Upośledzenie umysłowe
oprac. Prof. Marta. Bogdanowicz
1. Definicja:
1) IQ < 2ၤ od przeciętnej
2) zaburzenia przystosowania społecznego
2. Częstość występowania:
2-3%
3.Terminologia
Upośledzenie umysłowe :
1. niedorozwój umysłowy (oligofrenia, ograniczenie umysłowe)
2. otępienie (demencja, zahamowanie rozwoju, regres)
Terminy-synonimy:
Upośledzenie umysłowe:
opóźnienie rozwoju umysłowego ( do 3 r.ż)
niższa sprawność umysłowa
dysfunkcja intelektualna
zaburzenia uczenia się
poważne trudności w uczeniu się
niesprawność/ niepełnosprawność intelektualna
obniżenie sprawności intelektualnej
zahamowanie rozwoju umysłowego
4. Klasyfikacja stopni upośledzenia umysłowego
Stary system klasyfikacji:
1. debilizm (debilitas mentalis)
2. imbecylizm (imbecilitas)
3. idiotyzm (idiotia)
Nowy system klasyfikacji (1968):
1. upośledzanie w stopniu lekkim
2. upośledzenie w stopniu umiarkowanym
3. upośledzenie w stopniu znacznym
4. upośledzenie w stopniu głębokim
Różnicowanie terminologiczne:
upośledzanie w stopniu lekkim
upośledzenie umysłowe w stopniu głębszym:
upośledzenie w stopniu umiarkowanym
upośledzenie w stopniu znacznym
upośledzenie w stopniu głębokim
Odchylenie standardowe (၆) |
Ilorazy inteligencji |
Stopień rozwoju umysło-wego |
Pozycja w DSM IV / ICD-10 |
Stara nomen-klatura psychia-tryczna |
Klasyfika-cja kliniczna |
|
|
Terman, Merill |
Wechsler |
|
|
|
|
od -1 ၆ do - 2 ၆ |
63-83 |
70-84 |
inteligencja niższa niż przeciętna |
- |
stupiditas physiolo-gica |
szeroko rozumiana norma |
od - 2 ၆ do - 3 ၆ |
52-67 |
55-69 |
upośledzenie w stopniu lekkim |
317 / F 70 |
debilitas mentalis |
lżejsze upośle-dzenie |
od - 3 ၆ do - 4 ၆ |
36-51 |
40-54 |
upośledzenie w stopniu umiarkowa-nym |
318.0 / F 71 |
imbeci-litas |
głębsze upośle-dzenie |
od - 4 ၆ do - 5 ၆ |
20-35 |
- 39 |
upośledzenie w stopniu znacznym |
318.1 / F 72 |
|
|
poniżej - 5 ၆ |
0-19 |
- |
upośledzenie w stopniu głębokim |
318.2 / F 73 |
idiotia |
|
Różnice między starą i nową klasyfikacją:
Odchylenie standardowe podstawą wyróżnienia stopni upośledzenia umysłowego
2. Nazwy-etykiety vs. terminologia opisowa
3. Większa liczba stopni upośledzenia umysłowego (podział jednej z kategorii na dwie - upośledzenie w stopniu umiarkowanym i znacznym)
5. Upośledzenia umysłowe w międzynarodowych klasyfikacjach medycznych
W ICD- 10
F70-F79 UPOŚLEDZENIE UMYSŁOWE
F70 Upośledzenie umysłowe lekkie
F71 Upośledzenie umysłowe umiarkowane
F72 Upośledzenie umysłowe znaczne
F73 Upośledzenie umysłowe głębokie
F78 Inne upośledzenie umysłowe
F79 Upośledzenie umysłowe, nie określone
W DSM-IV
317 - 319 UPOŚLEDZENIE UMYSŁOWE
317 Upośledzenie w stopniu lekkim
318.0 Upośledzenie w stopniu umiarkowanym
318.1 Upośledzenie w stopniu znacznym
318.2 Upośledzenie w stopniu głębokim
319 Upośledzenie umysłowe, nie określone
6. Rozwój intelektualny a rozwój emocjonalny i społeczny
WR społ > WI
7. Zespół Downa
8. Zespół Wiliamsa
9. Dziecko autystyczne z zespołem Aspergera
Lektura:
Maurer A., Bołtuć I.(2002) Dzieci z zespołem Williamsa. Diagnoza i terapia. Kraków: Impuls.
Cunningham C.(1992) Dzieci z zespołem Downa. Warszawa: WSiP.
Maciarz A., Biadasiewicz M. (2005). Krakow:Impuls.
85 (1δ )
70 (2δ )
50 (3δ )
40 (4δ )
I.I.
25 (5δ )
89 %
6 %
3,5%
1,5%
Inteligencja przeciętna
Inteligencja niższa niż przeciętna
lekkie
umiarkowane
znaczne
głębokie
w stopniu głębszym
UPOŚLEDZENIE UMYSŁOWE
NORMA
17 r. ż.
10 r. ż.
7-8 r.ż.
max poziom dojrzałości społ.
4l
do 6 r. ż.
max poziom rozwoju umysłowego
8 - 12 lat
7 - 8 lat