Program zajęć korekcyjno - kompensacyjnych skierowany jest do młodzieży klas I i II
Przysposobienia do Pracy, mającej trudności w opanowaniu umiejętności szkolnych spowodowanych
deficytami rozwoju funkcji percepcyjno - motorycznych jako jednej z przyczyn niepowodzeń
szkolnych.
Przy konstruowaniu tego programu selektywnie dobrano ćwiczenia kierując się zasadą korekcji
zaburzeń, zasadą stopniowania trudności oraz ich możliwości percepcyjnych i zainteresowań
Czas realizacji X 2010-VI 2011
Liczba uczestników -6 osób
CEL GŁÓWNY
Celem nadrzędnym zajęć korekcyjno-kompensacyjnych jest stworzenie możliwości
wszechstronnego rozwoju umysłowego, psychicznego i społecznego uczniów z
utrudnieniami rozwojowymi rozwoju na miarę ich możliwości
CELE SZCZEGÓŁOWE
1. Usprawnianie, korygowanie zaburzonych funkcji dziecka tj. percepcji słuchowej,
percepcji wzrokowej ,grafomotoryki, koordynacji wzrokowo-ruchowej.
2. Kształtowanie umiejętności i wiadomości dydaktycznych, jak: pisanie, czytanie,
liczenie, tworzenie, odtworzenie.
3. Usprawnianie pamięci i myślenia
4. Rozwijanie wyobraźni i aktywności twórczej,
5. Kształtowanie prawidłowej postawy społeczno-etycznej i umiejętności wchodzenia w
interakcje społeczne.
6. Kształtowanie nawyków właściwego komunikowania się.
7. Wdrażanie do integracji z grupą rówieśniczą
PLANOWANIE I REALIZACJA PROGRAMU Punktem wyjścia do przedstawionych oddziaływań, a zarazem właściwego
opracowania programu zajęć korekcyjno-kompensacyjnych oraz kryterium oceny ich
skuteczności jest:
Analiza objawów zaburzeń obserwowanych w codziennej aktywności
dziecka (zajęcia, zabawy, rozmowy)
Poznanie wyników badañ psychologiczno-pedagogicznych
Opracowanie wstępnej diagnozy dotyczącej wiedzy umiejętności postaw
dziecka na podstawie testów czytania i pisania oraz informacji uzyskanych od
nauczycieli, wychowawców, rodziców
Opracowanie indywidualnego programu do pracy w oparciu o uzyskane
wyniki i informacje z jednoczesnym uwzględnieniem rodzaju zaburzeń
rozwojowych i możliwości psychoruchowych
Bieżące monitorowanie i korygowanie zaplanowanych działań metod i form
pracy z uczniem
Ewaluacja programu, analiza i ocena oraz wnioski do dalszej pracy
ZADANIA TERAPEUTYCZNE
1. Integracja zespołu.
2. Budowanie więzi między grupą i terapeutą.
3. Eliminowanie stresu i napięć emocjonalnych.
4. Stwarzanie okazji do odnoszenia sukcesu.
5. Usprawnianie funkcji percepcyjno-motorycznych
a) w sferze słuchowej:
b) w sferze wzrokowej:
c) w sferze ruchowej:
6. Usprawnianie techniki czytania.
7. Ćwiczenia w rozumieniu czytanej treści.
ZASADY STOSOWANE PODCZAS PRACY TERAPEUTYCZNEJ Zasada i indywidualizacji środków i metod pracy
Zasada powolnego stopniowania trudno ci w nauce
Zasada systematyczności
Zasada ciągłości oddziaływania psychoterapeutycznego korekcji zaburzeń
Zasada dostosowania zadań do możliwości ucznia i zapewnienie warunków do
poprawnego wykonywania ćwiczeń
Dostosowanie czasu trwania poszczególnych ćwiczeń do wydolności ucznia
METODY TERAPEUTYCZNE
1. Metody czynnościowe (angażujące dziecko w działaniu):
2. Metody oglądowe (pokaz, wzór, przykład).
3. Metody słowne (rozmowa, opowiadanie, instrukcja słowna).
4. Metoda dobrego startu, której głównym celem jest jednoczesne usprawnianie
analizatora wzrokowego, słuchowego i kinestetyczno - ruchowego, koordynowanie
czynności wzrokowo - słuchowo - ruchowych oraz harmonizowanie wszystkich funkcji
psychomotorycznych.
