Czynami nieuczciwej konkurencji są w szczególności:
wprowadzające w błąd oznaczenie przedsiębiorstwa,
fałszywe lub oszukańcze oznaczenie pochodzenia geograficznego towarów albo usług,
wprowadzające w błąd oznaczenie towarów lub usług,
naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa,
nakłanianie do rozwiązania lub niewykonania umowy,
naśladownictwo produktów,
pomawianie lub nieuczciwe zachwalanie,
utrudnianie dostępu do rynku,
przekupstwo osoby pełniącej funkcję publiczną,
nieuczciwa lub zakazana reklama,
organizowanie systemu sprzedaży lawinowej
prowadzenie lub organizowanie działalności w systemie konsorcyjnym.
Nieuczciwa reklamą jest:
1 reklama sprzeczna z przepisami prawa, dobrymi obyczajami lub uchybiająca godności człowieka
2 reklama wprowadzająca klienta w błąd i mogąca przez to wpłynąć na jego decyzję co do nabycia towaru lub usługi;
3 reklama odwołująca się do uczuć klientów przez wywoływanie lęku, wykorzystywanie przesądów lub łatwowierności dzieci;
4 wypowiedź, która, zachęcając do nabywania towarów lub usług, sprawia wrażenie neutralnej informacji;
5 reklama, która stanowi istotną ingerencję w sferę prywatności, w szczególności przez uciążliwe dla klientów nagabywanie w miejscach publicznych, przesyłanie na koszt klienta niezamówionych towarów lub nadużywanie technicznych środków przekazu informacji.” (art. 16, ust.1)
Przestępstwa przeciwko obrotowi gospodarczemu:
nadużycie zaufania (art. 296);
przestępstwa kapitałowe (art. 297);
oszustwa ubezpieczeniowe (art. 298);
pranie pieniędzy ( art. 299);
przestępstwa na szkodę wierzycieli (art.300-302);
naruszenie zasad dokumentowania działalności gospodarczej (art. 303);
lichwa (art. 304);
udaremnienie lub utrudnienie przetargów publicznych (art. 305);
usuwanie, podrabianie lub przerabianie oznaczeń na towarach lub urządzeniach (art. 306).
Zabezpieczenia rzeczowe:
Zastrzeżenie własności rzeczy sprzedanej na zabezpieczenie
Zastaw
Przywłaszczenie
Hipoteka
Kaucja
Blokada rachunku bankowego
Zabezpieczenie osobiste:
Poręczenie
Gwarancja
Przystąpienie do długu
Weksel
Przelew wierzytelności na zabezpieczenie
Działalnością gospodarczą w rozumieniu ustawy z 2 lipca 2004r o swobodzie działalności gospodarczej jest:
Zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż a także działalność zawodowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.
Jakie ustawy zastąpiły Ustawę Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi z dnia 21 sierpnia 1997 r.
29 lipca 2005 r. - Uchwalono ustawy:
- o obrocie instrumentami finansowymi,
- o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do
zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych,
- o nadzorze nad rynkiem kapitałowym,
Konstytucja:
Art. 1
Rzeczpospolita jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli
Art. 2
Rzeczpospolita jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej.
Art. 8
1 Konstytucja jest najwyższym prawem Rzeczypospolitej Polskiej.
2 Przepisy Konstytucji stosuje się bezpośrednio, chyba że Konstytucja stanowi inaczej.
Art. 20
Społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych stanowi podstawę ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 22
Ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny.
Przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest:
osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna nie będąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.
Uzyskania koncesji wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie:
1) poszukiwania lub rozpoznawania złóż kopalin, wydobywania kopalin ze złóż,
bezzbiornikowego magazynowania substancji oraz składowania odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych;
2) wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i
technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym;
3) wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania, dystrybucji i obrotu paliwami i
energią;
4) ochrony osób i mienia;
5) rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych;
6) przewozów lotniczych.
Koncesji udziela się na czas oznaczony, nie krótszy niż 5 lat i nie dłuższy niż 50 lat, chyba że przedsiębiorca wnioskuje o udzielenie koncesji na czas krótszy.
Organ koncesyjny ogłasza w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski"
W promesie ustala się okres jej ważności, z tym że nie może on być krótszy niż 6 miesięcy.
