pedagogika specjalna, CO TO JEST PEDAGOGIKA SPECJALNA, 1


  1. CO TO JEST PEDAGOGIKA SPECJALNA?

PEDAGOGIKA SPECJALNA - jest nauką szczegółową pedagogiki, a jej przedmiotem jest opieka, terapia, kształcenie i wychowanie osób z odchyleniami od normy, najczęściej jednak mniej sprawnych lub niepełnosprawnych, bez względu na rodzaj, stopień i złożoność objawów oraz przyczyn zaistniałych anomalii, zaburzeń, trudności lub ograniczeń.

Cel Nadrzędny Pedagogiki (wg Grzegorzewskiej) - rewalidacja społeczna dzieci upośledzonych, chorych, niedostosowanych społecznie lub w inny sposób odchylonych od normy.

Cel Pedagogiki (wg Lipkowskiego)

HUMANITARNY - jednostce upośledzonej i słabszej zapewnić należy szczególne prawa do pomocy w uzyskaniu pełni rozwoju.

INTELEKTUALNY - jednostkę upośledzoną trzeba wszechstronnie kształcić i umożliwić jej optymalny rozwój, aby jak najlepiej mogła spełniać swoje zadanie społeczne.

EKONOMICZNY - jednostkę upośledzoną należy jak najlepiej przygotować do przyszłych sytuacji w pracy zawodowej i w miarę możliwości uniezależnić ją od pomocy społecznej

Pedagogika Specjalna jest subdyscypliną pedagogiki ogólnej, zajmuje się nauczaniem, wychowaniem, i opieką nad dzieckiem niepełnosprawnym.

  1. CEL, PRZEDMIOT, ZASADY PEDAGOGIKI SPECJALNEJ.

Przedmiot pedagogiki specjalnej:

Cel pedagogiki specjalnej:

Osoby będące przedmiotem i podmiotem pedagogiki specjalnej:

Przedmiot pedagogiki specjalnej stanowi rehabilitacja ludzi niepełnosprawnych w każdym wieku, przede wszystkim dzieci i młodzieży odchylonych od normy psychofizycznej oraz resocjalizacja niedostosowanych społecznie.

Zasady pedagogiki specjalnej:

  1. DZIAŁY I DZIEDZINY PEDAGOGIKI SPECJALNEJ.

Działy pedagogiki specjalnej: Wg Marii Grzegorzewskiej:

Pedagogika zdolnych i uzdolnionych:

Pedagogika rewalidacyjna (rehabilitacyjna):

Pedagogika lecznicza, terapeutyczna:

Pedagogika resocjalizacyjna:

Pedagogika korekcyjna:

Z JAKIMI NAUKAMI WSPÓŁPRACUJE PEDAGOGIKA SPECJALNA?

Teoria wychowania

Teoria nauczania

Pedagogika porównawcza

Pedagogika społeczna

Pedagogika ogólna

Aspekt pedagogiczny:

  1. CO TO ZNACZY BYĆ OSOBĄ Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ ?

NIEPEŁNOSPRAWNY - to osoba, której stan fizyczny lub / i psychiczny trwale lub okresowo utrudnia, ogranicza albo uniemożliwia wypełnianie zadań życiowych ról społecznych zgodnie z normami prawnymi i społecznymi.

W większości odchyleń od normy można wyróżnić 3 wymiary:

DEFINICJA OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ

Jednostka, która w wyniku uszkodzenia organizmu nie jest w stanie wypełniać ról społecznych, przepisywanych jej ze względu na wiek i płeć oraz przynależność środowiskową, społeczną kulturalną i narodową. W ujęciu prawnym niepełnosprawny to osoba, która nie potrafi odróżnić dobra od zła.

Niepełnosprawność:

NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ INTELEKTUALNA - charakteryzuje się niższym, niż przeciętny funkcjonowaniem intelektualnym z jednocześnie współistniejącym ograniczeniem w zakresie dwóch lub więcej spośród następujących umiejętności przystosowawczych: porozumiewanie się, samoobsługa, uspołecznienie, tryb życia domowego, samodzielność, troska o zdrowie i bezpieczeństwo, umiejętność szkolna, organizacja czasu wolnego i pracy

  1. CO OZNACZA TERMIN INTEGRACJA? POZIOMY INTEGRACJI.

INTEGRACJA (wg A. Hulek) - wyraża się w takim wzajemnym stosunku pełno i niepełnosprawnych, w którym respektowane są te same prawa i w których stwarzane są dla obu grup identyczne warunki maksymalnego wszechstronnego rozwoju. Integracja pozwala, więc osobie niepełnosprawnej być sobą wśród innych. Integracja w takim znaczeniu może mieć zastosowanie do wszystkich sfer życia jednostki niepełnosprawnej - życia rodzinnego, kształcenia ogólnego i zawodowego, pracy, czasu wolnego, aktywności społecznej i politycznej.

INTEGRACJA (wg A. Krauze) - proces połączenia świata osób niepełnosprawnych ze światem osób sprawnych w jedną całość. Proces ten jest umiejscowiony na kontinuum pomiędzy wyobcowaniem i akceptacją, dokonuje się w wielu strukturach społecznych, jednocześnie przy obustronnych zależnościach.

INTEGRACYJNY SYSTEM KSZTAŁCENIA I WYCHOWANIA (wg A. Hulek) - polega na maksymalnym włączeniu dzieci i młodzieży z odchyleniami od normy do zwykłych szkół i innych placówek oświatowych, umożliwiając im - w miarę możliwości - wzrastanie w grupie zdrowych rówieśników. W przypadku zaś jednostek przebywających w zakładach opiekuńczych - troska o zapewnienie jak najczęstszych kontaktów z zewnętrznym środowiskiem społecznym.

Poziomy integracji wg Amadeusza Krauze:

I poziom - integracja instytucjonalna - polega na rezygnacji z placówek specjalnych na rzecz instytucji wspólnych, czyli integracyjnych.

II poziom - integracja interpersonalna - oznacza ona stopień gotowości do komunikowania się z osobami zakwalifikowanymi do grupy niepełnosprawnych, a jest to możliwe, jeśli wyjdzie się poza formalne formy kontaktu (bez udziału mediatora, specjalisty)

III poziom - integracja wewnątrzpsychiczna - pełna akceptacja integracji, wyrażana nie tylko zgodą i gotowością do świadomego lub biernego w niej uczestnictwa, ale także stopniem wewnętrznego przekonania o słuszności idei integracyjnych. Jej podłożem są dwa poprzednie poziomy, instytucjonalne połączenie i osobiste spotkanie są przepustką dla tego poziomu. Ważne jest tutaj poczucie indywidualnego kosztu integracyjnego (musi coś z siebie dać, zaakceptować wszystkie formy integracji, nie tylko formalną integrację, ale także swój osobisty, prywatny kontakt z osoba niepełnosprawna)

Typy integracji wg A. Hulka

Typy integracji wg O. Lipkowskiego

RODZAJE I ZASADY FUNKCJONOWANIA PLACÓWEK INTEGRACYJNYCH W POLSCE

Zasady organizowania placówek integracyjnych w Polsce są określone w Zarządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z 4 października 1993 r.

