Zarządzanie Wykład 3,4 09.03.2008 r.
Poprzez jakie funkcje menadżer spełnia swoje obowiązki.
Podstawowe funkcje kierownicze :
szef planuje pracę (ustala co ma być zrobione)
organizuje pracę
zapewnia koordynację wykonywanych zadań (ustalać co wcześniej a co później - koordynacja )
motywuje ludzi do pracy (odpowiada za stworzenie właściwego systemu zachęt)
zapewnia kontrolę tego co zostało zrobione
Rzeczywistość pokazuje że problemy nie starzeją się, natomiast starzeją się rozwiązania.
Organizacja jest to sposób ustawienia obowiązków, czynności tak żeby to zabezpieczało optymalne nakłady czasu. Mówi się często o ekonomii, że organizacja ma zabezpieczać skuteczność i ekonomiczność działań. Wszelka ekonomia jest ekonomią czasu. Wszystkie koszty związane są z wielkością nakładu czasu jakiego wymaga wykonanie danego zadania.
Jeżeli zatrudniam pracownika, żeby odnowił mi mieszkanie, to dlaczego jeżeli ma do odnowienia tylko dwa pokoje to weźmie mniej niż za odnowienie mieszkania pięciopokojowego. Bo zajmie mu to mniej czasu i mniej zużyje materiałów.
Ocena kadry kierowniczej
Ocenia się na podstawie wyników . Ocena jest czymś bardzo skomplikowanym.
Można oceniać kadrę kierowniczą zależnie od sytuacji w jakiej dana firma się znajduje.
Wszelka organizacja jest odpowiedzią na dokuczający nam problem.
Nieustannie wszystko jest oceniane, choćby pogoda, samochód teściowa, szef. Ciągle wszystko oceniamy.
Jak ocenić prawidłowo kierownika, szefa firmy czy oddziału. Ocenia się na podstawie wyników. Mój kierownik ma kiepskie wyniki, ale inni już zbankrutowali a moja firma jeszcze się trzyma. Przy ocenie trzeba brać różne dodatkowe elementy. Ocena robi się czymś bardzo skomplikowanym. Na temat oceny kadry kierowniczej jest dużo informacji ale wskaźniki oceny stosowane w firmach są różne. Jeżeli ja mam doskonały system oceny kadry kierowniczej który mi się sprawdza to ja nie pokazuję jak oceniam na zewnątrz. Na temat praktycznej oceny wskaźników kadry kierowniczej z literatury nie dowiemy się wiele.
Jak oceniać? Ocena jest sprawą trudną, bardzo złożoną. Praktycznie stosowane instrumenty oceny są tajemnicą danej jednostki i na zewnątrz nie są wynoszone.
Ocenia się na podstawie zachowań.
(Np. General Motors: Każdy kierownik działa w sytuacji takiej że albo ma środki albo nie ma środków. Każdy kierownik ma jakąś szansę albo nie ma szansy. Powstaje szachownica. Kierownik ma szansę i ma środki lub nie ma szansy i nie ma środków. Każdy kierownik, który ma samodzielne stanowisko, ma taką szachownicę, gdzie ma opisaną swoją sytuację i co w danej sytuacji robił, jak działał, jak się angażował w daną sytuację. Jak bardzo był aktywny w danej chwili.)
Ocenia się też kadrę kierowniczą zależnie od sytuacji w jakiej dana firma się znajduje. Wtedy wygląda to trochę inaczej. Nie ma mierników oceny na każdą okazję. W każdej sytuacji mierniki mają być inne.
Organizacja, funkcjonowanie organizacji, zarządzanie organizacją to problematyka związana z wypełnianiem władzy. Zarządzać, podejmować decyzje, decydować o cudzych zachowaniach czyli mieć władzę.