5. Gry i zabawy dydaktyczne integrujące funkcje percepcyjno - motoryczne
6. Terapia zabaw
7. Wybrane elementy metody 18 struktur wyrazowych
8. Praca z komputerem
FORMY PRACY
Indywidualna
Grupowa
Indywidualna -zróżnicowana
ŚRODKI DYDAKTYCZNE
indywidualne karty pracy, gry dydaktyczne, tablica interaktywna, puzzle, układanki, alfabety
ruchome, liczmany, różne materiały do zajęć manualnych, nagrania muzyczne i inne Materiał
obrazkowy karty pracy, komputer, programy edukacyjne domina sylabowe, liczydła gry
planszowe, puzzle,
TOK JEDNOSTKI METODYCZNEJ- ZAJĘĆ KOREKCYJNO-KOMPENSACYJNYCH1) Ćwiczenia ogólnorozwojowe- np. rozmowa z całą grupą, z wykorzystaniem wiersza,
piosenki, zagadek, obrazków, loteryjek obrazkowych w celu ćwiczenia mowy,
myślenia, pamięci, dostrzegania akcji i związków przyczynowo-skutkowych,
koncentrujące uwagę, aktywizujące.
2) .Ćwiczenia utrwalające materiał z poprzednich zajęć w różnych wersjach:
sprawozdanie w jakim stopniu zostały przyswojone treści programowe i usprawnione
analizatory.
3) Ćwiczenia relaksacyjne, odprężające w formie zabaw ruchowych, czy kierowanych
ruchem , z wykorzystaniem piosenek ( w miarę możliwości dostosowanych do
tematyki wiodącej).
4) Ćwiczenia związane z podaniem nowych treści programu terapii pedagogicznej -np.:
ćwiczenia w czytaniu i pisaniu.
5) Ćwiczenia podsumowujące - całościowe, utrwalenie materiału, sprawdzenie w jakim
stopniu dzieci opanowały treści programu terapii pedagogicznej.
PROGRAM POSTĘPOWANIA TERAPEUTYCZNEGO
Cel Zadania Procedury osiągania
celów
Usprawnianie funkcji
percepcyjno-motorycznych
a) w sferze słuchowej:
Kształcenie analizy i
syntezy słuchowej
Kształcenie wrażliwości
słuchowej,
Stymulacja słuchu
fonemowego,
Ćwiczenie pamięci
fonologicznej,
Ćwiczenie koncentracji
uwagi,
Ćw.wzbogacające
słownik czynny i bierny
1. Różnicowanie
dźwięków z układów
akustycznych
o rozpoznawanie głosów
z otoczenia
o rozpoznawanie
odgłosów i dźwięków
wydobywanych z
różnych przedmiotów
o rozpoznawanie
instrumentów
muzycznych
2 Słuchowa analiza i
synteza zdań:
o różnicowanie słuchem
zdania długiego i
krótkiego
o układanie zdań prostych
o układanie zdań i podział
ich na wyrazy
o porównywanie liczby
wyrazów w zdaniacho oznaczanie miejsca
danego wyrazu w
usłyszanym zdaniu
3 Podział wyrazu na
sylaby:
o dzielenie wyrazów na
sylaby z jednoczesnym np.
stukaniem w rytm
wypowiadanych sylab
o śpiewanie wyrazów
sylabami
o liczenie sylab w
wyrazów
o porównywanie liczby
sylab w wyrazach
o podział wyrazów na
sylaby przez odcinanie
pasków papieru
o segregowanie
wyrazów wg ilości sylab
o tworzenie wyrazów
rozpoczynających się od
podanej sylaby
o różnicowanie sylab
podobnych
4 Układanie rymowanek. I
wyliczanek
5 Uzupełnianie zdań
brakującymi wyrazami.