W 1994 r wyszła ustawa o ochronie zdrowia psychicznego, w tej ustawie: wszystkie osoby, nawet z głębokim upośledzeniem umysłowym są objęte obowiązkiem szkolnym. Dzieci i młodzież z różnym rodzajem niepełnosprawności uczęszczają do szkół integracyjnych, do przedszkola masowego i integracyjnego mogą uczęszczać dzieci z różnego rodzaju niepełnosprawnościami, do przedszkoli specjalnych tylko dzieci niepełnosprawnościami głębszym upośledzeniem.

Dzieci z głębszym upośledzeniem mogą przebywać w przedszkolu do 10 roku życia. Zgodnie z ustawą o systemie oświaty z 1991 r dzieci i młodzież niepełnosprawna może się uczyć w szkołach ogólnodostępnych oraz w szkołach kształcenia specjalnego. Celem stworzenia właściwych warunków kształcenia dzieci niepełnosprawnych tworzy się klasy i szkoły integracyjne.

Warunki tworzenia klasy integracyjnej: w klasie integracyjnej ilość uczniów 16 - 20, czworo niepełnosprawnych, nauczyciel wspomagający (pedagog specjalny), musi być zgoda organu prowadzącego, rodzice, dzieci, nauczyciele - żeby kształcenie było prawidłowe musi być dobrze zorganizowane.

Prekursorem kształcenia integracyjnego w Polsce był prof. Aleksander Hulek.

Zakładanie i prowadzenie publicznych szkół podstawowych specjalnych, gimnazjów specjalnych, szkół specjalnych ponadgimnazjalnych należy do zadań powiatu. Organ prowadzący szkołę odpowiada za jej działalność, w szczególności zapewnia: warunki działania szkoły, remonty, inwestycje, obsługę administracyjną, finansową, wyposażenie szkoły w pomoce dydaktyczne.

Liczba dzieci w oddziale szkoły specjalnej jest zróżnicowana w zależności od stopnia niepełnosprawności: z lekkim upośledzeniem umysłowym 10 - 16 uczniów, z umiarkowanym upośledzeniem umysłowym 8 - 10 uczniów, ze znacznym upośledzeniem umysłowym 6 - 8 uczniów, niewidomi i słabo widzący 8 - 10 uczniów, niesłyszący i słabosłyszący 6 - 8 uczniów, z zaburzeniami psychicznymi 8 - 8 uczniów, z niepełnoprawnością ruchową 8 - 12 uczniów, niedostosowani społecznie i z zaburzeniami zachowania 10 - 12 uczniów.

Wszystkie szkoły specjalne realizują podstawę programową dla szkół ogólnokształcących z wyjątkiem głębszych upośledzeń umysłowych.

JAK OCENIASZ REALIZACJĘ IDEI INTEGRACJI W POLSCE?

U podstaw idei integracji społecznej dzieci niepełnosprawnych leży przekonanie, że każde dziecko ma prawo do wychowania, uczenia się i do wzrastania w normalnym środowisku swych rówieśników. Tak, więc dziecko niepełnosprawne nie musi uczęszczać do szkoły specjalnej, jeżeli można mu stworzyć warunki do nauki w szkole powszechnej, gdzie przebywa wśród pełnosprawnych rówieśników. Istota integracji społecznej dzieci niepełnosprawnych zawiera się, więc w tworzeniu dla tych dzieci w ich środowisku (w rodzinie, w szkole, w grupie rówieśniczej, w środowisku lokalnym) takich warunków, by mogły one pomyślnie rozwijać się i uprawiać różne rodzaje działalności (np. sport, turystykę, zajęcia artystyczne) wspólnie z dziećmi pełnosprawnymi.

O pełnej pomyślności integracji społecznej dzieci niepełnosprawnych w szkole powszechnej decyduje wiele czynników. Do najważniejszych zaliczyć można:

Doświadczenia integracyjne w Polsce mają krótką historię - bowiem liczą zaledwie kilkanaście lat. Dotychczasowe doświadczenia w dziedzinie integracji przedszkolnej i szkolnej obaliły potoczne przekonanie, że miejscem edukacji dla dzieci niepełnosprawnych mogą być tylko szkoły specjalne, a zajmować się nimi powinni tylko profesjonaliści. Okazało się, że dobre przedszkola i szkoły stają się jeszcze lepsze, gdy przyjmują wszystkie dzieci niezależnie od ich możliwości fizycznych i intelektualnych. Nauczyciele stają się bardziej kompetentni, gdy włączają do grupy każde dziecko. W niej, pośród innych aktywnych uczniów, otrzymuje ono wsparcie - indywidualną pomoc konieczną dla jego rozwoju. Uczniowie o specjalnych potrzebach są wyzwaniem dla nauczycieli, dla ich zdolności i umiejętności wspierania więzi między uczniami oraz współpracy z ich rodzicami. Jest to również wyzwanie dla dyrektora szkoły czy przedszkola, jego umiejętności wprowadzania pozytywnych zmian, współpracy z nauczycielami i zespołem specjalistów, w miarę rozwijania ich działań. Konieczna jest indywidualizacja zadań i pracy, ponieważ trzeba brać pod uwagę możliwości rozwojowe wszystkich. Dzieci zdrowych, których jest większość, są prawidłowym wzorcem dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, którzy mają tym samym większą Ważne jest, aby wszyscy pamiętali o tym, że szkoła jest azylem, w którym powinno się znaleźć miejsce dla wszystkich uczniów, bez względy na ich stan fizyczny i umysłowy. Uczniowie niepełnosprawni winni być angażowani we wszelkie możliwe działania o charakterze dydaktycznym i poza dydaktycznym. Konieczne wydaje mi się, ponadto wprowadzenie tych uczniów do grona samorządu szkolnego, gdzie mogliby brać udział we współtworzeniu wizerunku szkoły motywację do pokonywania trudności.

  1. PORADY PRAKTYCZNE DLA NAUCZYCIELI KLAS INTEGRACYJNYCH.

Porady wychowawcze dla nauczycieli uczących w klasach integracyjnych:

  1. CO ZNACZY TERMIN NORMALIZACJA? JAKIE WARUNKI MUSZĄ BYĆ SPEŁNIONE ABY MOŻNA BYŁO MÓWIĆ O NORMALIZACJI ŻYCIA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH. SPECYFIKA ŻYCIA OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ.

NORMALIZACJA - są to wszelkiego typu instytucjonalne i pozainstytucjonalne działania zmierzające do stworzenia normalnych warunków życia osobom niepełnosprawnym, oraz udzielenia im takiej pomocy, by przez całe swoje życie mogli normalnie funkcjonować tak, jak jest to tylko możliwe.

Warunki, jakie powinny być spełnione, aby można było mówić o normalizacji życia osób niepełnosprawnych:

SPECYFIKA ŻYCIA OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ, W DPS (REFLEKSJE PO WIZYCIE W DPS - IE) A SAMODZIELNE ŻYCIE (FILM PT. „ELING”)

Domy pomocy społecznej dla dzieci upośledzonych umysłowo.

Domy pomocy społecznej są zorganizowane przez resort zdrowia. Znajdują w nich opiekę dzieci w wieku 3-18 lat upośledzone umysłowo w stopniu umiarkowanym, znacznym i głębokim.

