16. Poradnictwo
Poradnictwo to forma pomocy nieodzowna w kontaktach międzyludzkich. Poradnictwo nie wymaga profesjonalizmu.
PORADNICTWO - to proces ułatwiający poszczególnym osobom pogodzenie się z własnym życiem takim, jakim ono jest, a w ostatecznym rachunku pomagającym osiągnąć większą dojrzałość poprzez nauczanie się brania odpowiedzialności i podejmowania decyzji za samego siebie. (def.brytyjska)
Poradnictwo rozwijało się w 3 kierunkach:
a) p. zawodowe - związku z rozwojem przemysłu, gospodarki => potrzeba specjalistów, pracowników.
1903 r. - Kongres Higieny w Brukseli. Jadwiga Jotełko zgłosiła postulat badań lekarskich do stwierdzenia przydatności zawodowej.
1907 r. - I Poradnia Zawodowa - Patronat nad Polską Młodzieżą Rzemieślniczą i Przemysłową. Założyciel Hauszyld.
1919 r. - Miejska Poradnia Psychologiczna i Poradnia Zawodowa w Łodzi.
1925 r. - poradnie psychotechniczne: Miejska Poradnia Psychotechniczna w Warszawie i Poradnia przy Państwowej Szkole Budownictwa.
1925 r. - Miejski Instytut Psychotechniczny w Krakowie.
1926 r. - J. Jotełko zorganizowała Sekcję Psychologów Szkolnych - określała działania i cele działalności psychologów szkolnych.
Maria Grzywak - Kaczyńska - I-wszy państwowy psycholog; działalność rozpoczęła w 1928 r. na terenie warszawskich szkół.
Lata 30-ste - powołano Międzyresortową Komisję do opracowania ustawy o poradnictwie zawodowym - prace zostały przerwane przez II Wojnę Światową.
b) selekcja - rozwój w 1918 r., gdy zaczęły powstawać formy oddzielnego nauczania dzieci upośledzonych. Było to możliwe dzięki działalności M. Grzegorzewskiej.
1920 r. - Państwowy Instytut Pedagogiki Specjalnej gdzie powołano Laboratorium Psychopedagogiczne, które przydzielało dzieci do szkół specjalnych.
1935 r. - Instytut Higieny Psychicznej - zajmował się dziećmi z zaburzeniami nerwowymi, psychicznymi.
Zasady organizacji selekcji: 1936 r. - rozp. Ministra Wyznań Religijnych i Oświaty Publicznej.
c) p. wychowawcze - rozwój poprzez działalność organizacji społecznej. Najbardziej aktywne:
- Robotnicze Towarzystwo Przyjaciół Dzieci - działalność głównie na terenie miast.
- Chłopskie Towarzystwo Przyjaciół Dzieci - działalność głównie na terenie wsi.
Pierwsze poradnie powstały z inicjatywy RTPD:
- p. pediatryczna Zdrowie Dziecka,
- p. wychowawcza,
- Poradnia Moje Mieszkanie.
Poradnie te rozwiązywały problemy dziecka i rodziny. Działania takie były prowadzone od 1926 r.
* lekarz Landy - organizator poradnictwa - uważał, że wszystkie formy wspierania dziecka i rodziny są bardzo ważne, wielkie zadanie ludzi tam pracujących. Uważał, że poradnictwo powinno być profilaktyczno - diagnostyczne i zdrowotno - wychowawcze.
Rozwój poradnictwa po II Wojnie Światowej
od 1945 - 1949 r. - szybki rozwój poradnictwa, a następnie regres w okresie stalinowskim. Wszelkie organizacje społeczne zawiesiły działalność (oprócz TPD).
Po 1956 r. - okres odnowy i korzystnych zmian. Działalność poradniczą podejmuje Centralny Urząd Szkolenia Zawodowego.
Od 1957 r. - powstają pierwsze poradnie psychologiczno - zawodowe oraz z inicjatywy TPD poradnie społeczno - wychowawcze.
1958 r. - powstają pierwsze ośrodki selekcyjne. Te rok uznawany jest za powstanie poradni, które pomagają dzieciom z rodzin biednych, niewydolnych wychowawczo. Poradnie podejmowały środki zaradcze, badały środowisko. Przy poradniach powstają świetlice terapeutyczne oraz organizowano kolonie letnie tzw. obserwacyjno - terapeutyczne.
1958 r. - 24 poradnie szybki wzrost
1964 r. - 69 poradni liczby
1990 r. - 550 poradni poradni
Znaczna większość poradni TPD niż psychologicznych.
1964 r. - rozp. Ministra Oświaty o połączeniu poradni społeczno - wychowawczych TPD z poradniami psychologiczno - zawodowymi => poradnie wychowawczo - zawodowe (funkcjonują do lat 90-tych). Poradnie wychowawczo - zawodowe były podporządkowane administracji (poradnie wojewódzkie, powiatowe).
Powołany został Centralny Ośrodek Metodyczny Poradnictwa Wychowawczo - Zawodowego - zajmował się sprawami metodycznymi, powstawaniem nowych programów, wdrażaniem poradnictwa. Sojusznikiem poradni od 1975 r. byli pedagodzy szkolni. Wydano także wtedy ustawę o rodzinach zastępczych.
Pedagog miał być współorganizatorem procesu dydaktyczno - wychowawczego oraz zajęć korekcyjno - wyrównawczych w szkole. Miał także kierować uczniów do poradni.
Lata 90-te - poradnie wychowawczo - zawodowe zmieniły nazwę na poradnie psychologiczno - pedagogiczne. Działają także poradnie specjalistyczne: przyjmują profil swojej działalności, np. zaburzenia wczesnego dzieciństwa, okresu dorastania. Poradnie psychologiczno - pedagogiczne współpracują ze szkoła oraz grupami ludzi potrzebujących pomocy: dzieci - młodzież, rodzice - nauczyciele.