BADANIA ILOŚCIOWE I JAKOŚCIOWE

Badania ilościowe są to badania polegające na opisie i analizie badanych faktów, procesów i zjawisk w sposób ilościowy, czyli w postaci pewnych zapisów matematycznych, obliczeń i zestawień statystycznych. Są więc bardzo podobne do pomiaru. Badania ilościowe stosowane są przede wszystkim do badania rzeczy, które da się zmierzyć, policzyć, dotknąć i zobaczyć.

Badania jakościowe

Są to badania, które polegają przede wszystkim na analizowaniu badanych zjawisk.

Skoncentrowane są głównie na pojedynczych osobach lub małych grupach celowo dobranych osób i dotyczą na ogół czynników trudno wymiernych. Pozwalają nam odpowiedzieć na pytania „dlaczego?” i „jak?”. Głównymi celami  tego typu badań jest poznanie motywów postępowania, dotarcie do nieujawnionych bezpośrednio przyczyn zachowania oraz interpretacja głęboko ukrytych potrzeb i emocji. Badania jakościowe polegają na rozmowie osoby badanej lub niewielkiej grupy osób badanych z udziałem osoby prowadzącej badanie, inicjującej i sterującej przebiegiem rozmowy lub dyskusji na określony z góry temat.

PROBLEMY BADAWCZE I KRYTERIA ICH POPRAWNOŚCI

problemem badawczym - Na ogół jest nim pytanie w miarę

precyzyjnie określające cel zamierzonych badań i jednocześnie

ujawnia braki w dotychczasowej wiedzy na interesujący nas temat.

Problem badawczy jest zwykle uszczegółowieniem celu badań; umożliwia

bowiem dokładniejsze poznanie tego. co rzeczywiście zmierzamy

zbadać. Dlatego też stanowi on. podstawowy składnik każdego

liczącego się w nauce badania. Przypuszcza się nawet, iż poprawne

sformułowanie problemu badawczego jest bardziej cenne pod względem

naukowym niż jego rozwiązanie.

Problem badawczy ma być:

- prosty

- jasny

- wyczerpujący

TYPY PROBLEMÓW

-Problemy naukowo-badawcze „zmierzają do odkryć powszechnie

nieznanych zjawisk, do odkryć zjawisk nieznanych dotąd także

uczonym" dotyczą pytań, na które nie było dotąd odpowiedzi w nauce

- Problemy subiektywnie badawcze natomiast to „zadania, które są nowe

tylko dla osób pytających stanowią

pewna nowość tylko dla samego badacza, nie obeznanego należycie z

dotychczasowymi osiągnięciami naukowymi w zakresie interesującego go

problemu.

- Problemy dotyczące właściwości zmiennych są pytaniami o wartości

zmiennych charakteryzujących zjawiska i przedmioty, które znalazły

się w polu naszego zainteresowania".

- Problemy dotyczące zależności między zmiennymi to pytania o to, czy

zachodzą pewne relacje łączące zmienne naszego badania bądź

przedmioty przy pomocy tych zmiennych określane

- Problemy w postaci pytań rozstrzygnięcia rozpoczynają się zazwyczaj

od partykuły czy i dopuszczają przeważnie tylko dwie możliwe

odpowiedzi: tak lub nie1, a niekiedy także: nie mam

zdania".

- Problemy badawcze w postaci pytań dopełnienia umożliwiają odpowiedzi

bardziej szczegółowe, których treści i zakres wyznaczają pytania

rozpoczynające się od takich m.in. zaimków pytajnych lub

przysłownych, jak: ,.dlaczego?". ,,kto?", co?", ile?",

w jakim

stopniu?", gdzie?"

KRYTERIA POPRAWNOŚCI

- Precyzyjne ich sformułowanie zwłaszcza pod względem logicznym i

językowym.

- powinny

mieć raczej charakter pytań dopełnienia niż pytań rozstrzygnięcia.

- realna możliwość ich rozwiązania w sposób jak najbardziej

trafny i rzetelny.

- formułowanym problemom badawczym przysługiwała

przydatność praktyczno-użyteczna

HIPOTEZY- RODZAJE, ZASADY TWORZENIA, CECHY HIPOTEZ

HIPOTEZY BADAWCZE - domysł lub przypuszczenie które zostało prowizorycznie wysunięte w celu określenia lub wyjaśniania czegoś. Istotną rzeczą aby domysł czy przypuszczenie mogło ulec weryfikacji poprzez zastosowanie odpowiednich badań naukowych. Rodzaje hipotez: podział ze względu na cel: a]hipotezy podstawowe, czyli takie, których celem jest wyjaśnienie podstawowych problemów danej nauki b]hipotezy częściowe, które wyjaśniają fragmentaryczne zagadnienia, składające się na dana kwestię 2ze względu na zasięg: a]hipotezy ogólne b]hipotezy szczegółowe są one w pewien sposób ze sobą powiązane, zazwyczaj hipoteza szczegółowa jest ukonkretnieniem hipotezy ogólnej. Często hipoteza ogólna konkretyzowana jest kilkoma hipotezami szczegółowymi. 3 hipotezy heurystyczne, odkrywcze 4 hipotezy robocze, to takie które maja charakter pomocniczy, a jej celem jest ogólna orientacja badawcza, która ma na celu sformułowanie hipotezy zasadniczej 5hipotezy wysoko, średnio i mało prawdopodobne, to rozróżnienie ma istotne znaczenie przy końcowym wyborze hipotez