Przy kwalifikowaniu kandydatów do domu dla dzieci upośledzonych umysłowo bierze się pod uwagę:

Wskazania:

Przeciwwskazania:

Program wychowawczo-opiekuńczy w tych domach obejmuje:

Film pt. „Elling”Tytułowy Elling to czterdziestolatek, który większą część życia spędził u boku nadopiekuńczej matki, a potem w ośrodku opiekuńczym, gdzie także nie musiał wykazywać samodzielności. Świat zewnętrzny wabi go, więc i przeraża jednocześnie. W ramach programu opieki społecznej zamieszkuje w opłacanym przez państwo mieszkaniu wraz z mocarnym, ale infantylnym Kjellem Bjarne, mężczyzną w zbliżonym wieku. Ten ostatni jest infantylny w sposób bardziej oczywisty: marzy o samochodach i kobietach z wielkimi piersiami, a swe pragnienia gotów jest realizować w sposób natychmiastowy. Początkowo obaj oczekują niejako przedłużenia swego status quo: posiadanie własnego kąta i opieka matki - państwa. Oni sami będą mogli poświęcić się niedozwolonym, ale bardzo bezpiecznym przyjemnościom, jak choćby namiętne korzystanie z sekstelefonu. W ten sposób nie trzeba przecież wchodzić w żadne głębsze relacje z innymi, można nadal egzystować w bezpiecznym kokonie. Ale obaj mają podejrzenie, a chyba nawet i pewność, że jest to tylko wegetacja. Z czasem zaczynają, więc przezwyciężać swój lęk. Elling wybiera się na wieczorek poetycki, (bo jest domorosłym poetą), co jest dla niego szokiem, ponieważ króluje tam brutalna undergroundowa maniera homoseksualna. Z kolei Bjarne poznaje pijaną i w dodatku ciężarną sąsiadkę. I stopniowo odnajduje w sobie pokłady delikatności i czułości. Chociaż nie obędzie się bez konfliktu z zazdrosnym o jego sukcesy, także zakochanym Ellingiem.

  1. OPISZ DROGĘ RODZICÓW DO AKCEPTACJI DZIECKA NIEPEŁNOSPRAWNEGO.

Droga rodziców do akceptacji dziecka niepełnosprawnego:

Stadium I:

Stadium II:

Stadium III:

  1. JAKIE CZYNNIKI WPŁYWAJĄ NA RODZAJ I SIŁĘ PRZEŻYĆ RODZICÓW TOWARZYSZĄCYCH POJAWIENIU SIĘ NIEPEŁNOSPRAWNEGO DZIECKA.

Czynniki wpływające na siłę przeżyć rodziców dziecka niepełnosprawnego:

  1. OPISZ PROBLEMY POSZCZEGÓLNYCH CZŁONKÓW RODZINY Z OSOBĄ NIEPEŁNOSPRAWNĄ.

Problemy rodzeństwa:

Obarczanie na siłę opieką nad dzieckiem niepełnosprawnym, obarczanie odpowiedzialnością rodzeństwa, pobłażliwość dla dziecka niepełnosprawnego a jednocześnie nadmierne wymagania od innych.

Dziecko niepełnosprawne zmienia oblicze rodziny, rodzice zmieniają swoje oczekiwania wobec dziecka. Dziecko to jest najczęściej osobą centralną - mniej sprawna, wymagającą opieki ze strony rodziców i rodzeństwa. Jeżeli jest to dziecko jedyne, rodzice w obawie, że mogą je utracić czują zagrożenie i strach. Podczas, gdy jest to kolejne dziecko w naturalny sposób uwaga i zainteresowanie skupia się na chorym dziecku. Skupienie uwagi i poświęcenie czasu choremu dziecku może u rodzeństwa wywołać uczucie zazdrości, gniewu a nawet agresji skierowanej ku niepełnosprawnemu bratu czy siostrze oraz poczucie odrzucenia przez rodziców. Te negatywne emocje, szczególnie, gdy trwają przez dłuższy czas mogą prowadzić do reakcji nerwicowych, zaburzeń psychosomatycznych, pojawiają się trudności w szkole oraz lęk.

Problemy dziadków:

Problemy małżeńskie:

  1. CZEGO POTRZEBA RODZINIE Z OSOBĄ NIEPEŁNOSPRAWNĄ? JAK NALEŻY WSPÓŁPRACOWAĆ Z RODZINĄ.

  1. PROBLEMY RODZICÓW OCZEKUJĄCYCH DZIECKA ZAGROŻONEGO NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ I POMOC PEDAGOGA SPECJALNEGO.

  1. Rodzice, którzy po uzyskaniu informacji, że ich dziecko urodzi się niepełnosprawne zastanawiają się nad dokonaniem aborcji - pomimo wsparcia ze strony lekarza, psychologa czy duchownego

  2. Rodzice po uzyskaniu informacji, ze ich dziecko urodzi się niepełnosprawne podejmują decyzję, że dziecko się urodzi:

    1. Rodzice, którzy zostali poinformowani o tym, że dziecko po porodzie umrze: pomoc terapeutyczna (godzenie się ze śmiercią dziecka), rozmowa na temat tego, w którym momencie należy podjąć decyzję, żeby nie trzymać dziecka przy życiu na siłę

    2. Rodzice, którzy dowiadują się, że ich dziecko ma wadę genetyczną: pomoc specjalistów (informacje o opiece, rehabilitacji itp.)

    3. Rodzice, którzy dowiadują się, że w przypadku ich dziecka można interweniować jeszcze w łonie matki

Wsparcie dla rodziny i rodziców:

  1. NA CZYM POLEGA I CZEMU SŁUŻY KOMUNIKACJA WSPOMAGAJĄCA (CARAKTERYSTYKA METOD).

KOMUNIKACJA ALTERNATYWNA - zamiast komunikacji werbalnej - dla osób, które nie mówią

KOMUNIKACJA WSPOMAGAJACA - komunikacja uzupełniająca, wspomaga mowę lub ją zastępuje - dla osób, które mówią niewyraźnie lub pojedyncze wyrazy

KOMUNIKACJA WSPOMAGAJĄCA NORMALNA - gesty, ruchy ciała, mimika, itp.

KOMUNIKACJA WSPOMAGAJĄCA SPECJALISTYCZNA - z wykorzystaniem pomocy specjalistycznej, np. rysunek, komputer, kartka + ołówek, język migowy, komunikator dźwiękowy, itp.

METODY KOMUNIKACJI WSPOMAGAJĄCEJ:

  1. ZESPÓŁ DOWNA (PRZYCZYNY, CZĘSTOŚĆ WYSTĘPOWANIA, CECHY CHARAKTERYSTYCZNE)

ZESPÓŁ DOWNA:

Pierwsza osoba, która opisała cechy charakterystyczne dzieci z Zespołem Downa był John Down, w 1866 r

Zespołem Downa nazywa się zestaw charakterystycznych cech spowodowanych obecnością chromosomu 21 - Trisomia.

Typy Zespołu Downa:

Wersja A - dodatkowy chromosom jest obecny w komórce jajowej u kobiety, albo jest obecny w plemniku u mężczyzny

Wersja B - każda komórka ciała posiada 47 chromosomów

Zespół Downa występuje 1 na 700 osób. Występuje u ludzi wszystkich ras. Jest to zdarzenie losowe.

2% przypadków jest dziedziczna. Rodzice mogą być nosicielami translokacji - występuje prawdopodobieństwo wystąpienia Zespołu Downa.

20 lat matki - 1 / 2000 urodzeń

35 lat matki - 1 / 800 urodzeń

45 lat matki - 1 / 45 urodzeń

Badania prenatalne wykrywają Zespół Downa. W około 16 tygodniu ciąży można wykonać badanie prenatalne.

