Data 08.04.2011r.
S C E N A R I U S Z Z A J Ę Ć Z I N T E G R O W A N Y C H
Prowadzący:
Ilość godzin lekcyjnych: 5 godzin.
Ośrodek tematyczny: Tradycje ludowe .
Temat dzienny: Podhale.
Edukacje: polonistyczna, społeczna, matematyczna, plastyczna, ruchowa.
Cele ogólne:
doskonalenie wiedzy na temat gór - Podhale.
Cele operacyjne:
Uczeń:
wie, gdzie znajduje się Podhale,
poznaje wiadomości o Podhalu,
czyta legendę o Podhalu,
potrafi opisać strój górala,
słucha ludowej muzyki góralskiej,
wypowiada się na temat gór.
Metody pracy:
czynna: zadań stawianych do wykonania, samodzielnych doświadczeń,
słowna: czytanie tekstu, opowiadanie, rozmowa,
percepcyjna: obserwacja, pokaz.
Formy:
zbiorowa,
indywidualna.
Środki:
podręcznik s.39-40,
karta pracy 26-27,
karta pracy-matematyka 17,
prezentacja multimedialna,
kredki,
CD 3,
mapa Polski,
atlas,
kartki A3.
PRZEBIEG ZAJĘĆ
FAZA WSTĘPNA
Przywitanie.
- Dzień dobry dzieci.
- Dzień dobry pani.
Wprowadzenie do tematu lekcji.
Przedstawię Wam teraz kilka zdjęć, a Wy zastanówcie się, czego one dotyczą.
- Co przedstawiają zdjęcia? (Góry).
Dziś porozmawiamy o górach, a konkretnie o Podhalu oraz o Zakopanym. Zapoznamy się z mieszkańcami Podhala oraz ze strojem górala. Będziemy podziwiać gwarę góralską, a także usłyszycie legendę o stworzeniu Podhala.
FAZA ZASADNICZA
Wskazanie Podhala i miasta Zakopane na mapie fizycznej Polski.
Zawiesiłam na tablicy mapę Polski. Dziś powędrujemy na południe, czyli na dolną część mamy. Wskażę Wam, gdzie znajduje się Podhale i Zakopane.
Opowiadanie o Podhalu i Zakopanym.
Podhale to (region kulturowy) kraina historyczno-etnograficzna u północnego podnóża Tatr, w górnym dorzeczu Dunajca, od Czorsztyna aż do Tatr. Najważniejsze miejscowości: Nowy Targ (stolica Podhala), Zakopane.
Zakopane to miasto usytuowane w Rowie Podtatrzańskim, między Tatrami a wzgórzem Gubałówki, należącym już do Beskidów. Stanowi południową część Podhala. Jest stolicą Polskich gór.
Słuchanie ludowej muzyki góralskiej oraz próba ilustrowania jej ruchem.
Posłuchamy przez chwilę ludowej muzyki góralskiej - „Zbójnicki”. Następnie spróbujemy pokazać ją własnym ciałem.
Określanie nastroju i charakteru muzyki.
Wysłuchaliśmy właśnie pięknego ludowego utworu. Powiedzcie mi:
- Jaki nastrój panował w tym utworze?
- Jaki charakter miała ta muzyka?
Dostrzeganie odmienności i piękna gwary góralskiej.
Nasz dzisiejszy temat krąży wokół naszymi polskimi górami. Na pewno zauważyliście, że ludzie żyjący w tym rejonie mówią inaczej niż inni Polacy.
- Jak myślicie, co to za sposób mówienia? (Gwara góralska).
Gwara góralska może być czasem niezrozumiała dla ludzi spoza gór, ale ma ona w sobie pewien urok. To prawda, że jest odmienna, ale zarazem jest piękna. Dzięki gwarze góralskiej mieszkańcy gór tworzą spójne społeczeństwo.
Czytanie „Legendy o Podhalu”.
Otwórzcie podręczniki na 39 stronie. Jest tu zamieszczona „Legenda o Podhalu”. Posłuchajcie uważnie. Podczas mojego czytania zwróćcie uwagę na postaci występujące w utworze.
Wypowiedzi uczniów na temat postaci i zdarzeń w utworze „Legenda o Podhalu”.
- Jakie postaci występują w tej legendzie? (Pan Bóg i anioł).
- W jakich okolicznościach Pan Bóg i anioł? (W chwili, gdy Pan Bóg chciał tworzyć Podhale).