Cechy hipotez:

-

muszą być sprawdzane empirycznie

( zmierzyć, zaobserwować)

-

muszą mieć charakter prawidłowości

-

muszą mieć moc wyjaśniającą

-

muszą być na tyle nowe by wskazywały na

dotąd nie znane aspekty badawcze.

-

muszą być jasne pojęciowo - zrozumiałe

-

muszą być na tyle ogólne by omawiały i

obejmowały zjawiska i fakty jakich dotyczą.

- muszą być wolne od wewnętrznych sprzeczności.

ZMIENNE I WSKAŹNIKI

Zmienne - są to zjawiska, które ulegają przeobrażeniom

pod wpływem działania różnych czynników, przyjmując

tym samym różne wartości.

Zmienne zależne- ulegają widocznym zmianom na skutek

oddziaływania zmiennych niezależnych .

Zmienne niezależne - czynniki, które powodują określone

zmiany w innych czynnikach.

Zmienne obserwowalne - możliwe do bezpośredniej

oceny.

Zmienne nieobserwowalne - ukryte i niedostępne albo

dostępne w badaniach i sprawdzalne przez wskaźniki.

Wskaźnik - to obserwowalny w sposób obiektywny znak

danej cechy, materialne ukazanie jakiegoś sprawdzalnego

dowodu istnienia cech jakie on reprezentuje.

cechy powinny:

-

charakteryzować całość danego zbioru

-

pozwalać na różne analizy i ilościowe

badanych tworów rzeczywistych społecznie.

-

nadawać się do rozłożenia na odpowiednie

części składowe

-

być porównywalne w czasie i regionie

Podział wskaźników:

Definicyjne - te za pomocą których definiowana jest cecha

mająca być przedmiotem badania.

Inferencyjne (statystyczne) - te które pozwalają wnioskować o wartościach niedostępnych w bezpośredniej
obserwacji. O ich istnieniu dowiadujemy się dzięki
występowaniu innych cech, które są symptomami bądź
wskaźnikami.

wskaźniki empiryczne - są możliwe do ustalenia na drodze empirycznej.

Funkcje wskaźników:

- opisowa - opisuje

- analityczna - pozwala uchwycić

przeobrażenie

- oceniająca - ocenia

- normatywna - umożliwia zbadanie

poziomów realiz. celów

- ostrzegawcza - gdy nie osiągnie się
określonych standardów, wskaźniki mają
zapobiegać pewnym zjawiskom.

Etapy badań pedagogicznych

*zaistnienie sytuacji problemowej.

*formułowanie problemów badawczych.

*projektowanie narzędzi badawczych,

*dobór osób badanych,

*przeprowadzanie badań, *opracowanie wyników badań

Pojęcie, klasyfikacja oraz, cechy metod i technik badawczych

Pojęcie metod i technik badawczych - metody, jak i techniki

badań to sposoby postępowania naukowego, mające na celu rozwiązanie

sformułowanego uprzednio problemu. Metoda: pewna procedura postępowania np. obserwacja, eksperyment, wywiad.

Technika: uszczegółowanienie procedury postępowania. To podanie konkretnych metod dla uszczegółowienia badania, może być: jawna, ukryta, pisemna, ustna.

• narzędzia badawcze - jest przedmiotem służącym do realizacji wybranej techniki badań. Np. kwestionariusz wywiadu, arkusz obserwacyjny czy magnetofon a nawet ołówek

METODA EKSPERYMENTALNA

Polega ona na celowym wywoływaniu lub zmianie przebiegu zjawisk czy procesów przez wprowadzenie jakiegoś nowego czynnika i rejestrowaniu zmian powstałych w skutek jego działania. Pozwala nam sprawdzić czy dana zmienna jest rzeczywista przyczyna innej zmiennej traktowanej jako skutek, a jeśli tak to jaka jest między nimi zależność.

W eksperymencie biorą udział 2 grupy

1. eksperymentalna- na która działamy bodźcem

2. kontrolna- w niej nie pojawia się bodziec

METODA BIOGRAFICZNA

Wykorzystuje do analizy dokumenty osobiste, które ktoś sam wytworzył. Mogą to być dokumenty zastane albo wywołane- badacz ogłasza konkurs.

