Przekazanie aktywów przez klientów - KIMSF 18

1. Zakres stosowania interpretacji KIMSF 18

Jednostka działająca w sektorze użyteczności publicznej (np. energetycznym, gazowym, wodno-kanalizacyjnym) może otrzymywać od swoich klientów składniki rzeczowych aktywów trwałych, które muszą być zastosowane do przyłączenia tych klientów do infrastruktury i zapewnienia im stałego dostępu do dostaw towarów, takich jak energia elektryczna, gaz lub woda. Alternatywnie jednostka może otrzymywać od swoich klientów środki pieniężne na nabycie lub wytworzenie takich składników rzeczowych aktywów trwałych.

Zasady ujmowania rzeczowych aktywów trwałych oraz środków pieniężnych otrzymywanych na nabycie rzeczowych aktywów trwałych, które jednostki otrzymują od klientów w zamian za przyłączenie ich do określonej sieci lub w celu zapewnienia im stałego dostępu do dostaw towarów lub usług lub w obu tych celach, określa interpretacja 18 Komitetu do Spraw Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej "Przekazanie aktywów przez klientów" (KIMSF 18). Przy czym interpretacji tej nie stosuje się do umów, w których przekazanie ma charakter dotacji państwowej zdefiniowanej w Międzynarodowym Standardzie Rachunkowości 20 "Dotacje rządowe oraz ujawnianie informacji na temat pomocy rządowej" (MSR 20) lub infrastruktura podlega wykorzystaniu na zasadach umów na usługi koncesjonowane, które wchodzą w zakres KIMSF 12 "Umowy o usługi koncesjonowane".

KIMSF 18 obowiązuje prospektywnie w odniesieniu do przypadków przekazania aktywów przez klientów, które mają miejsce dnia 1 lipca 2009 r. i później. Wcześniejsze zastosowanie interpretacji jest dozwolone pod warunkiem, że wyceny i inne informacje niezbędne, aby ją zastosować do przekazania aktywów w przeszłości, zostały uzyskane w czasie, w którym przekazanie aktywów miało miejsce. Jednostka ujawnia datę, od której zastosowała niniejszą interpretację.

2. Kiedy otrzymany od klienta składnik spełnia definicję aktywów?

KIMSF 18 wyjaśnia kiedy spełniona jest definicja składnika aktywów. W sytuacji gdy jednostka otrzymuje od klienta składnik rzeczowych aktywów trwałych, jednostka ocenia, czy przekazany jej składnik spełnia definicję składnika aktywów zawartą w Założeniach koncepcyjnych. Paragraf 49 (a) Założeń koncepcyjnych stwierdza, że "składnik aktywów to zasób kontrolowany przez jednostkę w wyniku zdarzeń z przeszłości, z którego, według przewidywań, jednostka osiągnie w przyszłości korzyści ekonomiczne". W większości przypadków jednostka uzyskuje prawo własności do przekazanego jej składnika rzeczowych aktywów trwałych. Jednakże do ustalenia, czy składnik aktywów istnieje, prawo własności nie jest kluczowe. Dlatego, jeżeli klient nadal sprawuje kontrolę nad przekazanym przez niego składnikiem aktywów, definicja składnika aktywów nie jest spełniona pomimo przeniesienia prawa własności.

Zasadniczo jednostka kontrolująca składnik aktywów może postępować z nim w dowolny sposób, np. może:

a) wymienić ten składnik aktywów na inne aktywa,

b) wykorzystać go do produkcji innych dóbr lub świadczenia usług,

c) pobierać opłatę od innych z tytułu jego wykorzystywania,

d) uregulować nim zobowiązanie,

e) utrzymywać go lub podzielić między właścicieli.

Jednostka, której klient przekazał składnik rzeczowych aktywów trwałych, rozważa wszystkie stosowne fakty i okoliczności oceniając kontrolę nad przekazanym składnikiem. Na przykład, mimo że jednostka musi wykorzystać przekazany jej składnik rzeczowych aktywów trwałych w celu świadczenia jednej lub większej ilości usług na rzecz klienta, może tym niemniej decydować o tym, w jaki sposób składnik ten ma być używany i utrzymywany i kiedy należy go wymienić. W takim przypadku jednostka może zasadniczo stwierdzić, że sprawuje kontrolę nad przekazanym jej składnikiem rzeczowych aktywów trwałych.

