przerobiona neurologia, NEUROLOGIA ( zxc )


DANE OGÓLNE

Neurologia, dział medycyny, nauka o układzie nerwowym i jego chorobach zajmująca się badaniem, rozpoznawaniem i leczeniem tych chorób.

PODSTAWOWE DANE ANATOMICZNE O UKŁADZIE NERWOWYM

twór siatkowaty: rozmieszczony w pniu mózgu od międzymózgowia w dół sięga nawet do rdzenia szyjnego fizjologicznie dzieli się na układ zstępujący I wstępujący.

PODSTAWOWE DANE O FIZJOLOGII O UKŁADU NERWOWEGO

układ zstępujący

kontrolowanie, nadzór

- czynności odruchowej rdzenia kręgowego

- napięcia mięśni szkieletowych

- postawy ciała

- ośrodka oddechowego

- ośrodka naczynioruchowego

bodźce do tego układu dochodzą z kory mózgowej, jąder podkorowych, układu limbicznego, podwzgórza i móżdżku

układ wstępujący

nieswoisty układ aktywujący korę mózgu

(power supply system, PSS, „zasilacz”)

- modulowanie bodźców czuciowych i

ruchowych

- utrzymywanie stanu czuwania i świadomego odbierania bodźców z tworem siatkowatym związany jest stan przytomności.

przytomność:

stan czynnościowy ośrodkowego układu nerwowego pozwalający na nawiązanie kontaktu (niekoniecznie słownego) z otoczeniem nawet bez równoczesnej świadomości czasu i miejsca.

Stan przytomności jest związany z funkcją i podlega kontroli układu siatkowatego.

świadomość: stan fizjologiczny ośrodkowego układu nerwowego uwarunkowany prawidłową czynnością kory mózgowej i układu siatkowatego charakteryzujący się przede wszystkim

zachowaniem orientacji co do czasu miejsca i sytuacji najlepszy z możliwych stan przytomności

ETIOPATOGENEZA CHORÓB UN

zaburzenia przytomności:

- ilościowe: senność (GCS* 15 - 9)

śpiączka (GCS 8 i mniej)

- jakościowe: zamącenie, majaczenie-delirium,

splątanie itp. (sfera psychiatrii)

zaburzenia przytomności ujawniają się postępującą dezorientacją, co do sytuacji, miejsca i czasu, najpóźniej albo wcale co do własnej osoby, wynikają z pogarszania sprawności tworu

siatkowatego.

śpiączka (GCS 8 i mniej):

stan nieprzytomności, jej utraty lub braku spowodowany uszkodzeniem mózgu różnymi czynnikami także pozamózgowymi (cukrzyca, mocznica, śpiączka z uszkodzenia

wątroby) wynika z uszkodzenia głównie tworu siatkowatego owarzyszą zaburzenia ruchów dowolnych także zaburzenia wegetatywne tan zagrożenia życia.

śpiączka (GCS 8 i mniej):

niezdolność do spełniania poleceń, mowy czy otwierania oczu na ból (Greenberg) stan zagrożenia życia

obrzęk mózgu

reakcja tkanki mózgu (jak każdej innej) na różne czynniki uszkadzające: uraz, niedokrwienie, guz, zapalenie, zatrucia.

istota: nadmierne gromadzenie wody w przestrzeni zewnątrzkomórkowej w komórkach, przestrzeni wewnątrzkomórkowej. Powadzi do wzrostu objętości tkanki mózgu

a z powodu anatomicznego zamknięcia mózgu w ograniczonej kostnie puszce

I patofizjologicznej możliwości kompensowania tylko10% objętości przez wypychanie rezydualnej krwi żylnej i płynu m-rdz tutu mózgu, ciśnienia śródczaszkowego

i w konsekwencji do zespołu wzmożenia ciśnienia śródczaszkowego.

ZESPOŁY KLINICZNE

zespół wzmożenia ciśnienia śródczaszkowego: reakcja mózgu na czynniki wywołujące załamanie wewnątrzczaszkowej równowagi ciśnień i wzrost powyżej 200 mm H2O albo 15 mm Hg

- spowolnienie psychoruchowe, pogarszanie świadomości

- bóle głowy poranne narastające

- poranne chlustające wymioty, późny objaw, dzieci

- zmiany częstości rytmu serca (bradykardia)

- napady padaczkowe

- zaburzenia rytmu oddechu, aż do niewydolności

- wzrost ciśnienia systemowego krwi (objaw Cushinga)

- zaburzenia widzenia, obrzęk tarcz nerwów wzrokowych

zespół ciasnoty śródczaszkowej stan, w którym dochodzi do:

- wyczerpania mechanizmów kompensujących

skokowy wzrost ciśnienia śródczaszkowego

- uszkodzenia pnia mózgu (zaburzenia przytomności)

- przemieszczenia masy mózgu zwłaszcza do otworu

wielkiego (wgłobienie, wklinowanie)

