Na początku referatu chcieliśmy zdefiniować pojęcie notariusza:

Notariusz - z jęz. łacińskiego osoba zaufania publicznego powołana do dokonywania czynności którym strony powinny lub chcą nadać formę notarialna m. in. sporządzenie aktów notarialnych, testamentów, protestów i weksli. Notariusze tworzą samorząd notarialny obejmujący Izby notarialne i Krajowa Radę Notarialną.

W Polsce notariusza powołuje i odwołuje minister sprawiedliwości po zasięgnięciu opinii właściwej izby notarialnej.

Notariuszem może być ten kto:

1. posiada obywatelstwo polskie i korzysta w pełni z praw cywilnych i obywatelskich

2. jest nieskazitelnego charakteru

3. ukończył wyższe studia prawnicze

4. odbył aplikację notarialną

5. złożył egzamin notarialny

6. pracował w charakterze asesora notarialnego co najmniej 2 lata

7. ukończył 26 lat

Wymagania o których mowa w punktach 4 - 6 nie dotyczą:

1. prof. i doktorów hab. nauk prawnych

2. sędziów, prokuratorów, adwokatów i radców prawnych, którzy wykonywali ten zawód co najmniej 3 lata.

Minister sprawiedliwości odwołuje notariusza jeżeli notariusz:

1. zrezygnował z prowadzenia kancelarii

2. z powodu choroby lub ułomności został orzeczeniem komisji lekarskiej do inwalidztwa i zatrudnienia uznany za trwale niezdolnego do pełnienia obowiązków notariusza lub bez uzasadnionej przyczyny odmówił poddania się takiemu badaniu mimo zalecenia rady właściwej izby notarialnej

3. przekroczył 70 lat życia

4. został pozbawiony prawa prowadzenie kancelarii orzeczeniem sądu dyscyplinarnego

5. utracił z mocy wyroku sądowego prawa publiczne lub prawo wykonywania zawodu notariusza

Czynności notarialne dokonana przez notariusza zgodnie z prawem mają charakter dokumentu urzędowego. Czynności notarialne dzielą się na obligatoryjne oraz fakultatywne. Obligatoryjne to takie którym strony obowiązane są nadać formę notarialną. Fakultatywne to takie którym strony pragną nadać formę notarialną bez istnienie wszakże takiego obowiązku ustawowego. Czynności notarialnych dokonuje się w języku polskim. Na żądanie strony notariusz może dokonać dodatkowo tej czynności w jęz. obcym.

Czynności notarialnych notariusz dokonuje w kancelarii notarialnej bądź też w innym miejscu jeżeli przemawia za tym charakter czynności lub szczególne okoliczności.

Notariusz może prowadzić tylko jedną kancelarię, natomiast kilku notariuszy może prowadzić jedną kancelarię na zasadach spółki cywilnej. W takim jednak wypadku każdy z notariuszy dokonuje czynności notarialnych we własnym imieniu i ponosi odpowiedzialność za czynności przez siebie dokonane.

Notariusz dokonuje następujących czynności:

1. sporządza akty notarialne

2. sporządza poświadczenia

3. doręcza oświadczenia

4. spisuje protokoły

5. sporządza protesty weksli i czeków

6. przyjmuje na przechowanie dokumenty, pieniądze i papiery wartościowe

7. sporządza wypisy, odpisy i wyciągi dokumentów

8. sporządza na żądanie stron projekty aktów, oświadczeń i innych dokumentów

9. sporządza inne czynności wynikające z odrębnych przepisów

Notariuszowi nie wolno dokonywać czynności notarialnych które dotyczą:

1. samego notariusza

2. jego małżonka

3. krewnych lub powinowatych w linii prostej bez ograniczenia stopnia a w linii bocznej krewnych i powinowatych do 3 - go stopnia włącznie

4. osób związanych z notariuszem z tytułu przysposobienia, opieki, kurateli lub będących w bliskim z nim stosunku

Notariuszowi za dokonanie czynności notarialnych przysługuje wynagrodzenie określone na podstawie umowy ze stronami czynności nie wyższe niż maksymalne stawki taksy notarialnej właściwe dla danej czynności. Taksę ustala w ramach rozporządzenia minister sprawiedliwości w porozumieniu z ministrem finansów i po zasięgnięciu opinii KRN.

