Doradca inwestycyjny

Kod klasyfikacji: 341102

Rozdział klasyfikacji: Finanse i dziedziny pokrewne

Klasa klasyfikacji: Bankowość, rachunkowość

Zadania i czynności

Celem pracy doradcy w zakresie publicznego obrotu papierami wartościowymi, zwanego także doradcą inwestycyjnym, jest pomnażanie kapitału, czyli pieniędzy. Może on udzielać porad finansowych tylko w zakresie publicznego obrotu papierami wartościowymi albo - i to robi najczęściej - zarządzać cudzym pakietem papierów wartościowych w tych instytucjach, które taką działalność mogą prowadzić. Są to między innymi: fundusze powiernicze, biura maklerskie, towarzystwa ubezpieczeniowe, fundusze emerytalne.

Jest to zawód nowy, związany z gospodarką rynkową i tak zwanym wolnym rynkiem. Na każdym rynku jest towar, sprzedający i kupujący. W tym wypadku towarem są papiery wartościowe, czyli akcje, obligacje i bony skarbowe. Wolnym rynkiem jest giełda. Na giełdzie, za pośrednictwem biur maklerskich i maklerów, kupuje się i sprzedaje papiery wartościowe. Ich wartość zmienia się w czasie. Są papiery wartościowe o dużym ryzyku inwestycyjnym, takie jak akcje. Kupując i sprzedając akcje można dużo zyskać, ale i dużo stracić. Są papiery wartościowe o niewielkim ryzyku, takie jak bony skarbowe i obligacje. Zysk jest prawie pewny, ale stosunkowo niewielki. O tym, co kupić, co sprzedać, a co zatrzymać, decyduje doradca na własną odpowiedzialność, ale ryzyko finansowe zawsze ponosi inwestor, czyli właściciel pieniędzy.

Doradca inwestycyjny musi doskonale znać prawa rządzące rynkiem papierów wartościowych, kontrolować sytuację na giełdzie i pilnie śledzić wydarzenia gospodarcze w kraju i na świecie. Wydarzeń, które mają wpływ na wartość akcji i obligacji, jest bardzo dużo. Dlatego doradca korzysta z pomocy specjalistów, którzy zbierają informacje gospodarcze, wstępnie je analizują i dostarczają mu w postaci tabel i wykresów. Na ich podstawie podejmuje on decyzje, których konsekwencją mogą być zyski lub straty.

Jeżeli doradca jest zatrudniony na stanowisku zarządzającego portfelem w biurze maklerskim, strategię swojego działania ustala wcześniej z inwestorem (właścicielem pieniędzy). To inwestor (osoba prywatna lub przedsiębiorstwo) musi zdecydować, czy doradca ma zarządzać jego pieniędzmi odważnie, ryzykując nawet duże straty, czy ostrożnie, zapewniając niewielki, ale w miarę pewny dochód.

Jeżeli doradca pracuje na stanowisku zarządzającego funduszem w funduszu powierniczym lub towarzystwie ubezpieczeniowym, to jego obowiązkiem jest kupowanie papierów wartościowych na dłuższy okres, na przykład kilku lub kilkunastu lat. W tym wypadku codzienne obserwowanie notowań na giełdzie nie jest najważniejsze. Najistotniejsze jest przewidywanie, jak będą kształtowały się ceny papierów wartościowych w dłuższej perspektywie czasowej. Są to tak zwane inwestycje długoterminowe. Doradca zarządzający funduszem, w odróżnieniu od zarządzającego portfelem, nie musi uzgadniać z klientem metody działania. Klient nabywa jednostki uczestnictwa w funduszu - i na tym jego rola się kończy. Ogólne założenia inwestycyjne i cała strategia działania zawarte są w ustawach i przepisach o funduszach powierniczych, funduszach emerytalnych i towarzystwach ubezpieczeniowych. Doradca musi ich bezwzględnie przestrzegać. One wytyczają zakres i kierunek działania oraz wielkość ryzyka finansowego ponoszonego przez uczestnika funduszu, z którym doradca nigdy nie spotyka się służbowo. Stałym gościem w pokoju doradcy jest natomiast makler, który podobnie jak w wypadku zarządzającego portfelem, realizuje decyzje doradcy i dokonuje transakcji papierami wartościowymi na giełdzie. Celem jest zysk, ale przy zachowaniu zasady ograniczonego ryzyka. Najważniejszą bowiem sprawą jest ochrona majątku funduszu tak, aby posiadacze jednostek uczestnictwa - czyli klienci - nie ponieśli strat.

