1.wytłumacz procesy wietrzenia fizycznego i chemicznego skał i mineralów- podaj przykłady

Wietrzenie- przemiany skorupy ziemskiej i minerałów pod wpływem czynników zewnętrznych : atmosfery, wody i żywych organizmów. Może to być wietrzenie fizyczne lub wietrzenie chemiczne.

Wietrzenie fizyczne:

Czynnikami wietrzenia fizycznego są :

• Zmiany temperatury związane z nasłonecznieniem

• Działanie mrozu

• Mechaniczne działanie organizmów

W wyniku zmian temp. może dochodzić do rozpadu skał. Wyróżnia się rozpad ziarnisty lub blokowy.

W wietrzeniu fizycznym znacznie większe znaczenie ma zamarzająca w porach i szczelinach skał woda, która zwiększa swoją objętość. Może również powodować rozpad ziarnisty i blokowy.

Korzenie rozrastając się wywierają nacisk na skały co prowadzi do powstania spękań i rozkruszania skały.

Wietrzenie chemiczne:

Głównym czynnikiem wietrzenia chemicznego jest woda. Działanie chemiczne wody potęgują rozpuszczone w niej: bezwodnik kwasu węglowego, tlen, różne związki mineralne i organiczne- głównie kwasy wytworzone przez bakterie, grzyby i promieniowce.

W przebiegu wietrzenia duże znaczenie mają procesy :

• Hydroliza- przy wietrzeniu chem. Pewne znaczenie ma rozpuszczanie minerałów, głównie krzemianów i glinokrzemianów w wodzie, choć na ogół większość jest słabo lub bardzo słabo rozpuszczalna

Przykład:

K2Al2Si6O16 + 3H2O →2KOH +H2Al2Si2O8* H2O + 4SiO2

• Uwadnianie- zachodzi najczęściej z hydrolizą, pod działaniem bezwodnika kw. węglowego i tlenu.

Przykłady:

Hematyt hydrogetyt

Anhydryt gips

• Utlenianie- wietrzenie przy udziale tlenu, który powoduje przejście zw. o niższym stopniu utleniania w związki o wyższym.

Przykład:

Ciemny magnetyt hematyt

• Odtlenianie (redukcja)- spowodowane głownie występowaniem substancji organicznej i bakterii.

Przykład : tlenek żelazowy żelazawy

• Karbonatyzacja- proces w wyniku którego powstają węglany. Pod wpływem kwasu węglowego następuje częściowe lub całkowite rozpuszczanie minerałów, a zawarte w nich metale dwuwartościowe łączą się z dwutlenkiem węgla dając różne węglany i dwuwęglany.

Przykład:

CaCO3 + H2CO3 → Ca(HCO3)2

• Desilikacja- proces powodujący ubytek pewnej ilości krzemionki z krzemianów i glino krzemianów.

PS: jak komuś za mało informacji to więcej można znaleźć w żółtej książce od str.60