(zaburzenia czy porażenie oddechu)

wgłobienie mózgu, wklinowanie mózgu: stan, w którym z powodu ciasnoty wewnątrzczaszkowej i wyczerpania mechanizmów kompensacyjnych dochodzi do wypychania części mózgu z jego przedziału anatomicznego i zakleszczenia (zaklinowania)

powodującego zazwyczaj poważne zaburzenia czy utratę funkcji.

wgłobienie mózgu, wklinowanie mózgu: wgłobienie zakrętu obręczy pod sierp mózgu

raczej bez uciśnięcia życiowo ważnych struktur do pewnego momentu nieme klinicznie

rzadko zamknięcie tętnicy okołospoidłowej z zawałem przyśrodkowej powierzchni półkuli mózgu i z niedowładem kończyny dolnej.

wgłobienie mózgu, wklinowanie mózgu: wgłobienie we wcięcie namiotu przyśrodkowa część płata skroniowego tzw hak przyhipokampowy ulega wciśnięciu pomiędzy brzeg wcięcia namiotu a śródmózgowie ucisk i zakleszczenie konaru mózgu nerwu okoruchowego

tętnicy mózgu tylnej.

wgłobienie mózgu, wklinowanie mózgu wgłobienie we wcięcie namiotu

przebieg kliniczny: rozszerzenie źrenicy i brak reakcji na światło po stronie uszkodzenia z powodu ucisku na nerw III.

niedowład połowiczy i objaw Babińskiego po stronie uszkodzenia - ucisk konaru mózgu przez namiot fałszywie sugeruje uszkodzenie kory po stronie przeciwnej z. Kernohana-Woltmana.

wgłobienie mózgu, wklinowanie mózgu wgłobienie we wcięcie namiotu

przebieg kliniczny: rozszerzenie źrenicy i brak reakcji na światło po stronie uszkodzenia z powodu ucisku na nerw III niedowład połowiczy i objaw Babińskiego po stronie uszkodzenia - ucisk konaru mózgu przez namiot fałszywie sugeruje uszkodzenie kory po stronie

przeciwnej z. Kernohana-Woltmana narastające zaburzenia przytomności.

później sztywność odmóżdżeniowa z prężeniami wyprostnymi wreszcie w razie nieskutecznego leczenia ostra niewydolność krążeniowo-oddechowa i śmierć.

możliwe powikłanie wgłobienia we wcięcie namiotu: ślepota korowa wywołana zawałem płatów potylicznych po zaciśnięciu tętnic mózgu tylnych.

wgłobienie mózgu, wklinowanie mózgu wgłobienie środkowe, osiowe, centralne

(central herniation) opisywane od stosunkowo niedawna przemieszczanie w otwór wielki całego pnia mózgu napięcie i rozrywanie tętnic przeszywających od tętnicy podstawnej

krwotok do pnia mózgu i zawał pnia.

wgłobienie w otwór wielki przemieszczenie migdałków móżdżku w otwór wielki razem ze znajdującym się tu pniem mózgu zakleszczenie pnia ryzyko w guzach tylnego dołu czaszki

w pniu tzw krwotok Dureta: wtórny wylew krwawy do pnia mózgu.

W pniu mózgu tzw. krwotok Dureta: wtórny wylew krwawy do pnia mózgu po wklinowaniu w otwór wielki z powodu urwanych tętnic przeszywających od t. podstawnej

APOPLEKSJA

„WYLEW”

DEFINICJA UDARU MÓZGU:

Ogniskowe (miejscowe) lub globalne zaburzenia czynności mózgu, spowodowane zmianami w naczyniach mózgowych, które występują nagle i utrzymują się dłużej niż 24 godziny.

OSTRE MÓZGOWE INCYDENTY NACZYNIOWE - UDARY

- ostre niedokrwienie - udar niedokrwienny

(77%)

zatrzymanie albo znaczne ograniczenie dopływu krwi

do mózgu

- krwotok mózgowy - udar krwotoczny (17%)

faktyczny wylew krwi do tkanki mózgu

- krwotok podpajęczynówkowy (6%)

EPIDEMIOLOGIA

- główna przyczyna trwałego inwalidztwa i braku

samodzielności (USA)

- trzecia przyczyna śmierci po chorobach układu krążenia

i nowotworach (po 50 r.ż. co dziesiąty człowiek umiera z

powodu udaru, po 70 r.ż. co drugi)

co 3 min jedna śmierć z powodu udaru

- USA: 4, 4 mln chorych po udarze (Polska > 600000)

- co roku 700000 nowych przypadków udaru w świecie

(Polska prawdopodobnie 100000)

- główna przyczyna trwałego inwalidztwa i braku

samodzielności (Polska też)

