Założenia teorii ugruntowanej
Teoria ugruntowana oddaje podstawowy obszar zainteresowania całej orientacji koncentrującej się na analizie procesów wzajemnych oddziaływań, pojętych jako wymiana symbolicznych znaczeń. Podstawowe założenia symbolicznego pozwalającego na interpretacje rzeczywistości społecznej, w której wytwarzane są systemy znaczeń. Wszystkie jednostki uczestniczą w przestrzeni symbolicznej i na skutek socjalizacji pierwotnej przyswajają i interpretują pewne znaczenia. Są one zatem wynikiem interakcji, socjalizacji i wzajemnego dopasowywania się do zastanej rzeczywistości. Znaczenia nie są w związku z tym stałe, ulegają one modyfikacją ponieważ każda osoba tzw. „ Akor” ma swój udział w kształtowaniu własnej przestrzeni symbolicznej. Podstawą działalności jednostki powinna być racjonalność( subiektywny charakter racjonalności. Podstawą orientacji badawczej powinna być perspektywa badacza ( jego racjonalność) Racjonalność jako podstawowy przedmiot badań. Każdy człowiek działa racjonalnie. Istnieje wiele systemów racjonalności i każdy z nich wiąże się z własną koncepcją prawdy. Nauka powinna konstruować takie opisy rzeczywistości które są przydatne w praktyce (kryterium przydatności)
Etapy postępowania badawczego w teorii ugruntowanej
1.Formułowanie problematyki badawczej- wyodrębnienie tzw. pojęć uwrażliwiających.
2.Zbieranie materiału badawczego- metoda ugruntowana nie ogranicza badacza określonymi technikami badawczymi może on korzystać z nich dowolnie. Wraz zgromadzeniem materiału badawczego zostaje on na bieżąco poddawany analizie. Dzięki wnioskom wypływającym z analiz badacz zyskuje nowe informacje dzięki , którym ponownie odwołuje się do terenu badań i w sposób bardziej już ukierunkowany bada wybrane przez siebie środowisko. Jeśli zachodzi taka potrzeba może on także wzbogacić swoje badania o nowe techniki badawcze. By nowo zebrany materiał badawczy ponownie poddać analizie. Możemy wówczas mówić, że zgromadzony materiał tworzy jednostkach analizy.
3.Kodowanie proste- jest to proces przypisywania konkretnym jednostką analizy etykiet, określających działanie i właściwości, które odnoszą się do cech szczegółowych badanego materiału.
4.Kodowanie osiowe- to proces polegający na uporządkowaniu badanych zjawisk na podstawie wcześniej przypisanych im etykiet. Wszystkie działania o tej samej etykiecie będą pogrupowane w określone kategorie, które ponownie podlegają analizie. Owe kategorie to jednak nie tylko grupy pojęć to także informacje o czynnikach lub warunkach zaistnienia badanego zjawiska. Badacz musi poznać właściwości kategorii by móc wyodrębnić podkategorie. Jeśli podczas swojej pracy badawczej wykryje właściwości nie pasujące do innych , wyklucza je. W momencie w którym nie znajduje on już nowych informacji mamy do czynienia z nasyceniem próby.
5.Usystematyzowanie danych- zgromadzone informacje muszą zostać opracowane, w celu poznania ich uwarunkowań, kontekstu i konsekwencji.
6.Kodowanie rdzeniowe- etap kończący proces analityczny polega na ujednoliceniu wszystkich kategorii wyodrębnionych podczas procesu badawczego i ujednoliceniu ich wokół głównej tzw. kategorii „rdzeniowej”.
Założenia analizy konwersacyjnej
Analiza konwersacyjna to zogniskowane na badaniu rozmów podejście może być rozumiane, jako, z jednej strony, zestaw założeń teoretycznych, z drugiej - specyficzna metodologia badania zjawisk społecznych. Istotnym, a nawet fundamentalnym, założeniem analizy konwersacyjnej jest przekonanie, że większość społecznie ważnych zjawisk uwidacznia się w rozmowach. Tak więc badając rozmowy badamy, z jednej strony, życie społeczne, z drugiej - większość działań zawodowych, bowiem komunikacja werbalna st Analitycy konwersacji na ogół mniej zainteresowani są „o czym” ludzie rozmawiają, bardziej natomiast, „jak” się komunikują. Stąd wiele znaków transkrypcyjnych odnosi się do nakładających się części wypowiedzi, akcentowania, intonacji czy pauz. Celem samej analizy jest też zwykle rekonstrukcja wzorów i strategii komunikacyjnych, ich wariantów oraz uwarunkowań (np. „sztuczek profesjonalnych”, strategii degradacji, osiągania statusu, panowania nad grupą).stanowi główną nić łączącą jednostki, a często jest również podstawowym narzędziem pracy. W efekcie wielu badań licznych rozmów, analitycy konwersacji zrekonstruowali podstawowe wzory komunikacyjne oraz ich interakcyjne konsekwencje.
Etapy postępowania badawczego w analizie konwersacyjnej
1. Ogólna problematyka badawcza
2. Wybór metody, miejsca i czasu badania
Problematyka wyznacza metodę, a możliwości techniczne miejsce i czas badania. Zebranie materiału w postaci zarejestrowanych „naturalnych” rozmów
Rozmowa „naturalna” czyli podsłuchana
Rozmowy z udziałem badacza
Rozmowy publiczne
3. Zebranie materiału w postaci zarejestrowanych „naturalnych” rozmów
4. Detaliczna transkrypcja
Transkrypcja (symbolizacja Gail Jefferson)
te - słowo lub sylaba wypowiedziana z naciskiem
˚nigdy˚ - ciche mówienie
A JAK NIE - głośne mówienie
z: - przedłużona głoska
>ile< - szybka wypowiedź
a-te-no - zlanie się kolejnych wyrażeń
a co- - wypowiedź urwana
(.) - mikropauza ok. 0,2 sek.
(1,8) - pauza o długości 1,8 sek.
5. Analiza formalna
Aby postawić pytanie o własność czegoś(rzeczy)musimy wiedzieć:
-że taka rzecz istnieje (materiał badania)
-że istnieje interesująca nas właściwość(przedmiot badania)
-że ta rzecz posiada pewną własność, którą chcemy poznać
6. Analiza interakcyjna
Skupia swą uwagę na konkretnych osobach, między którymi istnieje kontakt, relacje poprzez różne związki, symboliczne gesty, ludzie odbierają swoje wzajemne nastroje, przeobrażenia, metody postępowania i często błędnie odczytują. Na podstawie gestów spotkanych ludzi możemy odgadnąć ich myśli i przewidzieć ich zachowanie. Omawiana teoria próbuje wyjaśnić całość życia w społeczeństwie poprzez procesy wzajemnych relacji międzyludzkich,