Fizyczne cechy wskazujące na Zespół Downa:

Sprawność intelektualna u osób z Zespołem Downa może być słaba, znaczna, bardzo rzadko głęboka. Osoby te potrafią tak się rozwijać, by podjąć lekka pracę, np. sprzątanie, mycie naczyń, itp.

  1. PROBLEMY ŻYCIA SEKSUALNEGO OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ RUCHOWĄ A MOŻLIWOŚĆ ICH ROZWIĄZYWANIA W KRAJACH ZACHODNICH.

Holandia:

Anglia:

Francja:

  1. OSOBA Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ W OKRESIE DOJRZEWANIA. (CHARAKTERYSTYKA DOJRZEWANIA, POTRZEBY SEKSUALNEJ, AKTYWNOŚCI SEKSUALNEJ, RELACJI UCZUCIOWYCH)

U dziewcząt:

U chłopców:

Niezbędne jest przygotowanie nastolatków do zmian zachodzących w organizmie w okresie adolescencji, aby uniknąć negatywnych reakcji (rozpacz, lęk, depresja)

U dziewcząt odnotowano:

U chłopców odnotowano:

Potrzeba seksualna - to właściwość organizmu polegająca na okresowym powtarzaniu napięcia psychofizycznego, możliwego do zrealizowania poprzez czynności dające satysfakcję seksualną. Jest ona zintegrowana z innymi potrzebami, przede wszystkim z potrzeba kontaktu emocjonalnego.

Formy zachowań autoerotycznych zależą miedzy innymi od stopnia niepełnosprawności intelektualnej:

Uwarunkowania masturbacji u osób z niepełnosprawnością intelektualną:

Jeżeli ustalimy, że źródło masturbacji nie tkwi w przyczynach pozaseksualnych, lecz jest naturalną konsekwencją intensyfikacji potrzeby seksualnej w okresie dojrzewania powinniśmy pamiętać o:

Przyczyny braku możliwości podjęcia zachowań seksualnych z udziałem partnera przez osoby z głębszą niepełnosprawnością intelektualną:

  1. PROBLEMY ZWIĄZANE Z WYKORZYSTYWANIEM SEKSUALNYM OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ.

  1. CZY I W JAKI SPOSÓB WINNIŚMY RESPEKTOWAĆ PRAWO CZŁOWIEKA NIEPEŁNOSPRAWNEGO INTELEKTUALNIE DO DOROSŁOŚCI? JAKIE BŁĘDY POPEŁNIAMY?

Postawy Polaków wobec ludzi niepełnosprawnych:

Wiedza Polaków o osobach niepełnosprawnych jest bardzo powierzchowna. Polacy nie potrafią pomóc osobie niepełnosprawnej, nie potrafią przebywać w jej towarzystwie. Często myślą, że osoba niepełnosprawna może być niebezpieczna, (gdy ktoś jest niepełnosprawny intelektualnie), boją się, współczują, a w rezultacie unikają jej towarzystwa.

Największy brak akceptacji widoczny jest w chorobach przewlekłych, np., gdy osoba jest niepełnosprawna intelektualnie.

Polacy często prezentują negatywne postawy wobec osoby niepełnosprawnej:

  1. OSOBA NIEPEŁNOSPRAWNA W MEDIACH.

  1. ETAPY PRZEZ JAKIE PRZECHODZI OSOBA UMIERAJĄCA. NASZE POSTAWY NA POSZCZEGÓLNYCH ETAPACH.

Etap I - zaprzeczanie i izolacja

Etap II - gniew

Etap III - targowanie się

Etap IV - depresja

Depresja reaktywna - dotyczy strat minionych, trudnej sytuacji rodzinnej, zmiany wyglądu, itp. Pacjent boi się, że gdy pójdzie do szpitala, to żona sama sobie nie poradzi z utrzymaniem domu; np. kobieta po amputacji piersi martwi się, że nie będzie atrakcyjna. W tego typu depresji pojawia się lęk o „teraz”, w tej fazie można pomóc choremu.

Depresja przygotowawcza - dotyczy strat przyszłych, jest narzędziem przygotowującym do nieuniknionej straty wszystkiego, co się kocha, straty tego, co mogłoby nadejść, lecz nie nadejdzie. Pacjent martwi się nie sprawami obecnymi, tylko przyszłymi. Pacjent martwi się, że np. małżonek za jakiś czas kogoś pozna, a chorego zostawi samego sobie. W tym etapie trzeba przygotować na to, co go czeka, on musi się z tą sytuacją pogodzić. Nie pocieszamy go, bo w tego typu depresji to nie będzie skutkowało. Bardziej pomoże wypłakanie się z chorym, bycie z nim, niż pocieszanie. Ten rodzaj depresji przebiega w milczeniu.

Etap V - pogodzenie się

Gdy człowiek dowiaduje się, że niedługo umrze, to zaprzeczenie jest czymś, dzięki czemu on może funkcjonować. Duże znaczenie ma fakt, w jaki sposób taka informacja została przekazana. Nie można wprost przekazać pacjentowi takiej informacji, najpierw musimy go poznać, dużo z nim rozmawiać, być pewnym, czy pacjent chce usłyszeć, że niedługo umrze, czy nie chce. Po zakończeniu pierwszego etapu zaczyna się drugi, - czyli gniew. Pojawia się wściekłość, rozżalenie, pytanie, „dlaczego ja”. Osoba wie, że umrze, wie, że nie zaszła żadna pomyłka. W fazie gniewu pojawiają się problemy z pacjentem. Ofiarami gniewu padają często osoby zupełnie bezbronne. Pacjent jest wtedy opryskliwy, nieczuły, rodzina jest czymś obojętnym. Pacjenta nikt ani nic nie obchodzi. Ma pretensje do całego świata. Następnie nadchodzi etap trzeci - targowanie się. Polega on na tym, że np., jeśli w etapie gniewu chory obwiniał za wszystko Boga, to teraz chce z nim zawrzeć pakt, np., „Jeśli nie umrę, to zacznę chodzić do kościoła”. Chorzy chcą tutaj przedłużenia życia. Chcą jakby odroczyć ten moment. Faza targowania trwa zazwyczaj bardzo krótko. Po niej - najczęściej, gdy zdrowie chorego zaczyna się pogarszać, zaczyna się faza depresji.

Później przychodzi etap piąty - jeśli przeszedł wcześniejsze etapy. Chory duchowo przygotowuje się do odejścia. Jest wtedy zazwyczaj bardziej słaby, wycieńczony, senny, ale to nie jest ucieczka od problemu. On zbiera siły przed śmiercią. Ból już minął. Gdy umierający pogodzi się z faktem nadchodzącej śmierci, nie lubi rozmów, pocieszania, nie potrzebuje słów - najbliżsi maja przy nim po prostu być - nie muszą nic mówić.

We wszystkich tych etapach chorego nie opuszcza nadzieja. E. Kubler - Ross zauważyła, że jeśli człowiek nagle traci nadzieję, to zazwyczaj umiera w ciągu 24 godzin.

  1. KONTEKSTY ŚWIADOMOŚCI ŚMIERCI.

Zamknięty kontekst świadomości:

Pacjent nie zdaje sobie sprawy z tego, że umiera, ani z tego, że jego partner interakcyjny coś o tym wie.