Mikro Małe i średnie przedsiębiorstwa:
Art. 104. mikroprzedsiębiorca
1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników
2) osiągnął roczny obrót netto nieprzekraczający 2 milionów euro,
Art. 105. mały przedsiębiorca
1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników
osiągnął roczny obrót netto nieprzekraczający 10 milionów euro,
Art. 106. średni przedsiębiorca
1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz
2) osiągnął roczny obrót netto nieprzekraczający 50 milionów euro
Instrumenty finansowe :
papiery wartościowe;
Akcje papier wartościowy łączący w sobie prawa o charakterze majątkowym i niemajątkowym, wynikające z uczestnictwa akcjonariusza w spółce akcyjnej. Także ogół praw i obowiązków akcjonariusza w spółce lub część kapitału akcyjnego.
Obligacje papier wartościowy, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem obligatariusza i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia.
Prawa do akcji to, na rynku kapitałowym, prawo majątkowe, przysługujące inwestorom giełdowym w odniesieniu do akcji danej spółki akcyjnej, którego wartość (cena) jest ściśle powiązana z wartością (ceną) akcji już objętych przez nich w ofercie publicznej tejże spółki, aczkolwiek niedopuszczonych jeszcze do obrotu giełdowego
Warranty
Kwit depozytowy rozumie się przez to papier wartościowy wystawiony
przez instytucję finansową z siedzibą na terytorium państwa członkowskiego
lub innego państwa należącego do OECD
Listy zastawne
Certyfikaty inwestycyjne
świadectwa udziałowe,
skarbowe papiery wartościowe,
Opcja (w klasycznym rozumieniu) daje jej posiadaczowi prawo do nabycia lub sprzedaży danego dobra po z góry po określonej cenie
niebędące papierami wartościowymi:
a) tytuły uczestnictwa w instytucjach zbiorowego inwestowania,
b) instrumenty rynku pieniężnego,
c) finansowe kontrakty terminowe oraz inne równoważne instrumenty finansowe
rozliczane pieniężnie, umowy forward dotyczące stóp procentowych,
swapy akcyjne, swapy na stopy procentowe, swapy walutowe,
d) opcje kupna lub sprzedaży instrumentów finansowych, opcje na stopy
procentowe, opcje walutowe, opcje na takie opcje, oraz inne równoważne
instrumenty finansowe rozliczane pieniężnie,
e) prawa majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od
wartości oznaczonych co do gatunku rzeczy, określonych rodzajów
energii, mierników i limitów wielkości produkcji lub emisji zanieczyszczeń
na mocy porozumiem tzw rundy tokijskiej GATT wprowadzono nast. Kodeksy:
A antydumpingowy,
B licencyjny,
D wartości celnej
E antysubwencyjny
F zamówień rządowych
H standaryzacyjny
Ojcowie założyciele UE:
Konrad Adenauer, Winston Churchill, Alcide De Gasperi, Walter Hallstein, Jean Monnet, Robert Schuman, Paul-Henri Spaak, Altiero Spinelli.
Światowa Organizacja Handlu (WTO)) - organizacja międzynarodowa z siedzibą w Genewie. WTO stanowi kontynuację Układu Ogólnego w Sprawie Taryf Celnych i Handlu (GATT), została powołana w 1994 w Marrakeszu (Maroko), w ramach tzw. rundy urugwajskiej GATT. Światowa Organizacja Handlu rozpoczęła działalność w roku 1995, a jej siedzibą jest Genewa. Polska była jednym z państw założycielskich - stosowne porozumienie ratyfikowała w roku 1995
Główne cele:
liberalizacja międzynarodowego handlu dobrami i usługami,
prowadzenie polityki inwestycyjnej wspierającej handel,
rozstrzyganie sporów dotyczących wymiany handlowej,
przestrzegania praw własności intelektualnej.