Środowisko pracy

materialne środowisko pracy

Miejscem pracy doradcy w zakresie publicznego obrotu papierami wartościowymi jest pokój w biurze. Na ogół jest to samodzielny gabinet, wyposażony w komputer, telefon i telefax.

warunki społeczne

Praca doradcy ma charakter indywidualny. Doradca sam sobie ustala czas pracy i sposoby realizacji postawionych przed nim zadań. Decyzje podejmuje na własne ryzyko. Kontakty osobiste z klientami i współpracownikami nie są zbyt częste. Większość spraw załatwia za pomocą środków łączności.

warunki organizacyjne

Doradca pracuje od 9. do 12. godzin dziennie, w dni powszednie na ogół od 8. do 18. Czas pracy w dużej mierze zależy od czasu dokonywania transakcji na warszawskiej giełdzie. Obecnie operacje giełdowe rozpoczynają się o godzinie 11., a kończą około 13. W tym zawodzie w zasadzie nie obowiązuje specjalny strój, ale doradca, któremu powierza się pieniądze, musi budzić zaufanie, także swoim sposobem ubierania się.

Wymagania psychologiczne

Podstawowym zadaniem doradcy inwestycyjnego jest zarządzanie cudzymi pieniędzmi. Doradca inwestycyjny ma trafnie ocenić sytuację gospodarczą i polityczną oraz sformułować właściwe wnioski. Najważniejszymi zatem cechami osoby wykonującej ten zawód powinny być dokładność, skrupulatność oraz umiejętność logicznego myślenia.

Ważna są także cierpliwość i umiejętność pracy w warunkach monotonnych. Czasami trzeba przesiedzieć kilkanaście godzin nad tabelami i wykresami, aby w końcu podjąć właściwą decyzję.

W zawodzie tym niezbędne jest zrównoważenie psychiczne, umiejętność nie ulegania emocjom i odporność na stres. Informacje docierają codziennie, a niektóre z nich mogą wpłynąć na całkowitą zmianę wcześniej przygotowanej analizy finansowej. Trzeba szybko dokonać chłodnej kalkulacji i wybrać najlepsze wyjście - gra idzie o duże pieniądze.

Bardzo przydatna w zawodzie doradcy jest odwaga i chęć podejmowania ryzyka. Giełda to wolny rynek akcji, żeby na niej zarabiać, trzeba spekulować, oczywiście zgodnie ze strategią ustaloną wcześniej z inwestorem-klientem.

Doradca inwestycyjny nie ponosi odpowiedzialności finansowej za podjęte przez siebie decyzje, toteż powinno go cechować poczucie odpowiedzialności i zasad moralnych. Absolutnie konieczne jest w tym zawodzie przestrzeganie etyki zawodowej.

Wymagania fizyczne i zdrowotne

Jest to typowa praca biurowa, brak więc specjalnych wymagań zdrowotnych i fizycznych. Zdaniem lekarzy, pracy tej nie powinni podejmować ludzie o słabym układzie nerwowym i z zaburzeniami układu krążenia.

Warunki podjęcia pracy w zawodzie

Do podjęcia pracy w zawodzie doradcy inwestycyjnego niezbędne jest uzyskanie licencji doradcy w zakresie publicznego obrotu papierami wartościowymi. Licencję można uzyskać wyłącznie po zdaniu egzaminu przed Komisją Papierów Wartościowych w Warszawie. Egzamin jest płatny i ogólnie dostępny. Na egzamin zwykle zgłaszają się absolwenci wyższych uczelni o specjalnościach technicznych, matematycznych i ekonomicznych oraz absolwenci średnich szkół ekonomicznych z kilkuletnim stażem pracy.

Ponieważ żadna szkoła w Polsce nie kształci doradców inwestycyjnych, większość osób przystępujących do egzaminu wcześniej uczęszczała na specjalistyczne kursy dla kandydatów na doradców inwestycyjnych.

Kursy dla kandydatów na doradców inwestycyjnych organizują najczęściej w miastach wojewódzkich firmy specjalizujące się w szkoleniach dokształcających oraz fundacje i wyższe uczelnie ekonomiczne.

W kursach, które organizowane są zazwyczaj na początku wiosny i jesieni, mogą uczestniczyć wszyscy chętni, bez żadnych ograniczeń.

Możliwości awansu w hierarchii zawodowej

Doradca w zakresie publicznego obrotu papierami wartościowymi nie ma możliwości awansu w hierarchii organizacyjnej. Formą awansu jest jedynie jedynie coraz lepsza opinia zawodowa.

Możliwości podjęcia pracy przez dorosłych

W zawodzie tym mogą pracować osoby dorosłe, wiek nie ma znaczenia pod warunkiem, że zdadzą egzamin i uzyskają licencję doradcy w zakresie publicznego obrotu papierami wartościowymi.

Polecana literatura

Socha J., Zrozumieć giełdę, Olympus 1993.

Komar Z., Sztuka spekulacji, PRET 1993.

Hagstrom Robert G., Jr., Na sposób Warrena Buffetta - strategia największego na świecieinwestora kapitałowego, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne 1996.

Slater R., Tajemnice mistrza inwestycyjnego - George Soros, Wiedza i Życie 1996.

Jajugowie K. i T., Jak inwestować w papiery wartościowe, PWN 1994.

Źródło danych: Przewodnik Po Zawodach, wyd. II, MPiPS

1

---