Aby zachować pacjenta w nieświadomości, osoby sprawujące opiekę nie mogą swym zachowaniem zademonstrować czegoś, co wzbudziłoby podejrzenia pacjenta.

Wszystkie wypowiedzi są kontrolowane, wyniki badań i karty chorób pilnie strzeżone. Rodzina współpracuje z lekarzami w tworzeniu „zmowy milczenia”.

Tworzy się fikcyjną przyszłą biografię pacjenta, w którą ma on uwierzyć, tak jak rzekomo wierzy rodzina i lekarze. Gdy pacjent zaczyna coś podejrzewać, wszyscy starają się rozwiać jego wątpliwości. Kontekst może zostać przerwany przez nieostrożność partnerów interakcji.

Kontekst podejrzewania:

Pojawia się, gdy pacjent zaczyna domyślać się, że otoczenie ukrywa przed nim prawdę o jego stanie zdrowia, że odgrywa nierzeczywiste role. Pacjent chcąc zweryfikować swoją hipotezę, staje się czujny i przewrażliwiony. W zachowaniach otoczenia stara się wychwycić symptomy potwierdzające przypuszczenia. Personel i rodzina starają się podtrzymywać kontekst zamknięty.

Jeśli pacjent uwierzy, że podejrzenia były bezpodstawne, powróci do zamkniętego kontekstu świadomości, a jeśli jego przypuszczenia się potwierdzą, przejdzie do kontekstu wzajemnego udawania lub kontekstu otwartego.

Kontekst wzajemnego udawania:

Jest najczęściej występującym modelem we współczesnych szpitalach. Umierający pacjenci są zazwyczaj świadomi swojego stanu, nawet, jeśli otoczenie temu zaprzecza. Nie mówią, więc o śmierci, nie pytają o diagnozę. Wiedzą, że umierają, unikają sytuacji, w których mogłoby nastąpić otwarcie kontekstu świadomości. Przeważa perspektywa „tu i teraz”.

W udawaniu bierze udział rodzina, bo prawda jest trudna do zniesienia. A pacjent udaje, by oszczędzić cierpienia bliskim. Obie strony przezywają nadchodzącą śmierć w izolacji i osamotnieniu.

Otwarty kontekst świadomości:

Chory, rodzina, lekarze wiedzą, że pacjent umiera. Wszyscy są tego świadomi. Pacjent przejmuje rolę umierającego a otoczenie stara się podjąć z nim dialog. Celem otoczenia jest wytworzenie takiej sytuacji, w której chory osiągnie spokój i zaakceptuje swój stan.

Kontekst ten pozwala na budowanie szczerych relacji z odchodzącym.

  1. DLACZEGO JEDNI LEKARZE MÓWIĄ A INNI NIE O DIAGNOZIE NIEULECZALNEJ CHOROBY?

Co sprawia, że lekarze nie mówią pacjentowi prawdy o poważnym zagrożeniu życia?

Co sprawia, że lekarze mówią pacjentowi prawdę o chorobie?

  1. OPISZ PRAWIDŁOWY MODEL INFORMOWANIA PACJENTA O NIEULECZALNEJ CHOROBIE.

Model informowania pacjenta o chorobie i niepomyślnej diagnozie:

Ustalenie:

  1. Czy chory jest zdolny do zrozumienia informacji?

  2. Czy rodzina się zgadza, by została przeprowadzona rozmowa z pacjentem

Wskazówki:

Kończąc rozmowę powinniśmy dać pacjentowi nadzieje

  1. CO DAJE CZŁOWIEKOWI WIEDZA NA TEMAT DIAGNOZY NIEULECZALNEJ CHOROBY?

Pacjent, który nie wie:

Pacjent, który wie:

  1. CO TO JEST OPIEKA PALIATYWNA? ZASADY STOSOWANE.

Opieka Paliatywna - (wg WHO) jest aktywną, wszechstronną i całościową opieką nad pacjentami chorującymi na nieuleczalne, postępujące choroby w końcowym okresie życia. Otacza jak płaszczem (gr. Paliumm = płaszcz) nieuleczalnie chorych oraz ich udręczoną rodzinę. Celem jej jest poprawienie jakości życia chorych i ich rodzin. Obejmuje ona zwalczanie bólu trudnego do opanowania i innych objawów somatycznych, łagodzenie cierpień psychicznych, duchowych i socjalnych oraz wspomaga rodziny chorych tak w czasie trwania choroby, jak i w okresie osierocenia.

Opieka paliatywna jest specjalistycznym świadczeniem medycznym.

Warunki objęcia chorego opieką paliatywną:

Zadania opieki paliatywnej:

Opieka hospicyjna - jest wszechstronną opieką nad ludźmi ciężko chorymi w ostatnim, to jest terminalnym, okresie ich życia i obejmuje również rodziny tych chorych.

Opieka hospicyjna stara się:

Stan terminalny - Jest to ostatni okres życia chorego (terminus - granica, kres), w którym badania diagnostyczne i leczenie przyczynowe często tracą na znaczeniu, z wyjątkiem sytuacji, w których nagłe pogorszenie stanu chorego może być wywołane przyczyną, której skorygowanie przyniesie istotne korzyści kliniczne.

Zasady, które przestrzega personel hospicjum:

  1. DZIECKA A ZAGADNIENIE ŚMIERCI.

Rozumienie śmierci przez:

Jak nie rozmawiać z dziećmi o śmierci?

Jak rozmawiać z dzieckiem o śmierci?

Dla dziecka ogromną tragedia jest śmierć ukochanego zwierzaka.

Etapy żalu:

Etap I - szok i odrętwienie - trudno zaakceptować fakt śmierci zwierzątka, dobrze jest wyjaśnić przyczyny śmierci

Etap II - przykre uczucia - dzieci są nieszczęśliwe, są wybuchy złości na osobę, której nie udało się uratować zwierzątka, należy okazać szacunek dla straty, zaakceptuj sposób wyrażania uczuć dziecka, nie lekceważ ich, nie kupuj innego zwierzątka

Etap III - akceptacja i nowy początek - dziecko jest gotowe zreorganizować swoje życie, dziecko akceptuje fakt nieodwracalności śmierci, bywa, że jest gotowe na zakup nowego zwierzątka.

Śmierć ukochanej osoby:

  1. Gdy bliska osoba umiera:

  1. Gdy bliska osoba umrze:

Film pt. „Oskar i Pani Róża”

Śmiertelnie chory Oskar, za namową Cioci Róży, w ciągu swoich ostatnich dwunastu dni życia pisze listy do Pana Boga. Tak naprawdę to niewiele o Nim wie. Nawet nie zna Jego adresu. To Pani Róża przekonuje chłopca o istnieniu "Szanownego Pana Boga". Oskar szybko odnajduje w Nim wiernego słuchacza, bo powierza Mu czasem myśli, którymi dzielimy się tylko z dobrymi znajomymi. Zdradza Panu Bogu swoje spostrzeżenia, co do dziwności świata dorosłych. To właśnie oni, choć wydawałoby się dojrzali już ludzie, "zapominają, że życie jest kruche, delikatne, że nie trwa wiecznie. Zachowują się wszyscy, jakby byli nieśmiertelni." Oni po prostu boją się umierania. A przecież to dziwaczne, bo śmierć nie jest ani karą, ani chorobą. Oskar wie o tym i właśnie dzięki tej wiedzy potrafi być przyjacielem i człowiekiem odpowiedzialnym.