- Jakie krainy, według legendy, stworzył Pan Bóg, a jakie anioł? (Pan Bóg stworzył ziemię proszkowską i sandomierską, zaś anioł stworzył Podhale).
Porównajcie te krainy.
Wyraziste czytanie fragmentów opisujących krainy: Podhale, ziemię proszkowską i sandomierską.
Odszukajcie w tekście fragmentów, które opisują Podhale, zmienię proszkowską i sandomierską.
- Który opis przeczytasz łagodnym, spokojnym głosem, a który groźnie i z przejęciem? (Opis ziemi proszkowskiej i sandomierskiej - łagodnie i spokojnie; opis Podhala - groźnie i z przejęciem).
Poproszę chętną osobę, aby odczytała na głos wybrane fragmenty z utworu.
Przepisywanie wybranych z tekstu legendy wyrażeń i zwrotów dotyczących ziemi proszkowskiej i sandomierskiej oraz Podhala.
Otwórzcie karty pracy 26. W zadaniu 1. uzupełnijcie tabelkę wyrażeniami i zwrotami z tekstu legendy, które dotyczą ziemi proszkowskiej i sandomierskiej oraz Podhala.
Określanie położenia na mapie krain geograficznych, do których nawiązuje legenda.
W zadaniu 2. wskażcie na mapie dwie krainy geograficzne, do których na wiązuje legenda. Przypomnijcie, co oznaczają na mapie kolory: czerwony, żółty i zielony.
Drama: „Przechwalanie się krain”.
Poproszę na środek 3 chętne osoby. Wcielicie się w ziemie proszkowską i sandomierską oraz Podhale. Każda z krain będzie się przechwalać. Możecie wykorzystać wyrażenia z karty pracy 26, ćwiczenie 1.
Wyodrębnianie odpowiednich fragmentów w „Legendzie o Podhalu” w oparciu o podane tytuły.
Na tablicy zawiesiłam kilka tytułów. Waszym zadaniem jest odszukać w tekście fragmenty, które odpowiadają poszczególnym tytułom. Na koniec ułóżcie tematy w kolejności chronologicznej, czyli po kolei, tak jak miało to miejsce w „Legendzie o Podhalu”.
Tytuły:
Pan Bóg pozwala aniołowi dokończyć budowę Podhala.
Anioł podziwia stworzone przez Boga krainy.
Pan Bóg martwi się z powodu Podhala.
Pan Bóg stwarza górala.
Samodzielne opowiadanie „Legendy o Podhalu”.
Poproszę chętną osobę, aby wyszła na środek i opowiedziała nam całą „Legendę o Podhalu”.
Mieszkańcy Podhala.
- Czy byliście już w górach? (Tak).
- Czy lubicie przebywać w górach? (Tak).
- Dlaczego? (Bo jest cisza, spokój i czyste powietrze).
- Czy spotkaliście górala? (Tak).
- Gdzie i w jakich okolicznościach go spotkaliście? (Na szlaku podczas wycieczki).
- Czym się zajmują górale?
- Jacy są górale?
Cechy górala widziane oczami autora „Legendy o Podhalu”.
Otwórzcie karty pracy 26. W zadaniu 3. zapiszcie cechy górala na podstawie legendy.
- Dlaczego Pan Bóg postanowił sam stworzyć górala?
Zbiorowe tworzenie wyrazów pokrewnych do wyrazu „góra”.
Na środku tablicy zapisałam wyraz „GÓRA”. Zastanówmy się wspólnie i wypiszmy na tablicy wyrazy, którą są wyrazami pokrewnymi do wyrazu „góra”. Następnie podkreślmy wspólne cząstki znaczeniowe w wyrazach pokrewnych. (Np. górka, pagórek, góral, góralka, góralski, górski, wzgórze, górnik).
Uzupełnianie wyrażeń słownictwem należącym do rodziny wyrazów „góra”.
W karcie pracy 26. wykonajcie zadanie 4. Podpiszcie elementy obrazka wyrazami, które należą do rodziny wyrazów „góra”.
Zadania matematyczne.
Każdemu z was zadam po dwa przykłady do rozwiązania. Jeden będzie dotyczył mnożenia, drugi zaś dzielenia.
Kolejność wykonywania działań - kodeks matematyczny.
Otwórzcie karty pracy do matematyki 17. Mamy tu zawarty kodeks matematyczny. Posłuchajcie: Gdy w działaniu występuje dodawanie i dzielenie, najpierw dzielimy, później dodajemy.