- trzecia przyczyna śmierci po chorobach układu krążenia

i nowotworach (po 50 r.ż. co dziesiąty człowiek umiera z

powodu udaru, po 70 r.ż. co drugi)

co 3 min jedna śmierć z powodu udaru

- Polska: ponad 600000 chorych po udarze

- Polska: co roku 60000 nowych przypadków udaru

- udar mózgowy dotyczy osób o 10 - 15 lat starszych od

od zawałowców

- średni czas przeżycia po incydencie mózgowym - 7 lat

- kolejny udar w grupie chorych po TIA lub pierwszym

udarze u 14% z nich

- częstość powtórnych incydentów w ciągu 5 lat 20 - 40%

- umieralność z powodu udaru istotnie zmniejsza się

w krajach wysoko rozwiniętych

(1988-1998 - o 15%)

- w Polsce pozostaje wciąż na tym samym poziomie,

ale przynajmniej się nie zwiększa

CZYNNIKI RYZYKA UDARU MÓZGU

- wiek (> 65 l.), płeć (mężczyźni)

- nadciśnienie tętnicze (najważniejszy)

- nikotynizm

- bezobjawowe zwężenie tętnic szyjnych

- choroby serca, szczególnie z zaburzeniami

rytmu serca (migotanie przedsionków)

- zaburzenia lipidowe (hipercholesterolemia)

najważniejszy czynnik miażdżycy naczyń

wieńcowych

- cukrzyca

- otyłość

PIERWOTNA PREWENCJA UDARU

leczenie i modyfikowanie czynników ryzyka

udaru:

- nadciśnienia (mniejsze ryzyko udaru o

30 - 40%,)

- cukrzycy

- zaburzeń lipidowych

- bezobjawowego zwężenia tętnic szyjnych

(leczenie chirurgiczne)

- chorób serca w tym migotania przedsionków

modyfikacja stylu życia:

- zdrowa dieta

- odpowiednia aktywność fizyczna

- umiarkowane najwyżej spożywanie alkoholu

- zaprzestanie palenia tytoniu

- stosowanie kwasu acetylosalicylowego (ASA)

(aspiryna) - nie (w zawale serca tak)

NAJCZĘSTSZE PRZYCZYNY UDARU:

- zwężenie lub zamknięcie tętnicy mózgowej

- niedostateczność krwi w naczyniach

- zagęszczenie krwi i spowolnienie przepływu

- pęknięcie zmienionego naczynia mózgowego

- ostatnio: po urazie wielonarządowym

- zwężenie lub zamknięcie tętnicy mózgowej spowodowane miażdżycą (najczęściej) prowadzące do niedokrwienia i zawału mózgu

- niedostateczność krwi w naczyniach z powodu niedomogi serca

- zagęszczenie krwi i spowolnienie przepływu serce płucne, czerwienica

- pęknięcie zmienionego naczynia mózgowego to jest krwotok mózgowy

- po urazie wielonarządowym rzadkie, ale poważne,

przyczyna: rozwarstwienie tętnic

POSTĘPOWANIE W UDARZE

- w wielu przypadkach udar to stan zagrożenia życia

- konieczna bezwzględnie hospitalizacja celem diagnostyki i leczenia, najlepiej na oddziale poudarowym

4



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
BÓLE GŁOWY, NEUROLOGIA ( zxc )
WADY WRODZONE I NABYTE, NEUROLOGIA ( zxc )
BADANIA NEUROLOGICZNE, NEUROLOGIA ( zxc )
GUZY MÓZGU CZĘŚĆ OGÓLNA, NEUROLOGIA ( zxc )
OŚRODKOWY UKŁAD NERWOWY, NEUROLOGIA ( zxc )
ZESPOŁY BÓLOWE KRĘGOSŁUPA ZAGADNIENIA OGÓLNE, NEUROLOGIA ( zxc )
NEUROPATIE OBWODOWE, NEUROLOGIA ( zxc )
PRZEMIJAJĄCY ATAK ISCHEMICZNY, NEUROLOGIA ( zxc )
URAZY GŁOWY, NEUROLOGIA ( zxc )
CHOROBY UKŁADU POZAPIRAMIDOWEGO, NEUROLOGIA ( zxc )
SKALE NEUROLOGIA, NEUROLOGIA ( zxc )
ZESPOŁY OTĘPIENNE, NEUROLOGIA ( zxc )
ZESPOŁY CHROBOWE NERWÓW CZASZKOWYCH, NEUROLOGIA ( zxc )
ZESPOŁY NIEDOBOROWE I ZATRUCIA UKŁADU NERWOWEGO, NEUROLOGIA ( zxc )
Gielda 2001 r, NEUROLOGIA ( zxc )
Choroba alzheimera(1), NEUROLOGIA ( zxc )
UNACZYNIENIE MÓZGU, NEUROLOGIA ( zxc )
leki naurochirurgia (1), NEUROLOGIA ( zxc )

więcej podobnych podstron