  1. DOGOTERAPIA.

  1. AMPUTACJE KOŃCZYN (PRZYCZYNY, PRZYGOTOWANIE PACJENTA, PROBLEMY PSYCHOLOGICZNE)

Amputacja - zabieg operacyjny polegający na częściowym lub całkowitym odcięciu wystającego lub obwodowo położonego narządu. Terminem „amputacja” określa się głównie odcięcie kończyny, piersi. Brakująca część kończyny zastępuje się protezą.

Przyczyny amputacji:

U ludzi młodych (do 16 roku życia) amputacje dotyczą częściej kończyn górnych i są powiązane z urazami, natomiast u osób starszych dotyczą kończyn dolnych i maja etiologie chorobową.

Zjawiskiem, które czasem towarzyszy amputacji jest tzw czucie fantomowe, czyli odczuwanie kończyny, której się nie ma. Istnieją dwie koncepcje wyjaśniające to zjawisko:

  1. CO TO JEST NIEPEŁNOSPRAWNOŚC INTELEKTUALNA? PRZYCZYNY, KLASYFIKACJA.

NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ INTELEKTUALNA - charakteryzuje się niższym, niż przeciętny funkcjonowaniem intelektualnym z jednocześnie współistniejącym ograniczeniem w zakresie dwóch lub więcej spośród następujących umiejętności przystosowawczych: porozumiewanie się, samoobsługa, uspołecznienie, tryb życia domowego, samodzielność, troska o zdrowie i bezpieczeństwo, umiejętność szkolna, organizacja czasu wolnego i pracy

Co wywołuje niepełnosprawność intelektualną (czynniki etiologiczne, przyczyny):

Międzynarodowa klasyfikacja chorób wskazuje na następujące przyczyny niedorozwoju umysłowego:

Wg Spionek: dokonuje podziału czynników uszkadzających, na następujące grupy wpływów z uwagi na czas ich powstania:

M. Grzegorzewska wyróżnia dwa terminy dotyczące upośledzonych umysłowo:

  1. CHARAKTERYSTYKA PROCESÓW ORIENTACYJNO - POZNAWCZYCH, EMOCJONALNO - MOTYWACYJNYCH I FUNKCJONOWANIA SPOŁĘCZNEGO OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ W RÓŻNYM STOPNIU.

  1. CO TO JEST I NA CZYM POLEGA DYSPRAKSJA, HIPERAKTYWNOŚĆ, STEREOTYPIE RUCHOWE.

HIPERAKTYWNOŚĆ:

DYSPRAKSJA - niemożność wykonywania ruchów celowych ze względu na nieumiejętność planowania zachowań motorycznych. Dzieci z dyspraksją maja kłopoty z wykonywaniem precyzyjnych ruchów. Ich ruchy często sprawiają wrażenie zupełnie niepotrzebnych.

STEREOTYPIE RUCHOWE - Stereotypie są prostymi lub złożonymi ruchami, które pacjent powtarza nieustannie, zawsze w taki sam sposób. Stereotypie pojawiają się okresowo, niekiedy w formie powtarzania jakiegoś fragmentu prawidłowych zachowań ruchowych. Napadowo mogą występować u dzieci opóźnionych umysłowo lub autystycznych oraz u chorych na schizofrenię. Również u zdrowych dzieci obserwuje się czasem stereotypie ruchowe, np. uderzanie głową o ścianę, rytmiczne kiwanie się lub machanie rękoma.

  1. PLACÓWKI PRZEZNACZONE DLA OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ.

Szkoły:

Osoby z lekką niepełnosprawnością:

Osoby z umiarkowana niepełnosprawnością:

Osoby ze znaczna niepełnosprawnością:

Osoby z głęboka niepełnosprawnością:

Praca z osobami z głębsza niepełnosprawnością intelektualną w „szkole życia” powinna opierać się na następujących założeniach:

  1. CELE I ZASADY NAUCZANIA OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ.

Cele edukacyjne osób z głębszą niepełnosprawnością intelektualną:

Cel główny - rozwijanie autonomii ucznia niepełnosprawnego, jego personalizacja, socjalizacja oraz wyposażenie go w takie umiejętności i wiadomości, aby:

Cele szczegółowe:

Cele i zasady nauczania osób z niepełnosprawnością intelektualną:

Zasady wychowania dzieci niepełnosprawnych:

Cele nauczania i wychowania jednostek niepełnosprawnych:

  1. RÓŻNE METODY PRACY Z OSOBAMI Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ.

METODA RUCHU ROZWIJAJĄCEGO autorstwa, Sherborne nawiązuje do wczesnodziecięcego doświadczenia człowieka, wykorzystując dotyk, oraz wzajemne reakcje fizyczne, emocjonalne i społeczne, do rozszerzania świadomości samego siebie i pogłębiana kontaktu z innymi ludźmi.

Metoda nawiązuje do pierwotnego sposobu porozumiewania się, jakim jest „język ciała”.

W metodzie „Ruchu rozwijającego” wyróżnia się kilka kategorii ruchu, z których w pracy z dziećmi głęboko upośledzonymi umysłowo największe zastosowanie mają ćwiczenia oparte na:

Największe zastosowanie w grupie dzieci z głębokim upośledzeniem umysłowym mają wspomniane ćwiczenia ruchu „Z”, polegające na tym, że jeden partner jest bierny, a drugi aktywny. Te ćwiczenia prowadzą przede wszystkim do odbudowania relacji opartych na zaufaniu.

Dziecko powierza swoje ciało dorosłemu. Ćwiczenia te często odbywają się w oderwaniu od podłoża, np. kołyska - dziecko leży w kocu a dorośli kołyszą je jak hamak.

Stosując tę metodę rozwijamy u dzieci: poczucie bezpieczeństwa, zaufanie do innych, świadomość własnego ciała, umiejętność nawiązywania kontaktów.

METODA OŚRODKÓW PRACY:

Przy stosowaniu metody pracy w toku zajęć należy uwzględnić etapy:

Droga obserwacji i kojarzenia:

Droga ekspresji:

W metodzie najważniejsze jest:

Realizacja programów ośrodków pracy - zasady:

Praca metodą ośrodków stwarza wspaniałe warunki dla konkretnego poznania przedmiotów i zjawisk za pomocą wszystkich zmysłów, do stosowania wielu ćwiczeń:

METODA CASTILLO MORALESA:

Eliminowanie ślinienia się u dzieci, stosowane przed posiłkami. Polega na ucisku punktów neuromotorycznych na twarzy dziecka.

METODA PIELĘGNACJI WYCHOWAWCZEJ:

Polega na tym, że w normalny tok życia rodzinnego i opieki wplata się elementy kształcące i usprawniające. W tym celu wykorzystuje się sytuacje pielęgnacyjne do wspomagania rozwoju dziecka, np. sytuacje karmienia, mycia i przewijania, sytuacje ubierania dziecka (np. nazywania części garderoby, rozpoznawania odzieży, dostosowywania ubioru do warunków pogodowych, itd.)

METODA MARII MONTESSORI:

Jako metoda wczesnej integracji społecznej dziecka o zaburzonym rozwoju w rodzinie, w przedszkolu i szkole, która uwzględnia neurofizjologiczne podstawy aktywnego uczenia się i specjalny udział w tym procesie narządów zmysłów. Pracując samodzielnie metodą prób i błędów używając materiału dydaktycznego opracowanego przez M. Montessori, dziecko uczy się czynności życia codziennego, rozwija zmysły i uspołecznia się. Metoda ta rozpowszechniona została przede wszystkim jako metoda usprawniania dzieci zdrowych a nie dzieci upośledzonych umysłowo.

