Filozofia/etyka, wykład I (24.10.10)
Prowadzący: dr Katarzyna de Lazari - Radek (dyżur: śr. 12:00-14:00, p. 36, Instytut Filozofii)
Literatura:
J. Hartman, J. Woleński „Wiedza o etyce”.
Filozofia - nauka o mądrości, miłowanie mądrości, nauka o myśleniu.
4 działy filozofii:
Ontologia (ontos - byt) - odpowiada na pytania o byt (co istnieje?, co widzę?, co pojmuję?)
Epistemologia (episteme - poznanie) - odpowiada na pytania o poznanie (jak to poznać?, czy mam dostęp do prawdy?)
Estetyka - odpowiada na pytania o piękno, wartości artystyczne (jak mi się podoba to co widzę?, czy mi się podoba?)
Etyka - nauka o moralności - odpowiada na pytania o powinność (co mam uczynić?)
Podstawą życia codziennego jest zaufanie.
Moralność - system działania, myślenia, postaw charakterystycznych dla pewnej grupy społecznej i jest w niej urzeczywistniany.
Wartości - pojęcie opisujące pewien przedmiot w charakterze dobra i zła (słuszności i niesłuszności).
Wartości:
szczęście - każdy do niego dąży (Arystoteles)
posłuszeństwo zasadom moralnym (Kant)
prawda
Źródła uzasadnienia wartości (dlaczego?)
Uzasadnienie subiektywne (rodzina, tradycja, religia, uwarunkowania społeczne)
Uzasadnienie obiektywistyczne (Kant)
prawo naturalne (św. Tomasz) - złem jest negowanie naturalnej funkcji.
emotywizm - teoria etyczna głosząca, że sądy moralne są jedynie wyrazem emocji
a kogo? (kogo dotyczy moralność?)
podmiot moralny - istota, która ma pewne prawa moralne i która może mieć obowiązki
istota = osoba ≠ człowiek
Stanowiska:
I podmiot moralny = wszyscy ludzie (stanowisko Kościoła, kreacjoniści, gatunkowizm-szowinizm gatunkowy)
II podmiot moralny = istota rozumna - jest w stanie myśleć i argumentować (małpy człekokształtne)
III podmiot moralny = istota odczuwająca ból, cierpienie, szczęście (większość ssaków)
IV podmiot moralny = istota samoświadoma