Usprawnianie funkcji
percepcyjno-motorycznych
b) w sferze wzrokowej:
Usprawnianie
analizatora wzrokowego,
Ćwiczenie pamięci i
spostrzegawczości
wzrokowej,
Usprawnianie
koordynacji wzrokoworuchowej
Rozwijanie orientacji
przestrzennej i
spostrzegawczości.
1 Ćwiczenia na materiale
obrazkowym:
o rozpoznawanie treści
obrazków ukazywanych w
krótkich ekspozycjach
o zapamiętanie jak
największej ilości
przedmiotów
eksponowanych na obrazku
o odtwarzanie
przebiegu zdarzeń
przedstawionych w serii
obrazków
o dobieranie par
jednakowych obrazków
(domina obrazkowe;,
,Czarny Piotruś")
o dobieranie części do
całego obrazka
o wyszukiwanie różnic między obrazkami
o wyszukiwanie
podobieństw w obrazkach
o składanie całości
obrazka z jego części wg
wzoru i bez wzoru
2 Ćwiczenia na materiale
geometrycznym:
o kreślenie kształtów
geometrycznych w
powietrzu
o dobieranie par
jednakowych figur
o układanie kompozycji
z oddzielnych figur
geometrycznych.
o zarysowywanie
małych figur
geometrycznych
o kolorowanie ukrytego
obrazka
o kolorowanie
obrazków (książeczki)
o uzupełnianie
brakujących obrazków w
historyjce obrazkowej
o rozpoznawanie figur
płaskich,
o uzupełnianie
niepełnych konturów figur
o dzielenie większej
figury na mniejsze,
następnie scalanie
o zabawy doskonalące
pamięć wzrokową: „co tu
się zmieniło?”, „czego
brakuje?”
Ćwiczenia na materiale
literopodobnym i
literowym.
o dobieranie liter
wielkich do małych,
drukowanych do pisanych
o różnicowanie
samogłosek w szeregach
liter
o wyszukiwanie w
zbiorze takich samych
sylab i ich segregowanie.
o układanie wyrazów z sylab - kartoniki z
obrazkami i podpisami
pociętymi według sylab.
o Identyfikowanie
takich samych wyrazów w
szeregach wyrazów
podobnych.
o Wykreślanie w
ciągach wyrazów dwóch
takich samych lub
powtarzających się słów.
o Wyodrębnianie w
wyrazach wyrazów
krótszych
o Domina wyrazowe -
o Układanie wyrazów z
liter według wzoru,
o dopasowywanie
wyrazów do obrazków z
podpisem.
o „Sklep” z literkami
lub obrazkami (dzieci
„kupują” obrazek za literkę
odpowiadającą pierwszej
głosce nazwy obrazka lub
zabawa odwrotna gdzie
dzieci „kupują” literki za
obrazki)
Usprawnianie funkcji
percepcyjno-motorycznych
w sferze ruchowej:
Utrwalenie orientacji w
schemacie ciała i
przestrzeni
Usprawnianie
czynności
grafomotorycznych
poprawa poziomu
graficznego pisma,
Usprawnianie
czynności manualny
Doskonalenie percepcji
wzrokowej
Ćwiczenia orientacji w
schemacie ciała
o wskazywanie i
nazywanie u siebie i drugiej
osoby poszczególnych
części ciała.