METODA DOBREGO STARTU:

To metoda wzrokowo - słuchowo - motoryczna, w której odgrywają rolę 3 elementy:

Założenia tej metody to usprawnianie czynności analizatorów:

Ponadto metoda ta kształtuje lateralizacji oraz orientacje w schemacie ciała i przestrzeni. Metoda ta kształci zdolność rozumienia i operowania symbolami, co ma duże znaczenie dla dzieci rozpoczynających naukę szkolną. Zastosowanie tej metody jest dwojakie:

W profilaktyce może znaleźć zastosowanie dla dzieci od 6 roku życia w ramach przygotowania ich do podjęcia nauki szkolnej, dla uczniów pierwszej klasy jako ćwiczenia poprzedzające naukę czytania i pisania.

Metoda Dobrego Startu stymuluje funkcje percepcyjno - motoryczne, psychoruchowe dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim i ma wpływ na przyśpieszenie rehabilitacji tych dzieci.

STYMULACJA POLISENSORYCZNA - ZAJĘCIA „PORANNEGO KRĘGU”

Celem tych zajęć jest dostarczenie dziecku bodźców obejmujących całą osobę ze wszystkimi jej możliwościami percepcyjnymi. „Poranny Krąg” oddziałuje nie tylko na umysł, ale przede wszystkim na emocje i uczucia. Zajęcia te stanowią rodzaj komunikacji pozawerbalnej. To właśnie język znaków i symboli jest językiem „Porannego Kręgu”, za pomocą, którego można dotrzeć do dzieci z głębszą niepełnosprawnością intelektualną. Podstawą tworzenia zajęć jest świat przyrody. Świat ten jest źródłem podstawowych symboli: żywiołów, barw, zapachów smaków, wrażeń dotykowych i termicznych.

„Poranny Krąg” podzielony jest na 4 pory roku, do każdej pory roku przypisane są w/w symbole:

WIOSNA

LATO

JESIEŃ

ZIMA

KOLOR

Zielony

Czerwony

Żółty

Biały

ZAPACH

Olejek cytrynowy

Różany

Lawenda

Mięta

INSTRUMENT

Bęben

Gong i grzechotka z piaskiem

Dzwonki rurowe

Dzwoneczek, trójkąt

SMAK

Cytryna

Konfitura wiśniowa

Miód i krem orzechowy

Miętowe pastylki w czekoladzie

ŻYWIOŁ

Glina, czarna ziemia

Ogień

Liście, kasztany

Lód, ciepła i zimna woda

GŁOSKA

O

I

E

A

Pomoce dydaktyczne: (oliwka, kolorowe chusty - zgodne z porą roku, lampka zapachowa, muzyka relaksacyjna)

Celem nadrzędnym „Porannego Kręgu” jest komunikacja.

  1. NA CZYM POLEGA I CZEMU SŁUŻY METODA KNILLA?

METODA KNILLA

Podobnie jak metoda ruchu rozwijającego Weroniki Sherborne, również metoda opracowana przez CH. Knilla może być kluczem do każdego dziecka, bez względu na jego możliwości i stan psychofizyczny. Jej zastosowanie możliwe jest zarówno w trakcie terapii indywidualnej, jak i przy nawiązywaniu kontaktu z dzieckiem, rozbudzaniu sprawności pozytywnej oraz kształtowaniu orientacji w schemacie ciała i rozwijaniu poczucia tożsamości.

Dodatkowym plusem tej metody jest uzyskany przez wprowadzenie określonej muzyki, efekt orientacji w czasie oraz przewidywania kolejnych czynności. Jej istota polega na prowadzeniu wyraźnie ustrukturalizowanych sesji.

Programy aktywności noszą tytuły: "Świadomość ciała"; "Kontakt i Komunikacja" . Programy te obecnie są realizowane w około 7 krajach. Są to programy aktywności przeznaczone do indywidualnej pracy z dzieckiem, wzbogacone kasetami ze specjalnie skomponowaną muzyką, która towarzyszy wszystkim czynnością.

Podstawowym założeniem programu Ch. Knilla, jest oparcie działań stymulujących rozwój dziecka, na zmyśle dotyku. Doświadczenie kontaktu fizycznego, jest podstawą rozwoju związków z innymi ludźmi i komunikacji między nimi. Program zawiera wskazówki służące jak najlepszemu zaplanowaniu i przygotowaniu sesji kontaktu ( poprzez określenie potrzeb partnera, podział odpowiedzialności za sesje kontaktu, dostosowanie tych spotkań do codziennych rytuałów planu dnia, przygotowanie niezbędnego wyposażenia do prowadzenia zajęć).

Metoda Knilla to próba wykorzystania osiągnięć psychologii rozwojowej do pracy z tymi wszystkimi, którzy niezależnie od wieku i przyczyny zaburzeń nie nawiązują kontaktu z najbliższym otoczeniem. Tkwią w milczącym świecie stereotypów, są dalecy, ale nadal wrażliwi na nasze komunikaty, podatni na zranienie i odrzucenie. Bronią swoich granic, ale czekają na pomoc.

Należy dostarczać dziecku jak najwięcej informacji na temat swojego ciała i jego powiązania z otoczeniem. Pomogą w tym programy Christophera Knilla, których celem jest pomoc w uzyskaniu wiedzy dotyczącej:

PROGRAMY KNILLÓW MOGĄ BYĆ STOSOWANE JAKO

METODA:

Aktywności zawarte w każdym programie następują kolejno po sobie. Mogą być wykorzystane do pracy z dziećmi fizycznie upośledzonymi, niesłyszącymi i/lub niewidomymi, oraz z dziećmi, z którymi trudno jest nawiązać kontakt (z cechami autystycznymi lub psychotycznymi)

Program wprowadzający - 8 minut.

Program I - 15 minut.

Program 2 - 15 minut.

Do wykonywania aktywności opisanych w 1 i 2 programie używane są różne części ciała w różny sposób.

Program 3 - 20 minut.

Przeprowadzenie tego programu wymaga znacznie więcej świadomości społecznej dziecka ruchliwości i koordynacji.

Program 4 - 20 minut.

Program ten pomyślany jest jako aktywność grupowa. Wymaga odpowiedniego poziomu świadomości ciała, większej samokontroli, wyższego poziomu rozumienia pojęciowego, koncentracji.

Program SPH - 25 minut.

Każdemu etapowi przyporządkowana jest inna, bardzo wyraźna, radosna linia melodyczna. Rytuał sesji rozpoczyna się już w momencie przygotowań - przyniesienia przyborów i znalezienia odpowiedniego miejsca. Podstawową część inauguruje włączenie magnetofonu i rytualne wykonywanie określonych w danym programie czynności. Pozycja dziecka i forma jego fizycznego kontaktu z terapeutą jest uzależniona od jego woli i możliwości psychofizycznych.

Po jakimś czasie dzieci zaczynają bardzo wyraźnie łączyć bodźce słuchowe - melodię - ze schematem i rodzajem wykonywanej czynności. Dzięki temu osiąga się nie tylko nawiązanie kontaktu i rozwijanie aktywności, ale również orientację w czasie, umiejętność przewidywania oraz bardzo wyraźny rozwój koordynacji słuchowo - ruchowej; rytmizowanie ruchów w zależności od muzyki.

