Socjologia wychowania /dr Mazur/ wyklad 7.10

Socjologia wychowania vs pedagogika

Socjologia wychowana nie jest nauka pedagogiczna a socjologiczna, uzywa metodologii socjologicznej i sluzy do opisu procesow jakie zachodza w pedagogice. Uzywa teorii wywodzacych sie z nauk socjologicznych, ma to przelozenie na wnioskowanie i proces badaczy.

Pedagogika spoleczna opisuje metody wychowania, jego skladowe, jest nauka o wychowaniu. Przynalezy pedagogice z czego wynika inna metodologia. Bez znajomosci pedagogiki trudno uprawiac socjologie wychowania. Kieruje sie przede wszystkim przeslankami metodologicznymi i systemami wiedzy pedagogiki, stawiajac i rozwiazujac problemy zarzadzania.

Pedagogika spoleczna, dyscyplina stosowana, wykrzystujaca badania socjologiczne do okreslania celow i srodkow wywchowania.

Obejmuje

• sposoby wzmacniania i korygowania sil społecznych srodowiska wychowawczego,

• Srodki uspoleczniania wychowanka,

• Regulowanie instytucji wychowawczych,

• Zasady tworzenia instytucji wychowawczych

Proces wychowawczy to masowe dorastanie do zadań ludzi, konkretnych speczenstw danych okresow historycznych. (spoleczenstwo wychowujace/pokolenie wychowywane) (Suchodolski)

W procesie wychowawczym jest szeroka plaszczyzna ktora obejmuje niezamierzony wplyw otoczenia na uspolecznionego wychowanka. Jest tez wezsza plaszczyzna ktora obejmuje planowane wychowanie wychowanka w zinstytucjonalizowanym systemie wychowawczym

Spoleczny charakter procesu wychowawczego to przekazywanie dorastajacym pokoleniom dorobku w dziedzinie kultury i przygotowanie do czynnego udzialu wpostepie ma spoleczny charakter. Dwie plaszczyzny - spoleczne dziedziczenie, plaszczyzna planowa. Wyrazany jest przez funkcje spoleczenstwa globalnego, aktualizacje spoleczenstwa (dostosowanie spoleczenstwa do zmiany).

______________________________________________________________________

Socjologia wychowania / wyklad 2 / 21.10.2013

Teoria funkcjonalistyczna edukacji - systemy edukacyjne daza do wyposazenia jednostek w wiedze i umiejetnosci potrzebne do uczestniczenia w zyciu społecznym

______________________________________________________________________

Wyklad 3 / socjologia wychowania / 28.10.2013

Socjalizacja i grupy pierwotne

Grupa rowiesnicza - typ grupy spolecznej, relacje bliskie nacechowane wzajemna aprobata najstarsza rupa pierwotna, tworzona spontanicznie, moze byc zroznicowana wiekwo, niezwykle istotna w procesie socjolizacji.

Do grupy rowiesniczej wnosimy wplywy rodziny prezentujac zachowania zaobserwowane w domu. Otoczenie sasiedzkie ma wplyw przez kontrole spleczna, co ma wplyw na miejsce skupienia i okreslone zachowania. Do instytucji sasiedzkich zaliczamy NGO-sy i tym podobne. Instytucje wychowawcze to szkoly, poradnie specjalistyczne. W grupach rowiesniczych nastepuje redefinicja zachowan, sposobow komunikowania sie, istnieje duzy stopien negocjowania zchowan. Kazda grupa rowiesnicza u swojej podstwie ma cel, takim celem moze byc dobra zabawa, ale tez wychodzenie do kina, budowa boiska. To wszystko uczy wspolpracy, zdolnosci przywodczych, metod rozwiazywania konfliktow. Przedmioty skupienia bedace ideowa podstawa identyfikacji, zawieraja sie w tym hasla, symbole, miejsce. Sa to przedmioty mateialne i ideowe. W grupach pierwotnych takie przedmioty sa tworzone od nowa. Od 11 roku zycia grupy zazwyczaj sa jednoplciowe, dopiero pozniej nastepuje wymieszanie. W zaleznosci od zdolnosci do realizacji celu tak ksztaltuje sie uklad pozycji i dominacja w grupie. Zwykle istnieja tez jednostki peryferyjne ktore nie sa silnie zwiazane z grupa i moga latwo wypasc bez uszczerbku dla reszty. Grupy rowiesnicze ksztaltuja: aktywnosc jednostek, wiezi z innymi, kontaktow interoersonalnych, zaspokajanie potrzeb aprobaty, konstruktywnego wspolzawodnictwa, rozwijanie zainteresowan, zapelnienie wolnego czasu.

