Exam 25 luty
Metody kształcenia- rys historyczny
Metody oparte na naśladownictwie- nie do końca świadoma wówczas metoda nauczania w zamierzchłych czasach. W okresie średniowiecza nastąpiło przejście na metody słowne. Następnie stwierdzono, że lepsze będą metody oglądowe; nauka opierała się na obserwacji. Na przełomie XIX i XX wieku nastąpiło zapoczątkowane przez Deweya kształcenie prze praktykę.
Klasyfikacja według Sośnickiego
metody podające uznaje je za dość sztuczne, uczniowie dostają gotową wiedę od nauczyciela
metody poszukujące; uczeń samodzielnie dochodzi do pewnej wiedzy poprzez doświadczenie
Klasyfikacja wg Kupisiewicz
a)metody oparte na obserwacji
pomiar
pokaz
b) metody oparte na słowie do których zaliczamy: pogadankę, opis, opowiadanie, wykład, dyskusję, pracę z książką
c) metody oparte na działalności praktycznej uczniów
metody laboratoryjne
metody praktyczne
Klasyfikacja wg Okonia
metody asymilacji wiedzy i przyswajanie gotowej wiedzy
metody samodzielnego dochodzenia do wiedzy
metody eksponujące ( impresyjne, związane ze sztuką, występy teatralne)
metody praktyczne tzw. Metody ćwiczebne i realizacja zadań wytwórczych
Metody kształcenia- systematycznie stosowany sposób pracy nauczyciela z uczniem umożliwiający osiągnięcie celów kształcenia inaczej mówiąc wypróbowany układ czynności nauczyciela i ucznia realizowany świadomie w celu spowodowania założonych zmian
Metody zależą od:
celu
treści kształcenia
wieku uczniów
przygotowania nauczyciela
bazy materiałów szkoły
Klasyczne metody kształcenia
pokaz- zespół czynności dydaktycznych nauczyciela, który polega na demonstrowaniu przedmiotów, zjawisk, procesów i czynności przy umiejętnym kierowaniu uwagi uczniów na cechy istotne. Pokaz może przybierać różne postaci np. prezentacji w naturalnym czy sztucznym środowisku, wykresy, schematy, symbole, doświadczenia
pomiar- czynność pozwalająca określić ilościową stronę badanych rzeczy, zjawisk i procesów za pomocą odpowiednich jednostek miar
pogadanka- rozmowa nauczyciela z uczniami przy czym nauczyciel jest w tej rozmowie osobą kierującą. Można podzielić na;
pogadanka wstępna- wykorzystywana do wprowadzenia uczniów w pewnien temat
pogadanka wprowadzająca nowy materiał- przyjmuje zazwyczaj rozwiązanie pewnych zagadnień
pogadanka syntetyzująca i utrwalająca występuje prawie na każdej lekcji a także na lekcjach poświęconych kontroli wyników
dyskusja- wymiana zdań na jakiś temat, wymaga przygotowania merytorycznego uczniów, czyli wyposażenia ich w wiadomości niezbędne do jej prowadzenia oraz opanowania sztuki dyskutowania w tym formułowania problemów, pytań, prezentowania własnego punktu widzenia
wykład-przekazywanie określonych treści kształcenia w postaci ciągłej, porządku chronologicznym, i logicznym
opis- charakterystyka przedmiotów, procesów, zjawisk; znajduje zastosowanie we wszystkich etapach kształcenia
opowiadanie- zaznajomienie uczniów z określonymi wydarzeniami w formie ich słownego opisu lub na przedstawieniu określonej akcji, która rozwija się w czasie.
