Metody identyfikacji nieznanych zwłok i szczątków ludzkich
Pytania egzaminacyjne:
-Postępowanie identyfikacyjne osób żyjących i zwłok.
-Noworodek: technika sekcyjna, przyczyny śmierci, badania identyfikacyjne, problemy sądowo-lekarskie.
Definicje
-Zwłoki ludzkie - ciało osób zmarłych
-Szczątki ludzkie:popioły otrzymane po spaleniu zwłok, noworodki martwo urodzone, płody i noworodki niezdolne do życia, które nie przeżyły 24 godzin, pozostałości zwłok wydobyte przy kopaniu grobu lub w innych okolicznościach, części ciała ludzkiego odłączone od całości
Dowody pozamedyczne:
-Przedmioty, Dokumenty, Zdjęcia, Biżuteria, Odzież, Daktyloskopia
-W Polsce pobierano odciski palców do 1956r.:
Obecnie osoby wchodzące w konflikt z prawem
Trudna lub niewykonalna przy zwłokach zgniłych oraz spalonych
Chiroskopia - badanie porównawcze śladów linii papilarnych całych dłoni
Pelmatoskopia - badanie porównawcze śladów linii papilarnych całych dłoni
Daktyloskopia:
Skóra palców ześlizguje się u topielców lub u osób zmarłych przebywających w wysokiej temperaturze
Dowody medyczne: Oględziny zewnętrzne, wewnętrzne, czynności identyfikacyjne, badania laboratoryjne
1. Oględziny zewnętrzne:
Somatoskopia
-Polega na sporządzeniu szczegółowego opisu badanej osoby
-Twórca: A. Bertillon
-Dane ogólne: wzrost, budowa ciała, odżywienie
-Cechy widoczne głowy: wielkość i kształt
-Owłosienie, sposób uczesania
-Kształt i wielkośc twarzy, nosa, kształt i wielkość małżowin usznych, brody
-Szczegóły dotyczące brwi, gałek ocznych i powiek
-Zabarwienie tęczówek
-Ukształtowanie ust
-Stan uzębienia
-Szyja, Zachowanie się tarczycy, Dołków nad- i podobojczykowych
-Klatka piersiowa: Kształt, Wysklepienie, Sutki
-Brzuch: Kształt, wysklepienie
-Plecy: Skrzywienie kręgosłupa
-Kończyny: Symetria, Kształt, Długość
Oględziny zewnętrzne c.d.:
-Znaki szczególne, Zmiany zawodowe, Znamiona, Blizny, Zniekształcenia, Tatuaże
Znamiona zawodowe: -Mała niebieskawa blizna charakterystyczna dla górnika. Pył węglowy wnika do drobnego otarcia naskórka. Najczęściej dotyczy twarzy i rąk.
-Kominiarze, górnicy i palacze - czarna skóra dłoni oraz pył węglowy i sadza na włosach;
-Spawacze, ślusarze, stolarze - drobinki żelaza i miedzi w skórze
-Pracujący z :kwasem azotowym - skóra żółta, Kwasem solnym - skóra czarna, bezzębni, Kwasem siarkowym - skóra żółtobrunatna, Cukiernik, piekarz - zęby odwapnione, czarne z powodu pyłu cukrowego, Szewcy, krawcy, tapicerzy - ubytki między środkowymi górnymi siekaczami po stronie przyśrodkowej, dolne siekacze rynienkowato wygładzone z powodu trzymania w zębach gwoździ lub igieł
-Uzębienie: W Polsce - niewielka skuteczność w identyfikacji, w USA - 60,4% kategorycznych identyfikacji; Porównanie z kartami badań, Porównanie zdjęć RTG
-Rozpatrywane cechy: Ilość, Usytuowanie, Wypełnienia (materiał), Protezy, Ocena wieku
2. Oględziny wewnętrzne
-Płeć, Stan zdrowia, Operacje, Gwoździe, Rozrusznik, Sygnowane biomateriały, Zmiany pourazowe, Wygojone złamania, Operacje
Po wyjęciu rozrusznika, także model, marka i numer seryjny mogą odpowiadac tym z dokumentacji medycznej.