Akty i dokumenty powinny być wykonane przez notariusza w sposób zrozumiały i przejrzysty. Akt notarialny powinien zawierać:

1. dzień, miesiąc i rok sporządzenia aktu a w razie potrzeby lub na żądanie strony godzinę i minutę rozpoczęcia i podpisania aktu

2. miejsce sporządzenia aktu

3. imię, nazwisko i siedzibę kancelarii notariusza a jeżeli akt sporządził zastępca notariusza nadto imię i nazwisko zastępcy

4. imiona, nazwiska, imiona rodziców i miejsce zamieszkania osób fizycznych, nazwę i siedzibą osób prawnych lub innych podmiotów biorących udział w akcie, imiona, nazwiska i miejsce zamieszkania osób działających w imieniu osób prawnych, ich przedstawicieli lub pełnomocników, a także innych osób obecnych przy sporządzaniu aktu

5. oświadczenia stron z powołaniem się w razie potrzeby na okazane przy akcie dokumenty

6. stwierdzenie, na żądanie stron, faktów i istotnych okoliczności, które zaszły przy spisywaniu aktu

7. stwierdzenie, że akt został odczytany, przyjęty i podpisany

8. podpisy biorących udział w akcie oraz osób obecnych przy sporządzaniu aktu

9. podpis notariusza

Umowa spółki z o. o.

Założycielami spółki z ograniczoną odpowiedzialnością mogą być zarówno osoby fizyczne jak i osoby prawne, jak również spółki jawne lub komandytowe, bo mogą one nabywać prawa i zaciągać zobowiązania. Spółka z o. o. powstaje dopiero z chwilą dokonania jej wpisu w rejestrze handlowym. Zanim to nastąpi działają założyciele spółki, a następnie wybrany przez założycieli zarząd i ewentualnie organy nadzoru. Podmioty te dokonują w tym czasie różnych czynności prawnych i faktycznych, których celem jest utworzenie spółki. W okresie tym można wyróżnić dwa stadia. W pierwszym stadium potencjalni założyciele przeprowadzają negocjacje zmierzające do zawarcia umowy spółki. Drugie stadium rozpoczyna się od zawarcia umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i od tego momentu osoby, które ją zawarły stają się założycielami spółki. Po zawarciu umowy spółki z o. o. powstaje już pewien twór organizacyjny, którego charakter prawny jest różnie oceniany w doktrynie. Pierwszy podgląd odmawia takiemu tworowi jakiegokolwiek bytu prawnego. Drugi pogląd kwalifikuje spółkę z o. o. w stadium przygotowawczym jako spółkę cywilną .

Aby doprowadzić do powstania spółki z o. o. konieczne jest aby w tym stadium zebrać kapitał zakładowy przyszłej spółki oraz dokonać wyboru zarządu. Tylko zarząd bowiem może dokonać zgłoszenia spółki do rejestru handlowego, składając równocześnie oświadczenie, że wkłady pieniężne zostały wpłacone, a przejścia aportów na spółkę jest zapewnione.

Do utworzenia spółki potrzebne są następujące czynności:

1. Zawarcie umowy spółki

2. Wniesienie całego kapitału zakładowego

3. Ustanowienie władz spółki

4. Wpis do rejestru handlowego

Kolejność tych czynności nie jest przypadkowa. Stanowią one ciąg, który rozpoczyna zawarcie umowy spółki, a z jej postanowień wynikają odpowiednie konsekwencje dotyczące tylko kapitału zakładowego i władz spółki. Ostatnia w kolejności czynność - wpis spółki do rejestru handlowego - polega na min. na uprzednim sprawdzeniu przez sąd rejestrowy i prawidłowego charakteru poprzednich trzech czynności. Dopiero w wyniku wpisu powstaje spółka z o. o. jako osoba prawna.

Umowa założycielska

1. Forma

Umowa spółki wymaga formy aktu notarialnego pod rygorem nieważności. Założyciele mogą bezpośrednio uczestniczyć w zawarciu umowy albo pośrednio przez pełnomocników. W takim wypadku pełnomocnictwo musi być udzielone również w formie aktu notarialnego. Umowa traci moc obowiązującą, jeżeli nie została zgłoszona do zarejestrowania w ciągu 6ciu m-cy od daty jej zawarcia.