-są to takie badania racjonalne, w których do rozwiązania postawionego zagadnienia zbiera się tylko relacje ludzi o ich uczestnictwie w zdarzeniach i procesach stanowiących przedmiot badań a na podstawie tych relacji dokonuje się opisu danych procesów i stawia się hipotezy wyjaśniające. Badania skupiają się na materiałach biograficznych albo metoda jest uzupełnieniem do innych metod badań

- MINUSY METODY- - -

- nie można wyciągnąć szerszych wniosków z tego, co subiektywne

- nie można sprawdzić różnych twierdzeń zawartych w tych materiałach

-brak reprezentatywności

-możliwość oszustwa

-zawodność pamięci- uproszczenia

-dokumenty o literackim charakterze

-interpretacja autora dokumentu

+ + +PLUSY+ + +

-ważne jest poznawanie subiektywnego elementu

- pojęcie prawdy zastępujemy pojęciem autentyczności

-Triangulacje- korzystanie z różnych źródeł podnoszące wiarygodność

-najlepszy sposób na poznanie świadomości społecznej

-pozwala poznać mechanizmy kształtowania się postaw i ich zmiany pod wpływem stosunków społecznych

-bada motywacje, dążenia, oceny moralne

-bada mechanizmy kontroli społecznej

-zależność między zachowaniem się jednostki a środowiskiem społecznym

-przewidywanie sekwencji historycznych składających się na Zycie jednostek

BADANIE SOCJOMETRYCZNE - polega na zadaniu wszystkim członkom danej grupy specjalnie skonstruowanych pytań ujawniających, z jakimi członkami grupy osoba badana najbardziej chciałaby przebywać (lub nie) w określonych sytuacjach społecznych sprecyzowanych w pytaniach. W odpowiedzi osoba badana ma podać osoby, z którymi najbardziej chciałaby wejść w kontakt w sytuacji określonej w pytaniu. Badanie socjometryczne przeprowadza się za pomocą ankiety imiennej. Podpisanie ankiety przez respondenta jest jednym z podstawowych warunków opracowania wyników ankiet.

opracowanie zebranych materiałów

Weryfikacja - ustalamy czy i jaką wartość naukowa mają zebrane materiały, sprawdzamy zgodność sposobów zbierania danych z przyjętym planem badań, oceniamy rzetelność realizowania tego planu przez osoby uczestniczące w badaniach, sprawdzam same dane;

Selekcja - spośród zebranych danych selekcjonujemy, te które są nam rzeczywiście potrzebne ze względu na podjęty temat badań, następnie spośród wybrane przez nas dane staramy się uporządkować pod względem stopnia ich ważności;

Klasyfikacja - zgromadzone dane dzielimy według pewnych, przyjętych przez badanego cech, które uznał za konieczne. Istotny jest tu tzw. podział logiczny, czyli działanie, które opiera się na wyróżnianiu pojęć podrzędnych względem danego pojęcia nadrzędnego. Poprawny podział logiczny powinien być adekwatny i rozłączny. Na podstawie podziału logicznego uzyskujemy klasy wypowiedzi czy przedmiotów - zbiory, jakie obejmują swoim zakresem np. wszystkie wypowiedzi określonej treści;

Kategoryzacja - polega na łączeniu danych np. wypowiedzi respondentów ze względu na ich wspólne właściwości w określone klasy (kategorie). Istnieją oczywiście reguły ogólnie ważne przy kategoryzowaniu: każda kategoria czy też swoiste ujęcie jednego ze wskaźników powinna być tworzona ze względu na cel badań, kategorie powinny być na tyle ogólne, aby mogły ująć wszystkie przypadki dotyczące danej kwestii, poszczególne kategorie winny wzajemnie się wykluczać;

Skalowanie - umożliwia pewnym właściwościom interesujących nas przedmiotów przyporządkować wartości, liczby lub inne symbole w celu określonego uporządkowania badanych stanów rzeczy oraz wyrażenie tego w sposób liczbowy lub wartościowy. Skala jest pomyślana jako narzędzie pomiaru.

 Porządek skalowania jest przeważnie następujący:

1. Dokonuje się wyboru skalowanych danych

2. Określa się ich przydatność ze względu na badany przedmiot

3. Ustala się stopień ich pewności lub wiarygodności

4. Dokonuje się wyboru matrycy (miary), umożliwiającej takie ułożenie danych w sposób uporządkowany, by tworzyły continuum  (pewien ciągły zbiór dowolnej liczby elementów przechodzących jeden w drugi)

DOMINANTA, MEDIANA , ŚREDNIA ARYTMETYCZNA

Średnia arytmetyczna wyraża przeciętny poziom badanej cechy (zmiennej)
w populacji np. przeciętna miesięczna sprzedaż, średnia ocena na świadectwie szkolnym.

Średnią arytmetyczną będziemy oznaczać symbolem
.

Mediana -jest to wartość środkowa dzieląca zbiorowość na dwie równe części: część dolną obejmującą wartości mniejsze lub równe medianie i część górną zawierającą wartości większe lub równe medianie. Wstępnym warunkiem dla wyznaczenia mediany jest uporządkowanie szeregu według wartości rosnącej lub malejącej.

Dominanta - to wartość , która w danym rozkładzie występuje najczęściej, jest uważana za typową

---