Wykład 9

Podmiotowy składnik osobowości a motywacja do działania

• Ja możliwe wg H.R.Markus - funkcje i związek z działaniem

• Koncepcja ukierunkowań Ja E.T.Higginsa

• Standardy Ja jako podstawa samoregulacji i samooceny

Koncepcja „możliwych Ja” wg H.R.Markus

• Możliwe ja to zorientowane na przyszłość komponenty systemu Ja. Reprezentują one to, kim jednostka może się stać, kim się stanie i kim obawia się stać. Są wyrazem jednostkowych aspiracji, motywów, obaw i lęków.

Funkcje „Ja możliwych”

1. Poznawcza

2. Modelująca

3. Modyfikujaca samoocenę

4. Motywacyjna

Motywacyjna funkcja „możliwych Ja”

W jaki sposób „ja możliwe wpływa na działanie”

• Procesy poznawcze

• Procesy emocjonalne

• Pobudzenie fizjologiczne organizmu

Co zwiększa skuteczność działania:

Pozytywne Ja możliwe czy Negatywne Ja możliwe?

Symulacje umysłowe , motywacja i działanie (Taylor, Pham, 1996)

Pozytywne fantazje i motywacja (Oettingen, 1996)

Od czego zależy motywacyjna siła Ja możliwego?

Teoria ukierunkowań Ja wg E.T.Higginsa

Co zawiera Ja według Higginsa

Perspektywy oceny Ja:

• Perspektywa własna

• Perspektywa znaczących innych

Dziedziny Ja:

• Ja realne

• Ja idealne

• Ja powinnościowe

Jak Ja wpływa na funkcjonowanie

• Samoocena i samoregulacja

• Dążenie do uzyskania zbieżności

• Motywująca funkcja emocji

• System dążenia (Ja idealne) i system unikania (Ja powinnościowe)

Jak powstaje system Ja

Obiektywne czynniki związane z kształtowaniem się systemu Ja:

1. Rozwój zdolności poznawczych

2. Dojrzewanie społeczne

Czynniki związane z stylami wychowania:

1. Właściwości treściowe

2. Właściwości formalne

Właściwości formalne:

• Częstość

• Konsekwencja

• Jasność, wyrazistość

• Istotność

Treściowe aspekty stylów wychowawczych decydują o:

• Sile standardów Ja

• Rodzaju sytuacji psychologicznej, której dziecko doświadcza (wspierający/ punitywny styl wychowania)

Siła standardów a skuteczność samoregulacji/skłonności depresyjne

---