Identyfikacja MY vs ONI

osoby majace kontakt osobisty, gotowosc

do wspolpracy, bliskosc duchowa oraz

fizyczna

Grupa z ktora relacje przybieraja charakter

funkcjonalny, reprezentujaca odmiennie

wartosci, niezbyt znana czlonkom grupy,

wszystko to sprzyja steotypizacji

Mlodziez jako grupa rowiesnicza.

Wedlug Baumana: Dziecko, inni za niego odpowiadaja. Mlodziez, odpowiada za siebie. Dorosli, odpowiadaja za innych.

______________________________________________________________________

Socjologia wychowania / 4.11.2013 / wyklad 4

Grupy rowiesnicze i zabawowe cd.

Nalezy rozrozniac grupy pierwotne mlodziezy od grup formalnych mlodziezy. Obie grupy sa grupami rowiesniczymi. Cechami charakterysycznymi sa:

Podobienstwo skladu osobowego i ustroju grupy

Prostota ustroju grupy

Mala liczebnosc

Uboga tradycja

Żądza nowych doznań

Trzy podstawowe kategorię nieformalnych grup rowiesniczych

Dziecięca grupa zabawy

Zaspokojenie potrzeby zabawy

w zespole,pojawiają się w wieku

3-4 lat, z wiekiem zwiększają sie

te grupy

Młodzieżowe (paczki)

Kiedyś (kliki) około 4-5 osób, kolejny

etap socjalizacji po grupach zabawy,

możliwość komunikacji każdego z każdym,

elementy inicjacyjne, mają własne miejsca

skupienia,

Grupy dewiacyjne

Grupy naruszające normy zwyczajowe,

obyczajowe ale bardziej prawne, wiążą się

z okresem buntu, cechuje je wyższy

stopień organizacji,wyraźna stuktura

grupy z przywodzą, rytualami wejścia,

silnie określone rolę jakie jednostki

pełnią w grupie, autokratczny przywódca,

zauwazalna stygmatyzacja na przyszlosc,

czesto dzieci z niskich struktur spolecznych

Dzieciece grupy zabawowe.

Poczatkowo formuja sie jako formy zabawy zespolowej a dobor partnerow jest za kazdym razem inny. Partnerow wyznacza miejce zabawy na ktore dziecko czesto nie ma wplywu. Wmiare gromadzenia doswiadczenia ksztaltuja sie grupy wzglednie stale i trwale. Ze szystkich grup mlodziezowych sa one najmniej stale i trwale. Narzedzia zabawy nie stanowia zadnego problemu dla dzieci, tworz:-)a je w wyobrazni lub z dowolnych materialow. Podstawowymi zabawami jest odgrywanie rol doroslych. Odgrywanie rol jest odzwierciedlane z maksymalna dokladnoscia i pasja. Istnieje zauwazalna dynamika dzialalnosci grupowej polegajaca na przydziale rol, pelnieniu ich, wzajemym poczaniu sie i zmianie przydzialu w trakcie nabywania kompetencji. Charakter grupy jest bezkonfliktowy z doroslymi pomimo dazenia do samodzielnosci. Wiaze sie to z poddawaniem sie inspiracjom doroslych. Brak kontroli rodzicow nie zmienia dynamiki zabawy ( miejsca mniejszej kontroli - parki, ogrodki, place zabaw). Nalezy uwazac ze zabawy moga sie przeradzac w zachowania dewiacyjne przy niewystarczajacej kntroli doroslych. Poczatki grup chuliganskich moga miec zrodlo w zabawach kiedy popelni sie przypadkwe wykroczenie a nie poniosa konsekwencji (zbicie szyby w oknie).

Zabawy od gier roznia sie zobiektywizowanymi reguami gry.