2. Treść

Ze względu na przedmiot, którego dotyczą, w treści umowy spółki z o. o. można wyróżnić postanowienia o charakterze korporacyjnym, obligacyjne oraz postanowienia z tego punktu widzenia mieszane. Postanowienia korporacyjne określają strukturę organizacyjną spółki z o. o. Postanowienia obligacyjne nie związane z organizacją spółki ustalają obowiązki zawarcia umowy przez spółkę z osobą trzecią lub obowiązki świadczenia na rzecz osoby trzeciej. Postanowienia o charakterze mieszanym zawierają cechy obu poprzednich grup postanowień.

Z kolei ze względu na to czy powinny one czy tylko mogą znaleźć się w umowie spółki z o. o. można wyróżnić jej postanowienia obligatoryjne i fakultatywne.

Postanowienia obligatoryjne

Postanowienia dzielą się na bezwarunkowe i warunkowe. Pierwszy z nich obejmują takie postanowienia obligatoryjne które muszą znajdować się w każdej umowie spółki i wyznaczają jej minimalną treść a ich brak powinien powodować odmowę zarejestrowania spółki. Taki charakter mają:

1. Określenie spółki i siedziby spółki

2. Przedmiot przedsiębiorstwa

3. Wysokość kapitału zakładowego

4. Ustalenie czy wspólnik może mieć tylko jeden czy większą liczbę udziałów

5. Ustalenie liczby i wysokości udziałów objętych przez poszczególnych wspólników

Określenie firmy wymaga w tym wypadku podania jej nazwy wraz z dodatkiem spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Określenie siedziby oznacza konieczność podania nazwy miejscowości, położonej na terenie Polski, w której funkcjonuje zarząd lub przedsiębiorstwo spółki. Podanie bliższego adresu w danej miejscowości narażałoby spółki na konieczność zmiany umowy spółki w przypadku zmiany jej adresu.

Określenie w umowie przedmiotu przedsiębiorstwa spółki wywołało w doktrynie pewne wątpliwości i różnice zdań. Wątpliwości wynikają stąd, że zachodzi różnica pomiędzy celem spółki a przedmiotem działalności jej przedsiębiorstwa. Przedmiot przedsiębiorstwa należy uznać za sposób realizacji tego celu. W tym znaczeniu występuje tylko jedno przedsiębiorstwo spółki z o. o. rozumiane jako zakres działalności zarobkowej spółki, uzgodniony przez wspólników w umowie. Zbyt szczegółowa konkretyzacja przedmiotu przedsiębiorstw ogranicza spółki na przyszłość, zmiana, bowiem w tym względzie wymaga zmianę umowy spółki, co nie pozwala na elastyczne dostosowanie się do zmieniających się potrzeb rynku.

Z kolei postanowienia obligatoryjne warunkowe mają zastosowanie w przypadku zaistnienia określonych sytuacji. Dotyczy to:

1. Określenie czasu trwania spółki, gdy ma on być ograniczony

2. Wymienienia osoby wspólnika wnoszącego wkład niepieniężny, przedmiotu tego wkładu oraz liczby i wysokości przyznanych w zamian udziałów

Postanowienie fakultatywne

Postanowienia fakultatywne umowy spółki z o. o. zależą od woli jej założycieli. Założyciele mogą ograniczyć umowę tylko do postanowień obligatoryjnych i wówczas umowa taka będzie uzupełniona unormowanymi zawartymi w przepisach o charakterze dyspozytywnym. Postanowienia umowy spółki z o. o. o charakterze fakultatywnym można podzielić na cztery wyraźne grupy

1. Pierwszą grupę stanowią postanowienia odbiegające od dyspozytywnych przepisów kodeksu handlowego. Do wprowadzenia takich postanowień do umowy spółki z o. o. upoważniają odpowiednie przepisy kodeksu handlowego. Zamieszczenie ich w umowie powoduje wyłączenie, a ich brak - zastosowanie odpowiednich przepisów kodeksu cywilnego.

2. Druga grupa obejmuje postanowienia umowy spółki, których zamieszczenie w umowie powoduje dopiero zastosowanie przewidzianych w tym wypadku przepisów kodeksu handlowego. Również tak jak i w poprzedniej grupie postanowień do wprowadzenia takich postanowień upoważniają w każdym wypadku odpowiednie przepisy kodeksu handlowego. Brak wprowadzenia tych postanowień do umowy ma ten skutek, że przewidziane, na wypadek ich zamieszczenia w umowie, przepisy kodeksu handlowego są bezprzedmiotowe, gdyż nie znajdują w ogóle zastosowania.

3. Trzecią grupę stanowią postanowienia fakultatywne, których zamieszczenie w umowie jest uzależnione od uprzedniego wprowadzenia do umowy innych fakultatywnych postanowień.