Praca z książką- metoda służąca samokształceniu, traktowana jako źródło wiedzy
Laboratoryjna- samodzielnie przeprowadzane przez uczniów eksperymenty można wykonać na 2 sposoby tradycyjnie- nauczyciel przygotowuje lekcje i umożliwia przeprowadzenie eksperymentu i 2 sposób met laboratoryjna problemowa- wdrażanie uczniów do rozwiązywania jakiegoś problemu
Zajęcia praktyczne
Metody nowoczesne
metoda problemowa składa się z 4 etapów
wytwarzanie sytuacji problemowej
formułowanie problemów i pomysłów rozwiązań
weryfikacja pomysłów
zastosowanie uzyskanych wyników w nowych zadaniach praktycznych i teoretycznych
W tej metodzie nauczyciel dominuje nad uczniem
metody gier dydaktycznych
burza mózgów- zespołowe wytwarzanie pomysłów w celu rozwiązania problemu, pomysły są spontaniczne, członkowie mogą modyfikować zaproponowane wcześniej pomysły
metody sytuacyjne- wprowadzenie uczniów w sytuację złożoną, która ma swoje za i przeciw a zadaniem uczniów jest podjęcie decyzji w sprawie rozwiązania
metody biograficzne- szukanie pomysłów rozwiązań określonych problemów w biografii ludzi którzy mieli do czynienia z takimi problemami
metody stymulacyjne- odtwarzanie sytuacji problemowej; odtwarza się rolę uczniowie uczą się co się wydarzyło
Formy organizacyjne procesu kształcenia
Wskazują jak organizować pracę dydaktyczną do tego kto, gdzie, kiedy i w jakim celu ma być przedmiotem kształcenia
Kryteria doboru
cel i zadania kształcenia
właściwości nauczanego przedmiotu
liczba uczniów ( najrzadziej nauczanie indywidualne, częściej grupowe i zbiorowe)
miejsce pracy( zajęcia szkolne i pozaszkolne)
czas pracy( zajęcia lekcyjne i pozalekcyjne)
wyposażenie szkoły w środki dydaktyczne
Osiągnięcia szkolne- wynik procesu dydaktyczno- wychowawczego, stopień opanowania przez uczniów wiedzy i sprawności, rozwinięcia zdolności, zainteresowań , motywacji postawa. Do osiągnięć szkolnych zalicza się również takie formy i efekty pracy szkolnej jak zdanie egzaminu, ukończenie szkoły, klasy, zdobycie zawodu.
Systemy ocieniania
1 Wewnątrz szkolny system oceniania- dotyczy bieżącej oceny pracy ucznia, wdrażać do systematycznej pracy a także dawać info nauczycielowi o efektywności jego pracy
2 Zewnątrz szkolny system oceniania podsumowujący określony etap kształcenia ponadto ma zapewnić lepszą jakość kształcenia poprzez możliwość zastosowania analiz porównawczych
Egzaminy w polskich szkołach
Szkoła podst. sprawdzian wiedzy
Gimnazjum egzamin gimnazjalny
Liceum matura
Szkoła zaw/ tech egzamin zawodowy
Powodzenie szkolne- harmonia między celami kształcenia a osiągnięciami szkolnymi
Niepowodzenia- rozbieżność, brak harmonii między ww.
Niepowodzenia mają 2 podłoża
wychowawcze
dydaktyczne
Charakter
ukryty- nauczyciel nie dostrzega braku w wiadomościach ucznia
jawny- nauczyciel dostrzega barki ucznia
Etapy
-opóźnienia przejściowe- odnoszą się do rezultatów uzyskanych przez ucznia w ciągu 1 okresu edukacji najczęściej w zakresie 1, 2 przedmiotów
odsiew- całkowite przerwanie nauki szkolnej przed planowanym jej ukończeniem
drugoroczność- ocena ndst odnosi się do wyników całorocznej pracy skutki: ekonomiczne, gosp. i ekonomiczne, tłumi zainteresowanie nauką
Przyczyny niepowodzeń I rdz
społeczno-środowiskowe- miejsca zamieszkania, pochodzenie, poziom wykształcenia rodziców, warunki materialne
biologiczno- psychiczne- różnice w rozwoju umysłowym, zaburzenia zachowania
Przyczyny niepowodzeń II rdz
niezależne od nauczyciela- trudne warunki organizacji pracy, ogólna sytuacja rodzinna, niedostateczne środki eliminujące niepowodzenia szkolne
zależne od nauczyciela- niedostateczna znajomość ucznia, braki w przygotowaniu do pracy dydaktycznej, brak odpowiedniej opieki nad uczniami osiągającymi wyniki poniżej średniej
Środki dydaktyczne do zwalczania niepowodzeń
profilaktyka pedagogiczna
diagnoza pedagogiczna
terapia pedagogiczna