______________________________________________________________________

Wyklad 5 / 18.11.2013 / socjologia wychowania

Klasa szkolna - grupa formalna

Klasa szkolna - zorganizowana grupa spleczna, zlozona z uczniow prezentjacych wzglednie podobny poziom umyslowy, poziom rozwoju fizycznego

Cechy charakteystyczne klasy szkolnej jako grupy spolecznej

• Przymus (obowiazek szkolny)

• Dzialanie scisle okreslone przez wyzsze organy (program szkolny)

• Struktura klasowa (formowana spontanicznie)

• Normy (formowane nie oby zaspokajac potrzeby uczniow ale celu wychowawczego i edukacyjnego)

Charakterystyczne jest rowniez to ze pomimo nieduzej liczebnosci jej zlozonosc pozwala nam wyznaczac podgrupy.

______________________________________________________________________

Socjologia wychowania / wyklad 6 / 25.11.2013

Nauczyciel

(Nic niekawego nie bylo)

Socjologia wychowania // Wyklad 7 // 2.12.2013

Proces socjalizacji

Zasady socjalizacji

Im wczesniej tym latwiej zachodzi proces socjalizacji.

Im wazniejsza osoba w procesie socjalizacji tym wiekszy wplyw.

Grupy pierwotne sa wazniejsze w procesie socjalizacji niz grupy wtorne.

Kulturowe systemy symboli

(normy jezyk, wartosci)

Dziedzictwo biologiczne

Formowanie osobowosci

(umiejetnosc odgrywania rol,

dyrektywy kulturowe, emocje)

Interakcje z innymi

w strukturach spolecznych

Rodzina, grupa towarzyska,

spolecznosc lokalna

1. Stadium zabawy (umiejetnosc przyjmowania rol)

2. Stadium gry (umiejetnosc przyjmowania perspektywy innych)

3. Rola uogolnionego innego (potrafia wyobrazic sobie nieobecnych innych)

1. Etap sensomotoryczny (dziala zmyslami)

2. Faza przedoperacyjna (podstawowa znajomosc symboli)

3. Faza operacji konkretnych (logiczne myslenie)

4. Faza operacji formalnych (abstrakcyjne myslenie)

1. Wczesne dziecinstwo (dominacja popedow)

2. Sredni wiek dzieciecy (swiadomosc potrzeby kontroli popedow)

3. Pozne dziecinstwo (narastanie konfliktu superego i id)

4. Wiek dojrzewania (funkcjonowanie ego, superego i id spojnie)

5. Wczesny etap doroslosci - mlodosc (uformowanie wlasnej tozsamoskie ikiedy jednostka potrafi kontrolowac popedy

______________________________________________________________________

Wyklad 7 / 9.12.13 / Socjologia wychowania

Wladza

Blau twierdzi ze poddajemy sie wladzy partnera jesli (praca, rodzina, szkola) - nie mozemy zrewanzowac sie za otrzymane dobra. - Nie potrafimy znalezc alternatywnego zrodla podtrzebnych nam dobr (finanse, mieszkania ale tez uczucia)

Zachowania submisyjne

Odmiany wladzy: Dominacja - asymetryczna relacja wladzy pomiedzy grupami. Jedna ma mozliwosc zapewnienia swoich interesow kosztem innych Wplyw osobisty - oparte na argumentach, persfazji, autorytecie Przemoc - "naga sila", bez akceptacji drugiej strony

Wplyw - rodzaj wladzy realizowanej za przyzwoleniem rzadzonych

Prerogatywy wladcze - uprawnienie do wydawania polecen Przymus - uprawnienei do egzekwowania swoich decyzji, mozliwosc nakladania sankcji

Kompetencja podmiotowa - wladza do pewnego grona ludzi Kompetencj przedmiotowa - sladza do wewnej dziedziny spraw [Wladze wedlug Webera - ale tego przeciez nie bede notowal] Postawa legistlacyjna - wladza umocowana prawnie i tradycyjnie Postawa oportunistyczna - wladza uznana tylko w obawie przed przymusem Postaw anatchistyczna - odwowa poskuszenstsa, odrzucenie wiazacen mocy prawa i tradycji

Przywodztwo permisyjne - oparty na sluzeniu grupie. Sluzenie rada i ekspertyza, poza tym siedzi w cieniu i nie udziela sie w kierowaniu grupa.

Socjologia wychowania. Dr Jadwiga Mazur. Instytut Socjologii UP. Semestr zimowy 2013/2014.

M.K.

3

---