4. Do czwartej grupy należą takie postanowienia, o których kodeks handlowy w ogóle nie wypowiada się. Przykładem jest utworzenie np. funduszu socjalnego lub mieszkaniowego, co może mieć duże znaczenie dla małych spółek z o. o. gdyż wspólnicy są równocześnie pracownikami tych spółek.

Zebranie kapitału zakładowego

Kapitał zakładowy musi być w całości zebrany przed rejestracją spółki w takiej wysokości, jaka jest ograniczona w umowie spółki . Wspólnicy mają swobodę w tym zakresie z tym ograniczeniem, że min wartość kapitału zakładowego musi wynosić co najmniej 4000zł. Kapitał zakładowy musi być pokryty wkładami pieniężnymi lub niepieniężnymi (aportami). Zgłaszając wpis spółki do rejestru, zarząd musi dołączyć oświadczenie wszystkie członków zarządu, że udziały pieniężne zostały wpłacone, a przejście wkładów niepieniężnych na spółkę z chwilą jej zarejestrowania jest zapewnione. Za fałszywe dane zamieszczone w tym oświadczeniu członkowie zarządu ponoszą odpowiedzialność cywilną i karną.

Cechy kapitału zakładowego:

• należy wyrażać kapitał w kwocie pieniężnej i to w walucie polskiej, stąd również i ewentualne wkłady niepieniężne muszą być wycenione w sumie pieniężnej

• wymagana jest całkowita wpłata kapitału zakładowego przed zarejestrowaniem spółki

• stałość kapitału zakładowego, osiąga się przez zamieszczenie go w bilansie spółki po stronie pasywów, pasywa określają źródła pochodzenia składników majątkowych zapisanych po stronie aktywów tego bilansu. Jeśli więc spółka będzie osiągała złe wyniki i uszczupli swoje aktywa to strona pasywów przewyższy stronę aktywów, co będzie oznaczać powstanie straty

• jednolitość kapitału zakładowego, oznacza to, że spółka może posiadać tylko jeden kapitał zakładowy, który nie może być przeznaczony na fundusze tworzone przez spółkę. Fundusze takie mogą być tworzone tylko z zysku wygospodarowanego przez spółkę.

Kapitał pełni funkcję prawną, gospodarczą i gwarancyjną. Funkcja prawna polega na tym, że kapitał zakładowy dzieląc się na udziały przyznawane wspólnikom w zamian za wkłady, stanowi podstawę ich uczestnictwa w spółce. Funkcja gospodarcza polega na umożliwieniu wykonywania działalności gospodarczej określonej w umowie poprzez wykorzystanie wkładów wniesionych przez wspólników. Funkcja gwarancyjna polega na tym, że kapitał zakładowy stanowi minimalną gwarancję zabezpieczającą zobowiązania spółki wobec jej potencjalnych wierzycieli, powstałą z wkładów wspólników, a także podstawę zaufania dla kredytodawców spółki.

Wybór władz spółki

Organem zarządzającym spółką jest zarząd. Musi on być powołany najpóźniej przed zgłoszeniem spółki do rejestracji, co stanowi jeden z warunków niezbędnych do tworzenia spółki, gdyż to właśnie zarząd dokonuje takiego zgłoszenia. Organem nadzoru spółki z o. o. jest rada nadzorcza lub komisja rewizyjna albo oba te organy łącznie. Ze względu na indywidualne prawo kontroli wspólników przyjęto zasadę, że organy te występują w spółce z o. o. fakultatywnie a więc z woli wspólników i wówczas powołanie ich następuje w umowie spółki. Wyjątek od tej zasady zachodzi, gdy spółka liczy więcej niż 50 wspólników a jej kapitał przekracza 25000 zł. W tej sytuacji organ ten musi być ustanowiony jeszcze przed zgłoszeniem spółki do rejestracji, bowiem w przeciwnym razie sąd rejonowy odmówi dokonania wpisu.

Ukonstytuowanie się zgromadzenia wspólników

Zgromadzenie wspólników stanowi organ stanowiący spółki i zalicza się do jej władz. Niekiedy konieczne jest ukonstytuowanie się zgromadzenia wspólników jeszcze przed rejestracją spółki, jeśli zgodnie z umową spółki, jeśli zgodnie z umową spółki do kompetencji tego organu należy wybór członków zarządu i członków organu nadzoru.

1

---