To temat delikatny, bardzo specjalny. Na czym Polega? W jakiej sytuacji ja mogę najbardziej komuś zatruć życie? W warunkach takich gdybym miał nad tym kimś władzę. Większą część życia spędzamy w instytucjach gdzie są uwarunkowania. I jeżeli są one dla naszego zdrowia psychicznego trudne to płacimy za to zdecydowanie. Nawet o tym możemy nie wiedzieć. Bo jak się zdenerwuję w pracy to odreagowuję w domu. Istnieje takie zapotrzebowanie żeby projektować takie rozwiązania władzy w instytucjach żeby uniknąć tych nadużyć władzy, które objawiają się klientelą zwiększoną u psychiatrów. Ma to polegać na tym żeby wyeliminować naganne zachowania władzy w stosunkach interpersonalnych i jest to stosunkowo łatwe. I druga rzecz, że każdy z nas jest cząstką problemu i chce być cząstką rozwiązania. Człowiek chce mieć wpływ decyzyjny na swoją sytuację zawodową . Nie chce tylko wykonywać decyzji ale chce mieć również na nie wpływ. Nie być tylko taką maszyną, która funkcjonuje na zasadzie ma być wykonane. Człowiek chciałby być uczestnikiem procesu decyzyjnego. Jego godność osobista, potrzeby fizyczne narzucają mu tę chęć uczestniczenia decyzyjnego w sytuacjach które go dotyczą. Człowiek jeżeli uczestniczy w jakimś problemie to chciałby uczestniczyć również w decyzjach.
Przykład: Propozycja rozwiązania kryzysu rodzinnego. Jaki jest najlepszy sposób na uzdrowienie sytuacji rodzinnej. Przyjęcie zasady kontraktu małżeńskiego. Tzn. małżeństwo zawiera się na pięć lat z możliwością przedłużenia. Bo jeżeli człowiek uświadamia sobie, że ma nad kimś władzę to pozwala sobie na coś więcej.
Wszelka organizacja (przedsiębiorstwo, instytucja) jest odpowiedzią na pojawiający się, dokuczający nam problem.
Istnieje tu bardzo ważna reguła: Rzeczywistość pokazuje, że problemy nie starzeją się , starzeją się rozwiązania.
Przykład: Problemem w mieście jest komunikacja, korki, które są coraz większe. Tworzy się zespół który ma zaproponować nową organizacje ruchu miejskiego, który ma rozwiązać ten problem. Stworzono projekt rewelacyjny, dodatkowy most, droga. Problem rozwiązany. Po kilku latach pojawiło się więcej samochodów i znowu jest ten sam problem. Rozwiązanie jest już niewłaściwe.
Każde rozwiązanie starzeje się, po pewnym czasie przestaje być funkcjonalne, przestaje być użytkowe i problem znowu zaczyna nam dokuczać.
Wszystko zmienia się w czasie. Tak samo zasady funkcjonowania organizacji. Organizacja dotyczyła zawsze sterowania energią i wysiłkiem. Tak trzeba ustawić rzeczy żeby wszystko zrobić przy najmniejszych nakładach. Tak ustawić zależności współpracy żeby przy minimalnym nakładzie czasu i energii zrobić daną robotę.
Zmiany w organizacjach można zapisać w trzech etapach:
Pierwsze organizowanie ludzkiego wysiłku funkcjonowało w oparciu o komendę. (budowa piramid egipskich, poruszanie się na egipskich czy Greckich okrętach wszystko działo się w oparciu o komendę) To trwało w starożytności do czasów prawie nowożytnych
Następnie organizacja funkcjonuje w oparciu o instrukcje (przeszkoliłem się, wyuczyłem się i tak mam robić). Większość organizacji do dnia dzisiejszego tak funkcjonuje w oparciu o instrukcje.
Obecnie pomału wkraczamy w etap organizacji, która będzie funkcjonowała w oparciu o kreatywność. Coraz częściej pojawiają się sytuacje, że kreatywność staje się mocnym momentem rozwoju organizacji.