3.Czynności identyfikacyjne:
-Ocena: Wieku, Płci, Wzrostu, Metoda Gierasimowa, Superprojekcja
Wiek: Wygląd, Stan uzębienia, Zarastanie szwów kostnych czaszki, Kształt jamy szpikowej w nasadzie bliższej kości ramieniowej, Miażdżyca naczyń, Kości miednicy, Badanie trzonów kręgów
Uzębienie: Kolejność wyrzynania się zębów mlecznych i stałych, Stopień starcia powierzchni żującej zębów, Metoda Gustafson
Metoda Gustafson:
-Pozwala na dość dokładne określenie wieku nawet pojedynczego zęba
-Polega na makro- i mikroskopowej obserwacji zmian zachodzących w poszczególnych latach rozwoju danego zęba, określenie stopnia jego zasięgu, matematycznym obliczeniu przypuszczalnego wieku danego osobnika
-Jako podstawę obliczeń przyjmuje się zmiany: Starcie zęba, Zmiany w przyzębiu, Nawarstwianie się emalii wokół korzenia zęba, Wtórna zębina, Resorpcja korzenia, Przeświecanie korzenia w części wierzchołkowej
Płeć
1. kształt czaszki: męska, kobieca
2. Budowa miednicy
Płeć:
-Cechy kości długich
-Badanie DNA
Wzrost
-Pomiar kości długich i mnożenie przez współczynniki
Superprojekcja
-Opracowana przez J. C. Brash w 1935 r.
-Nakłada się na siebie 2 negatywy zdjęć czaszki NN zwłok na powiększony negatyw przedśmiertnej fotografii osoby zaginionej. Wykonuje się 1 pozytyw fotografii. Następnie poddawane zostają analizie punkty antropologiczne na fotografii i na zdjęciu czaszki NN.
-Metoda Gierasimowa: Metoda rekonstrukcji plastycznej, Stosowana do określenia przynależności etnicznej szkieletów w wykopaliskach, Odtwarzania wyglądu sławnych ludzi
Etapy metody Gierasimowa:
-Badania antropologiczne i typologiczne - ustalanie płci, wieku i cech indywidualnych
-Badania graficzne czaszki za pomocą przyrządu stereografu odtwarzając zarysy czaszki
-Modelowanie mięśni skroniowych i żwaczy i innych tkanek miękkich twarzy
4.Badania laboratoryjne
-DNA
-Baza profili DNA w Wielkiej Brytanii i wśród amerykańskich żołnierzy
-Porównywany z materiałem biologicznym z miejsca zamieszkanie zaginionej osoby i/lub z domniemaną rodziną
Metody
-Analiza polimorficznych sekwencji mikrosatelitarnych DNA jądrowego metodą PCR.
Materiał: krew, wymazy z jamy ustnej, włosy z cebulkami (wyrwane), zęby, fragmenty tkanek.
-W drugiej metodzie analizuje się sekwencję DNA w dwóch regionach DNA mitochondrialnego. Uzyskany wynik porównuje się z tzw. sekwencją konsensus, utworzoną w wyniku badań populacyjnych. Z uwagi na sposób dziedziczenia tylko w linii matczynej wszystkie dzieci jednej kobiety mają identyczną sekwencję tego DNA. Ze względu na występowanie wielu kopii badania DNA mitochondrialnego dają większe szansę powodzenia w przypadku silnie zdegradowanego materiału biologicznego, który nie może zostać wykorzystany do analizy DNA jądrowego. Zlecenie takich badań jest uzasadnione w przypadku braku lub niejednoznacznego wyniku oznaczenia profilu DNA jądrowego lub gdy do dyspozycji znajduje się tylko materiał kostny (w tym zębów) i włosów pozbawionych cebulek (tzn. włosów wypadłych)
Kolejność metod identyfikacji zwłok, od metod najbardziej wiarygodnych do tylko sugerujących tożsamość, została opracowana na V Konferencji Komisji Interpolu do spraw Identyfikacji Ofiar Katastrof Masowych i Klęsk Żywiołowych, która odbyła się w Lyonie w 1993 roku
Metody identyfikacji zwłok
-porównanie profilu genetycznego DNA,
-porównanie odcisków palców,
-badania uzębienia i innych danych odontologicznych,
-badania radiologiczne,
-porównanie danych medycznych (przebyte zabiegi lecznicze i chirurgiczne),
-porównanie znaków szczególnych - blizny, tatuaże,
-porównanie danych rysopisowych,
-identyfikacja rzeczy osobistych, w tym odzieży, biżuterii itp.,
-identyfikacja na podstawie dokumentów ujawnionych przy zwłokach lub szczątkach,
-rozpoznanie przez świadków, członków rodziny lub znajomych.