuje się około 150 000 km2 lasów tropikalnych dla celów rolniczych, co stanowi około 40% powierzchni Niemiec. Od 1939 roku powierzchnia tych lasów zmniejszyła się o 95%, w 25 krajach przestały istnieć całkowicie, a w dalszych 18 krajach zostały wycięte w 95%. Zniszczenie lasów tropikalnych zagraża równowadze biologicznej Ziemi, gdyż spowoduje między innymi zmniejszoną produkcję tlenu.
SLAJD 11
Wnioski ze Szczytu Ziemi - Szczyt Ziemi w Rio w 1992 roku ustanowił fundamenty dla wspólnych działań. Konferencja Rio+20 to nowa szansa dla poprowadzenia światowej dyskusji nad sprawami, których rozwiązanie wymaga podejmowania działań lokalnych, by zapewnić wszystkim ludziom bezpieczną przyszłość.
SLAJD 12
Dlaczego potrzebna była konferencja? obecnie na świecie żyje 7 miliardów ludzi - w 2050
roku liczba ta wyniesie 9 miliardów.
jedna na pięć osób - czyli 1,4 miliarda ludzi - żyje za
mniej niż 1,25 dolara dziennie.
1,5 miliarda ludzi na świecie nie ma dostępu do
elektryczności.
2,5 miliarda ludzi nie ma dostępu do toalet.
każdego dnia prawie miliard ludzi cierpi z powodu
głodu.
emisja gazów cieplarnianych nadal wzrasta, a ponad 1/3
wszystkich gatunków wyginie bezpowrotnie, jeśli
zmiany klimatyczne nie zostaną zahamowane.