Podział i klasyfikacja metod nauczania

Prowadzenie pogadanki

• Pogadanka - dialog nierównoprawnych stron: nauczyciela, który w zasadzie stawia

pytania różnie rozbudowane, i cznia, który odpowiada.

• Przygotowanie do pogadanki:

• ustanowienie metodycznego celu pogadanki np. wprowadzenie nowego materiału, utrwalenie starego, zmiany w wartościach.

• Analiza merytoryczno - logiczna wiedzy

- bernanie nazw, faktów, pojęć, zasad i czynności, zwiazki między nimi

• Rozłożenie wydobytych elementów między poszczególne pytania i ustalenie kolejności pytań:

- ustalenie twierdzenia, o które się pyta i ułożenie ich porządku dyktowanym sensownością materiału

- ustalenie, jakimi pytaniami będzie można wywołać odpowiedzi uczniów zawierając te twierdzenia, lub budulec, z których twierdzenia te będzie można złożyć

- sprawdzenie związku logicznego i merytorycznego między pytaniami, związek z doświadczeniem ucznia. (ewentualne poprawki)

• Zaprojektowanie zadań

- przygotowanie zadań jakie rozwiążą uczniowie pod koniec lekcji (utrwalenie i wykorzystanie tego co się dowiedzieli, wyrównanie dysproporcji w opanowaniu materiału)

• Praca z uczniami

• Połączenie tematu lekcji z doświadczeniem uczniów.

• Dopasowywanie pytań i odpowiedzi

• Zebranie i wykorzystanie wiadomości zgromadzonych podczas pogadanki.

• Pogadanka cechy

- daje okazje do pierwszego i niezobowiązującego posłużenia się wiadomościami,

- ukazuje te strony przerabianego materiału, które jako luźniej związane z głównym jego wątkiem mogły zostać niedostrzeżone

- ożywia lekcję

- intensyfikuje kontakt klasy z nauczycielem

Prowadzenie wykładu

• Wykład - pdst. Forma kształcenia dorosłych.

W szkole przygotowuje uczniów do korzystania z wykładów (np. na studiach)

- podstawowym warunkiem jest utrzymanie uwagi ucznia na treści wykładu.

- zadaniem wydłużenie okresów uwagi skierowanej na wykład i skracanie okreśów spoczynku

- podsuwanie „treści wypoczynkowych” - sterownikiem uwagi uczniów

- uchronienie odbieranych przez uczniów wiadomości przed stratami wynikającymi z braku uwagi.

• Przygotowanie materiału nauczania

• Zaprowadzenie logicznego porządku w treści wykładupoprzez:

- porzyteczność streszczeń

- podsumowanie danego etapu pracy

- odniesienie małych fragmentów wykładu - porcję faktów do całej struktury wykładu

- logiczne związki łączące wiadomości:

Reguła - przykład - reguła

Przykład - reguła - przykład ( mniej skuteczny

Reguła - przykład następnie przykład - reguła

• Ustalenie celów minimalnych wykładu

- co chce osiągnąć przez wykład

- jakie wiadomości muszą zostać zapamiętane i jaki ich układ ma się stać podstawą

- selekcja tego co ważne

• Zaplanowanie „treści wypoczynkowych” i ich miejsca w strukturze wykładu. - np. dygresje, anegdoty

• Atrakcyjne ujęcie treści. - np. analogia, celna metafora, nawiązanie do wiadomości wzbudzających emocje, postawienie ostrej, fałszywej tezy, zaprezentowanie wyraźnego dylematu i stanowisk skrajnych.

• Problemowy tok wykładu

- zarysowanie problemu

- zgromadzenie przypuszczeń - hipotez

- selekcja hipotez gorszych i lepszych.

• Praca z uczniami

• Zaangażowanie emocjonalne nauczyciela

• Środki wzrokowo słuchowe

• - urozmaicenie roli uczniów

• - notowanie wykładu

Kierowanie dyskusją

• Dyskusja - metoda opanowania materiału nauczania, umiejętność społeczna.

- jest dobrą podstawą do kształtowania wartości

- korzystanie z wiedzy w sytuacjach społecznych, wybieranie rozwiązania i drogi postępowania w obliczu różnych poglądów i odmiennych celów.

• Przygotowanie materiału naucznia

• Ustalenie celu dyskusji:

- rozwiązanie problemu

- zagłębienie tematu

- uzgodnienie stanowiska

- wybór jednego stanowiska

• Wybór tematu dyskusji i ustalenie jej rezultatów

- rezultaty - określone wiadomości, umiejętności i wartości mające wejść do wiedzy uczniów

• Przewidywanie stanowisk dyskusji:

- przewidzenie kto jakie zajmie stanosko i spowodowanie zajęcia stanowisk jakich może zabraknąć u niektórych uczniów

• Opracowanie roboczego sceniariusza dyskusji.

• Umiejscowienie materiału dyskusji w obrębie większej całości

• Praca z uczniami

• Wprowadzenie do dyskusji. Ustalenie jej przedmiotu

- powinna zawierać dylepat, tezę, pytanie

• Wzbudzenie dyskusji

- usunięcie trudności np. poprzez rozbicie trudniejszego pytania szczegółowe, albo przeformułowanie pytania

• Przeformułowanie kierunku dyskusji

• Kontrolowanie wychowawczych konsekwencji dyskusji

• Nadzór nad formalną stroną dyskusji

• Zebranie rezultatów dyskusji

Kierowanie obserwacją

2