W choinkowym blasku

(scenariusz zajęć w klasie trzeciej lub do wykorzystania we fragmentach w klasach młodszych)

Przewidywane osiągnięcia ucznia:

• wyraża myśli w formie zdań, układa tekst kilkuzdaniowy,

• projektuje i wykonuje ozdoby,

• zna drzewa iglaste,

• zna i szanuje tradycje związane z Bożym Narodzeniem,

• pracuje indywidualnie i współpracuje w grupie.

Przebieg zajęć:

◙ „Choinkowe zagadki” - rozwiązywanie zagadek.

W pięknie zapakowanym pudełku znajdują się zagadki - niespodzianki, wybrane dziecko losuje kartkę, głośno odczytuje tekst, a pozostali odgadują.

1. Przynieśli ją z lasu, pięknie przystroili. Teraz będzie z nami, by święta umilić.

2. W dzień ich nie widzisz, a tylko nocą. Jak srebrne świeczki w górze migocą.

3. Mieszka w drewnianej łupince, w święta wisi na choince.

4. Ma czerwoną czapkę, długą siwą brodę. Niesie nam prezenty, ośnieżoną drogą.

(Źródło: Joanna Stec „Zagadki dla najmłodszych”, MAC Edukacja, Kielce 1992)

◙ „Nasze Boże Narodzenie” - luźne skojarzenia.

Każde dziecko na kartonowej bombce zapisuje swoje jedno skojarzenie z tematem Boże Narodzenie, np. choinka, prezenty, wigilia, kolędy, opłatek. Potem dzieci wspólnie porządkują skojarzenia (grupują, wymieniają poglądy), umieszczają bombki na dużym kartonowym szablonie choinki: na czubku choinki znajduje się gwiazda z tematem, a wokół szablonu łańcuchy z bombek z podobnymi hasłami.

◙ Skąd pochodzą choinki? - wspólne ustalenie historii choinek w tradycji świątecznej.

• Oglądanie gałązek świerka, jodły, sosny lub rozpoznawanie ich na ilustracjach - charakteryzowanie układu i wyglądu igieł, dobieranie szyszek do właściwych drzew.

• Ustalenie znaczenia pojęcia choinka (ścięte drzewko iglaste, świerk, jodła, rzadziej sosna, przystrajane tradycyjnie na okres świąt Bożego Narodzenia). Wyjaśnienie, że drzewka, które goszczą w naszych domach, są uprawiane na specjalnych plantacjach.

• Dzieci w grupach wybierają najważniejsze informacje z tekstów „Chcę wiedzieć więcej… o choince” i kolejno prezentują wyniki pracy zespołowej.

◙ Słuchanie opowiadania Marii Ewy Letki „Choinka” („Świerszczyk” nr 24/2006), czytanego przez nauczyciela.

• Omówienie treści w formie odpowiedzi na pytania do tekstu, np. Co wydarzyło się pewnego dnia w starej kamienicy? Jak wyglądała ta niezwykła choinka? Kto i jak ubierał choinkę? Jak świętowali mieszkańcy kamienicy?

• Próba wyobrażenia sobie, co zdarzyłoby się w klasie, gdyby nagle wyrosła choinka. Dzieci, siedząc wokół wykonanej wcześniej tekturowej choinki, snują fantastyczne opowieści, np. Wszystkie ławki zawiesilibyśmy na gałązkach i każdy czułby się jak na huśtawce. Czubek naszej choinki wystawałby na dachu i Mikołaj wiedziałby, gdzie ma zanieść prezenty. Zaprosilibyśmy rodziców i zjedlibyśmy wspólnie wieczerzę wigilijną pod gałązkami naszej choinki.

◙ Ubieranie klasowej choinki przy muzyce (piosenka „Święta, święta, święta” - CD „Już w szkole”, klasa 3., semestr 1., nr 7).

• Wykonanie w grupach ozdób choinkowych na choinkę klasową (do wyboru): łańcucha według wzorów z „Kolorowych zabaw” („Świerszczyk” nr 24/2006), pachnących szyszek (dzieci zawijają w sreberka lub złotka pojedyncze goździki, następnie delikatnie wkładają je między łuski szyszki, a u nasady szyszki przymocowują pinezką wstążkę - zawieszkę), innych zabawek według pomysłów dzieci.

• Przybranie klasowej choinki samodzielnie wykonanymi ozdobami.

◙ Czego brakuje nam do wspólnego biesiadowania? - redagowanie przepisu na udaną klasową zabawę choinkową (praca w grupach).

• Nauczyciel rozdaje wycięte z różnych czasopism przepisy kulinarne na różne potrawy (mogą być bożonarodzeniowe). Dzieci analizują teksty przepisów, zastanawiają się, jakie są stałe elementy przepisów kulinarnych, w jaki sposób są one pisane.

• Uczniowie w kilkuosobowych grupach wymyślają przepis na udaną zabawę choinkową, np.:

Składniki:

- dużo uprzejmości

- kilka dobrych słów

- jeden dobry uczynek

- duża garść uśmiechów

- kubek wyrozumiałości

- szczypta zrozumienia.

Wykonanie:

Zrobić dobry uczynek. Do tego dodać dużo uprzejmości, kilka dobrych słów, dużą garść uśmiechów, kubek wyrozumiałości, doprawić szczyptą zrozumienia. Wszystkie składniki dokładnie wymieszać i zagnieść. Rozdawać koleżankom, kolegom oraz bliskim.

◙ „Wieńce świąteczne” - praca plastyczna.

Uczniowie po ułożeniu własnego przepisu w grupach „mieszają” składniki: układają według własnego pomysłu na papierowym talerzyku (posmarowanym klejem i z wyciętym środkiem) suchy makaron o różnych kształtach, którym nadają różne znaczenia, np. świderki to uprzejmość, muszelki - dobre słowa, łazanki - dobre uczynki, nitki - uśmiechy, wstążki - wyrozumiałość, spaghetti - zrozumienie. Po wyschnięciu malują wieniec farbami w różnych kolorach, dekorują wstążkami, dziurkaczem robią otwory do przewleczenia zawieszek. Wieńce można powiesić w klasie lub podarować je koleżankom i kolegom z innych klas z życzeniami świątecznymi.

◙ „W świątecznym nastroju” - zabawy zespołowe przy choince.

• Wspólne śpiewanie piosenki „Święta, święta, święta” (CD „Już w szkole”, klasa 3., semestr 1., nr 7).

• „Rymowanki - rozśmieszanki” - zabawa w kręgu.

Uczniowie podają wyraz rymujący się ze słowem wypowiedzianym przez nauczyciela, np. choinka - czuprynka, bombka - trąbka, drzewka - konewka.

• „Zielona iskierka” - zabawa w kręgu kończąca zajęcia.

Dzieci przekazują sobie w kręgu gałązkę świerka, sosny lub jodły i składają sobie życzenia świąteczne, np. wielu upominków pod choinką, radosnych spotkań rodzinnych.

3

Potrzebne będą:

„Świerszczyk” nr 24/2006,

szablony bombek, karteczki samoprzylepne, karteczki z tekstami zagadek, przepisy kulinarne wycięte z czasopism, nożyczki, klej, szyszki, goździki (przyprawa), różne gatunki makaronu, np. świderki, rurki, nitki, papierowe talerzyki, farby, pędzle, nitka, sreberko i złotko, wstążka, pinezki, gałązki i szyszki świerka, jodły i sosny lub ilustracje drzew iglastych i szyszek, drzewko choinkowe do dekoracji klasy, płyta CD („Już w szkole” klasa 3. semestr 1.).

---