Kolejność wykonywania działań - zadania.
Wykonajcie samodzielnie zadanie 1., 3. i 5. Macie tu obliczyć przykłady zgodnie z kolejnością wykonywania działań.
Zadanie z treścią - owce w zagrodzie.
W zadaniu 2. góral miał 60 owiec w 3 jednakowych zagrodach, w każdej po tyle samo. Do ostatniej zagrody wprowadził jeszcze po 4 owce. Ile owiec jest w ostatniej zagrodzie?
Zadanie z treścią - pieniądze Wojtka.
Zadania 4. Wojtek miał 30 zł. Dziadek dał Wojtkowi i jego bratu 20 zł do równego podziału. Ile pieniędzy ma teraz Wojtek?
Zadanie z treścią - odległość z Nowego Targu do Chabówki.
Zadanie 6. Z Zakopanego do Krakowa jest 100 km. Oblicz ile jest kilometrów z Nowego Targu do Chabówki.
Wypełnianie bakowego dowodu wpłaty.
Zadanie 7. Tata kupił w Nowym Targu altankę do ogrodu za 5200zł. Wypełnijcie bankowy dowód wpłaty za tę altankę.
Popisy w wyrazistym czytaniu fragmentów „Legendy o Podhalu”.
Poproszę kilka chętnych osób, aby przeczytało nam na głos wybrane przez siebie fragmentu utworu „Legenda o Podhalu”.
Elementy stroju góralskiego. Poszerzenie zasobu słownikowego ucznia.
Otwórzcie karty pracy 27. W zadaniu 1. należy podpisać elementy stroju górala, korzystając ze słownictwa w ramce. Ale zanim wykonamy to zadanie, to musimy sobie wytłumaczyć znaczenie poszczególnych słów w ramce (kierpce, ciupaga, parzenica, portki, kapelusz z muszelkami, spinka, bacowski pas, gunia (cucha). Najpierw spróbujcie sami je wytłumaczyć, ja zaś będę dopowiadać.
Poszerzenie zasobu słownikowego ucznia związanego z życiem górala.
W zadaniu 2. połączcie góralskie nazwy z odpowiednimi informacjami.
Gaździna - góralska gospodyni.
Gazda - gospodarz.
Baca - starszy, doświadczony pasterz.
Juhas - młody pasterz owiec.
Ustne opisywanie stroju górala.
Poproszę kilka osób, aby opisały nam ubiór górala.
Scenki dramowe: „Z życia codziennego górala”.
Kilka chętnych osób pokaże nam na środku scenki z życia codziennego drwala. W czasie wykonywania zadania możecie się posłużyć słownictwem z zadania 1. i 2. w karcie pracy 27.
Wypowiedzi uczniów na temat Zakopanego.
- Co to jest Zakopane? (Miasto).
- Czego stolicą jest Zakopane? (Zakopane jest stolicą Tatr).
- Czy byliście już w Zakopanem? (Tak).
- Jakie wrażenie zrobiło na was Zakopane?
Spróbujcie teraz zareklamować Zakopane.
Tworzenie i zapisywanie nazw dzielnic Zakopanego.
W karcie pracy 27. wykonajmy zadanie 4. Utwórzcie i zapiszcie nazwy dzielnic Zakopanego. Czyli do podanych wyrazów dopiszcie zakończenie „-ówka”.
Praca plastyczna.
Podzielę Was na trzy grupy. Każdy zespół staje przy wyznaczonym stole. Otrzymacie ode mnie duże kartki z bloku. Waszym zadaniem jest stworzyć, wspólnymi siłami, obraz Podhala. Wszystko tu zależy od Waszej wyobraźni. Mogą to być górskie widoki, górale, owce. Cokolwiek co Wam się kojarzy z górami. Chcę aby ten rysunek był bardzo obszerny. Kiedy skończycie porównamy wszystkie prace ze sobą i wybierzemy najlepszą z nich.
Zadanie pracy domowej.
W domu wykonajcie zadanie 3. i 5. z karty pracy 27.
FAZA KOŃCOWA
Podsumowanie.
W ramach podsumowania wykonajmy wspólnie na tablicy krzyżówkę, która będzie się składać z dziś poznanych góralskich słów. Hasłem będzie „Podhale”. Zapiszcie ją również do zeszytu.
Pożegnanie.
Dziękuję.
Bardzo dobrze dziś pracowaliście.
Do widzenia.
Ocena i podpis nauczyciela