Przedmiot zainteresowania andragogiki jako nauki jest trójstopniowy:

• zajmuje się ona możliwościami rozwoju ludzi dorosłych, ich edukacją,

• procesami, które składają się na edukację.
  W obrębie tych procesów jeszcze bardziej szczegółowymi procesami,

• instytucjami, w których ten proces zachodzi, np. szkoła, przychodnia lekarska, biblioteka, czytelnia, zakłady pracy.

Cele andragogiki jako nauki:

• prowadzenie badań procesów edukacyjnych

• formułowanie wniosków

• wprowadzanie ich do życia

Cele edukacji dorosłych w praktyce:

• ułatwianie zmian

• uczestniczenie w życiu państwa i w upowszech-nianiu wartości demokratycznych

• promowanie przedsiębiorczości i podnoszenie wydajności gospodarki

• doskonalenie każdej formy rozwoju i rozwój osobisty

CZTERY TEORIE UCZENIA SIĘ DOROSŁYCH

1 Uczenie się poprzez nawyki.

- Eksperymenty Pawłowa

Teoria ta opiera się na dokonaniach noblisty, Iwana Pawłowa. Prowadził on badania z psami

i przyzwyczajał je do dźwięku dzwonka przed karmieniem. W ten sposób przyzwyczaił psy do tego, że po pewnej ilości powtórzeń (ok. 25), wydzielały ślinę, gdy słyszały dźwięk dzwonka. Tak samo reagowały psy tylko w obliczu jedzenia. Człowiek we wczesnym dzieciństwie uczy się najczęściej właśnie tak.

2 Uczenie się metodą prób i błędów.

- Obserwacje kotów

- prawo częstotliwości i efektu

Badaczami, którzy zgłębili, uzasadnili i rozwinęli teorie uczenia się metodą prób i błędów Thorndike, Hull i Siknner. Jak u Pawłowa zaczęli prowadzić eksperymenty na zwierzętach. Thorndike zamykał koty w specjalnych klatkach i obserwował, w jakich warunkach zwierzęta czyniły próby uwolnienia się, według jakich zasad one następowały i w jakim stopniu zwierzę było zdolne powtórzyć udane próby uwolnienia się.

3 Uczenie się według wzorca.

- zmiana pod wpływem obserwacji

W przypadku uczenia się opartego o wzorzec sposoby zachowania zmieniają się pod wpływem obserwacji. Ten sposób uczenia się nazywany jest w związku z tym także uczeniem się przez podglądanie.

Uczący się nie naśladuje tu bezmyślnie wzorca, lecz raczej nieświadomie przenosi własne obserwacje na

sposoby zachowania. Samego procesu uczenia się nie da się tu jednak skontrolować, ponieważ nie można stwierdzić, czy uczący się zaobserwował coś istotnego i jak głęboko zapadły jego obserwacje.

4 Uczenie się poglądowe.

Rozwiązania problemów związanych z uczeniem się mogą nasunąć się przez wyrobienie poglądu na sprawę, bez uciążliwego „dreptania wokół”.

Uczenie się poglądowe wymaga przejrzystej sytuacji, tzn. uczący się musi mieć możliwość określenia struktury sytuacji i przeanalizowania jej.

Andragogika - tezy wynikające z 4 teorii uczenia się

• Proces uczenia się wspiera dobry klimat.

• Uczenie się to proces wymagający czasu.

• To, co się da zrozumieć, lepiej i łatwiej się
  zapamiętuje.

• Powtórzenia są zasadne tylko wtedy, gdy uczący się tego potrzebują.

• Ćwiczenia bez poglądu na daną sprawę
  nie mają sensu.

• Ćwiczenia powinny być zróżnicowane pod
  względem treści i metod, powinny zawsze uwzględniać kontekst etc.

Okres dorosłości nie jest czasem spokoju i stabili-zacji.

Bycie dorosłym oznacza nieustanną konfrontację ze zmianami i konieczność zmagania się z nowymi sytuacjami.

Życie ludzkie można pojmować jako pewne kontinuum, podlegające wpływom zmiennych warunków społecznych i indywidualnych decyzji.

Rozwój człowieka dokonuje się bowiem nie poprzez zdobywanie kolejnych stopni „wtajemniczenia”,
lecz

poprzez kojarzenie obecnej rzeczywistości z jakością wcześniejszego procesu uczenia się
i zdobytych doświadczeń, warunków społecznych

oraz rozmaitych sytuacji wyciskających indywidualne piętno na sposobie podejścia do różnych problemów, które niesie życie.

Motyw związany ze sposobem widzenia samego siebie

Proces uczenia się ma na celu zniwelowanie dostrzeganych rozbieżności między zinternalizowa-nymi normami a faktyczną wiedzą, postawą i umiejętnościami.

"Nie chcę być gorszy, nie chcę wiedzieć mniej"

Motyw awansu.

Polega on na dążeniu do celu, którym jest awans społeczny, wyrażający się zwłaszcza w pozycji zawodowej, statusie i dochodach.

"Chcę awansować, mięć lepszą pozycję zawodową, status społeczny i wyższe dochody"

Motyw wewnętrzny.

Uczenie się ze względu na zainteresowanie samym materiałem, nauka nowego zagadnienia dla samej przyjemności, z chęci, by więcej wiedzieć, więcej umieć, ze względu na atrakcyjność samego tematu.

"Nauka sprawia mi przyjemność, temat mnie interesuje. Chcę poznawać nowe zagadnienia, więcej wiedzieć, więcej umieć"

Motyw społeczny.

Uczestniczenie w formach kształcenia w celu nawiązania kontaktu z innymi ludźmi, poznania ich, lub utrzymywania z nimi pozytywnych stosunków.

„Chcę nawiązać nowe, ciekawe znajomości.
Moi znajomi uczestniczą w formach kształce-nia, chcę być z nimi, nie stracić z nimi kontaktu."

Motyw defensywny.

Uczestniczenie w formach kształcenia, aby uniknąć negatywnych konsekwencji np. w miejscu pracy,
w rodzinie lub w czasie wolnym od pracy.

„Boję się, że stracę zdobytą pozycję zawodową, rodzina uzna mnie za mało atrakcyjnego, mało twórczego osobnika"

---