Ćwiczenia orientacji w
przestrzenni, rozpoznawanie
ich stron
o doskonalenie
orientacji stronnej w
odniesieniu do osoby
stojącej naprzeciwko.-
kierowanie przy pomocy
pojęć: prosto, w prawo, w
lewo, do przodu, do tyłu
drugą osobą, tak, aby dotarł
do określonego miejsca.
o układanie puzzli
o układanie mozaiki
Ćwiczenia orientacji w czasie
o rozpoznawanie
pojęcia czasu, zegara, dnia,
nocy, tygodnia, miesiąca,
roku, pór roku.
o rozpoznawanie pojęć:
szybko, wolno, zatrzymanie
ruchu z liczeniem.
Usprawnianie
grafomotoryki.
o pisanie po śladzie;
o mieszczenie zapisu w
liniaturze;
o pisanie ruchem
płynnym bez odrywania
ręki (słowa łańcuchowe);
o kalkowanie,
rysowanie, malowanie,
lepienie;
o ugniatanie kul ze
starych gazet i rzucanie ich
do celu;
o gry stolikowe;
o przepisywanie,
przekłuwanie, cięcie po
śladzie;
o dyktanda graficzne;
o antyczne wzory -
odtwarzanie z pamięci;
o modelowanie
płynności, rytmiczności,
plastyczności i dokładności
ruchów ręki przez kreślenie
wieloelementowych
symboli graficznych.
o kończenie zaczętych
rysunków
o rysowanie figur
geometrycznych z
wykorzystaniem
szablonów.
o rysowanie
kompozycji z figur
geometrycznych po
instrukcji słownej.Usprawnianie koordynacji
wzrokowo- ruchowej
Usprawnianie ruchów
rąk, zmniejszanie napięcia
mięśniowego
Ćwiczenia manualne
palców
Usprawnienie percepcji
wzrokowej - tworzenie
związków wzrokoworuchowych, kształcenie
spostrzegawczości,
rozwijanie pojęć i
logicznego myślenia.
o Zamalowywanie
obrazków.
o Rysowanie po śladzie
(kropki z cyframi
wyznaczają kolejność
ruchów, kontynuowanie
rozpoczętego rysunku.
o Odwzorowywanie
rysunków.
o Rysowanie „od ręki
linii, szlaczków, figur
geometrycznych bez
liniatury i w liniaturze.
o Tworzenie labiryntów
poszukiwanie drogi
wyjścia.
Opanowanie techniki
czytania i kształcenie
umiejętności czytania ze
zrozumieniem
Usprawnianie
koordynacji wzrokoworuchowej na materiale
literowym, ćwiczenie
pamięci wzrokowe
Usprawnianie funkcji
słuchowej. Wyrabianie
umiejętności
prawidłowego łączenia
liter w wyrazach
Usprawnianie techniki
czytania, rozwijanie
analizy i syntezy
wzrokowo-słuchowej
Ćwiczenia w
rozumieniu czytanej
treści.
o samodzielne
tworzenie i odczytywanie
sylab otwartych ze
wszystkimi samogłoskami,
np. la, ba, mo, ku, ze.
o ćwiczenie techniki
odczytywania sylab -
dokonywanie analizy
wzrokowej sylaby bez
głośnego literowania,
głośne całościowe
odczytywanie sylab.
o czytanie wyrazów
dwusylabowych.
o czytanie wyrazów
wielosylabowych
poprzedzone dzieleniem na
sylaby.
o odczytywanie ze
zrozumieniem wyrazów i
zdań.
o Ćwiczenia w zakresie
tempa i płynności czytania.
o Ćwiczenia w
rozumieniu czytanych treści
Rozwój umiejętności
pisania
Doskonalenie poziomu
graficznego pisma ,
usprawnianie funkcji
analizatora
odwzorowywanie
wyrazów
przepisywanie wyrazów
uzupełnianie wyrazów
prawidłowe łączenie
liter w wyrazachwzrokowego,
utrwalanie obrazu
wzrokowego liter i
połączeń między
literami.
właściwe stosowanie
dwuznaków i liter
pisanie ze słuchu i z
pamięci
pisownia wyrazów
wielką literą
układanie i zapis zdań
do ilustracji
zapisywanie
odpowiedzi na pytania
redagowanie krótkiego
tekstu.