Porozumienia stanowiące załącznik do porozumienia ustanawiającego Światową Organizacje Handlu
- w sprawie stosowania środków sanitarnych i fitosanitarnych
- w sprawie tekstyliów i odzieży
- w sprawie środków ochrony
- w sprawie licencjonowania importu
- w sprawie stosowania artykułu VI układu ogólnego w sprawie taryf celnych i handlu
- porozumienie w sprawie handlowych aspektów praw własności intelektualnej,
- porozumienie w sprawie reguł pochodzenia
- porozumienie w sprawie inspekcji przedwysyłkowej
- mechanizm przeglądu polityki handlowej
- w sprawie rolnictwa
Narodowy Ban Polski (NBP) - polski bank centralny z siedzibą w Warszawie.
cele działalności NBP jest:
- utrzymanie stabilnego poziomu cen, przy jednoczesnym wspieraniu polityki gospodarczej Rządu, o ile nie ogranicza to podstawowego celu NBP.
- organizowanie rozliczeń pieniężnych,
- prowadzenie gospodarki rezerwami dewizowymi, prowadzenie działalności dewizowej,
- prowadzenie bankowej obsługi budżetu państwa,
- regulowanie płynności banków oraz ich refinansowanie,
- kształtowanie warunków niezbędnych dla rozwoju systemu bankowego,
- opracowywanie statystyki pieniężnej i bankowej,
- bilansu płatniczego oraz międzynarodowej pozycji inwestycyjnej.
Ustawowymi organami NBP są: Prezes NBP, Rada Polityki Pieniężnej oraz Zarząd NBP.
Prezes NBP
- jest powoływany na 6-letnią kadencję przez Sejm na wniosek Prezydenta RP.
- jest Przewodniczącym Rady Polityki Pieniężnej oraz Zarządu NBP,
- jest przełożonym wszystkich pracowników NBP
- reprezentuje NBP na zewnątrz.
- reprezentuje interesy Rzeczypospolitej Polskiej w międzynarodowych instytucjach bankowych i finansowych.
- może uczestniczyć w posiedzeniach Sejmu i Rady Ministrów.
- Przedstawa tym organom kwartalne informacje o bilansie płatniczym oraz roczne bilanse należności i zobowiązań płatniczych państwa.
Rada Polityki Pieniężnej (RPP) -. W skład Rady Polityki Pieniężnej wchodzi Prezes Narodowego Banku Polskiego jako Przewodniczący i dziewięciu członków, powoływanych po trzech przez Prezydenta, Sejm i Senat na okres 6 lat.
Zadaniem RPP jest
- Coroczne ustalanie założeń polityki pieniężnej i przedkładanie ich do wiadomości Sejmowi
równocześnie z przedłożeniem przez Radę Ministrów projektu ustawy budżetowej
- Składanie Sejmowi sprawozdania z wykonania założeń polityki pieniężnej w ciągu 5
miesięcy od zakończenia roku budżetowego
- Ustalanie wysokości stóp procentowych NBP
- Ustalanie zasady i stopy rezerwy obowiązkowej banków
- Określanie górnej granicy zobowiązań wynikających z zaciągania przez NBP pożyczek i
kredytów w zagranicznych instytucjach bankowych i finansowych
- Zatwierdzanie planu finansowego NBP oraz sprawozdania z działalności NBP
- Przyjmowanie rocznego sprawozdania finansowego NBP .
- Ustalanie zasad operacji otwartego rynku .
Zarząd: W jego skład wchodzi prezes oraz 6-8 członków, w tym 2 wiceprezesów. Członków powołuje i odwołuje prezydent na wniosek prezesa NBP.
Zadania:
- kieruje działalnością NBP.
- okresowa ocena obiegu pieniężnego i rozliczeń pieniężnych oraz obrotu dewizowego
- nadzorowanie operacji otwartego rynku
- ocena funkcjonowania systemu bankowego
- przygotowanie i rozpatrywanie projektów uchwał i innych materiałów kierowanych do
Rady.
Komisja Nadzoru Finansowego:W skład wchodzą Przewodniczący, dwóch zastępców Przewodniczącego i czterech członków. Przewodniczącego Komisji powołuje Prezes Rady Ministrów na pięcioletnią kadencję. Zastępców Przewodniczącego powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek Przewodniczącego.