  1. CO TO JEST AUTYZM? (PRZYCZYNY, CHARAKTERYSTYKA)

AUTYZM - zaburzenia kanałów sensorycznych. Uszkodzenia mózgu pojawiają się w dysfunkcjach percepcji, tzn. są przyczyną zaburzeń w funkcjonowaniu jednego (lub więcej) kanałów sensorycznych prowadzących narządów zmysłu (wzroku, słuchu, smaku, węchu i czucia) do mózgu.

Ze względu na uszkodzenia mózgu, praca tych kanałów może zostać zakłócona na 1 z 3 sposobów:

Główne kryteria diagnozowania autyzmu:

Wg Wing 1995 r

Wg DSM - IV i ICD - 10

CHARAKTERYSTYCZNE ZACHOWANIA AUTYSTYCZNE:

  1. CO TO SĄ, U KOGO WYSTĘPUJĄ I JAKIE SĄ RODZAJE „WYSEPKOWATYCH UMIEJĘTNOŚCI”?

Jednym z najciekawszych zjawisk występujących u niektórych osób autystycznych są tak zwane wysepkowe zdolności. Dotyczy to około 5-15% populacji. Zdolności te towarzyszą ogólnie upośledzonemu rozwojowi i ograniczają się do bardzo wąskich obszarów, w których osiągnięcia dziecka są fenomenalne. Ich poziom znacznie przekracza możliwości nie tylko pełnosprawnych rówieśników, ale też większości dorosłych.

Mogą to być zdolności:

Arytmetyczne - błyskawiczne wykonywanie w pamięci skomplikowanych działań arytmetycznych, np. mnożenia dwóch wielocyfrowych liczb, wyciąganie pierwiastka z kilku cyfrowej liczby, przy czym dziecko nie jest w stanie dokonać analizy tej operacji.

  1. METODY PRACY Z OSOBAMI Z AUTYZMEM (BEHAWIORALNA, INTERGRACJI SENSORYCZNEJ, KAUFMANA)

MTODA OPCJI:

Jak zasady działania i stosowane w programie Son - Rise?

Techniki pracy pomagają dzieciom specjalnej troski?

Specyficzna technika, która jest określana jako najważniejsza to dołączanie do dziecka. Oznacza to, że gdy dziecko wykazuje rytualne powtarzające się zachowania, np. układanie klocków jeden na drugim, to nie próbujemy zatrzymać tych czynności, ale wykonujemy je razem z nim. Kluczowym elementem efektywnego wprowadzania programu jest optymistyczne nastawienie wolne od osądów.

Druga technika, która usprawnia zdobywanie różnych zdolności to wykorzystywanie własnych motywacji dziecka. Dostosowujemy, więc formę programu nauczania tak, aby trafić z nim do obszaru największej motywacji, tym sposobem wykorzystujemy zdolności i zainteresowania dziecka.

METODA WERONIKI SCHERBORNE (pozwoli wydobyć napięcia i zalegające emocje)

Jest to metoda niewerbalna, uaktywniająca język ciała i ruchu. Główna idea metody zawarta jest w tezie, że posługiwanie się ruchem rozwijającym świadomość własnego ciała, świadomość przestrzeni i działania w niej, a także umiejętność i potrzebę dzielenia jej z innymi ludźmi prowadząca do nawiązywania z nimi bliskiego kontaktu służy rozwojowi dziecka i może być wykorzystana w terapii zaburzeń rozwoju. Założenia metody opierają się na naturalnych potrzebach dziecka. Odpowiadają etapom kształtowania się umiejętności związanych z ruchem, umożliwiających lepsze poznanie otoczenia poprzez zdobywanie indywidualnych doświadczeń opartych na kształtowaniu nowych umiejętności w zakresie rozwoju fizycznego, psychicznego. Głównym założeniem terapii jest zdobycie przez dziecko świadomości własnego ciała rozwijanej równolegle z usprawnianiem ruchowym. Przez dopływ wiadomości o własnym ciele, jego użyciu w sposób adekwatny do możliwości percepcji i potrzeb dziecka, następuje kształtowanie umiejętności społecznych, eksploratywnego działania, doprowadzającego do poczucia świadomości przestrzeni i działania w niej.

W swoim programie ćwiczeń ruchowych Weronika Sherborne wyróżnia następujące grupy ćwiczeń:

METODA HOLDINGU:

Metoda wymuszonego kontaktu opiera się na założeniu, że jedną z podstawowych przyczyn autyzmu jest brak poczucia bezpieczeństwa dziecka w jego kontaktach z matką. Jeśli ten kontakt jest niedostatecznie silny lub zaburzony dziecko wycofuje się z niego. Metoda ta oparta jest na bliskim, fizycznym kontakcie z matką. Holding u dzieci autystycznych ma charakter kontaktu wymuszonego. Matka siła pokonuje upór dziecka. W czasie sesji dziecko demonstruje swą przewagę fizyczna, w której odnajduje ono bezpieczeństwo i wsparcie. Z kolei matka ma szansę na nawiązanie prawidłowych interakcji z dzieckiem. W czasie sesji matka otrzymuje od dziecka wiele pozytywnych wzmocnień. To pomaga jej w przezwyciężeniu oporu przed kontaktem fizycznym z odrzuconym i odrzucającym dzieckiem. Utwierdza ja w przeświadczeniu, że istnieje możliwość podjęcia z dzieckiem naturalnego dialogu. W tej interakcji z matką ujawnia się naturalna potrzeba dziecka dotycząca nawiązywania kontaktów społecznych. Aby ta interakcja stała się skuteczna musi być powtarzana i wielokrotnie przepracowywana.

Trzy fazy w terapii holdingu:

METODA INTEGRACJI SENSORYCZNEJ:

To proces, w którym następuje organizacja dostarczanych do naszego organizmu wrażeń, tak by mogły być wykorzystane w celowym, zakończonym sukcesem działaniu. Metoda integracji sensorycznej to, najogólniej mówiąc, system ćwiczeń, które mają nauczyć mózg właściwego reagowania na bodźce zewnętrzne. Terapia trwa przeciętnie 1 - 2 lat. Określana jest jako terapia naukowej zabawy. Dziecko wykonuje ćwiczenia i zabawy ruchowe, które poprawiają jakość odbierania, przesyłania i organizowania bodźców, czyli ogólnie jakość funkcjonowania systemów sensorycznych. Podczas sesji terapeutycznej wykorzystywany jest specjalistyczny sprzęt.

Są to m.in.: piłki rehabilitacyjne Bobathów, równoważnie, sprzęt podwieszany - wałek, hamak, huśtawka tarczowa, platforma terapeutyczna, a także drobny sprzęt rehabilitacyjny typu: piłki, wibratory, szczotki, obciążniki, rozmaite faktury materiałów.

Fazy terapii:

  1. OSOBA NIEWIDOMA A OCIEMNIAŁA. PRZYCZYNY WAD WZROKU. MECHANIZM KOMPENSACJI. BLINDISMY - PRZYKŁADY. HIPOTETYCZNY ZMYSŁ PRZESZKÓD.

Osobami niewidomymi są:

Ociemniały:

Osoby szczątkowo widzące:

Przyczyny uszkodzenia analizatora wzroku