Ćwiczenia rozwijające
sprawność językową i
komunikacyjną
Rozwijanie
umiejętności wypowiadania
się zdaniami. Doskonalenie
umiejętności dokonywania
analizy i syntezy słuchowej
wyrazów
Swobodne wypowiedzi
na różne tematy, luźne
rozmowy;
Dzielenie się
wrażeniami z
przeżytych sytuacji;
Opowiadanie treści
obrazków, historyjek
obrazkowych;
Układanie zdań z
podanymi wyrazami,
kończenie zdań;
Rozwiązywanie oraz
układanie zagadek,
wymyślanie
zakończenia dla
konkretnej historyjki,
nazywanie
przedmiotów, cech,
czynności, kolorów,
części ciała
rozwijanie wypowiedzi
przez stosowanie
przymiotników
zabawy i ćwiczenia
gramatyczne:
Rozwijanie myślenia
matematyczno - logicznego
Kształtowanie pojęcia
liczby, doskonalenie
umiejętności wykonywania
działań na liczbach
naturalnych: Ćwiczenia
utrwalające podstawowe
pojęcia matematyczne
wykorzystanie każdej
okazji do ćwiczeń w
przeliczaniu i liczeniu,
wyodrębnianie i
tworzenie zbiorów,
porządkowanie liczb w
ciągu liczb naturalnych
rozkładanie liczb na
składniki
wykonywanie działań
dodawania i odejmowania na
konkretach i stopniowe
rozszerzanie zakresu
liczenia
przyporządkowanie
zbiorom odpowiedniej
liczby.
rozwijanie prostych
zadań tekstowych w
oparciu o konkretne
sytuacje
utrwalanie znajomości
cyfr metodami
wielozmysłowymi
odczytywanie pełnych
godzin na zegarze
utrwalenie nazw
miesięcy, pór roku,
miesięcy,dni tygodnia
posługiwanie się
pieniędzmiliczenie pieniędzy do 50
zł -rozpoznawanie
banknotów, praktyczne
ćwiczenia (robienie
zakupów).
PROCEDURY OSIĄGANIA SZCZEGÓŁOWYCH CELÓW EDUKACYJNYCH.
1. Systematyczne uczęszczanie na zajęcia.
2. Aktywny udział w zajęciach.
3. Wykorzystanie na zajęciach gier dydaktycznych, łamigłówek, krzyżówek,
wykreślanek, przeskakiwanek, zgadywanek jako jeden z elementów stałej pomocy
dydaktycznej.
4. Zachęcanie do wypowiadania się i pokonywania oporu przed wypowiadaniem.
5. Stwarzanie sytuacji do swobodnych wypowiedzi dzieci i wysłuchiwania ich.
6. Wspólna dyskusja do rozwiązywania problemu.
7. Zauważenie postępów i sukcesów w pracy uczniów.
8. Udzielanie pochwał po każdej poprawnej wypowiedzi.ZAŁOŻONE OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW I ICH OCENA.
1. Obserwacja postępów uczniów w oparciu o przygotowane ćwiczenia i zachęcanie
ich do wysiłku.
2. Stwarzanie sytuacji uczniom do prezentowania swoich wiadomości i umiejętności
na zajęciach.
3. Samoocena uczestników zajęć.
4. Ocena prowadzącego zajęcia i uznanie dla wysiłków podejmowanych przez
uczniów.
EWALUACJA PROGRAMU.
Treści zawarte w programie będą realizowane w dowolnej kolejności i dostosowane do
potrzeb, możliwości i zainteresowań uczniów.
Podsumowaniem całorocznej pracy będzie indywidualny arkusz postępów ucznia.
Obserwacje prowadzącej zajęcia oraz indywidualny arkusz postępów ucznia wskażą jak
pracować z uczniami w następnym roku, opierając się o nowe pomysły i doświadczenia