Członkowie Komisji :
Minister właściwy do spraw instytucji finansowych albo jego przedstawiciel
Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego albo jego przedstawiciel
Prezes Narodowego Banku Polskiego albo delegowany przez niego Wiceprezes Narodowego Banku Polskiego
Przedstawiciel Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej
Zadania:
- Sprawowanie nadzoru nad rynkiem finansowym, ubezpieczeniowym i emerytalnym
- Podejmowanie działań służących prawidłowemu funkcjonowaniu rynku finansowego,
ubezpieczeniowego i emerytalnego
- Podejmowanie działań mających na celu rozwój rynku finansowego i jego konkurencyjności
- Podejmowanie działań edukacyjnych i informacyjnych w zakresie funkcjonowania rynku
finansowego
- Udział w przygotowywaniu projektów aktów prawnych w zakresie nadzoru nad rynkiem
finansowym, ubezpieczeniowym i emerytalnym
- Stwarzanie możliwości polubownego i pojednawczego rozstrzygania sporów między
uczestnikami rynku finansowego, w szczególności sporów wynikających ze stosunków
umownych między podmiotami podlegającymi nadzorowi Komisji, a odbiorcami usług
świadczonych przez te podmioty
Źródła Prawa Wspólnotowego:
Traktaty założycielskie Wspólnot Europejskich i Unii Europejskiej
(Prawo Pierwotne)
Traktat paryski z 1951 r. Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Węgla i Stali
(obowiązywał w latach 1952-2002) Celem tej organizacji międzynarodowej było powołanie do życia wspólnego rynku surowców i produktów przemysłu węglowego i stalowego
Traktaty rzymskie z 1957 r. (weszły w życie w 1958 r.1 stycznia)
Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Gospodarczą
Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej
Traktat z Maastricht z 1992 r. (wszedł w życie w 1993 r.)
Zadania:
- tworzenie obszaru bez granic wewnętrznych,
- umocnienie spójności gospodarczej i społecznej (kohezji),
- utworzenie Unii Gospodarczej i Walutowej wprowadzenie wspólnej waluty euro od 1
stycznia 1999 roku i określeniem kryteriów konwergencji,
- potwierdzenie tożsamości Unii na arenie międzynarodowej,
- realizacja wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa,
- wzmocnienie ochrony praw i interesów obywateli państw członkowskich (ustanowienie
obywatelstwa Unii),
- rozwój współpracy w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych.
Traktat ustanowił Unię Europejską (UE) opartą na 3 filarach:
Wspólnota Europejska, Europejska Wspólnota Węgla i Stali i Euroatom,
Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa (WPZiB),
Wymiar Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych.
Konstytucja dla Europy z 2004 r. (nie weszła w życie)
umowa międzynarodowa podpisana przez państwa członkowskie Unii Europejskiej 29 października 2004 w Rzymie. W związku z brakiem ratyfikacji przez wszystkie strony umowa nie weszła w życie.
Prawo wtórne
- Rozporządzenia
- Dyrektywy
- Decyzje
Większość aktów normatywnych prawa wspólnotowego jest publikowana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej (do 2003 r. nosił on nazwę Dziennik Urzędowy Wspólnot Europejskich). Jest on wydawany we wszystkich językach oficjalnych UE; każda z wersji językowych jest jednakowo autentyczna.
Przystąpienie Polski do Strefy Schengen - porozumienie, które znosi kontrolę osób przekraczających granice między państwami członkowskimi układu, a w zamian za to wzmacnia współpracę w zakresie bezpieczeństwa i polityki azylowej. Dotyczy również współpracy przygranicznej. Porozumienie to zostało zawarte w miejscowości Schengen w Luksemburgu 14 czerwca 1985. Decyzją Rady Rzeczpospolita Polska weszła do Układu z Schengen 21 grudnia 2007.
Giełda papierów wartościowych to prowadzenie giełdy wymaga zezwolenia, które wydaje
minister właściwy do spraw instytucji finansowych, na wniosek zainteresowanego,
zaopiniowany przez Komisję. „miejsce w którym”
- odbywają się transakcje papierami wartościowymi
- wszyscy jej uczestnicy są równi i mają jednakowy dostęp do informacji.
- jest formą rynku,.
Zadania giełdy:
- wypełniać ustawowe wymagania stawiane giełdom,
- posiadać wewnętrzny, precyzyjny regulamin określający sposób jej funkcjonowania -
- kryteria doboru instytucji pośredniczących w handlu, np. biura maklerskie,
- zapewniać powszechny i równy dostęp do informacji,
- dbać o przejrzystość rynku,
- zapewniać bezpieczne rozliczenia,
- organizować regularne sesje,
- posiadać szybki i bezawaryjny system informatyczny zapewniający szybkość transakcji,
- dbać o to, żeby spółki nie opuszczały w sposób nagły giełdy wycofując swoje akcje z obrotu.