3. Jak ujmuje się w księgach składnik majątku spełniający definicję aktywów, otrzymany od klienta?

Interpretacja KIMSF 18 stwierdza, że jeżeli jednostka otrzyma od klienta składnik rzeczowego majątku trwałego i spełnia on definicję składnika aktywów, to powinna ona ująć ten składnik w aktywach zgodnie z paragrafem 7 MSR 16 "Rzeczowe aktywa trwałe" i w momencie początkowego ujęcia ustalić jego cenę nabycia w wysokości wartości godziwej zgodnie z paragrafem 24 MSR 16. Drugostronnie pojawią się przychody, które jednostka rozlicza zgodnie z MSR 18 "Przychody". Paragraf 12 MSR 18 stwierdza bowiem, że "jeżeli sprzedaje się towary lub świadczy usługi w zamian za odmienne dobra lub usługi, taki rodzaj wymiany uznaje się za transakcję powodującą powstanie przychodów". Harmonogram ujmowania tych przychodów zależy od uzgodnień poczynionych przez jednostkę w odniesieniu do tego co ma dostarczać w zamian klientowi. I tak w sytuacji gdy:

• umowa dotyczy tylko jednej usługi, jednostka ujmuje przychód jednorazowo po zakończeniu realizacji umowy zgodnie z paragrafem 20 MSR 18,

• umowa dotyczy kilku usług, wartość godziwą łącznej zapłaty otrzymanej lub należnej z tytułu umowy należy przypisać do każdej z usług i stosować następnie kryteria ujmowania MSR 18 w odniesieniu do każdej z usług,

• umowa dotyczy stałej usługi, okres, przez który będą ujmowane przychody z tytułu tej usługi, ustala się generalnie na podstawie warunków umowy z klientem. Jeżeli umowa nie precyzuje tego okresu, przychody ujmuje się przez czas nie dłuższy niż okres użytkowania przekazanego składnika aktywów, który jest wykorzystywany do świadczenia stałej usługi.

Przykład

I. Założenia:

1. Zakład energetyczny otrzymał od jednostki, która zakończyła budowę osiedla domów jednorodzinnych "EUROPA" część infrastruktury elektrycznej w postaci stacji transformatorowej, która będzie wykorzystywana przez zakład w dostawie energii na rzecz mieszkańców tego osiedla.

2. Przekazana stacja transformatorowa spełnia w zakładzie energetycznym definicję środka trwałego, a więc zakład stację tę wprowadził do ewidencji środków trwałych w wartości godziwej, która wynosiła: 45.000 zł.

3. Zakład energetyczny kwotę: 45.000 zł rozlicza w czasie. Umowa nie precyzuje okresu świadczenia usługi stałej, zatem zakład energetyczny przychody ujmuje przez czas nie dłuższy niż okres użytkowania stacji transformatorowej (na podstawie paragrafu 20 KIMSF 18). Zakład ustalił, iż kwotę tę będzie rozliczał przez 6 lat.

II. Dekretacja:
 

Opis operacji	Kwota	Konto
				Wn	Ma
1. OT - przyjęcie stacji transformatorowej na stan środków trwałych	45.000 zł	01	84
2. PK - rozliczenie przychodu za pierwszy rok: 45.000 zł : 6 lat =	7.500 zł	84	76-0

III. Księgowania:

4. Jak ujmuje się w księgach środki pieniężne przekazane przez klienta?

Jeżeli jednostka otrzymuje kwotę środków pieniężnych od klienta, wówczas ocenia, czy umowa, na mocy której to nastąpiło, wchodzi w zakres KIMSF 18. Gdy warunek ten jest spełniony, jednostka ocenia czy zbudowany lub nabyty przez nią składnik jest składnikiem aktywów jednostki. Jeśli definicja składnika aktywów jest spełniona, jednostka ujmuje składnik rzeczowych aktywów trwałych według ceny nabycia zgodnie z MSR 16 i ujmuje przychody zgodnie z paragrafami 13-20 KIMSF 18, w kwocie środków pieniężnych otrzymanych od klienta.

---