Pojęcia z I semestru- RFK

Urbarz- akta/księgi rejestr stanu majątkowego mieszk. I ich ich powinności względem miasta

kancelaria -komórka w danej instytucji zajmująca się wytwarzaniem i przetwarzaniem dokumentów.

datum- czas wygotowania dokumentu-moment wręczenia aktu stronie

fascykuł - wiązka luźnych akt przechodząca razem

plica - zagięcia dokumentu w dolnej części by wzmocnić pieczęć.

Ekstrakt - odpis dokumentu z ksiegi.funkcjonowały już od ok.1422r. Początkowo bez wartości dowodowej

spacjum-puste miejsce w protokole pozostawione na prośbę strony

surogator- zastępca starosty grodowego,pisarza ziemskiego lub grodzkiego wyznaczony przez sejm.

Susceptant- pomocnik notariusza,urzędnik sądowy składający zeznania bez złożenia przysięgi,nie miał prawa wpisywać dokumentów do ksiąg

suscepta- fakt przyjęcia wpisu do księgi

oblata - wpis aktu prawnego do ksiąg sądowych

rumacja - usunięcie siłą opornego dłuznika z nieruchomości.

Bibalia- łapówki,gratyfikacje o naturze od klientów.

karbona - pobieranie opłat za wygotowanie pism i składanie ich do wspólnej kasy

lauda - uchwały sejmików szlacheckich

starosta grodowy- przedstawiciel króla, wyk. Realna władzę

starosta- dzierżawca dóbr królewskich.

Skryba- zastępca suscypieta,nie składał przysiegi;brak dostępu do akt

aktykanci - przyjmowali dokumenty gdy ktos prosił o wpis swojego dok. Do ksiąg

palestranci -personel kancel. Zalezy od regenta

relator - kanclerz,prawo do przywieszania do dokumentu sygnowanej pieczęci króla.

syndyk- pomocnik prawny miasta; reprezentował interesy miasta na zewnątrz; opiekował się archiwum.

leżenie ksiąg- czas przed i po roczku sądu( 2 tyg. ), by zgromadzić i przejrzeć dokumenty; szlachta zainteresowana sprawami sądów; pisarz ziemski; Często na czas leżenia ksiąg zatrudniano personel dodatkowy- podpisek.

Farrago- indukty- notatka uzupełniona formułami

terminaria- zwięzła treść, streszczenia

synody- zjazdy duchowieństwa z danego terenu, omawianie spraw duchowieństwa, nie posiadały kancelarii.

konsystorz- urząd oficjała; z czasem działał w każdej diecezji. Sprawowali sąd i administrację.

Mandatariusz- osądzał drobne wykroczenia chłopów

Mundant- osoba, której akt przydzielono do przepisania, datę przydziału

Registratura- działała przy kancelarii; pełniła również funkcję archiwum. Registratura przyjmowała na bieżąco z kancelarii akta spraw załatwionych. W registraturze dzielono akta na cykle dla których sporządzano odrębne pomoce.

Pisma, które nie tworzyły żadnej sprawy jak ukazy, wykazy statystyczne, normalia służące do użytku wewnętrznego łączono w tzw. nariady.

ogonki- Akta urzędów pruskich często wyposażona jest w tzw. ogonki,

Były dł. 10 cm i kilkucentymetrowej szerokości. Przywieszano je w niektórych urzę$dach do określonych poszytów, zwłaszcza do tych, które były potrzebne do bieżącego urzędowania. Miały ułatwić odnalezienie poszytu i przeprowadzenie kwerendy.

Kolor ogonka sygnalizował przynależność akt do określonej grupy rzeczowej, podawano na nim tylko tytuł akt, ich daty skrajne i symbole registraturalne. Tytuł akt zamieszczany na wypustce często różnił się od tytułu na obwolucie. Na ogół był krótszy. Ogonki przylepiano lub przytwierdzano zszywkami u doły wierzchniej obwoluty z napisem do góry. Niekiedy napis znajdpwał się z dwóch stron ogonka.

Generalia - obejmowały akta ogólne typu normatywnego lub materiał informacyjny określonego zagadnienia.

Specjalia - obejmowały właściwi materiał informacyjny,

Akta treści policyjnej - opatrywano terminami tajne i poufne.

Rotulus - spis treści, specjalnie wszytym do jednostki na samym jej początku, Obejmował liczbę porządkowa, czasem rok, numer dziennika podawczego oraz stronę, na której dane pismo znajdowało się w poszycie. Czasem rotulus miał dodatkową rubrykę, gdzie wpisywano datę przekazania aktu to registratury.

- terminatyka- przechowywanie spraw z wyznaczonym terminem odpowiedzi lub wznowienia

- Wykaz akt- Zespół haseł przewidzianych dla danej kancelarii

Sygnaturę zaś posiadaną przez hasło nazywamy znakiem akt.

- generalia - akta ogólne dla całej sprawy, normatywy, ogólniki, zarządzenia,

 specjalia - odnoszące się do konkretnych spraw, rzeczy,

 akta manualia - akta podręczne do załatwiania spraw; luźne notatki, ręczne zapiski, często

- indeks generalny - pod literami notowano nazwiska stron, numery sekcji, numery spraw w fascykule

- repertorium - księgi, w których ewidencjonowano wszystkie akta, jakie w danej sprawie wpłynęły do registratury,

- indeks actorum officiosorum - dla spraw sekcji 3 notowano w nim sprawy według pewnych haseł

- rektyfikaty - zawierały sprawy o podobnej tematyce prowadzone do zamknięcia sprawy,

- 1837 r. - wprowadzenie chronologicznego sposobu wkładania akt, które uprościło sposób rejestracji

 koncept - pismo w stanie opracowywania,