Funkcje giełdy:
- alokacyjna - umożliwia przepływ kapitału w kierunku ich najefektywniejszego wykorzystania - np. środki finansowe otrzyma ta spółka, która ma najlepsze perspektywy ich wykorzystania i przyniesie największe potencjalne zyski jej akcjonariuszom,
- wartościująca - ta funkcja giełdy umożliwia dokonanie rynkowej wyceny przewidywanych decyzji ekonomicznych przez podmioty gospodarcze, możemy więc ocenić jak dana spółka gospodaruje w porównaniu z innymi,
- kontrolna - tworzy pośredni mechanizm kontroli przez akcjonariuszy efektów działań spółki i pracy zatrudnionych managerów
- pomnożenia kapitału zarówno podmiotom gospodarczym jak i gospodarstwom domowym,
- wywoływania we wszystkich podmiotach skłonności do oszczędzania.
Organizacja giełdy papierów wartościowych:
- regulaminu giełdy:
a. skład i zadania organów giełdy
b. warunki dopuszczania uczestników giełdy
c. warunki dopuszczania papierów wartościowych do obrotu giełdowego
d. zasady ustalania kursów podczas giełdy
e. zasady działania sądu honorowego i rozjemczego
- organów giełdowych
a. zarząd giełdy - reguluje handle giełdowy
b. komisja do spraw dopuszczeń papierów wartościowych do obrotu giełdowego
c. izba maklerów
d. sąd honorowy i rozjemczy
e. izba rozliczeń
- wyposażenia materialnego giełdy
a. pomieszczenia główne - duża hala w centrum, której znajduje się tzw. parkiet (ring oraz świetlna tablica)
b. pomieszczenia pomocnicze - służące pracownikom giełdy oraz uczestnikom giełdy
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie (1991)
- została założona przez Skarb Państwa jako spółka akcyjna.
Władzami są:
Walne Zgromadzenie - organ najwyższy
Rada Nadzorcza zwana Radą Giełdy
Zarząd zwany Zarządem Giełdy
- Prawo do udziału w walnym zgromadzeniu mają wszyscy akcjonariusze.
- Do kompetencji walnego zgromadzenia należy m.in. dokonywanie zmian w Statucie oraz wybór członków Rady Giełdy.
- Dwunastoosobowa Rada Giełdy nadzoruje działalność Giełdy, decyduje o nadaniu lub cofnięciu statusu członka giełdy.
- Rada Giełdy składa się z przedstawicieli banków, domów maklerskich, instytucji
finansowych, izb gospodarczych i emitentów.
- Zarząd Giełdy składa się z 4 osób.
- Pracami Zarządu kieruje Prezes Zarządu wybrany przez Walne Zgromadzenie.
Największe giełdy papierów wartościowych na świecie: Londyn, Tokio, Nowy Jork, Paryż, Amsterdam, a także Frankfurt nad Menem.
London Stock Exchange (LSE)
- (Londyńska Giełda Papierów Wartościowych)
- Została założona w 1801 roku w Londynie.
- Jest jedną z największych pod względem wartości obrotów giełdą papierów wartościowych na świecie.
New York Stock Exchange (NYSE)
- (Nowojorska Giełda Papierów Wartościowych)
Została założona w 1817 r.
- Jest drugą co do wielkości giełdą świata.
- Jej siedziba mieści się w Nowym Jorku,
- Na giełdzie notowanych jest blisko 2.800 spółek
Tokijska Giełda Papierów Wartościowych
- Giełda Tokijska jest jedną z czołowych giełd na świecie obok New York Exchange oraz London Stock Exchange.
- Jest największą w Japonii i Azji Wschodniej.
- Notowanych jest na niej 2 271 japońskich spółek oraz 31 zagranicznych.
- Rynek regulowany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obejmuje:
1) rynek giełdowy;
2) rynek pozagiełdowy;
3) towarowy rynek instrumentów finansowych.
2. Rynek regulowany określony w: